1. Mana matin ka ne pok jaote Petro otho, roho maler notaye mondo otim ang’o?

 JAOTE Petro nong’eyo ni nochiegni tho. Kuom higni mang’eny ma notiyoe ne Nyasaye, notimo gik mathoth. Nowuotho gi Yesu, nochako lendo e alwora mang’eny ma ne pok olendiega, kendo ne en e bura matayo. Kata kamano, nitie gik mang’eny ma pod ne dwarore ni otim. E kind higa mar 62-64 Bang’ Kristo (B.K.), Jehova notaye gi rohone maler mondo ondik barupe ariyo, ma gin Petro Mokwongo kod Petro mar Ariyo. Nogeno ni barupenego ne dhi konyo Jokristo kata bang’ thone.—2 Pet. 1:12-15.

2. Ang’o momiyo wanyalo wacho ni Petro nondiko barupene e kinde mowinjore?

² Petro nondiko barupenego e kinde ma Jokristo wetene ne kalo e “tembe mopogore opogore.” (1 Pet. 1:6) Joma richo ne temo kelo puonj ma galagala kod timbe mochido e kanyakla. (2 Pet. 2:1, 2, 14) “Giko mar weche duto” nochomo Jokristo ma nodak Jerusalem, tiende ni jolweny mag Jo-Rumi ne chiegni ketho dalano kaachiel gi gik moko duto ma ne nie iye. (1 Pet. 4:7) Nyaka bed ni barupego nokonyo Jokristogo mondo ginan e tembe ma ne gikaloe, kendo ikore ne tembe ma ne gidhi romogo bang’e. b

3. Ang’o momiyo onego wanon barupe ma Petro nondiko?

 ³ Kata obedo ni Petro nondiko barupene ne Jokristo mokwongo, Jehova noneno ni barupego oket e Muma. Omiyo, wan bende barupenego nyalo konyowa e kindewagi. (Rumi 15:4) Nikech wadak e piny ma jiwo timbe mochido, wan bende waromoga gi tembe ma nyalo kelonwa pek moko sama watiyo ne Jehova. E wi mano, machiegnini wabiro romo gi masira maduong’ moloyo masira ma notieko chenro mar Jo-Yahudi. Barupe ariyo ma Petro nondiko paronwa weche moko ma nyalo konyowa ahinya. Gibiro konyowa ng’eyo kaka wanyalo keto pachwa kuom odiechieng Jehova, kaka wanyalo weyo luoro dhano, kod kaka wanyalo dhi nyime bedo gi hera matut e kindwa. Bende, gibiro konyo jodong-kanyakla neno kaka ginyalo rito rombe mag Jehova e yo maber.

4. Ka luwore gi 2 Petro 3:3, 4, ang’o ma nyalo temo yiewa?

⁴ Wadak e kind joma onge gi yie kuom weche ma nokor e Muma. Joma kwedowa nyalo jarowa nikech wasebedo ka warito giko kuom higni mang’eny. Jomoko wacho ni giko ok nobi ngang’. (Som 2 Petro 3:3, 4.) Ka wawinjo weche kaka mago kowuok kuom joma walendonegi, jotich wetewa, kata joodwa, mano nyalo temo yiewa. Petro nolero gima nyalo konyowa.

5. Ang’o ma biro konyowa siko ka wan gi paro mowinjore e wi giko mar pinyni? (2 Petro 3:8, 9)

⁵ Nyalo nenore ka gima Jehova odeko ahinya ka pok okelo giko mar pinyni. Weche ma Petro nondiko nyalo konyowa bedo gi paro mowinjore kendo ng’eyo ni yo ma Jehova nenogo sa opogore gi kaka dhano neno sa. (Som 2 Petro 3:8, 9.) E wang’ Jehova, higni aluf achiel chalo mana gi odiechieng’ achiel. Jehova hore kendo ok doher ni oketh ng’ato ang’ata. Ka odiechieng’ moseketo mar ketho piny marachni ochopo, obiro kethe. To mano kaka wan gi thuolo makende mar tiyo gi kinde modong’ni e chiwo neno ne ji duto e piny ngima!

