Penjo Moa Kuom Josombwa
Ang’o momiyo jomoko nyalo wacho ni Zaburi 12:7 otudore gi “weche mag Jehova” miwuoye e kwan matindo 6, to Loko mar Piny Manyien tude gi “jo ma sandore” miwuoye e kwan matindo 5?
Weche molworo ndiko mar Zaburi 12:7 nyiso ni iwuoyo kuom ji.
Zaburi 12:1-4 wacho ni “jo adiera oselal nono e piny.” Koro, ne ane weche ma yudore e Zaburi 12:5-7, ma gin weche ma bende otudore gi penjoni.
“To Jehova wacho niya: ‘Nikech ithiro jo ma sandore,
Kendo nikech jo modhier chur,
Abiro a malo mondo akonygi.
Abiro resogi e lwet jo ma jarogi.’
Weche mag Jehova liw;
Giliw ka fedha ma oseleny e mach, kendo mopwodhi nyadibiriyo.
A Jehova, Ibiro ritogi;
Ibiro rito ng’ato ka ng’ato kuomgi nyaka chieng’.”
Kwan matindo 5 nyiso gima Nyasaye wacho e wi “jo ma sandore.” Owacho ni obiro resogi.
Kwan matindo 6 wacho ni “weche mag Jehova liw . . . ka fedha ma oseleny.” Wechego nyiso paro ma wan-go kuom Wach Nyasaye.—Zab. 18:30; 119:140.
Koro ne ane weche manie Zaburi 12:7. Giwacho kama: “A Jehova, ibiro ritogi; ibiro rito ng’ato ka ng’ato kuomgi nyaka chieng’.” En ang’o ma ndikoni wacho ni Jehova biro rito?
Nikech kwan matindo 7 biro bang’ kosewuo kuom “weche mag Jehova” e kwan matindo 6, mano nyalo miyo jomoko opar ni gima ibiro ‘riti’ miwuoyoe ndikono gin weche Nyasaye. To adier, wang’eyo ni Nyasaye osebedo ka rito Muma mondo kik kethe kata obedo ni jo akwede osetemo kethe kendo goye marfuk.—Isa. 40:8; 1 Pet. 1:25.
Kata kamano, en adier ni Jehova rito bende joge miwuoye e kwan matindo 5. Osebedo ka okonyo “jo ma sandore” kendo resogi, to pod obiro dhi nyime timo kamano.—Ayub 36:15; Zab. 6:4; 31:1, 2; 54:7; 145:20.
Kuom mano, en ang’o ma kwan matindo 7 wacho ni Jehova biro rito?
Weche manie Zaburi 12 nyiso maler ni kwan matindo 7 wuoyo kuom ji.
E Zaburi 12:1, 2, Daudi wacho ni ji noweyo makore gi Jehova kendo ne giriambo, to mano ne kelo ne Daudi kod jomamoko chandruoge mang’eny. Kae to bang’ mano, nitie weche ma wacho ni Jehova biro kawo okang’ ne joma wuondo ji kod joma wacho weche mag sunga. Zaburini miyo wabedo gadier chuth ni Nyasaye biro reso joge nikech wechene liw.
Omiyo, joma Jehova biro rito miwuoye e kwan matindo 7 gin joma sandore e lwet joma richo.
Kopi machon mag Ndiko mag Dho-Hibrania nyiso maler ni ndikoni wuoyo kuom ji. Loko mar Septuagint mar Dho-Grik tiyo gi “ritowa” nyadiriyo e kwan matindo 7, to mano nyiso ni owuoyo kuom joma sandore miwuoye e kwan matindo 5. Mogik, kwan matindo 7 wacho ni ibiro rit “ng’ato ka ng’ato” momakore gi Jehova mondo joma timo gik maricho kik hinygi. (Zab. 12:7, 8) E loko mar Aramaic Targums, kwan matindo 7 wacho kama: “In, A RUOTH, ibiro rito joma kare, ibiro ritogi e tieng’ marachni nyaka chieng’.” Wechego bende nyiso maler ni gima Nyasaye biro rito miwuoyoe e Zaburi 12:7 ok gin “weche mag Jehova.”
Omiyo, ndikoni chiwo geno ne “jo adiera” ma gin jo ma sandore, ni Nyasaye biro resogi.