1. Ang’o momiyo onego walam Jehova kende?

ONEGO walam Jehova kende nikech en e ma nochueyowa kendo en e momiyowa ngima. (Fwe. 4:11) Kata obedo ni wahero Jehova kendo wamiye luor, pod piny nyalo wuondowa mi waket gige pinyni e mobed motelo e ngimawa. Dwarore ni wang’e gima nyalo rwakowa e obadhono. Kata kamano, wakwong wanon ane tiend lamo Jehova kende.

2. Ka luwore gi Wuok 34:14, ka walamo mana Jehova kende, ang’o ma wabiro timo?

² Sama Muma wuoyo e wi lamo Jehova kende, mano oriwo here matut. Ka walamo mana Jehova kende, mano nyiso ni dwache e ma waketo motelo e ngimawa. Ok wabi yie mondo ng’ato ang’ata kata gimoro amora omonwa lamo Jehova gi chunywa duto.​—Som Wuok 34:14.

3. Ang’o momiyo ok walam alama Jehova ma onge gimomiyo?

³ Ok walam alama Jehova ma onge gimomiyo. Walame nikech adiera ma wasepuonjore e wiye. Kite morowa. Wahero gik mohero kendo wasin gi gik mosin-go. Wang’eyo dwache, kendo wariwo dwacheno lwedo. Wamor ahinya gi thuolo momiyowa mar bedo osiepene. (Zab. 25:14) Gimoro amora ma wapuonjore e wi Jachuechwa miyo wamedo mana sudo machiegni kode.​—Jak. 4:8.

4. (a) En ang’o ma Jachien yondhowago mondo kik waher Jehova? (b) Ang’o ma wadwaro nono e sulani?

⁴ Jachien e ma chiko pinyni, kendo otemo yondhowa kokalo kuom gombowa mapile mag ringruok kod nyawo  ma wan-go. (Efe. 2:1-3; 1 Joh. 5:19) Gima odwaro en ni ochochwa mondo waher gik mamoko moloyo kaka wahero Jehova. Wanon ane yore moko ariyo monyalo tiyogo. Mokwongo, onyalo wuondowa mondo manyo pesa e ma waket motelo. Mar ariyo, onyalo wuondowa mi wayier yore mag manyo mor ma ok owinjore.

5. Ang’o momiyo onego watang’ gi obadho mar hero pesa?

⁵ Waduto dwaher ni wabed gi chiemo moromo, lewni mabeyo, kod kama ber ma wanyalo dakie. Kata kamano, sama wamanyo gigo, onego watang’ gi obadho mar hero pesa. Ji mang’eny e kindewagi “ohero pesa” kod mwandu. (2 Tim. 3:2) Yesu nong’eyo ni jolupne bende ne nyalo chako bedo gi gombo ma kamano. Nowacho kama: “Onge ng’at ma nyalo bedo misumba ruodhi ariyo; nimar obiro sin gi moro to ohero machielo, kata obiro makore gi moro to ochayo machielo. Ok unyal bedo wasumbni mag Nyasaye kendo wasumbni mag Mwandu.” (Mat. 6:24) Ng’at ma lamo Jehova to koni bende otiyo gi thuolo mang’eny ahinya e manyo pesa kod mwandu mag pinyni chutho-chutho otiyo ne ruodhi ariyo. Ng’atno ok nyal wacho ni olamo Jehova kende.

6. En puonj mane ma wanyalo yudo kuom weche ma Yesu nonyiso kanyakla ma Laodikia?

⁶ E higa mar 95 kama Bang’ Kristo, moko kuom joma ne ni e kanyakla ma Laodikia ne pakore kama: “Amewo, bende aseyudo mwandu kendo ok achando gimoro amora kata matin.” Jehova kod Yesu to ne nenogi kaka joma ‘thagore, ma ngimagi lit moloyo, modhier, ma muofni, kendo joma ni duk.’ Gima ne chando Yesu ne ok en mwandu ma  Jokristogo ne nigo. Kar mano, ne osiemogi nikech hera ma ne giherogo pesa ne ketho winjruokgi gi Jehova. (Fwe. 3:14-17) Ka wafwenyo ni wachako hero mwandu, onego walok pachwa mapiyo. (1 Tim. 6:7, 8) Ka ok watimo kamano, wabiro chako tiyo ne Jehova gi chuny ma nus-nus, to mano biro miyo Jehova kik yie gi lamo marwa. Odwaro ni walame en kende. (Rap. 4:24) Ere kaka wanyalo chako hero pesa mokalo tong’?

7-9. Ranyisi mar Owadwa David puonji ang’o?

⁷ Ne ane ranyisi mar David ma en jaduong’-kanyakla ma jakinda modak Amerka. Owacho ni nosebedo ka otiyo matek e kambi ma nondikee. Ne omede telo e kambino kendo kinde moro ne omiye mich e pinyno kikwane kaka achiel kuom joma nolony ahinya e tich ma ne otimo. David wacho niya: “Gie kindeno, naparo ni mago ne gin gueth mowuok kuom Jehova.” To be ne en kamano adier?

