Jehova notego jotichne ma ne nigi sisogo. Kendo e higano, kwan mar jokolpota (nying ma ne iluongogo jopainia e kindego) noidho koa e 225 nyaka 350. Mano bende e kinde ma jolendo ma kwan-gi okalo 8,000, nohango oro ripodegi mag tij lendo ne ofiswa maduong’ ma Amerka. Jehova noguedhogi ma giyudo nyak ma tamre gi nono.

E dwe mar Mach 21, 1920, Joseph F. Rutherford, ma ne tayo tij lendo ma Jopuonjre Muma ne timo, nogolo twak ma wiye wacho ni “Dhano Tara gi Tara ma Sani Ngima Ok Bi Tho Ngang’.” Jopuonjre Muma notimo duto ma ginyalo e gwelo ji mang’eny kaka nyalore mondo obi owinj twagno. Ne gichulo achiel kuom ute mag sinembe ma ni e taon mar New York mondo gitimie chokruogno, kendo ne gipogo kalatese mag gwelo ji ma romo 320,000 kama.

Ji nobiro mang’eny mokalo kwan ma ne giparo. Ji mokalo 5,000 nopong’o odno thich mi nochuno owete nyiso ji mamoko mokalo 7,000 ni gidog adoga nikech ne koro onge nafas e i odno. Gaset mar The Watch Tower nowacho ni chokruogno ne en “achiel kuom chokruoge ma ne nigi nyak ahinya ma International Bible Students notimo.”

Nochopo kama ji mang’eny nong’eyo ni Jopuonjre Muma ne landoga ni “dhano tara gi tara ma sani ngima ok bi tho ngang’.” E kindego, pod Jopuonjre Mumago ne ok ong’eyo ni ne dwarore ni oland wach Pinyruoth e piny ngima. Kata kamano, ne ginyiso kinda makende ahinya. Nyaminwa Ida Olmstead ma nochako dhi e chokruoge mag Jopuonjre Mumago e higa mar 1902 nowacho kama: “Ne wang’eyo ni nitie gueth mang’eny ma Nyasaye osingo ne dhano, omiyo, ne watimo kinda e nyiso joma ne waromogo e tij lendo wachno.”

Owete ma ne ni Bethel nochako goyo buge kendgi giwegi mondo chiemb chuny kik rem e yo moro amora. Ne ging’iewo masin mar goyo buge mi gikete e ot moro michulo ma ne yudore e bath ndara ma niluongo ni 35 Myrtle Avenue, ma ni Brooklyn, New York. Odno ne ok bor ahinya gi kama Bethel ne nitie.

Owadwa Leo Pelle gi Walter Kessler noluong e Bethel e dwe mar Januar 1920. Walter wacho kama: “Ka ne wachopo achopa ni i, owadwa ma nochung’ ne kar goyo buge nong’iyowa  mi onyisowa ni, ‘Odong’ mana sa achiel gi nus to wadhi e lanj.’ Nonyisowa ni wating’ buge moko koa e gorofa ma piny ka waterogi malo.”

Owadwa Leo paro gima notimore kinyne. Owacho kama: “Wan e ma nomiwa tij lwoko kor od gorofa mokwongo e odno. Mano e tich ma nochidoe mogik kuom tije duto ma nasegatimo. Kata kamano, ne en tij Ruoth, kendo mano e momiyo nahere.”

Mana bang’ jumbe matin, jotich Nyasaye ma nochiwore nochako goyo gaset mar The Watch Tower. Kopi aluf 60 mag The Watch Tower ma Februar 1, 1920, nochak go e masin ma noket e gorofa mar ariyo. E kindego, owete noketo masin machielo e gorofa ma piny. Ne gichako masindno ni Battleship. Gaset mar The Golden Age bende nochak go April 14, 1920. Onge kiawa ni Jehova noguedho kinda ma jotichnego nonyiso.

Jotich Jehova ne mor ahinya gi thuolo ma ne giyudo mar tiyone kendo kanyachiel. Kata kamano, moko kuom Jopuonjre Muma noseweyo riwruok mar oganda Nyasaye e kinde ma ne weche tekie e higni mag 1917 nyaka 1919. Ere kaka ne idhi konygi?

Gaset mar The Watch Tower ma April 1, 1920, ne nigi sula ma wacho ni “Let Us Dwell in Peace,” tiende ni “Wadaguru gi Kue.” Sulano nojiwo jogo kama: “Wan gadier . . . ni ng’ato ang’ata ma nigi roho mar Ruoth . . . oikore golo e pache gik mosekadho, . . . mondo wati kanyachiel kaka fuonni mag ringruok achiel.”

Ji mang’eny norwako jipno. Owadwa moro gi jaode nondiko kama: “Wawinjo marach ahinya ni e higni moko mosekalo, wasebedo abeda piny sama jomoko to odich e tij [yalo] wach. . . . Wageno ni ok wabi yie mondo ng’ato ang’ata kata gimoro amora owuondwa ma wawe tijni.” Joma noduogogo ne nigi tije mang’eny ma noritogi.

E dwe mar Jun 21, 1920, Jopuonjre Muma nochako timo kampen ma ratipo mar pogo “ZG,” ma en bug The Finished Mystery *  ma ng’eye nobaw gi otas. Kopi mag bugego ne ng’eny nikech ne okan-gi ka ne ogo bugno marfuk e higa mar 1918.