6. Ere kaka ‘waketoga pachwa’ kuom odiechieng Jehova? (2 Petro 3:11, 12)

⁶ Petro jiwowa ni ‘waket pachwa’ kuom odiechieng Jehova. (Som 2 Petro 3:11, 12.) Ere kaka wanyalo timo mano? Dwarore ni wapar matut e wi gueth ma wabiro yudo e piny manyien, kendo watim kamano pile ka nyalore. Tem goyo picha e pachi ka iyueyo muya maler, ichamo chiemo mamit, irwako wedeni kod osiepeni mochier, kendo ipuonjo joma nodak chon kaka weche ma nokor e Muma nochopo. Paro matut kuom weche kaka mago biro konyi siko kiketo pachi kuom odiechieng Jehova kendo rito chunyi mondo kik iol sama irito giko mar piny marachni. Nikech waseng’eyo motelo kaka ngimawa biro chalo e kinde mabiro, ok wayie mondo joma puonjo miriambo ‘omi walal.’—2 Pet. 3:17.

7. Ere kaka luoro dhano nyalo hinyowa?

⁷ Sama waketo pachwa kuom odiechieng Jehova, mano chwalowa mondo waland ne jomamoko wach maber. Kata kamano, nitie seche ma wanyalo dikore timo kamano. Nikech ang’o? En nikech wanyalo luoro dhano. Gima kamano notimore ne Petro. E otieno ma niyaloe Yesu, Petro ne ok onyiso ayanga ni en jalupne kendo nokwer nyadidek ni ok ong’eye. (Mat. 26:69-75) Kata kamano, Petro achiel achielno bang’e nowacho gi chir niya: “Kik uluor gima giluoro,  bende kik chunyu chandre.” (1 Pet. 3:14) Weche ma Petro nowachogo miyo wabedo gadier ni wanyalo weyo luoro dhano.

8. Ang’o ma nyalo konyowa mondo kik waluor dhano? (1 Petro 3:15)

⁸ Ang’o ma nyalo konyowa mondo kik waluor dhano? Petro nyisowa kama: “Yieuru e chunyu ni Kristo e Ruoth kendo ni oler.” (Som 1 Petro 3:15.) Mano oriwo paro matut e wi teko kod migawo ma Ruodhwa Yesu Kristo nigo. Sa asaya miwinjo kiluor to thuolo oneno mar yalo wach maber, par Ruodhwa. Tem nene e pachi kolocho kendo malaike tara gi tara olwore koni gi koni. Par ni Yesu nowacho ni ‘osemiye teko duto e polo gi piny,’ kendo ni obiro bedo kodwa “kinde duto nyaka e giko mar ndalo.” (Mat. 28:18-20) Petro jiwowa ni ‘kinde duto wabed moikore’ kedo ne yiewa. Be diher chiwo neno e tich, e skul, kata kamoro amora machielo? Par motelo ni gin kinde mage ma thuolo nyalo nenoe mag timo kamano, kendo iik chon gima inyalo wacho. Lem kikwayo Jehova mondo omiyi chir, kendo igen ni obiro konyi mondo kik iluor dhano.—Tich 4:29.

9. Ere kaka jaote Petro ne ok onyiso hera e kinde moro? (Ne picha bende.)

⁹ Petro nopuonjore kaka nonyalo nyiso jomamoko hera madier. Ne entie ka ne Yesu  owacho niya: “Amiyou chik manyien, ni ubed gi hera e kindu; mana kaka aseherou, un bende herreuru e kindu.” (Joh. 13:34) To e ma pod kinde moro bang’e, Petro notamore chiemo gi Jokristo ma ne ok gin Jo-Yahudi nikech noluoro Jokristo ma Jo-Yahudi. Jaote Paulo nowacho ni gima Petro notimono ne en tim ‘wuondruok.’ (Gal. 2:11-14) Petro norwako riechno, kendo ne ok otimo gima kamano kendo. Barupe ariyo ma Petro nondiko nojiwo ni ok onego wawach awacha ni wahero owetewa gi nyiminewa, to onego watim gik ma nyiso ni waherogi.

