Roho mar Nyasaye Riwore gi Chunywa e Chiwo Neno
“Rohono riwore kanyachiel kod chunywa e chiwo neno ni wan nyithind Nyasaye.”—RUMI 8:16.
1-3. Gin gik mage ma notimore chieng’ Pentekost ma nomiyo obedo odiechieng’ makende ahinya, to ere kaka mano nochopo wach ma nokor e Ndiko? (Ne picha man malo.)
CHIENG’ Jumapil moro kar sa adek kama e higa mar 33 e kinde Jokristo mokwongo ma be ne en chieng’ Pentekost, gimoro makende notimore ne joma nodak Jerusalem. Ne nitie nyasi moro odiechiengno kendo ne en odiechieng sabato bende. Noyudo osegol misengni migolo pile ka pile gokinyi. Ji ne mor sidang’ ka ne jadolo maduong’ ikore golo makate ariyo moketie thowi kendo molos gi cham manyien mondo obed misango mifwadho. (Lawi 23:15-20) Misangoni ne nyiso ni kinde kayo ngano koro nosechakore.
2 Ka magi duto ne timore e alwora mar hekalu, gimoro makende kendo maduong’ moloyo ne chiegni timore, ok e hekalu to e ot moro ma ne nie gorofa moro man Jerusalem. Grup moro mar Jokristo ma dirom 120 nochokore kanyachiel “ka gisiko e lamo.” (Tich 1:13-15) Gima jadolo maduong’ ne timoga e Pentekost ka Pentekost, ne otudore gi gimoro maduong’ ma notimore ne Jokristogo, kendo gino nochopo weche ma janabi Joel nokoro higni ma dirom 800 motelo ne odiechieng’no. (Joel 2:28-32; Tich 2:16-21) To kare ang’o ma notimore ma ninyalo wach ni en gima duong’ ahinya?
3 Som Tich Joote 2:2-4. Jokristo ma nochokore e ot ma ne nie gorofano noyudo roho maler mar Nyasaye. (Tich 1:8) Ne gichako koro weche tiende ni chiwo neno e wi gik mabeyo miwuoro ma ne giseneno kendo winjo. Mapiyo nono oganda moro maduong’ nochokore. Jaote Petro noleronegi gimomiyo gima nosetimoreno ne en gima duong’. Kae to nonyiso jowinjone niya: “Lokuru chunyu ua e richo, kendo ng’ato ka ng’ato kuomu mondo obatis e nying Yesu Kristo mondo owenu richou, to ubiro yudo mich mar roho maler michiwo nono.” Ji ma dirom 3,000 ma norwako wachno, ne obatis, kendo ne giyudo roho maler ma nosingnegino.—Tich 2:37, 38, 41.
4. (a) Ang’o momiyo onego wanon gik ma notimore chieng’ Pentekost? (b) En ang’o machielo maduong’ ma nyalo bedo ni notimore e odiechieng’ ma kamano higni mathoth ma nosekalo? (Ne weche momedore e giko sulani.)
4 Ang’o momiyo onego wakaw mapek gik ma notimore chieng’ Pentekost e higa mar 33? Onego wakaw gigo mapek ok nikech gik ma notimore e hekalu ma Jerusalem, to nikech Yesu Kristo kaka Jadolo Maduong’, nochopo gik ma jadolo maduong’ ne timoga e odiechieng Pentekost. [1] Jadolo maduong’ ne chiwoga makate ariyo mag ranyisi ne Jehova e odiechiengno. Makate ma ne oketie thowigo ma nichiwo e hekalu nochung’ ne jopuonjre Yesu mowal gi roho. Ne oyiergi e kind dhano ma joricho ka ikwanogi kaka yawuot Nyasaye. Kuom mano, ne oyaw yo mondo “nyak mokwongo” e kind oganda dhano obi oyud thuolo mar dhi e polo kendo obed achiel kuom joma nie Pinyruoth ma ne biro kelo gueth modhuro ne dhano mamoko ma winjo Nyasaye. (Jak. 1:18; 1 Pet. 2:9) Omiyo, bed ni wan gi geno mar dak e polo gi Yesu kata dak nyaka chieng’ e paradiso e piny, ngimawa otenore ahinya kuom gik ma notimore chieng’ Pentekostno!