⁸ Mosmos David nochako fwenyo ni tijeno ne miyo winjruokne gi Jehova ok dhi maber. Owacho niya: “Ne asiko ka aparoga weche tich kata mana sama an e chokruok kod tij lendo. Kata obedo ni nayudo osara ma bup, nachako bedo gi parruok mang’eny kendo kend marwa nochako bedo gi tungni.”

⁹ David nofwenyo ni ne nyaka onon ahinya gik moketo motelo e ngimane. Owacho kama: “Ne ang’ado ni ne nyaka arie weche.” Nodwaro ni olok kaka nochanne tich, omiyo, nowuoyo gi wuon kambino. Weche nobedo nade? Noriembe e tich! Notimo nang’o bang’ mano? Owacho kama: “Kinyne ne apong’o fom mar bedo painia makonyo, kendo natimo migawono kuom dweche mang’eny.”  David ne owinjore gi chiege ni ne gidhi timo tije matindo tindo kaka mag luoko mondo gikonyrego. Bang’ kinde, nobedo painia mapile kendo chiege be bang’e nobedo painia mapile. Owadwa gi nyaminwano noyiero tiyo tich ma ji mang’eny ochayo, kata kamano, gin to ging’eyo ni kit tich ma gitimo ok e gima duong’ e ngimagi. Kata obedo ni pesa ma giyudo koro tin malich kopim gi osara ma David ne yudoga chon, pesago oromogi chulo gik ma dwarore. Gidwaro ni Jehova e ma obed motelo e ngimagi, kendo giseneno gi wang’gi kaka Jehova rito joma keto Pinyruodhe obed mokwongo.​—Mat. 6:31-33.

10. Ere kaka wanyalo rito chunywa?

¹⁰ Bed ni wan-gi pesa mang’eny kata matin, pod nyaka warit chunywa. Ere kaka wanyalo rito chunywa? Kik ichak hero mwandu. Bende, kik iyie mondo tiji mar yuto e ma obed mokwongo e ngimani. Inyalo ng’eyo nade ka gima kamano timoreni? Inyalo penjori penjo kaka: ‘Be dibed ni asiko aparoga mana weche tich sama an e chokruok kata e tij lendo? Be asiko aparo kaka weche mag pesa biro dhi koda ndalo ma biro? Dibed ni wach pesa gi mwandu kelo tungni e kinda gi jaoda? Be anyalo yie timo tich ma ji ochayo mana mondo ayud thuolo momedore mar tiyo ne Jehova?’ (1 Tim. 6:9-12) Sama wanonore ka watiyo gi penjo kaka mago, wapar kinde duto ni Jehova singo ne joma ohere kama: “Ok anaweu ngang’, kendo ok anajwang’u ngang’.” Mano e momiyo jaote Paulo nondiko niya: “Kit ngimau mondo kik obed mar hero pesa.”​—Hib. 13:5, 6.

11. Ang’o ma yore mag manyo mor nyalo timonwa?

¹¹ Jehova dwaro ni wawinj mit ngima. Yore mag manyo mor nyalo konyowa timo kamano. Muma wacho niya: ‘Dhano onge gi wach moro moloyo ma gi ber, ni mondo ochiem, ometh, kendo omi chunye bedo ma mor kuom tichne.’ (Ekl. 2:24) Kata kamano, ng’eny thumbe, sinembe, kod gik mamoko ma ji manyogo mor e pinyni nyalo hinyowa. Ginyalo miyo wachak neno ni timbe maricho ma Muma kwedo ok richo ahinya. Wanyalo kata mana chako hero timbego!

12. Ka luwore gi 1 Jo-Korintho 10:21, 22, ang’o momiyo onego wati gi rieko sama wayiero yore mag manyo mor?

 ¹² Nikech wadwaro lamo Jehova kende, ok wanyal chiemo e “mesa mar Jehova” to komachielo bende wachiemo e “mesa mar jochiende.” (Som 1 Jo-Korintho 10:21, 22.) Chiemo kanyachiel gi ng’ato nyiso ni un osiepe. Ka wayiero yore mag manyo mor mopong’ gi timbe gero, juok, chode, kata timbe mamoko mag ringruok, mano nyiso ni wachamo chiemo ma jowasik Nyasaye e ma otedo. Yiero ma kamago nyalo hinyowa kendo ketho winjruokwa gi Jehova.

13-14. Ka luwore gi Jakobo 1:14, 15, ang’o momiyo onego watang’ gi yore mag manyo mor ma wayiero? Chiw ane ranyisi.

¹³ Ne ane yore moko ma gige manyo mor chalree gi chiemo ma wachamo. Sama wachiemo, wanyalo yiero gima waketo e dhowa, to ka wasemwonye modonjo, nitie gik ma dendwa timo gi chiemono ma wan ok wanyal chiko. Chiemo maber nyalo miyo dendwa obed maber; chiemo marach to biro mana ketho dendwa. Kata obedo ni ok dwane mapiyo lokruok ma chiemo kelo e dendwa, bang’ kinde, lokruok nyaka nenre.

