1. Ang’o momiyo onego wayie mondo Jehova ochikwa?

ONEGO wayie mondo Jehova ochikwa * nikech en e ma nochueyowa. Bedone Jachuech miyo obedo gi ratiro mar chiko chuechne. (Fwe. 4:11) Gima chielo momiyo onego wawinj Jehova en ni lochne kende e loch maber. Dhano osetemo locho e wi jowetegi kuom higni mang’eny. Koket loch dhano kod loch Jehova e ratil, nenore ayanga ni Jehova en Jaloch mariek, ma jahera, ma kecho ji, kendo mang’won moloyo ng’ato ang’ata.​—Wuok 34:6; Rumi 16:27; 1 Joh. 4:8.

2. Ka luwore gi Jo-Hibrania 12:9-11, ang’o momiyo onego waluw kaka Jehova chikowa?

² Jehova dwaro ni waluw kaka ochikowa, ok mana nikech waluore kende, to bende nikech en Wuonwa ma jahera. E barua ma Paulo nondiko ne Jo-Hibrania, nowacho ni onego ‘wayie bolore e bwo Wuonwa’ nikech otiegowa “mondo wayud ber.”​—Som Jo-Hibrania 12:9-11.

3. (a) Wanyalo nyiso nade ni waikore luwo kaka Jehova chikowa? (b) Gin penjo mage ma wadwaro nono?

³ Wanyiso ni waikore luwo kaka Jehova chikowa kuom timo gik moko duto monyisowa, ma ok waketore kuom lony ma wan-go wawegi. (Nge. 3:5) Bedo ma yotnwa ahinya luwo kaka Jehova chikowa ka wapuonjore e wi kido mage. Nikech ang’o? En nikech kite mabeyogo nenore  e gik moko duto motimo. (Zab. 145:9) Kaka wamedo puonjore e wi Jehova, e kaka wamedo here. Ka wahero Jehova gadier, ok bi chuno ni omiwa list mabor ma nyisowa gik monego watim gi gik ma ok onego watim. Wabiro temo matek mondo watieg chunywa gi pachwa mondo wang’e pogo gik ma more kendo wasin gi gik ma osin-go. (Zab. 97:10) Kata kamano, nitie kinde ma wanyalo yudo ka teknwa luwo kaka Jehova chikowa. Ang’o momiyo? En ang’o ma jodong-kanyakla, wuone, kod mine nyalo puonjore kuom ranyisi mar Gavana Nehemia, Ruoth Daudi, kod Maria min Yesu? Wabiro nono dwoko mag penjogo e sulani.

4-5. Ka luwore gi Jo-Rumi 7:21-23, ang’o momiyo seche moko ok yotnwaga luwo kaka Jehova chikowa?

⁴ Achiel kuom gik momiyo ok yotga luwo kaka Jehova chikowa en ni waduto wan joricho kendo warem. Mano miyo kinde mang’eny ok wahero luwo kaka ichikowa. Bang’ ka Adam gi Hawa nosechamo olemo ma ne okwergi, ne giyiero mar chikore giwegi ka gin e ma giyiero gik mabeyo gi gik maricho. (Cha. 3:22) E kindewagi bende, ji mang’eny neno ni ber ka gin giwegi e ma giyiero gik mabeyo gi gik maricho kar luwo kaka Jehova dwaro.

⁵ Kata mana joma ong’eyo Jehova kendo ohere be seche moko yudoga ka ok yotnegi luwo kaka ochikogi. Mano e gima ne timore ne jaote Paulo. (Som Jo-Rumi 7:21-23.) Mana kaka Paulo, wan be wadwaro timo gik ma kare e wang’ Jehova. Kata kamano, nyaka wasik ka wakedo gi gombo mar timo gik maricho.

6-7. En wach mane machielo ma nyalo miyo luwo kaka Jehova chikowa obed matek? Chiw ane ranyisi.

⁶ Wach machielo momiyo ok yotwa luwo kaka Jehova chikowa en ni wajatimoga gik moko mana ka luwore gi kaka ne wapon. Ng’eny gik ma ji nyisowa ni watim opogore ahinya gi gima Jehova dwaro ni watim, omiyo, nyaka waked matek mondo kik wabed gi paro kaka ma gin-go. Wane ane ranyisi achiel.

