1, 2. (a) Sama lokruok moro ma ne ok wapar otimore e ngimawa, mano nyalo miyo wawinj nade? (Ne picha manie chak sulani.) (b) Ka luwore gi Zaburi 131, ang’o ma nyalo konyowa siko ka wan gi chuny mokue?

KA NE Lloyd gi Alexandra oyudo wach ni oloknegi migawo, ne gikwongo gikuyo ahinya. Ne gisetiyo e Bethel kuom higni mokalo 25, to koro ne nyaka giwuog gidhi gibed jopainia. Lloyd wacho niya: “Nahero Bethel kod migawo ma natimo kuno, ma ne ok apar ni nanyalo wuok. E pacha ma iye, nang’eyo maber gimomiyo lokruogno ne dwarore, kata kamano, kaka ne jumbe kod dweche medo ng’ielore, e kaka nachako winjo e chunya kinde ka kinde ni ojwang’a. Parruok noketa ka gi ka. Sama tin amor, sama tin akuyo.”

² Sama lokruok moro ma ne ok wapar otimore e ngimawa, mano nyalo miyo wachak bedo gi parruok kod chuny mool. (Nge. 12:25) Samoro nyalo bedonwa matek yie e chunywa ni lokruogno otimore adier. Ka po ni gima kamano otimorenwa, ang’o ma wanyalo timo mondo ‘wakue chunywa’? (Som Zaburi  131:1-3.) We wanon ane gima moko kuom jotich Jehova machon kod ma kindegi notimo mondo gisik ka gin gi chuny mokuwe sama lokruok moko notimore e ngimagi.

3. Ang’o ma ne otimore ne Josef?

³ Ka ne Josef jahigni 17, owetene nouse mobedo misumba nikech nyiego ma ne gin-go kode. Ne en nyathi ma wuon-gi nohero malich. (Cha. 37:2-4, 23-28) Kuom higni 13 kama, Josef nobedo misumba kendo notueye e jela e piny Misri, kuma bor ahinya gi Jakobo wuon-gi. Ang’o ma ne okonyo Josef mondo kik chunye nyosre kendo mirima kik loye?

4. (a) En wach mane ma Josef noketo e pache ka ne en e jela? (b) Ere kaka Jehova nodwoko lamo mag Josef?

⁴ E kinde ma Josef ne sandore e jela, nyaka bed ni nosiko kotemo ahinya mondo oket pache kuom gik ma ne nyiso ni Jehova guedhe. (Cha. 39:21; Zab. 105:17-19) Nyalo bedo ni gik ma noleko ka ne pod otin bende nomiyo odhi nyime bedo gadier ni Jehova ne ni kode. (Cha. 37:5-11) Onge kiawa ni Josef nolemo nyading’eny kokwayo Jehova mondo okonye. (Zab. 145:18) Jehova nodwoko lamo mag Josef kuom miye bedo gadier ni ne odhi siko kode e tembe duto ma ne dhi yude.​—Tich 7:9, 10. *

5. “Kuwe mar Nyasaye” nyalo konyowa nade?

⁵ E kindewagi bende, kata bed ni weche tek ma chalo nade, “kuwe mar Nyasaye” nyalo rito chunywa kod pachwa. (Som Jo-Filipi 4:6, 7.) Omiyo, ka wakwayo Jehova mondo okonywa sama wan gi parruok mang’eny, obiro miyowa kue mare, to kueno biro miyo wayud teko mar timo gik ma dwaher timo e tije, kendo mondo chunywa kik ol. We wane ane ranyisi moko ma ndalowagi ma nyiso mano.

6, 7. Ere kaka nyiso Jehova wach ma chandowa nyalo konyowa siko gi chuny mokue? Chiw ane ranyisi.

⁶ Ryan gi Juliette ne omi migawo mar bedo jopainia makende kuom kinde. Ka nochopo kinde ma nonyisgi ni migapgino koro ne dhi rumo, chunygi ne onyosore ahinya. Ryan wacho niya: “Mapiyo, ne wanyiso Jehova wachno e lamo. Ne wang’eyo ni mae ne en thuolo makende mar nyiso Jehova ni wageno kuome. Thoth joma ne ni e kanyaklawa ne pok obudho e adiera, omiyo, ne wakwayo Jehova mondo okonywa waketnegi ranyisi maber mar bedo gi yie.”

⁷ Ere kaka Jehova nodwoko lamogi? Ryan wacho kama: “Bang’ lamo alama ni i, paro moko maricho ma ne wasechako bedogo e chunywa ne orumo. Kue ma Nyasaye chiwo ne orito chunywa kod pachwa. Ne wafwenyo ni ka wasiko ka wan gi paro mowinjore, Jehova pod ne nyalo tiyo kodwa e yore momedore.”

8-10. (a) Ere kaka roho mar Nyasaye nyalo konyowa sama wan gi parruok? (b) Jehova nyalo konyowa e yore mage ka watimo kinda e rito winjruokwa kode kata sama weche olokorenwa?