KAKA IWALOGA JI
5. Ere kaka wang’eyo ni joma iwalo gi roho maler ok wal e yo ma chalre?
5 Dine bed ni in achiel kuom jopuonjre ma gik maliel ka mach nopiyo e wigi, en adier ni wiyi ne ok nyal wil gi odiechiengno. Dine ok ibedo gi kiawa moro amora ni owali gi roho maler, to ahinya ahinya ka ne iyudo mich mar wuoyo gi dhok mayore. (Tich 2:6-12) Be ji duto miwalo gi roho maler iwalo e yo makende kamano mana kaka notimore ne grup mokwongo mar jopuonjre ma dirom 120? Ooyo. Jomamoko ma ne ni Jerusalem e odiechiengno, noyudo roho maler kane obatisgi. (Tich 2:38) Gik maliel ka mach ne ok opiyo e wigi. E wi mano, Jokristo moko mowal ne ok owal sama ne ibatisogi. Jo-Samaria ne owal gi roho maler bang’ kinde kosebatisgi. (Tich 8:14-17) To komachielo, gimoro makende notimore. Kornelio gi joode ne owal gi roho maler kata kapok obatisgi.—Tich 10:44-48.
6. En ang’o ma Jokristo duto mowal yudo, to mano miyo gibedo gi adiera mane e chunygi?
6 Nenore maler ni Jokristo mowal ok walga e yo ma chalre. Moko kuomgi fwenyoga mapiyo ni ogwelgi gibed joma owal, to moko fwenyo mos mos bang’e. Omiyo, kata bed in ng’ato owal e yo mane, ng’ato ang’ata mowal nigi gima jaote Paulo nolero kowacho niya: “Bang’ kane useyie kuome, Nyasaye notiyo gi roho maler ma ne osingo mondo oket alama kuomu. Ne otiyo gi Kristo e timo mano. Roho maler en gima nyiso motelo ni wan joma biro yudo pok.” (Efe. 1:13, 14) Gima kende ma roho maler timoni, miyo Jokristo mowalgo bedo gadier ne gima biro. Jakristo mowal bedo gadiera e chunye ni oseyudo gima nyise ayanga pok ma en-go.—Som 2 Jo-Korintho 1:21, 22; 5:5.
7. En ang’o ma Jakristo ka Jakristo mowal onego otim mondo obi oyud pok mar dhi e polo?
7 Bang’ ka Jakristo osewal, be mano koro nyiso ni obiro dhi adhiya e polo nyalhodia? Ooyo. Obedo mana gadier ni ogwele. Kata kamano, bed ni gikone obiro yudo pok mareno e polo kata ooyo, biro luwore gi kaka ochung’ motegno nyaka giko. Petro nolero wachno kama: “Kuom mano, owetena, meduru timo matek mondo une ni uchung’ motegno kaka joma Nyasaye ne oluongo kendo yiero adier, nimar ka udhi nyime timo gigo, ok unurem e yo moro amora ngang’. To adier, e yo ma kamano ibiro miu gueth maduong’ mar donjo e Pinyruoth mochwere mar Ruodhwa kendo Jawarwa Yesu Kristo.” (2 Pet. 1:10, 11) Omiyo, moro ka moro kuom Jokristo mowalgo nyaka tim kinda mondo gisik ka gichung’ motegno, nono to luong ma oluonggigono biro bedo kayiem.—Hib. 3:1; Fwe. 2:10.
NG’ATO NG’EYOGA NADE NI OWALE?
8, 9. (a) Ang’o momiyo ji mathoth yudo ka teknegi winjo tiend gima timore sama owal ng’ato? (b) Ere kaka ng’ato ng’eyo ni ogwele mondo odhi e polo?
