Kal idhi e weche manie iye

Kal idhi kama ochanie weche mantie

SULA MAR PUONJRUOK 12

Kech Ji

Kech Ji

“Uduto beduru . . . ka ukechoru.”​—1 PET. 3:8.

WER 90 Wajiwreuru

GIMA SULANI WUOYE *

1. Ka luwore gi 1 Petro 3:8, ang’o momiyo wabedoga ma mor ahinya sama wan e kind joma kechowa kendo ma dwaronwa ber?

WABEDOGA ma mor ahinya sama wan e kind joma kechowa kendo ma dwaronwa ber lilo. Joma kamago temo matek mondo ging’e gik ma dhi nyime e pachwa kod e chunywa. Ginyalo fwenyo chon gik ma waremo, seche moko kata ka pok wanyisogi. Kuom adier, wamorga gi joma kechowa * gadier.​—Som 1 Petro 3:8.

2. Ang’o momiyo kecho ji ok yotga?

2 Nikech wan Jokristo, waduto dwaher kecho ji. To adiera en ni timo mano ok yotga. Nikech ang’o? Mokwongo, wan dhano morem. (Rumi 3:23) Mano miyo kinde mang’eny waparoga mana gik ma konyowa kende. Omiyo, nyaka watim kinda moloyo mapile e ka wakech jomamoko. Wach mar ariyo ma nyalo miyo kecho ji obednwa matek en kaka ne wapon kata gik ma wasekale e ngima. Mar adek, kido ma ji mang’eny nigo e alwora ma wadakie be nyalo miyo kik wakech ji e yo mayot. E ndalo mag gikogi, ji ok dew jowetegi. Kar mano, ‘giherore giwegi.’ (2 Tim. 3:1, 2) Ang’o ma nyalo konyowa loyo pekgo?

3. (a) Ere kaka wanyalo timo dongruok e kecho ji? (b) Ang’o ma wadwaro nono e sulani?

3 Wanyalo timo dongruok e kecho ji ka waluwo ranyisi mar Jehova Nyasaye kod Yesu Kristo Wuode. Jehova en Nyasaye ma jahera, kendo oketonwa ranyisi maber mogik ma wanyalo luwo ka wadwaro ni wakech ji. (1 Joh. 4:8) Yesu ne nigi kido ma chal gi kit Jehova ndi. (Joh. 14:9) Ka ne en e piny ka, nonyiso kaka dhano nyalo kecho jowetegi. E sulani, wadwaro kwongo nono kaka Jehova gi Yesu osenyiso ni gikecho ji. Kae to wabiro nono kaka wanyalo luwo ranyisi margi.

JEHOVA KECHO JI

4. Isaiah 63:7-9 nyiso nade ni Jehova kecho jotichne?

4 Muma puonjowa ni Jehova kecho jotichne. Kuom ranyisi, par ane kaka nowinjo e kinde ma ne Jo-Israel machon kalo e tembe. Wach Nyasaye nyisowa kama: ‘Weche duto ma ne thagogi ne thage en bende.’ (Som Isaiah 63:7-9.) Bang’e, Jehova nowacho kokalo kuom janabi Zekaria ni sama ng’ato sando jotichne, oneno ka gima ng’atno sande owuon. Nonyiso jotichne ni ‘ng’ama mulogi mulo tong wang’e.’ (Zek. 2:8) Mano konyowa neno maler kaka Jehova kecho jotichne!

Nikech Jehova ne kecho Jo-Israel, nogologi e piny Misri kama ne ginie wasumbni (Ne paragraf mar 5)

5. Chiw ane ranyisi ma nyiso gik ma Jehova osegatimo mondo okony jotichne ma chandore.

5 Jehova ok winj awinja malit sama jotichne chandore kae to oweyo gi kanyo. Okawo okang’ mar konyogi. Kuom ranyisi, ka ne Jo-Israel sandore malit e piny Misri kuma ne ginie wasumbni, Jehova nonenonegi lit mi nokawo okang’ mar resogi. Nonyiso Musa niya: “Aseneno sand mar joga . . . , kendo asewinjo yuakgi . . . ang’eyo chandruokgi; kendo aselor mondo awargi e luet Jo-Misri.” (Wuok 3:7, 8) Nikech Jehova ne kecho joge, nogologi e piny Misri. Higni mang’eny bang’e ka koro Jo-Israel ne ni e Piny ma Nosingi, jowasigu ne monjogiga. Jehova ne kawoga okang’ mane? Nonenonegi lit ‘nikech chur ma ne gichurgo niwira joma ne thirogi kendo ma ne sandogi.’ Nikech nokecho joge, nokawo okang’ mar konyogi. Noketonegiga jong’ad-bura mondo oresgi e lwet jowasikgi.​—Bura 2:16, 18.