⁸ Mopogore gi kueyo chunywa, roho mar Nyasaye nyalo konyowa paro ndiko moko ma nyalo konyowa dhi nyime keto weche mag lamo obed motelo. (Som Johana 14:26, 27.) Ne ane ranyisi mar Philip gi Mary chiege ma nosetiyo e Bethel kuom higni ma hawo 25. Weche nolokorenegi apoya ahinya. E thuolo ma romo dweche ang’wen kende, minegi kod watgi moro notho. Bende, koro ne nyaka gichak rito  wuon Mary ma ne nigi dementia ma en tuo ma miyo pach ng’ato lal.

⁹ Philip wacho niya: “Ne aparo ni nadhach adhacha maber gi wechego, to kare ne ok adhi maber. Ne asomo ndiko mar Jo-Kolosai 1:11 e Ohinga mar Jarito moro mar puonjruok. Nafwenyo ni kata obedo ni nanano, kare nonego ‘anan chuth kuom horuok, kendo gi mor.’ Ndikono noparona ni anyalo bedo ma mor gadier mana ka roho mar Nyasaye e ma otaya, to ok nikech gik ma timore e ngimana.”

¹⁰ Nikech Jehova noneno kinda ma Philip gi Mary ne timo e rito winjruokgi kode kata obedo ni ne gikalo e weche matek, noguedhogi e yore mang’eny. Mapiyo bang’ wuok Bethel, ne giyudo jopuonjre mabeyo mag Muma ma ne dwaro puonjore nyading’eny juma ka juma. Mary wacho kama koparo chien: “Jopuonjrego nomiyo mor marwa omedore, kendo ne wanenogi kaka yo ma Jehova ne nyisowago ni weche ne dhi bedo maber.”

11, 12. (a) Ere kaka Josef nomiyo Jehova gima nonyalo guedhone? (b) Sinani ma Josef notimo nokelone ber mage?

¹¹ Sama lokruok ma apoya otimore e ngimawa, yot mondo wachak parore mokalo tong’ e wi kaka weche biro dhinwa. Josef ne nyalo yie mondo gima kamano otimrene. Kar mano, noyiero tiyo maber gi thuolo ma ne en-go e jela. Kuom timo kamano, nomiyo Jehova gima nonyalo guedhone. Kata obedo ni ne en e jela, notimo kinda e tije duto ma jarit jela nomiye, mana kaka notimoga e kinde ma ne otiyo e od Potifar.​—Cha. 39:21-23.

¹² Chieng’ moro, ne oket chwo moko ariyo e bwo Josef. Chwogo yande ne nigi migepe makende e od Farao ka ne pok otuegi e jela. Nikech chwogo ne neno kaka Josef ne ng’won kodgi, ne ginyise gik ma ne chandogi kaachiel gi lek ma galagala ma ne gia leko. (Cha. 40:5-8) Josef ne ok ong’eyo ni bang’e mbaka machuokno ne dhi loko ngimane chuth. Kata obedo ni nodhi nyime nano e jela kuom higni ariyo momedore bang’ mbakano, gikone ne ogonye, kendo mana e chieng’ ma nogonyeeno nokete obedo jatelo maduong’ ahinya e piny Misri. Farao kende e ma koro noloye gi teko.​—Cha. 41:1, 14-16, 39-41.

13. Ere kaka wanyalo miyo Jehova gima doguedhnwa kata sama wakalo e chandruok mapek?

¹³ Mana kaka Josef, wan be wanyalo po ka chandruok moro mapek oyudowa ma onge gima dwatimie. Kata kamano, ka wahore kendo watiyo maber gi thuolo ma wan-go kata obedo ni weche tek, wabiro miyo Jehova gima onyalo guedhonwa. (Zab. 37:5) Adier, nitie seche ma wanyalo winjo e chunywa ni “wadhier nono,” to  kata mana e seche ma kamago, Jehova ok bi wewa “ma onge gi yo . . . mar wuok” e chandruok ma wantiere. (2 Kor. 4:8) Weche ma Jehova notayo Paulo mondo ondikgo biro timorenwa mana ka waketo pachwa e tij lendo kata weche tek manade.

14-16. Ere kaka Filipo nonyiso ni noketo pache e tij lendo kata bed ni lokruok moko notimore e ngimane?

¹⁴ Filipo ma ne en jaland-injili e kinde Jokristo mokwongo noketonwa ranyisi maber ahinya. Noketo pache duto e tij lendo kata mana e seche ma weche nolokorene. Akwede mager notuk Jerusalem bang’ ka noseneg Stefano. * Gigo ne otimore e kinde ma Filipo e ka noa chako migawo manyien. (Tich 6:1-6) Kata kamano, ka ne jolup Kristo okere e gwenge mamoko, Filipo ne ok oling’ aling’a ni koro weche osekethore. Ne odhi lendo Samaria ma ne en taon ma pok nolendie ahinya chop kindeno.​—Mat. 10:5; Tich 8:1, 5.