⁷ Kuonde mang’eny, ichwaloga rowere mondo giti gi ngimagi duto e manyo pesa. Mano e gima notimore ne nyaminwa moro miluongo ni Mary. * Ka pok nopuonjore adiera, nosomo e achiel kuom skunde mabeyo mogik e pinygi. Joodgi ne jiwega mondo oyud tich ma nigi huma kendo ma osache bup. En be nogomboga gigo. To bang’ puonjore adiera mi ochako hero Jehova, nochako gombo gik mopogore. Kata kamano, pod owacho niya: “Seche moko ajayudoga tije mabeyo ma nyalo kelo pesa modhuro, to ang’eyo ni tijego biro mona tiyo ne Jehova e yo maber kaka atimo sani. Nikech kit ngima ma naponie, pod nyaka aked ahinya mondo kik ahaw gik mang’eny. Nyaka akwaga Jehova nyading’eny mondo okonya kik adonj e tije moko ma nyalo mona tiyone gi chunya duto.”​—Mat. 6:24.

8. Ang’o ma koro wadwaro nono?

⁸ Mana kaka waseneno, sama waluwo kaka Jehova chikowa, wan e ma wayudo ber. Kata kamano, nitie gima chielo momiyo joma omi teko mag tayo jowetegi, kaka jodong-kanyakla, wuone, kod mine, onego oluw ahinya kaka Jehova chikogi. En nikech joma gitayo yudo ber. We wanon ane ranyisi moko e Muma ma nyalo  konyowa neno kaka wanyalo tiyo gi teko momiwa e yo ma moro Jehova.

9. Gin pek mage ma Nehemia noyudo?

⁹ Jehova omiyo jodongo migawo maduong’ ahinya mar rito rombene. (1 Pet. 5:2) Nitie puonj mang’eny ma jodongo nyalo yudo ka ginono kaka Nehemia ne timo ne jotich Nyasaye me kindene. Nikech ne en gavana mar Juda, ne en gi teko mang’eny. (Neh. 1:11; 2:7, 8; 5:14) Par ane moko kuom pek ma noyudo. Ji ne timo gik mochido e hekalu kendo ne ok gigol chiwo mag konyo Jo-Lawi kaka Chik ne dwaro. Jo-Yahudi ne ok rit Sabato kendo moko kuomgi nokendo mon ma ne a e ogendni mamoko. Nehemia ne nyaka rie wechego.​—Neh. 13:4-30.

10. Ang’o ma Nehemia notimo mondo olo pek ma noyudo?

¹⁰ Nehemia ne ok otiyo gi teko ma nomiye e chuno jo Nyasaye mondo otim gik ma en owuon e ma nodwaro. Kar mano, nokwayo Jehova mondo otaye, kendo nopuonjo ji chike mag Jehova. (Neh. 1:4-10; 13:1-3) Bende, nobolore motiyo kanyachiel gi owetene kokonyogi nyaka gero ohinga mar Jerusalem ma nosekethore.​—Neh. 4:15.

11. Ka luwore gi 1 Jo-Thesalonika 2:7, 8, en paro mane ma jodongo onego obedgo sama gitayo kanyakla?

¹¹ En adier ni jodong-kanyakla samoro ok bi romo gi pek ma chal gi ma Nehemia noyudo, kata kamano, ginyalo luwo ranyisi mar Nehemia e yore mang’eny. Kuom ranyisi, gitiyo matek e konyo owete gi nyimine. Bende, ok giyie mondo teko momigi omi gibed jong’ayi. Kar mano, gidembo ji duto e kanyakla. (Som 1 Jo-Thesalonika 2:7, 8.) Hera ma giherogo ji kod bolruok margi miyo giwuoyo gi ji e yo ma muol. Andrew ma en jaduong’-kanyakla wacho kama: “Asefwenyo  ni kinde mang’eny owete gi nyimine winjoga maber sama jaduong’-kanyakla timo gik ma nyiso ni ong’won kendo oherogi. Kido ma kamago jiwo jo kanyakla mondo oluw kaka jodongo tayogi.” Tony ma osebedo jaduong’-kanyakla kuom thuolo malach wacho kama: “Atemoga ahinya tiyo gi puonj ma ni e Jo-Filipi 2:3 mondo kinde duto ane ni jomamoko oloya gi ber. Mano konya mondo kik achun ji oluw kaka adwaro.”

