1. Ka luwore gi 1 Petro 5:2, en migawo mane ma jodongo nigo?

 JEHOVA osemiyo jodong-kanyakla migawo mar rito rombene mogeno ahinya. Jodongo ogeno migawo ma gin-go mar tiyo ne owetegi gi nyiminegi, kendo gitimoga kinda ahinya mondo gibed ‘jokwath ma rito rombe e yo maber.’ (Jer. 23:4; som 1 Petro 5:2.) To mano kaka wamor bedo gi chwo ma kamago e kanyakla!

2. Gin pek mage ma jodong-kanyakla nyalo romogo?

² Sama jodongo timo migepegi, ginyalo romo gi pek moko. Mokwongo, rito kanyakla ok en-ga tich mayot. Owadwa Tony ma en jaduong’-kanyakla ma wuok e piny Amerka nopuonjore bedo ng’ama bolore mondo kik oyie kawo migepe mohewe. Owacho kama: “Ka ne tuo mar korona ochakore, ne atimoga tije mang’eny ahinya mag chano chokruoge kod tij lendo. Kata obedo ni ne atiyo matek kamano, tich pod ne medore ameda. Mosmos, kinda ma ne an-go e somo Muma, timo puonjruokna awuon, kod lamo nochako dok chien.” Owadwa Ilir ma en jaduong’-kanyakla e piny Kosovo noromo gi pek moro mopogore. Ka ne en e alwora moro ma ne lweny goree, noyudo ka ok yotne ahinya luwo kaka riwruogwa ne dwaro. Owacho kama: “Ka ne bad ofis omiya migawo mar konyo owete gi nyimine e alwora ma ne nitie lweny, ne awinjo ka aluor. Naneno ni gik ma ninyisa ni atim ne ok dhi konyo ahinya.” Owadwa Tim ma en jamisonari e piny moro ma ni Asia noyudo ka ok yotne ahinya timo duto ma ne dwarore ni otim pile ka pile. Owacho kama: “Nitie kinde ma ne awinjoga ka pacha ool, kendo tekona bende ne rumo.” Ang’o ma nyalo konyo jodong-kanyakla ma romo gi pek kaka mago?

3. Gin ber mage ma waduto wanyalo yudo kuom nono ranyisi mar Gideon?

 ³ Jodongo nyalo puonjore kuom ranyisi mar jang’ad bura moro ma niluongo ni Gideon. (Hib. 6:12; 11:32) Gideon notayo jo Nyasaye mana kaka jakwath tayoga rombe. (Bura 2:16; 1 We. 17:6) Mana kaka Gideon, jodong-kanyakla nigi migawo mar rito kueth mag Nyasaye e kinde matekgi. (Tich 20:28; 2 Tim. 3:1) Wanyalo puonjore weche mathoth kuom bolruok mar Gideon, yo ma nong’eyogo tong’ mare, kod kaka noluwo kaka nichike. Nonano sama notimo migepene. Bed ni wan jodongo kata ooyo, nitie yore mang’eny ma wanyalo nyisogo ni wamor gi kinda ma jodongo timo. Wanyalo riwogi lwedo nikech gitiyo matek mondo giritwa.​—Hib. 13:17.

4. Ere kaka Gideon nonyiso ni nong’eyo tong’ mare kendo nobolore?

⁴ Gideon ne en ng’at ma nong’eyo tong’ mare kendo nobolore. b Ka ne malaika mar Jehova onyise ni Jehova noseyiere mondo ores Jo-Israel e lwet Jo-Midian ma ne nigi teko, nowacho kama: “Dhoodwa e dhoot matinie mogik e dhood Manase, kendo an e ma atinie mogik e od wuora.” (Bura 6:15) Gideon ne neno ni ne ok onyal timo migawono, kata kamano, Jehova to nong’eyo ni nonyalo time. Jehova nokonyo Gideon timo migape e yo maber.

5. Gin kinde kaka mage ma nyalo dwarore ni jaduong’-kanyakla ong’e tong’ mare kendo obolre?

⁵ Jodongo temoga matek mondo ginyis ni ging’eyo tong’ margi kendo gibolore e weche duto. (Mika 6:8; Tich 20:18, 19) Ok gisungre nikech nyalogi kata gik ma gisetimo. Bende, ok gipar ni gin joma nono mana nikech nyawogi kata ketho moko ma gitimo. Kata kamano, jaduong’-kanyakla nyalo romo gi pek moko. Kuom ranyisi, onyalo yie kawo migepe mang’eny, to moko nyalo tame timo. Bende, jomoko nyalo tamore yie gi paro mochiwo kata yo motimogo migawo moro, kata ginyalo pake kuom yo motimogo migawo machielo. Ang’o ma jodong-kanyakla nyalo puonjore kuom ranyisi mar Gideon e chal ma kamago?