Ne ogwel jokolpota kaachiel gi jolendo mamoko duto mondo otim kampen mar pogo ne ji bugno. Bulletin * ma Jun 1920 nowacho kama: “Ng’ato ang’ata mosebatisi ni thuolo timo kampenni. Magi e weche ma ng’ato ka ng’ato onego osik ka nwoyo e chunye: ‘Wach achielni e ma adwa timo’​—pogo bug ZG.” Owadwa Edmund Hooper nowacho ni kampenno nomiyo ji mang’eny olendo ot ka ot e okang’ ma ne pok gilendoega. Nomedo kama: “Ne wachako neno gik ma ne dwarore e timo tijno nyaka kuonde ma ne pok waparoga.”

Kata obedo ni Lweny Mokwongo mar Piny Ngima nomiyo tudruok gi pinje mamoko obedo matek, Owadwa Rutherford pod ne gombo ahinya jiwo owete e pinje mopogore opogore kendo chiero tij lendo e pinjego. Omiyo, tarik 12 Agost, 1920, en kaachiel gi owete mamoko ang’wen ne gidhi timo limbe ma rabora e Britain, Continental Europe, kod e pinje man Middle East.

Ka ne Owadwa Rutherford olimo Britain, Jopuonjre Muma notimo chokruoge madongo adek kod romo mamoko 12 ma nogwelie ji duto. Ne wachore ni ji duto ma nobiro e chokruogego kod romogo ne nyalo chopo 50,000. The Watch Tower nowacho e yo machuok niya e wi romogo: “Ne ojiw owete gi nyimine kendo noteggi. Ne gitiyo kanyachiel ka giherore, kendo mano nomiyo gibedo ma mor ahinya.” Ka ne Owadwa Rutherford odhi Paris, ne ochako ogolo kendo twak ma wiye wacho ni “Dhano Tara gi Tara ma Sani Ngima Ok Bi Tho Ngang’.” Ot ma ne itimoe chokruogno nopong’ kata ka twak pok nochakore. Ji 300 nokwayo mondo opuonjgi weche momedore.

E jumbe ma noluwo, owete moko nolimo Athens, Cairo, kod Jerusalem. Mondo joma norwako wach kuondego oyud chiemb chuny, Owadwa Rutherford noketo kama ninyalo kawie bugewa e taon mar Ramallah, man but Jerusalem. Kae to nodok Ulaya moyawo ofis ma Central Europe, kendo nochano mondo ochak go buge kuno bende.

E dwe mar Septemba 1920, Jopuonjre Muma nogoyo gaset mar The Golden Age,  Na. 27, ma ne en gaset makende ma nonyiso sand ma Jopuonjre Muma nokaloe e higa mar 1918. Masin mar Battleship, ma nosewuoye motelo, notiyo odiechieng’ gotieno mogoyo kopi mokalo milion 4 mag gasedno.

Joma nosomo gasedno noneno kaka bura ma nong’ad ne Emma Martin ne ok owinjore. Nyaminwa Martin ne en kolpota e alwora mar San Bernardino, California. Tarik 17 Mach, 1918, nyaminwano kaachiel gi owete mamoko adek ma niluongo ni E. Hamm, E. J. Sonnenburg, kod E. A. Stevens, notimo romo moro matin mar Jopuonjre Muma.

Achiel kuom joma ne odhi e romono ne ok odhi kanyo mondo opuonjre Muma. Jalo bang’e nowacho kama: “Jata kes mag sirkal e kot e ma noora mondo adhi e romono . . . Kendo ne adhi kanyo mondo amany wach ma ne wanyalo donjonego Jopuonjre Mumago.” Jalo noyudo “wach” ma nodwaro. Ne oyudo kopi mar bug The Finished Mystery. Ndalo moko matin bang’e, Nyaminwa Martin kod owete adekka ne omaki. Ne odonjnegi ni ne giketho chik kuom pogo buk ma sirkal nogoyo marfuk.

Emma kod jowetene noyud gi ketho, kendo nong’adnegi buch tuech mar higni adek. Tarik 17 Mei, 1920, apil ma ne gimako ne ok odhi maber, kendo ne gichako tuech margi. Kata kamano, mapiyo nono, weche nolokore.

Tarik 20 Jun, 1920, Owadwa Rutherford nowacho wach kesno e chokruok maduong’ ma notim San Francisco. Gima notim ne Jokristogo ne ok omoro jowinjo ma ne nie chokruogno, kendo ne gioro telegram ne president mar piny Amerka. Ne gindikone kama: “Ok wayie gi bura ma nong’ad ne . . . Mrs. Martin . . . ni noketho chik kuom pogo buk mogo marfuk. . . . Joma ne tayo kesno notiyo gi tekogi marach kuom . . . keto obadho ne . . . Mrs. Martin . . . mondo gichuogne miriambo kae to gitueye e jela. Burano ne oyal ang’aya.”

Kinyne, President Woodrow Wilson noketho bura ma noseng’ad ne Nyaminwa Martin kod Owadwa Hamm, Sonnenburg, gi Stevens. Nogonygi kendo kesno norumo gi kanyo.

Kaka higa mar 1920 ne dhi ka rumo, e kaka mor mar Jopuonjre Muma bende ne medore. Tich ma ne itimo e ofiswa maduong’ ma Amerka ne medore, kendo Jokristo madier nomedo kinda e lando ni Pinyruodh Nyasaye kende e ma biro tieko ne dhano chandruok. (Mat. 24:14) Higa ma noluwo, tiende ni, 1921, bende ne dhi bedo higa mar yalo adiera mag Pinyruoth.