12. Ang’o momiyo dwarore ni jodongo obolre?

¹² Jodongo onego obolre mana kaka Jehova. Kata obedo ni Jehova e Jaloch e wi polo gi piny, okulore mondo ‘ogol jachan e buru.’ (Zab. 18:35; 113:6, 7, NW) Adier, Jehova osin gi josunga kod joma ng’awore.​—Nge. 16:5.

13. Ang’o momiyo jaduong’-kanyakla nyaka rit lewe?

¹³ Jaduong’ moyie mondo Jehova ochike nyaka rit lewe, nono to onyalo po kowuoyo marach sama ng’ato onyise achaya. (Jak. 1:26; Gal. 5:14, 15) Andrew ma osewuo kuome motelo wacho niya: “Nitie kinde moko ma asewinjo ka adwaro dwoko owadwa kata nyaminwa marach nikech onyisa achaya. E seche kaka mago, aparoga matut kuom chwo moko miwuoyo kuomgi e Muma. Mano osepuonja ni onego abolra kendo abed ma muol.” Jodongo nyiso ni giyie mondo Jehova ochikgi kuom hero jo kanyakla kod jodongo wetegi, kendo bedo mang’won kodgi.​—Kol. 4:6.

14. En migawo mane ma Jehova omiyo wuone, to odwaro ni gitim migawono e yo mane?

¹⁴ Jehova omiyo wuone migawo mar tayo utegi, kendo odwaro ni gitieg nyithindgi kendo gipuonjgi. (1 Kor. 11:3; Efe. 6:4) Kata kamano, teko momigi sama gitimo migawono nigi tong’​—nyaka giluw kaka Jehova dwaro nikech Jehova e ma nochako chenro mar joot. (Efe. 3:14, 15) Wuone nyiso ni giyie mondo Jehova ochikgi kuom tiyo gi teko momigi e yo ma moro Jehova. Nitie gik mang’eny ma ginyalo puonjore kuom Ruoth Daudi.

15. Ang’o momiyo wuone onego oluw ranyisi mar Ruoth Daudi?

¹⁵ Jehova nomiyo Daudi migawo mar tayo joode kaachiel gi oganda Israel duto. Nikech ne en ruoth, ne en gi teko mang’eny. Nitie kinde moko ma ne otiyo marach gi tekone mi otimo richo madongo. (2 Sa. 11:14, 15) Kata kamano, ne oyie mondo Jehova orieye. Mano nyiso  ni noyie mondo Jehova ochike. Nolemo konyiso Jehova gik moko duto ma ne chando chunye. Bende, notemo matek mondo otim lokruok. (Zab. 51:1-4) E wi mago, nobolore ka noyie rwako paro mowuok, ok mana kuom chwo kende, to nyaka kuom mon bende. (1 Sa. 19:11, 12; 25:32, 33) Nopuonjore kuom richone, kendo gima noketo motelo e ngimane ne en tiyo ne Jehova.

16. Gin puonj mage ma wuone nyalo yudo kuom Daudi?

¹⁶ Ka in wuoro, ne ane moko kuom puonj ma inyalo yudo kuom Ruoth Daudi: Kik iti marach gi teko ma Jehova omiyi. Sama ikier, yie ni in jaketho kendo irwak puonj mimiyi kowuok e Muma. Kitimo kamano, joodi biro miyi luor nikech ibolori. Sama ilemo gi joodi, nyis Jehova gik moko te ma ni e chunyi, mondo joodi be one ni igeno kuom Jehova chuth. To maduong’ moloyo, ket tiyo ne Jehova obed motelo e ngimani. (Rap. 6:6-9) Ranyisi maber miketo ne joodi e gima biro konyogi moloyo.