6. Ranyisi mar Gideon nyalo puonjo jodongo ang’o e wi ng’eyo tong’ margi? (Ne picha bende.)

⁶ Kwa kony. Ng’at mong’eyo tong’ mare  ong’eyo ni nitie gik moko ma ok onyal timo. Gideon nong’eyo tong’ mare, to mano e momiyo nokwayo jomamoko mondo okonye. (Bura 6:27, 35; 7:24) Jodongo mariek bende timoga kamano. Tony mosewuo kuome motelo wacho kama: “Napon ka ang’eyo ni ok onego atamra tich moro amora, omiyo, nayiega kawo migepe mang’eny moloyo tekona. Kata kamano, nang’ado ni e lamowa mar joot, ne wadhi wuoyo e wi bedo gi tong’, kendo nakwayo jaoda mondo onyisa ka be ne an gi kidono. Bende, ne aneno vidio manie jw.org/luo ma wacho ni Tieg Jomamoko, Gen-gi, Kendo Migi Migepe Kaka Yesu Bende Timo.” Tony nochako kwayo jomamoko mondo okonye timo migepe ma ne en-go. Mano nokelo ber mage? Owacho kama: “Tije mag kanyakla ne itimo maber, kendo koro nayudo thuolo mar tego winjruokna gi Jehova.”

7. Ere kaka jodongo nyalo luwo ranyisi mar Gideon sama jomoko ok oyie gi paro ma gichiwo? (Jakobo 3:13)

⁷ Chiw dwoko mamuol sama jomoko ok oyie gi paro michiwo. Sama jomoko ok oyie gi paro ma jodongo ong’ado, mano nyalo temo jodongo ahinya. Ranyisi mar Gideon nyalo konyogi e kinde kaka mago. Nitie chieng’ moro ma Jo-Efraim ne dwaro dhawo kode, to nikech nong’eyo ni en be ne en dhano morem, nodwokogi mamuol. (Bura 8:1-3) Mirima ne ok omake kodgi. Nochikonegi ite adimba, kendo nokueyo weche e yo mariek. Jodongo mariek luwo ranyisi mar Gideon kuom chiko itgi maber kendo chiwo dwoko mamuol sama jomoko ok oyie gi paro ma gichiwo. (Som Jakobo 3:13.) Kuom timo kamano, gijiwo kuwe e kanyakla.

8. Ang’o ma jodongo onego otim sama ipakogi? Chiw ane ranyisi.

⁸ Mi Jehova duong’ duto. Ka ne ji ochako pako Gideon bang’ loyo Jo-Midian, nonyisogi ni Jehova e ma nomiyo gilocho. (Bura 8:22, 23) Ere kaka jodongo nyalo luwo ranyisi mar Gideon? Ginyalo miyo Jehova duong’ kuom gik ma gitimo. (1 Kor. 4:6, 7) Kuom ranyisi, ka po ni ipako jaduong’ moro nikech olony e puonjo, onyalo konyo joma pakego ng’eyo ni Wach Nyasaye ma en Muma kod tiegruok moseyudo e riwruok mar oganda Jehova e mosemiyo obedo japuonj molony. Jodongo onego opar kinde ka kinde ka be gik ma gitimo miyogi duong’ koso miyo Jehova duong’. Ne ane gima notimore ne owadwa moro miluongo ni Timothy. Ka nokete jaduong’-kanyakla, nohero golo twege mag ji duto. Owacho kama: “Nachakoga twegena gi ranyisi maboyo kendo moting’o weche mang’eny. Mano ne miyo owete gi nyimine moko pakaga. Gima lit en ni ne gichako keto pachgi kuoma kar keto pachgi kuom Jehova kod Wachne.” Bang’ kinde, Timothy nofwenyo ni ne dwarore ni otim lokruok e yo ma nopuonjogo mondo kik ji miye duong’ ma ok owinjore yudo. (Nge. 27:21) Mano osekelo ber mage? Owacho kama: “Ji mopogore opogore nyisaga kaka twegena osekonyogi nyagore gi chandruok moro, nano e bwo tembe, kata sudo machiegni gi Jehova. Weche ma ginyisago miyaga mor moloyo pak ma ne ajayudo higni moko mokalo.”