10. Ang’o ma nyalo konyowa nyiso Jokristo wetewa hera madier? Ler ane. (1 Petro 1:22)

¹⁰ Petro nowacho ni onego waher Jokristo wetewa gi hera madier. (Som 1 Petro 1:22.) Hera ma kamano bedoe sama ‘waluwo adiera.’ Adierano oriwo bedo gi yie ni “Nyasaye ok buon ng’ato ang’ata.” (Tich 10:34, 35) Ok wanyal luwo chik ma Yesu nomiyowano ka po ni wahero jomoko e kanyakla to wabuono jomamoko. En adier ni mana kaka Yesu, wanyalo winjo ka wachiegni ahinya gi jowetewa moko moloyo kaka wachiegni gi jomamoko. (Joh. 13:23; 20:2) Kata kamano, Petro noparonwa ni onego watim kinda mondo wanyis Jokristo wetewa duto ‘hera mar owete,’ tiende ni hera ma chalo gi mar joot achiel.—1 Pet. 2:17.

11. ‘Hero jomamoko gi hera matut kendo timo kamano gi chunywa duto’ oriwo timo ang’o?

¹¹ Petro nojiwowa ni ‘wabed gi hera matut kendo watim kamano gi chunywa duto.’ Weche motigo ni “hera matut” oriwo hero owadwa kata nyaminwa moro kata sama timo kamano ok yot. Kuom ranyisi, ang’o ma watimoga sama Jakristo wadwa moro ochwanyowa? Wanyalo dwaro chulo kuor kar nyiso hera. Kata kamano, Petro nopuonjore kuom Yesu ni chulo kuor ok mor Nyasaye. (Joh. 18:10, 11) Nondiko kama: “Kik uchul rach kar rach, kata ayany kar ayany. Kar mano, guedhgiuru.” (1 Pet. 3:9) We mondo hera matut ochwali mondo inyis ni idewo ji duto, moriwo nyaka joma samoro ochwanyi.

12. (a) En ang’o machielo ma hera matut biro chwalowa mondo watim? (b) En ang’o ma diher timo kaka onyis e vidio mar Kuwe En Mich Makende Monego Warit?

¹² E barua mokwongo ma Petro nondiko, notiyo gi wach moro miloko ni “hera matut.” Hera ma kamano umoga “richo mogundho.” (1 Pet. 4:8) Nyalo bedo ni Petro pod ne paro puonj ma Yesu nomiye higni motelo e wi weyo ne jomamoko kethogi. E kindego, nenore ni Petro ne paro ni notimo gima ber ahinya ka nowacho ni onyalo weyo ne nyawadgi “nyadibiriyo.” Kata kamano, Yesu nonyise ni nonego owe ne nyawadgi kethone “nyadi 77,” tiende ni ne ok onego okwan ni oseweyone nyadidi, to mano e gima wan bende onego watim. (Mat. 18:21, 22) Ka po ni ifwenyo ni ok yotni luwo puonjno, kik chunyi nyosre. Jotich Jehova duto manie piny kae gin joma orem, kendo kinde moko ok yotnegiga weyo ne joma okethonegi. Gima duong’ en kawo okenge ma dwarore mondo iwe ne owadu mokethoni, kendo ilos kuwe kode. c

13. Ang’o momiyo seche moko ok yotga ne jodongo yudo thuolo moromo mar rito rombe mag Jehova?

¹³ Petro wiye ne ok nyal wil gi weche ma Yesu nonyise bang’ ka nosechiere. Nonyise niya: “Kwa rombena matindo.” (Joh. 21:16) Ka po ni in jaduong’-kanyakla, ing’eyo ni  wechego muli achiel kachiel. Kata kamano, jaduong’-kanyakla nyalo yudo ka seche moko ok yotne chopo migawo maduong’no. Nikech ang’o? Mopogore gi kwath, jodongo nyaka rit joutegi e yor ringruok, gijiwgi, kendo gikonygi e weche mag chuny. Bende, gitayoga tij lendo kaachiel gi iko migepe ma gin-go e chokruoge mag kanyakla, mag alwora, kod chokruoge madongo. Moko kuomgi nie Komiti Matudore gi Osiptende, to moko ochiwore konyo e Migawo Mochung’ ne Gedo. Kuom adier, jodongo odichga!