17. Jehova omiyo mine migawo mane makende?

¹⁷ Jehova omiyo mine migawo makende e ot, kendo gin bende omigi teko mar tayo nyithindgi. (Nge. 6:20) Kuom adier, gik ma mine timo kendo wacho nyalo konyo nyithindgi e ngimagi duto. (Nge. 22:6) Ne ane moko kuom gik ma mine nyalo puonjore kuom Maria min Yesu.

18-19. Ang’o ma mine nyalo puonjore kuom Maria?

¹⁸ Maria nolony gi weche ma ni e Ndiko. Nosepuonjore miyo Jehova luor matut kendo notemo ahinya mondo obed gi winjruok maber gi Jehova. Noyie luwo kaka Jehova nochike kata obedo ni mano ne dhi loko ngimane duto.​—Luka 1:35-38, 46-55.

¹⁹ Ka in miyo, nitie yore mang’eny ma inyalo luwogo ranyisi mar Maria. Mokwongo, teg winjruok ma in-go gi Jehova kokalo kuom puonjruok Muma kendo lemo sama in kendi. Mar ariyo, tim lokruok ma dwarore mondo imor Jehova. Kuom ranyisi, nyalo bedo ni nipon e lwet jonyuol ma igi wang’ piyo kendo ma lwero nyithindgi. Samoro nidongo kiparo ni mano e yo maber mar pidho joodi. Kata mana bang’ puonjori adiera, inyalo yudo ka tekni hori gi nyithindi, to ahinya-ahinya sama iol to gitimo gimoro marach. (Efe. 4:31) Mago e seche monego ilem mondo Jehova okonyi. Miyo moro ma nyinge Lydia wacho kama: “Nitie kinde  ma nyaka alem nyading’eny mondo kik abed mager gi wuoda sama ok otim kaka anyise. Aseyudoraga ka ang’ado weche ma awacho gi e diere mondo alem komondi. Lamo miyo abedo ng’ama hore.”​—Zab. 37:5.

20. Yo ma mine moko nopon-go miyo gibedo gi pek mane, to ere kaka ginyalo loyo pekno?

²⁰ Yo ma mine moko nopon-go miyo ok yotnegi timo ne nyithindgi gik ma nyiso ni giherogi. (Tito 2:3, 4) Mon moko nodongo e udi ma jonyuol ne ok ohero nyithindgi ahinya. Ka nipon kamano, ok ochuno ni iluw timbe jonyuolni sama itayo nyithindi. Miyo ma luwo kaka Jehova chike puonjore yore monyalo nyisogo nyithinde ni oherogi. Samoro nyalo bedone matek loko pache, yo monenogo gik moko, kata timbene. Kata kamano, timo lokruok nyalore, kendo timo lokruogego biro kelone ber kaachiel gi joode.

21-22. Ka luwore gi Isaiah 65:13, 14, gin gueth mage ma wayudo sama wayie mondo Jehova ochikwa?

²¹ Ruoth Daudi nong’eyo ber ma betie sama ng’ato luwo kaka Jehova chike. Nondiko kama: “Weche ma Jehova puonjo, tir, ma miyo chuny yil ahinya: Wach ma Jehova chiko, oler, ma miyo wang’ ler. . . . Gifwaro jatichni wach: Nitie pok maduong’ kuom ritogi.” (Zab. 19:8, 11) E kindewagi, wanyalo neno ayanga pogruok ma nitie e kind joma luwo kaka Jehova chikogi kod joma ochayo puonjge. Joma winjo Jehova ‘nigi mor e chunygi.’​—Som Isaiah 65:13, 14.

²² Sama jodong-kanyakla, wuone, kod mine luwo kaka Jehova chikogi, mano miyo ngimagi dhi maber, joutegi bedo ma mor, kendo kanyakla bedo gi kue kod winjruok. To maduong’ moloyo, gimiyo chuny Jehova bedo ma mor. (Nge. 27:11) Be nitie gueth ma nyalo loyo mano? Onge!