9. Ang’o momiyo ne nyalo bedo matek ne Gideon luwo kaka nichike kendo bedo jachir? (Ne picha manie nyim gaset.)

⁹ Bang’ ka noseket Gideon obed jang’ad bura, nitie gik ma notimore ma ne dhi dwaro ni oluw kaka nitaye kendo obed jachir. Mokwongo, nomiye migawo moro matek mar ketho kendo mar misango ma wuon-gi noloso  ne Baal. (Bura 6:25, 26) Kinde moro bang’e ka nosechoko jolweny, Jehova nonyise nyadiriyo ni odwok kwan mag jolwenygo piny. (Bura 7:2-7) To mogik, nonyise ni omonj jowasigu e chuny otieno.​—Bura 7:9-11.

10. Gin kinde kaka mage ma jaduong’-kanyakla nyalo yudo ka ok yotne luwo kaka ichike?

¹⁰ Jodongo onego ‘oikre luwo kaka ichikogi.’ (Jak. 3:17) Jaduong’-kanyakla maber oikorega luwo kaka Ndiko wacho kod kaka riwruok mar oganda Jehova chike. Kuom timo kamano, oketo ne jomamoko ranyisi maber. Kata kamano, nitie seche moko ma nyalo bedo matek ne jaduong’-kanyakla luwo kaka ichike. Kuom ranyisi, inyalo nyise ni otim gik moko mang’eny, kata lokruok moro nyalo timore apoya ma bedne matek luwo kaka ichike. Nitie seche moko ma jaduong’-kanyakla nyalo penjore ka be gima inyise ni otim owinjore adier. Kata, inyalo nyise ni otim migawo moro ma samoro nyalo miyo omake ma tueye e jela. Ere kaka jodongo nyalo luwo ranyisi mar Gideon e chal ma kamago?

11. Ang’o ma nyalo konyo jodongo mondo giluw kaka ichikogi?

¹¹ Chik iti sama inyisi gik monego itim, kendo itimgi. Nyasaye nonyiso Gideon kaka nonego oketh kendo mar misango mar wuon-gi, kama nonego ogerie ne Jehova kendo manyien mar misango, kod le ma nonego ochiw kaka misango. Gideon ne ok otemo mino wach, kar mano, noluwo kaka nochike. E kindewagi, riwruok mar oganda Jehova nyisoga jodongo gik monego gitim kokalo kuom barupe, lendo, kod weche mamoko ma nyalo konyogi rito rombe e yor chuny kod e yor ringruok. Wahero ahinya jodong-kanyakla nikech giluwoga mana kaka itayogi. To sama gitimo kamano, ji duto manie kanyakla yudo ber.​—Zab. 119:112.

12. Ere kaka jodongo nyalo tiyo gi weche manie Jo-Hibrania 13:17 sama otim lokruok moro e yo mitayogo riwruogwa?

¹² Ikri timo lokruok. Par ni Jehova nonyiso Gideon ni onyis thoth jolwenyge odog dala. (Bura 7:8) Samoro Gideon ne nyalo penjore ni, ‘Be mano en gima owinjore? Be lokruogni ber adier?’ Kata kamano, Gideon noluwo mana kaka nonyise ni otim. Jodongo ma kindewagi luwo ranyisi mar Gideon kuom timo lokruoge ma inyisogi ni gitim. (Som Jo-Hibrania 13:17.) Kuom ranyisi, e higa mar 2014, Bura Matayo noloko yo migologo chiwo mag pesa migerogo Ute Romo kod Ute Chokruok mag Alwora. (2 Kor. 8:12-14) Koro onge gop ofis ma kanyakla ne dhi dong’ ka chulo bang’ ka osegernegi Od Romo. Kar mano, chiwo ma kanyakla duto golo e piny ngima ne idhi riw kanyachiel mondo otigo e gero utewa mag lamo, bed ni kanyakla moro nigi nyalo mar golo pesa matin kata mang’eny. Ka ne José owinjo wach lokruogno, ne en gi kiawa ka be lokruogno ne nyalo tiyo. Noparo kama: ‘Onge  Od Romo kata achiel mibiro ger. Ok timga gik moko kamano e alworawani.’ Ang’o ma nokonyo José riwo lokruogno lwedo? Owacho niya: “Weche manie Ngeche 3:5, 6 noparona ni onego agen Jehova. To adier, lokruogno osekelo ber miwuoro! Sani wagero Ute Romo mang’eny, to e wi mano, wasepuonjore golo chiwo e yore mopogore opogore mondo joma nigo opong’ rem mar joma ongego, mondo romruok obedie.”

13. (a) En wach mane ma Gideon ne nigo gadier? (b) Ere kaka jodongo nyalo luwo ranyisi mar Gideon? (Ne picha bende.)