14. Ang’o ma chwaloga jodongo mondo gitim limbe mag kwath? (1 Petro 5:1-4)

¹⁴ Jaote Petro nojiwo jodongo wetene niya: “Kwauru kueth mar Nyasaye.” (Som 1 Petro 5:1-4.) Ka in jaduong’-kanyakla, wang’eyo ni ihero Jokristo weteni ahinya kendo diher ritogi maber. Kata kamano, nitie kinde minyalo winjo kiol kata idich ahinya ma ok inyal chopo migawo makendeno. Ang’o ma nyalo konyi e kinde ma kamago? Ol ne Jehova weche duto manie chunyi. Petro nondiko kama: “Ka ng’ato tiyo ne jomamoko, otim kamano kaluwore gi teko ma Nyasaye chiwo.” (1 Pet. 4:11) Samoro chandruoge ma Jokristo weteni romogo ok nyal tiek e piny ma wadakieni. To ket e paro ni “jakwath maduong’” ma en Yesu Kristo nyalo konyogi maber moloyo kaka inyalo konyogi. Onyalo konyogi e kindegi, kendo obiro konyogi e piny manyien. Gima Nyasaye kwayo jodongo mondo otim en ni giher kueth, giritgi, kendo giketnegi “ranyisi maber.”

15. Ere kaka jaduong’-kanyakla moro timoga limbe mag kwath? (Ne picha bende.)

¹⁵ Owadwa William mosebedo jaduong’ kuom higni mang’eny, ong’eyo gimomiyo limbe mag kwath dwarorega ahinya. Ka ne tuo mar korona ochakore, en kaachiel gi jodongo wetene ne gitemo matek mondo ng’ato ka ng’ato kuomgi otudre gi jolendo manie grubegi juma ka juma. Owacho kama: “Owete gi nyimine mang’eny ne ni mana e utegi ka giparore, kendo ne wang’eyo ni ne ginyalo chako paro gik ma ok konygi.” Sama Jakristo moro nigi chandruok, William chikonega ite adimba mondo ong’e kaka onyalo  konye, kae to omanyoga achiel kuom bugewa kata vidio manie websaitwa ma nyalo konyo Jakristono. Owacho kama: “Sani e ma limbe mag kwath dwaroree moloyo kinde moro amora. Watimoga kinda ahinya e konyo joma ok gin Joneno mag Jehova mondo gibi e adiera. Kinda ma kamano e ma dwarore bende sama watimo limbe mag kwath mondo wakony rombe mag Jehova osik e adiera.”

16. Gin yore mage ma wanyalo tiyoe gi puonj ma wayudo e barupe ariyo ma Petro nondiko?

¹⁶ Wasenono mana moko kuom puonj ma wanyalo yudo e barupe ariyo ma Petro nondiko. Samoro ifwenyo ni nitie kuonde ma dwarore ni itimie lokruok. Kuom ranyisi, be diher medo paro matut kuom gueth ma wabiro yudo e piny manyien? Be iseketo chenro mar lendo kama itiyoe, e skul, kata sama in e dijeni? Be isefwenyo yore moko minyalo medo nyisogo Jokristo weteni hera matut? Un jodongo, be useng’ado e chunyu ni ubiro dhi nyime rito rombe mag Jehova kendo timo mano gi mor? Nonruok e yo ma kamano nyalo konyi fwenyo nyawo moko ma in-go. To mano ok onego onyos chunyi. ‘Ruodhwa ng’won,’ kendo obiro konyi ahinya. (1 Pet. 2:3) Petro nonyisowa niya: “[Nyasaye biro] miyo tiegruok maru obed moromo chuth. Obiro miyo uchung’ matek, obiro tegou, kendo obiro miyo ugurru e mise ma ok yiengni.”—1 Pet. 5:10.

17. Ka wadhi nyime nano kendo yie mondo Jehova otiegwa, wabiro yudo gueth mage?

¹⁷ Nitie kinde ma Petro ne nenore ka ng’at ma ok owinjore bedo but Yesu. (Luka 5:8) Kata kamano, Jehova kod Yesu nokonye mobedo jalup Yesu. Omiyo, noyudo thuolo mar “donjo e Pinyruoth mochwere mar Ruodhwa kendo Jawarwa Yesu Kristo.” (2 Pet. 1:11) To mano doko gueth maduong’! Ka in bende inano kaka Petro, kendo iye mondo Jehova otiegi, ibiro yudo mich mar ngima mochwere. Ibiro ‘chopo e rang’iny mogik mar yieni, ma en warruok mari.’—1 Pet. 1:9.