1. Gin tembe kaka mage ma jotich Jehova nyalo romogo?

DIBED ni ikalo e tem moro maduong’? Samoro ng’ato e kanyaklau ochwanyi. (Jak. 3:2) Kata, samoro joskul weteni kata jotich weteni jari nikech itiyo ne Jehova. (1 Pet. 4:3, 4) Kata, samoro joodu tami dhi e chokruoge mag kanyakla kata e tij lendo. (Mat. 10:35, 36) Ka di po ni tem mikaloe en maduong’ ahinya, chunyi nyalo jok ma iwe tiyo ne Jehova. Kata kamano, bed gadier ni Jehova biro miyi rieko kod teko mar nyagruok gi tem moro amora minyalo romogo.

2. Ka luwore gi Jo-Rumi 15:4, ere kaka somo Wach Nyasaye nyalo konyowa?

² E Muma, Jehova nyisowa kaka jotichne morem nonyagore gi tembe ma ne giromogo. Nikech ang’o? Notimo kamano mondo wayud puonj kuom ranyisigi. Mano e gima Jehova notayo jaote Paulo mondo ondiki. (Som Jo-Rumi 15:4.) Sama wasomo weche e wi jotich Jehova machon-go, wayudo hoch kendo wabedo gi geno. Kata kamano, sama wasomo wechego, dwarore ni watim gik mamoko momedore moloyo mana somogi. Nyaka wayie mondo Muma ochik pachwa kod chunywa. Kuom ranyisi, wanyalo timo ang’o ka po ni wadwaro paro ma nyalo konyowa loyo chandruok moro sie? Wanyalo luwo okenge ang’wen ma luwogi: (1) Lem, (2) Ketri e chal mar ng’ama iwuoyo kuome, (3) Par matut, kod (4) Ti gi puonj miyudo e ngimani. Wabiro wuoyo e wi moro kamoro kuom okengego. * Kae to wabiro neno kaka wanyalo luwo okengego sama wanono gik  ma notimore e ngima Ruoth Daudi kod jaote Paulo.

3. Ka pok ichako somo Muma ang’o monego itim, to nikech ang’o?

³ (1) Lem. Ka pok ichako somo Muma, kwa Jehova mondo okonyi fwenyo kaka weche ma idwa somogo nyalo konyi. Kuom ranyisi, ka di po ni imanyo kaka inyalo loyo chandruok moro, kwa Jehova mondo okonyi yudo puonj ma wuok e Muma ma nyalo tayi e wachno.​—Fil. 4:6, 7; Jak. 1:5.

4. Ang’o minyalo timo mondo weche misomo e Muma omed konyi moloyo?

⁴ (2) Ketri e chal mar ng’ama iwuoyo kuome. Jehova osemiyowa mich ma jaber ma en nyalo mar paro kaka gik moko samoro notimore e ndalo machon. Mondo weche misomo e Muma obedni ka gima gitimore adier, tem ane goyo picha e pachi kuom gik ma ne otimore, kendo iketri e chal mar ng’ama iwuoyo kuome. Tem neno gik moko kaka ng’at miwuoyo kuomeno nonenogi, kendo item winjo e chunyi kaka nyalo bedo ni en be nowinjo.

5. Gin ang’o ma onego ipar kuomgi matut sama isomo Muma, to ere kaka inyalo timo mano?

⁵ (3) Par matut. Paro matut kuom gik misomo biro konyi ng’eyo kaka inyalo tiyo gi gik mipuonjori e ngimani. Paro matut biro konyi mondo ing’e tiend wach moro e yo maber moloyo. Ng’at ma somo Muma to ok par matut weche mosomo, chalo gi ng’at ma dwa tedo chiemo moro ma mit kotiyo gi gik mopogore opogore kaka nyanya gi kitungu, kata kamano, ok oriw gik ma odwa tedogogo kamoro achiel. Chiembeno ok bi bedo ma mit. Paro matut inyalo pim gi riwo gik midwa tedgo chiemo kamoro achiel mondo chiemono obed ma mit. Penjo ma luwogi nyalo konyi paro matut: ‘En ang’o ma ng’at miwuoyo kuomeno notimo mondo olo chandruok ma ne en-go? Ere kaka Jehova nokonye? Ere kaka anyalo tiyo gi puonj ma ayudo mondo okonya nano e tembe?’