6. Chiw ane ranyisi ma nyiso kaka Jehova nokecho jatichne ma ne nigi paro ma ok kare.

6 Jehova kechoga jotichne kata mana sama jotichnego nigi paro ma ok ni kare. Mano e gima notimo ne janabi Jona. Jehova nooro Jona Nineve mondo odhi olandnegi kum ma ne dhi bironegi. Ka ne giloko chunygi, Jehova nong’wononegi. Kata kamano, wachno nochwanyo Jona. Muma wacho ni “iye nowang’” nikech weche ma nokoro e wi Jo-Nineve ne ok otimore. To e ma Jehova nohore gi Jona kendo nokonye rieyo pache. (Jona 3:10–4:11) Gikone, Jona nowinjo tiend puonj ma Jehova ne omiye, kendo Jehova notiyo kode e ndikonwa gik ma notimorego mondo wan bende wayud puonj.​—Rumi 15:4. *

7. Yo ma Jehova nokonyogo joge miyo wabedo gadier gi wach mane?

7 Yo ma Jehova nokonyogo joge miyo wabedo gadier chuth ni odewo jotichne. Ong’eyo lit kod chandruok ma ng’ato ka ng’ato kuomwa nigo. Kuom adier, Jehova ong’eyo chuny ji. (2 We. 6:30) Ong’eyo gik ma waparo, kaka wawinjo e chunywa, kaachiel gi gik ma wanyalo timo kod ma ok wanyal. ‘Ok obi weyo mondo temwa mokalo ma wanyalo nanoe.’ (1 Kor. 10:13) Wechego jiwowa ndi!

YESU KECHO JI

8-10. Ang’o momiyo Yesu ne kecho ji?

8 Ka ne Yesu odak e piny kae kaka dhano, nokecho ji ahinya. Nitie gik mang’eny ma ne miyo Yesu kecho ji. We wanon ane adek kuomgi. Mokwongo, mana kaka ne wasewacho motelo, Yesu ne nigi kido ma chal gi kit Jehova ndi. Mana kaka Jehova, en be ohero dhano. Kata obedo ni Yesu ne mor gi gik moko duto ma nokonyo Jehova loso, gima nomore moloyo ne en dhano. (Nge. 8:31) Hera moherogo dhano nomiyo okechogi.

9 Mar ariyo, mana kaka Jehova, Yesu ne nyalo somo chuny ji. Nonyalo ng’eyo gik ma ne chwalo ji sama gitimo gik moko, kendo nong’eyo kaka ji ne winjo e chunygi. (Mat. 9:4; Joh. 13:10, 11) Omiyo, sa asaya ma nofwenyo ni ji okuyo, nokechogi kendo nohoyogi.​—Isa. 61:1, 2; Luka 4:17-21.

10 Mar adek, Yesu bende ne romo gi chandruok moko ma ji ne romogo. Kuom ranyisi, nopon e od jodhier. E kinde ma notiyo tij bao gi Josef, nopuonjore timo tije matek. (Mat. 13:55; Mar. 6:3) Nenore ni Josef notho ka ne Yesu pok otieko yalo e piny ka. Mano nyiso ni Yesu be nowinjo lit ma ji winjoga sama wedegi kata osiepegi otho. Bende, Yesu nong’eyo maber kaka dak e ot ma jomoko ok lam Jehova tekga. (Joh. 7:5) Weche adekgo kod mamoko nomiyo Yesu ong’eyo maber pek ma ji ne kalee kod kaka ne giwinjo e chunygi.