¹⁵ Nikech Filipo noikore dhi kamoro amora ma roho mar Nyasaye ne otaye mondo odhiye, Jehova notiyo kode ahinya e chako tij lendo e alwora moko ma pok nolendee. Nyaka bed ni Jo-Samaria ne mor kode nikech nowuoyo kodgi maber kata obedo ni thoth Jo-Yahudi ne ochayogi. Mano e momiyo ogandano duto ne owinje “gi chuny achiel”!​—Tich 8:6-8.

¹⁶ Bang’e, roho mar Jehova notayo Filipo mondo odhi olend Ashdod gi Kaisaria, ma ne gin taonde ma joma ok Jo-Yahudi ne ng’enyie. (Tich 8:39, 40) Higni 20 bang’ lendo ne Jo-Samaria, nenore ni lokruok moko ne osetimore e ngima Filipo. Koro ne en gi dhako gi nyithindo, omiyo, ne ok onyal siko kodar odar. Ne nyaka koro olend mana e alwora achiel. Kata obedo ni ngimane nolokore, pod noketo pache duto e tij lendo, kendo mano nomiyo Jehova oguedhe ahinya kaachiel gi joode.​—Tich 21:8, 9.

17, 18. Ere kaka keto pachwa e tij lendo nyalo konyowa siko ka wan gi paro mowinjore sama lokruok otimore e ngimawa?

¹⁷ Nitie owete gi nyimine mang’eny ma tiyo ne Jehova gi thuologi duto moseneno kaka keto pachgi e tij lendo sama lokruok otimore e ngimagi osekonyogi siko gi paro mowinjore. Kuom ranyisi, e piny South Africa, Osborne gi Polite chiege nowuok Bethel ka ne migapgi orumo. Ne gigeno ni ne gidhi yudo tich kod ot mapiyo. Osborne wacho kama: “Ne ok wayudo tich mapiyo kaka ne waparo.” Polite medo niya: “Ne wabedo ma onge tich kuom dweche  adek, to pesa be ne waongego. Mano ne en kinde matek gadier.”

¹⁸ Ang’o ma nokonyogi nano e chal matekno? Osborne wacho kama: “Lendo gi owete gi nyimine ma ni e kanyaklawa nomiyo wasiko ka wan gi paro mowinjore. Ne wang’ado e chunywa ni ne wadhi bedo modich e tij lendo kar bet abeta ka waparore, to timo kamano nokelonwa mor mogundho. Gikone, ne wayudo tich.”

19-21. (a) Ang’o ma biro konyowa siko ka wan gi chuny mokue? (b) Gin gueth mage ma wayudo ka wanyagore maber gi lokruok motimore e ngimawa?

¹⁹ Mana kaka ranyisi ma wanenogo nyiso, ka watiyo maber gi thuolo ma wan-go kata sama weche olokorenwa kendo wahore ka wan gadier ni Jehova biro konyowa, mano biro miyo wasik ka wan gi chuny mokue. (Som Mika 7:7.) Wanyalo kata fwenyo ni nyagruok gi lokruogego kelonwa gueth moko ma ne ok wapar kata. Polite mosewuo kuome motelo wacho kama: “Bedo ni migapwa mar Bethel norumo osekonya ng’eyo tiend geno kuom Jehova kata sama weche ok timrena kaka daher. Sani winjruokna gi Jehova ber moloyo kaka ne en chon.”

²⁰ Mary ma bende ne wasewuoyo kuome pod dhi nyime rito wuon-gi, ka e sechegogogo bende en painia. Owacho niya: “Asepuonjora ni sa asaya ma awinjo ka an gi parruok, onego alem kae to akue mos. Weyo weche e lwet Jehova e gima duong’ ma asepuonjora, to abiro timo kamano kata mana e kinde mabiro.”

²¹ Lloyd gi Alexandra ma ne wawuoyo kuomgi e chak sulani wacho ni lokruoge ma ne otimore e ngimagi ne otemo yie margi e yore ma ne pok giparo kata. Kata kamano, giwacho niya: “Tembe ma yudowa konyowa pimo ka be yie ma wan-go otegno e okang’ ma onyalo sirowa kendo hoyowa sama weche tek. Tem ka tem miyo wamedo mana bedo motegno.”

22. Ka watiyo maber gi thuolo ma wan-go kata obedo ni ngima olokorenwa apoya, wanyalo bedo gadier gi wach mane?

²² Ka po ni ngimani olokore apoya, samoro nikech olokni migawo e riwruok mar oganda Jehova, weche midekre, kata ting’ momedore e ngima mar joot, bed gadier ni Jehova dewi kendo obiro konyi e sama owinjore. (Hib. 4:16; 1 Pet. 5:6, 7) Sama irito mondo okonyi, tem matek mondo iti maber gi thuolo ma in-go e chal ma intieree. Wuo kode e lamo nyading’eny kendo iwe weche duto e lwete. Kitimo kamano, ibiro siko ka in gi chuny mokue kata sama weche olokore e yo ma ok ipar.