6. Ang’o momiyo onego wati gi gik ma wapuonjore e ngimawa?

⁶ (4) Ti gi puonj miyudo e ngimani. Yesu nowacho ni ka ok watiyo gi gik ma wapuonjore, wachalo gi ng’at ma nogero ode e kwoyo. Notiyo matek, kata kamano, tijeno nodhi nono. Nikech ang’o? En nikech koth nochue gi yamo mager mogoyo odeno, moruombore piny. (Mat. 7:24-27) Kamano bende, ka walemo, waparo matut, kendo ketore e chal mar ng’at ma iwuoyo kuome to ok watiyo gi puonj ma wayudo, wabiro chalo mana ka joma otimo tich ma nono. Sama waromo gi tembe kod sand, ok wabi chung’ motegno. Komachielo bende, ka wapuonjore kendo tiyo gi puonjgo e ngimawa, wabiro timo yiero mabeyo, wabiro bedo gi kuwe, kendo yiewa biro bedo motegno. (Isa. 48:17, 18) Koro wadwa luwo okenge ang’wen ma wasewuoyego, mondo wane ane puonj ma wanyalo yudo e wi gimoro ma notimore e ngima Ruoth Daudi.

7. En ng’ano ma koro wadwa nono ranyisine?

⁷ Be dibed ni osiepni moro migeno kata achiel kuom joodu osetimoni gimoro marach? Ka en kamano, ibiro yudo puonj ma nyalo konyi nyagori gi pekno kuom nono gima notimore ne Ruoth Daudi ka ne wuode miluongo ni Absalom ondhoge kendo temo maye loch.​—2 Sa. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Ang’o monego itim kidwaro ni Jehova okonyi?

⁸ (1) Lem. Ka pok ichako somo wechego, nyis Jehova kaka iwinjo e wi gima rach ma notimnino. (Zab. 6:6-9) Wachne achiel kachiel kaka wachno nochwanyi. Kae to kwa Jehova mondo okonyi neno puonj ma nyalo tayi mondo inyagri gi tem ma ikaloeno.

9. Gin ang’o ma notimore e kind Daudi gi Absalom?

 ⁹ (2) Ketri e chal mar ng’ama iwuoyo kuome. Tem paro kaka weche nobet ne Ruoth Daudi, kendo iketri e chal mare. Kuom higni mang’eny, Absalom wuod Daudi notiyo matek mondo oywa chuny ji oduog ire. (2 Sa. 15:7) Ka ne Absalom oneno ni koro en kinde mowinjore mar kawo loch, nooro joote mondo ogo milome ne Jo-Israel duto ni koro en e ruoth. Noywayo nyaka chuny Ahithofel osiep Daudi machiegni kendo ma ne jang’adonega rieko. Absalom nolando ni en e ruoth kendo notemo manyo Daudi mondo onege. Nenore ni e kindeno Daudi ne tuo matek ahinya. (Zab. 41:1-9) Daudi nofwenyo wachno kendo noringo moa Jerusalem mondo ores ngimane. Gikone, Absalom gi joge nokedo gi jolweny momakore gi Daudi kendo nologi moneg Absalom wuod Daudi.

10. Gin ang’o ma Ruoth Daudi ne nyalo timo ka noromo gi chandruok?

¹⁰ Tem ane paro kaka Daudi nowinjo sama gigi ne timorene. Nohero Absalom, kendo nogeno Ahithofel ahinya. Kata kamano, ji ariyo ma nohero ahinyago nondhoge. Ne gichwanye malit ahinya kendo ne gitemo nyaka nege. Daudi ne nyalo weyo geno osiepene mamoko koparo ni gin bende mita giseriwore gi Absalom. Daudi ne nyalo keto pache kuome owuon kendo temo ringo mondo odhi odag e piny machielo ka en kar kende. Kata, chunye ne nyalo nyosore mojogi. Kata kamano, Daudi ne ok otimo gik ma kamago, kendo noloyo chandruogno. Ang’o ma nokonye?

11. Gin ang’o ma Daudi ne ok otimo sama ne oromo gi tem?

¹¹ (3) Par matut. En ang’o ma wanyalo puonjore kuom weche ma notimore ne Daudigo? Dwok ane penjoni, “En ang’o ma Daudi notimo mondo olo chandruogno?” Daudi ne ok obedo maluor kata rikni ng’ado paro. Bende, ne ok oweyo mondo parruok omone kawo okang’ ma dwarore. Kar mano, nokwayo Jehova mondo okonye, bende, noyie mondo osiepene okonye. Bang’ ng’ado paro e wi gima nonego otim, ne ok odigni kawo okang’ ma dwarore. Kata obedo ni Daudi nowinjo malit, ne ok osin gi ng’ato. Nomedo geno Jehova kendo geno osiepene.