Nikech Yesu kecho momo moro, otere tenge mondo ochange (Ne paragraf mar 11)

11. Yo ma Yesu ne kechogo ji ne nenore ayanga e kinde mage? Ler ane. (Ne picha manie nyim gaset.)

11 Yo ma Yesu ne kechogo ji ne nenore ayanga e kinde ma notimo honni. Ne ok otim honnigo mana mar kamano. Kar mano, ne okecho joma ne chandore. (Mat. 20:29-34; Mar. 1:40-42) Kuom ranyisi, iparo ni Yesu ne winjo nade sama notero ng’at moro tenge mondo ochange? To nade sama nochiero wuod chi liel moro? (Mar. 7:32-35; Luka 7:12-15) Kuom adier, Yesu ne kecho jogo kendo nodwaro konyogi.

12. Ere kaka Johana 11:32-35 nyiso ni Yesu noneno ne Maritha gi Maria lit?

12 Yesu noneno ne Maritha gi Maria lit ahinya. Ka noneno kaka ne giywak malit nikech tho mar Lazaro owadgi, ‘pi wang’e nochuer.’ (Som Johana 11:32-35.) Ne ok oywag mana nikech osiepne ma nohero koro ne onge. Donge nong’eyo maber ni nochiegni chiero Lazaro! Gima ne omiyo Yesu oywak en ni noketore e chal mar jogo kendo nonenonegi lit.

13. Ang’o momiyo ng’eyo kaka Yesu kecho ji jiwowa?

13 Ng’eyo kaka Yesu ne kecho ji jiwowa. Wahere malich nikech yo ma nokechogo ji. (1 Pet. 1:8) Ng’eyo ni sani koro en Ruoth e Pinyruodh Nyasaye tego yiewa. Machiegnini, obiro golonwa chandruok duto. En e mowinjore gi tij konyo dhano owuog e lit kod midhiero ma loch Satan osebedo ka kelonegi, nikech en owuon osedak e pinyni kaka dhano. Kuom adier, Jehova oguedhowa ahinya kuom miyowa Jaloch ma “kechowa kuom nyawowa.”​—Hib. 2:17, 18; 4:15, 16.

LUW RANYISI MAR JEHOVA GI YESU

14. Ka luwore gi Jo-Efeso 5:1, 2, ranyisi mar Jehova gi Yesu chwalowa mondo watim ang’o?

14 Ka waparo ranyisi maber ma Jehova gi Yesu ketonwa mar kecho ji, mano onego ochwalwa mondo wan be wakech jomamoko e rang’iny mamalo. (Som Jo-Efeso 5:1, 2.) Wan ok wanyal somo chuny ji kaka Jehova gi Yesu. Kata kamano, wanyalo temo matek mondo wang’e kaka jomoko winjo e chunygi kod gik ma gichando. (2 Kor. 11:29) Mopogore gi jopiny ma ok kech jomamoko, wan ok onego ‘wang’i mana gik ma kelonwa ber wan wawegi, to wang’i bende gik ma kelo ber ne jomamoko.’​—Fil. 2:4.

(Ne paragraf mag 15-19) *

15. Gin jomage monego okech jomamoko ahinya-ahinya?

15 Jodong-kanyakla e ma onego okech jomamoko ahinya-ahinya. Ging’eyo ni gibiro dwoko wach e nyim Jehova ka luwore gi kaka girito rombe ma Jehova oketo e lwetgi. (Hib. 13:17) Mondo jodong-kanyakla okony Jokristo wetegi, nyaka gibed joma kecho ji. Ere kaka jodongo nyalo nyiso ni gikecho jomamoko?

16. Jaduong’-kanyakla ma kecho ji timoga ang’o, to ang’o momiyo mano dwarore ahinya?

16 Jaduong’-kanyakla ma kecho ji kawo thuolone mondo obed kanyachiel gi owete gi nyimine. Openjogi penjo kae to ochikonegi ite adimba kohore mos. Mano en gima dwarore ahinya ka po ni Jakristo moro nigi wach ma chande to okia kaka doler wachno. (Nge. 20:5) Sama jaduong’-kanyakla kawo thuolone mondo obed kanyachiel gi Jokristo wetene, mano miyo gimedo genore, gimedo bedo osiepe, kendo gimedo herore.​—Tich 20:37.