¹³ Tim dwach Jehova gi chir. Gideon notimo kaka Jehova ne chike kata mana e kinde ma noluor kod e kinde ma nomiye migawo ma ne nyalo miyo olal ngimane. (Bura 9:17) Bang’ ka Jehova nosenyise ni nodhi bedo kode, nobedo gadier ni Nyasaye ne dhi sire kendo rite mana kaka noserito joge. Jodongo modak e alwora mogoye tijwa marfuk luwoga ranyisi mar Gideon. Gitayo chokruoge kod tij lendo ka gin gi chir kata obedo ni ging’eyo maber ni inyalo makgi, inyalo da dhogi, ginyalo lalo tijegi, kata inyalo monjgi. c E kinde masira maduong’, biro dwarore ni jodongo obed gi chir e luwo kaka itayogi kata obedo ni ginyalo romo gi pek moko. Chike ma ibiro mi jodongo nyalo tudore gi ote mag kum monego olandi ma chalo gi pe madongo, kod weche mamoko motudore gi gima onego watim mondo watony e monj mar Gog mar Magog.​—Eze. 38:18; Fwe. 16:21.

14. Ang’o momiyo ne ok en gima yot mondo Gideon onan e lweny?

¹⁴ Nikech Gideon ne en jang’ad bura, ne dwarore ni oti matek ahinya. Ka ne Jo-Midian oringo gotieno sama Gideon nomonjogi, Gideon nolawogi chakre Paw Jezreel nyaka e Aora Jordan kama nyalo bedo ni notimo bunge. (Bura 7:22) Be Gideon noweyo lawogi ka ne ochopo e Aora Jordan? Ooyo! Kata obedo ni Gideon gi jolwenyge 300 nool, ne ging’ado  aorano, kendo ne gidhi nyime lawo Jo-Midian-go. Gikone, ne gijukogi kendo ne giloyogi.​—Bura 8:4-12.

15. Gin seche mage ma nyalo bedo matek ne jaduong’-kanyakla nano?

¹⁵ Jaduong’-kanyakla nyalo winjo ka dende ojony, pache opong’, kata chunye ool nikech tije mang’eny motimo mondo orit kanyakla to e sechego be orit joode. E chal kaka mago, ere kaka jodongo nyalo luwo ranyisi mar Gideon?

16-17. Ang’o ma nokonyo Gideon dhi nyime nano, to jodongo nyalo bedo gadier gi wach mane? (Isaya 40:28-31) (Ne picha bende.)

¹⁶ Gen ni Jehova biro tegi. Gideon nogeno ni Jehova ne dhi miye teko, to mano e gima Jehova notimo. (Bura 6:14, 34) Nitie kinde moro ma Gideon kod jolwenyge ne lawo ruodhi ariyo mag Jo-Midian gi tiendgi, kendo nenore ni ruodhigo ne ringo koidho ngamia. (Bura 8:12, 21) To e ma pod Nyasaye nokonyogi mi giloyo ruodhigo. Jodongo bende nyalo geno kuom Jehova ma en Nyasaye ma ‘ok olga kendo ma ok nyosrega.’ Obiro miyogi teko sama owinjore.​—Som Isaya 40:28-31.

¹⁷ Ne ane ranyisi mar Matthew ma en achiel kuom owete manie Komiti Matudore gi Osiptende e alwora moro. Ang’o ma konyega nano? Owacho kama: “Aseneno adiera mag weche ma yudore e Jo-Filipi 4:13. Kinde mang’eny ka ne awinjo ka aol ahinya, ne alemoga gi kinda ka akwayo Nyasaye mondo omiya teko mar dhi nyime siro owetena. E kinde kaka mago, aseneno kaka roho mar Jehova miya teko kendo konya nano.” Mana kaka Gideon, jodongo nyalo romo gi pek moko sama gikwayo rombe mag Jehova. Dwarore ni ging’e rem maggi giwegi kendo gitim gik moko ka luwore gi nyalogi. Kata kamano, ginyalo geno ni Jehova biro winjo kwayogi kendo tegogi mondo gidhi nyime nano.​—Zab. 116:1; Fil. 2:13.

18. Ere kaka jodongo nyalo luwo ranyisi mar Gideon?

¹⁸ Nitie puonj moko mabeyo ma jodongo nyalo puonjore kuom ranyisi mar Gideon. Jodongo onego ong’e tong’ margi kendo gibolre sama giyie kawo migepe momedore, sama jomoko ok oyie gi paro ma gichiwo, kata sama ipakogi. Nyaka gibed joma luwo kaka ichikogi kendo gibed jochir, to ahinya-ahinya kaka giko mar pinyni medo kayo machiegni. Bende, onego gibed gadier ni kata girom gi pek ma chalo nade, Nyasaye nyalo tegogi. Kuom adier, wageno ahinya jodongo ma tiyo matek e rito rombe.​—Fil. 2:29.