12. Ang’o ma Jehova notimo mondo okony Daudi?

¹² Ere kaka Jehova nokonyo Daudi? Ka itimo nonro, ibiro fwenyo ni Jehova nomiyo Daudi teko ma nokonye nano e tembe. (Zab. 3:1-8; wiye) Jehova noguedho yiero ma Daudi notimo. Kendo nokonyo osiepe Daudi ma nomakore kode ka ne gikedo ne Daudi.

13. Ere kaka inyalo luwo ranyisi mar Daudi ka po ni ng’ato ochwanyi e yo moro? (Mathayo 18:15-17)

¹³ (4) Ti gi puonj miyudo e ngimani. Penjri ane kama, ‘Ere kaka anyalo luwo ranyisi mar Daudi?’ Nyalo dwarore ni ikaw okang’ mapiyo mondo ilo chandruok moro ma in-go. Ka luwore gi chal ma intie, inyalo tiyo gi weche ma Yesu nowacho e Mathayo sula mar 18 achiel kachiel, kata tiyo gi puonj mwayudo e weche ma nowachogo. (Som Mathayo 18:15-17.) Kata kamano, kik irikni ng’ado paro mana nikech iyi owang’. Onego ikwa Jehova e lamo mondo omiyi chuny mokuwe kendo mondo okonyi ng’ado paro ma biro miyo ilo temno. Kik iwe geno osiepeni. Kar mano, yie mondo gikonyi. (Nge. 17:17) To maduong’ moloyo, luw paro ma Jehova miyi e Wachne.​—Nge. 3:5, 6.

14. Gin kinde kaka mage ma ndiko ma luwogi nyalo jiwie: 2 Timotheo 1:12-16; 4:6-11, 17-22?

¹⁴ Dibed ni joodu kwedi kendo tami tiyo ne Jehova? Koso dibed ni idak e piny ma tij Joneno mag Jehova ogoye marfuk kata moketie  chike moko ma monogi lamo ka gin thuolo? Ka en kamano, somo ndiko ma luwogi nyalo jiwi: 2 Timotheo 1:12-16 kod 4:6-11, 17-22. * Paulo nondiko weche ma yudore e ndikogi ka en e jela.

15. En ang’o minyalo kwayo Jehova mondo otimni?

¹⁵ (1) Lem. Ka pok isomo ndikogo, nyis Jehova chandruokni, kendo wachne kaka chandruogno miyo iwinjo e chunyi. Wachne achiel kachiel gima chandino. Kwa Jehova mondo okonyi fwenyo puonj minyalo yudo sama isomo tembe ma noyudo Paulogo. Timo kamano biro konyi mondo in bende ine gima inyalo timo sama iromo gi tembe kaka mago.

16. Gin ang’o ma notimore ne Paulo?

¹⁶ (2) Ketri e chal mar ng’ama iwuoyo kuome. Ketri e chal ma Paulo ne nitiere. Paulo ne ni e jela e piny Rumi kendo notueye gi nyoroche. Nosegatueye e jela. Kata kamano, ma wang’nini to nong’eyo ni idhi nege. Moko kuom joma nogeno noringe, kendo mano nomedo nyoso chunye ahinya.​—2 Tim. 1:15.

17. Gin ang’o ma Paulo notimo e chal ma noyude?

¹⁷ Paulo ne nyalo chako paro ni di ne owe bedo jakinda e tij lendo, di ne ok otueye. Paulo iye ne nyalo wang’ gi joma ne wuok Asia ma noringe mojwang’e, kendo nonyalo weyo geno osiepe mamoko koparo ni gin bende ne gidhi jwang’e. Kata kamano, Paulo ne ok otimo moro amora kuom wechego. Ang’o momiyo Paulo pod nogeno osiepene kendo geno ni Jehova biro guedhe?