17. En kido mane ma owete gi nyimine ogeno ahinya kuom jodong-kanyakla? Chiw ranyisi.

17 Owete gi nyimine mathoth wacho ni achiel kuom kido ma gigeno ahinya kuom jodong-kanyakla en kido mar kecho ji. Nikech ang’o? Nyaminwa Adelaide miyowa dwoko kowacho kama: “Bedo gi kidono miyo wuoyo kodgi bedo mayot nikech an gadier ni gibiro winja.” Omedo niya: “Inyalo fwenyo ni gikechi ka luwore gi kaka gichiko itgi sama iwuoyo kodgi.” Owadwa moro paro kaka jaduong’-kanyakla moro nokeche kendo pod omor gi wachno. Owacho kama: “Naneno kaka pi wang’ jaduong’no mol sama nanyise chandruok ma ne an-go. Mano en gima wiya ok nyal wilgo kata matin.”​—Rumi 12:15.

18. Wanyalo timo ang’o mondo wanyis ni wakecho jomamoko?

18 Jodong-kanyakla kende ok e ma nigi ting’ mar kecho ji. Dwarore ni waduto watim kamano. E yo mane? Tem ng’eyo pek ma joodu kod Jokristo weteni romogo. Nyis ni idewo rowere ma ni e kanyaklau, jomoti, joma tuore, kod joma wedegi kata osiepegi otho. Penjgi kaka ngima dhi kodgi. Chik iti maber sama giwuoyo kodi. Konygi mondo gine ni in bende iwinjo malit nikech chandruok ma omakogi. Chiwri konyogi e yo moro amora minyalo. Ka watimo kamano, wanyiso ni waherogi gadier.​—1 Joh. 3:18.

19. Ang’o momiyo dwarore ni waikre tiyo gi yore mopogore opogore sama watemo konyo jomamoko?

19 Dwarore ni waikre tiyo gi yore mopogore opogore sama watemo konyo jomamoko. Nikech ang’o? En nikech ji opogore e yo ma ginyagorego gi chandruok ma giyudo. Jomoko niga thuolo wacho gik ma chandogi; moko to dikorega. Omiyo, kata obedo ni wagombo konyo ji, onego watang’ kik wapenjgi penjo moko ma nyalo kuodo wigi kata miyo gipar ni wachayogi. (1 The. 4:11) To kata ka giyawonwa chunygi mi gipimonwa weche te, pod wanyalo neno kuonde moko ma wanie gi paro mopogore kodgi. Kata ka en kamano, gima onego wang’e en ni mano e kaka giwinjo e chunygi. Kuom mano, ber ka wachiko achika itwa maber, kar wuoyo mang’eny.​—Mat. 7:1; Jak. 1:19.

20. Ang’o ma wabiro nono e sula ma luwo?

20 Mopogore gi kecho mana joma wan-go e kanyakla kende, wadwaro kecho bende joma walendonegi. Ere kaka wanyalo nyiso ni wakecho ji sama wakonyogi mondo gibed jopuonjre Yesu? Wabiro nono dwoko mar penjono e sula ma luwo.

WER 130 Wawe ne Ji Kethogi

^ par. 5 Jehova gi Yesu kecho ji ahinya. Sulani dwaro konyowa neno kaka wanyalo luwo ranyisi margi. Bende, wadwaro neno gimomiyo onego wakech ji kod kaka wanyalo timo kamano.

^ par. 1 WECHE MOLER: Kecho ji tiende en temo ketori e chal mar ji mondo ing’e kaka giwinjo e chunygi, kae to in be item winjo kaka giwinjo. (Rumi 12:15) ‘Kecho ji’ oriwo ‘dewo ji’ kod ‘neno ne ji lit.’ E sulani, kuonde moko wabiro tiyo gi wechego to pod wawuoyo awuoya e gimoro achiel.

^ par. 6 Jehova nokecho jotichne mamoko bende ma chunygi nonyosore kata ma ne nigi luoro moko. Kuom ranyisi, par ane kaka nokecho Hanna (1 Sa. 1:10-20), Elija (1 Ru. 19:1-18), kod Ebed-melek (Yer. 38:7-13; 39:15-18).

^ par. 65 WECHE MA LERO PICHNI: Chokruoge ma wabedogago e Od Romo miyowa thuolo mar nyiso ni wakecho jomamoko. E picha mokwongo, jaduong’-kanyakla wuoyo gi jalendo ma pod tin kaachiel gi min-gi. E picha mar ariyo, wuoro moro gi nyare tero nyaminwa moro ma hike ng’eny e mtoka. E picha mar adek, jodongo ariyo ochiko itgi malong’o ne nyaminwa moro ma dwaro ni gikonye e wach moro.