¹⁴ E yo ma chalo kamano, sama wayiero yore mag manyo mor, wan e ma wachiko gik ma biro donjo e pachwa. Bang’ yudo mor kuom gima wayierono, ok wanyal chiko kaka gino dhi mulo pachwa kod chunywa. Yore mabeyo mag manyo mor biro duogo chunywa; yore maricho to biro mana kethowa. (Som Jakobo 1:14, 15.) Kata obedo ni ok dwane mapiyo lokruok ma yore mag manyo mor kelo kuomwa, bang’ kinde, lokruok nyaka nenre. Mano e momiyo Muma siemowa niya: “Kik wuondu: Nyasaye ok en ng’at minyalo timgo oyuma. Nikech gimoro amora ma ng’ato chuoyo, mano bende e ma noka; nimar ng’at ma chuoyo kichike gi ringruok, enoka kethruok kuom ringrene.” (Gal. 6:7, 8) Kuom adier, dwarore ni wakwed yore duto mag manyo mor ma jiwo gik ma Jehova osin-go.​—Zab. 97:10.

15. En mich mane ma Jehova osemiyowa?

¹⁵ Jotich Jehova mang’eny ohero neno JW Broadcasting^®, ma en stesendwa mar TV moting’o chiemb chuny mabeyo lilo. Nyaminwa moro miluongo ni Marilyn wacho kama: “JW Broadcasting osekonya ahinya. Anyalo ng’iyo gimoro amora e iye nikech oting’o mana gik mabeyo lilo. Sama chunya onyosore, ajajiworaga gi twege mabeyo kata program mag Lamo Mokinyi. Timo mano miyo awinjo ka amedo sudo machiegni gi Jehova kod riwruokne. JW Broadcasting oseloko ngimana chuth.” Be JW Broadcasting konyi kamano in bende? Mopogore gi program miketoga dwe ka dwe, nitie bende dwol momaki miwinjo, vidio, kod wende ma ng’ato nyalo yudo sa asaya modwaro.

16-17. Ang’o momiyo onego wachik thuolo ma watiyogo e manyo mor, to ere kaka wanyalo timo kamano?

¹⁶ Nyaka wachik gige manyo mor ma wayiero kaachiel gi thuolo ma gikawo. Ka ok watimo kamano, wanyalo tiyo gi thuolo malach e manyo mor moloyo ma watiyonego Jehova. Ji mang’eny yudo ka ok yotnegi chiko thuolo ma gitiyogo e manyo mor. Nyaminwa Abigail ma jahigni 18 wacho kama: “Neno TV miyo pacha bedo mokue bang’ tiyo matek odiechieng’ mangima. To ka ok atang’, anyaloga kawo thuolo malach ka anene.”  Owadwa moro ma rawera ma nyinge Samuel wacho niya: “Ajanenoga vidio mang’eny machieko chieko e intanet. Seche moko achakoga mana gi ng’iyo vidio achiel, kae to ariyo, to ka apo ni i, to seche adek kata ang’wen osekalo.”

¹⁷ Ere kaka inyalo chiko thuolo mitiyogo e manyo mor? Mokwongo, non ni itiyo gi thuolo maromo nade e manyo mor. Inyalo kata tiyo gi juma moro achiel e pimori. Ndik e kalenda seche mitiyogo e neno TV, donjo e intanet, kod tugo tuke ma ni e simbi. Ka ifwenyo ni itiyo gi thuolo malach e gigo, tem itim lokruok e chenroni. Mi gik ma dwarore moloyo thuolo mang’eny, kae to thuolo modong’ itigo e manyo mor. Bang’ mano, kwa Jehova mondo okonyi imakri gi chenro miketono. Kitimo kamano, ibiro yudo thuolo moromo mar somo Muma, timo lamo mar joot, dhi e chokruoge kod tij lendo. Bende, chunyi ok bi chandi sama imanyo mor.

18-19. Ere kaka wanyalo nyiso ni walamo mana Jehova kende?

¹⁸ Bang’ ka jaote Petro nosendiko kaka ibiro tiek piny Satan kod kaka Nyasaye biro kelo piny manyien, nowacho kama: “Un joma ahero, nikech sani urito gigo, timuru kar nyalou mondo gikone jalo onwang’u ka uonge chilo kata ketho, kendo onwang’u ka un gi kuwe kode.” (2 Pet. 3:14) Ka waluwo puonj ma nochiwono kendo temo matek mondo wasik ka waler e timbewa kendo e winjruokwa gi Jehova, wanyiso ni Jehova kende e ma walamo.

¹⁹ Satan kod pinye pod biro dhi nyime temo yondhowa mondo kik waket dwach Nyasaye obed motelo. (Luka 4:13) To kata weche bed matek ma chalo nade, ok wabi yie mondo ng’ato ang’ata kata gimoro amora omonwa lamo Jehova gi chunywa duto. Ee, wang’aduru e chunywa ni kata ang’o e ma timre, wabiro siko ka walamo mana Jehova kende!