18. Ang’o ma nokonyo Paulo mondo olo tembe ma nokaloe?

¹⁸ (3) Par matut. Inyalo penjori ni, “Ang’o ma nokonyo Paulo loyo tembego?” Kata obedo ni Paulo nong’eyo ni nidhi nege, wiye ne ok owil gi wach maduong’, ma en miyo Jehova duong’. Kendo nodhi nyime paro kaka nonyalo jiwo jomamoko. Nogeno Jehova kolemo pile ka pile. (2 Tim. 1:3) Kar keto pache kuom joma ne oringe mojwang’e, nomor gi kaka osiepene ma nomakore kode ne sire kendo konye. E wi mago, Paulo nodhi nyime puonjore Wach Nyasaye. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) To maduong’ moloyo, ne en gadier ni Jehova gi Yesu nohere ahinya. Ne ok gijwang’e kendo ne gidhi guedhe nikech nochung’ motegno.

19. Ere kaka Jehova nokonyo Paulo?

¹⁹ Jehova noseganyiso Paulo ni ne idhi sande nikech bedo Jakristo. (Tich 21:11-13) Ere kaka Jehova nokonyo Paulo? Nodwoko lamo mar Paulo, kendo nomiye teko kaka kinde ne medo kalo. (2 Tim. 4:17) Nonyis Paulo bende ni nodhi yudo pok ma nosebedo kotiyone gi kinda. Jehova bende ne otiyo gi osiepe Paulo ma nomakore kode mondo omiye kony ma ne dwarore.

20. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Paulo ka luwore gi Jo-Rumi 8:38, 39?

²⁰ (4) Ti gi puonj miyudo e ngimani. Penjri kama, ‘Ere kaka anyalo luwo ranyisi mar Paulo?’ Mana kaka Paulo, wan be wang’eyo ni ibiro sandwa nikech yiewa. (Mar. 10:29, 30) Mondo wasik ka wan gi tim matir sama wan e bwo tembe, dwarore ni wagen kuom Jehova e lamo kendo bedo gi chenro maber mar puonjruok Muma pile ka pile. Kendo kinde duto, onego wapar ni gima duong’ ma wanyalo timo en miyo Jehova duong’. Wanyalo bedo gadier ni Jehova ok bi jwang’owa kendo ni onge gimoro amora ma nyalo pogowa gi herane.​—Som Jo-Rumi 8:38, 39; Hib. 13:5, 6.

21. En ang’o ma nokonyo Aya gi Hector mondo gilo pek moko ma ne gin-go?

²¹ Ranyisi mag joma iwuoyo kuomgi e Muma, nyalo miyowa teko mar nano e bwo  tem moro amora ma wakaloe. Kuom ranyisi, Aya ma en painia modak Japan wacho ni sigand Jona nokonye mondo olo luoro mar lendo e lela. Hector, rawera moro ma wuok Indonesia kendo ma jonyuolne ok ti ne Jehova, wacho ni ranyisi mar Ruth nokonye mondo opuonjre e wi Jehova kendo tiyone.

22. Gin ang’o minyalo timo mondo iyud puonj sama iwinjo drama mag Muma, kata sama isomo sula mag “Luw Yie Margi”?

²² Ere kama inyalo yudoe ranyisi mag joma iwuoyo kuomgi e Muma ma nyalo tegi? Vidio kaachiel gi drama magwa miwinjo, kod sula mag “Luw Yie Margi” nigi puonj ma nyalo tegi. * Ka pok ichako neno vidio, kata winjo drama moro, kata somo sula moro, kwa Jehova mondo okonyi fwenyo puonj moro ma biro konyi. Ketri e chal mar ng’ama iwuoyo kuome. Par matut kuom gik ma jotich Jehovago notimo kendo kaka Jehova nokonyogi mondo gilo tembe ma ne gikaloe. Kae to ti gi puonj miyudono mondo okonyi loyo pek mikaloe. Go ne Jehova erokamano kuom kony mosemiyi. Kendo, nyis ni imor gi kony ma Jehova osemiyi kuom manyo yore minyalo jiwogo jomoko kendo sirogi.

23. Ka luwore gi Isaya 41:10, 13, en ang’o ma Jehova singo ni obiro timonwa?

²³ Ngima nyalo bedo matek ahinya e piny ma Satan lochoeni, kendo samoro gima dwatim nyalo tamowa. (2 Tim. 3:1) Kata kamano, ok onego wabed maluor kata parore. Jehova ong’eyo maber chandruoge ma wakaloe. Sa asaya ma wadwaro kony, Jehova singonwa ni obiro makowa motegno gi bade ma korachwich. (Som Isaya 41:10, 13.) Wan gadier ni Jehova biro konyowa kendo ni Wachne ma en Muma biro miyowa teko ma dwarore mondo wanan e bwo chandruok moro amora.