8 Thoth jotich Nyasaye e kindegi nyalo yudo ka teknegi ng’eyo gima timorega sama Nyasaye walo ng’ato. Gin kare nikech mano en gima pok otimorenegi. Kane Nyasaye ochueyo dhano, nodwaro ni mondo gidag nyaka chieng’ e pinyka. (Chak. 1:28; Zab. 37:29) Yiero jomoko odhi e polo mondo oloch kaka ruodhi kendo obed jodolo en gima wendo ne dhano. En chenro moro makende. Sama owal ng’ato, mano miyo yo moparogo, monenogo gik moko, kod geno ma en-go bedo mopogore.—Som Jo-Efeso 1:18.
9 Kata kamano, ere kaka ng’ato ng’eyo ni ogwele mondo odhi e polo? Dwoko nenore maler e weche ma Paulo nowacho ne owete ma nowal ma ne ni Rumi ma ‘noseluong mondo obed joma ler.’ Nowachonegi niya: “Ok nuyudo roho ma ketou wasumbni kubedo gi luoro kendo, to nuyudo roho ma ketou ubed nyithind Nyasaye, kendo kokalo kuom rohono wakok niya: ‘Aba, Wuonwa!’ Rohono riwore kanyachiel kod chunywa e chiwo neno ni wan nyithind Nyasaye.” (Rumi 1:7; 8:15, 16) Kokete e yo mayot, kokalo kuom rohone maler, Nyasaye konyo ng’atno ong’e e yo maler ni ogwele mondo obed achiel kuom joma biro locho e Pinyruoth.—1 The. 2:12.
10. Sama ndiko mar 1 Johana 2:27 wacho ni Jakristo mowal ok onego opuonj gi dhano moro amora, tiende en ang’o?
10 Kuom joma osegwel gi Nyasaye e yo makende kamano, onge gimachielo ma dwarore ni obednegi janeno ni owalgi. Onge ng’at machielo monego okonygi nono ka be gima otimorenegino en adier. Sama Jehova gwelogi, ok owegi gi kiawa moro amora e pachgi kata e chunygi. Jaote Johana nyiso Jokristo mowalgo niya: “Ng’at malerno osewirou kendo uduto un gi ng’eyo.” Omedo wacho kama: “To un, wir ma ne owirougo siko kuomu, kendo ok onego obed ni ng’ato ang’ata puonjou; to wir moa kuome puonjou gik moko duto, kendo en adier to ok en miriambo. Mana kaka roho osepuonjou, sikuru e winjruok achiel kod jalo.” (1 Joh. 2:20, 27) Joma owalgi ipuonjo gi Jehova mana kaka jomamoko bende. Kata kamano, onge dhano moro amora monego onyisgi ni owalgi adier. Jehova osetiyo gi rohone ma e teko maduong’ie mogik e piny gi polo e nyisogi ni adier owalgi!
KAKA NG’ATO YUDO “NYUOL MANYIEN”
11, 12. Ang’o ma Jakristo mowal nyalo penjore, to en ang’o ma ok oketie kiawa?
11 Sama roho maler okonyo ng’ato ng’eyo gadier ni [2] (Joh. 3:3, 5; weche moler piny.) Nomedo lero niya: “Kik iwuor nikech asewachonu kama: Nyaka nyuolu manyien. Yamo kudho kochomo kama odwaro kendo uwinjo kaka okudho, to ok ung’eyo kama owuokie kata kama odhiye. E kaka ng’ato ka ng’ato mosenyuol kuom roho chal.” (Joh. 3:7, 8) Nenore maler ni Jakristo mowal ok nyal lero ne joma pok owal gima timorene ma wachno donjnegi.
owale, lokruoge madongo timorega ne Jakristo mowalno. Yesu noluongo lokruok ma timore kuomeno ni “nyuol manyien,” kata “nyuol moa malo.”12 Joma ogwel e yo ma kamano mondo obi odhi e polo nyalo wuoro mi gichak penjore niya: ‘Ang’o momiyo oyiera? Ang’o momiyo an e moyiera to ok ng’at machielo?’ Ginyalo kata chako parore ka be giwinjore adier. Kata kamano, ok giket kiawa moro amora ni ogwelgi. Chunygi opong’ gi mor kendo gigoyo erokamano. Giwinjo kaka Petro nowinjo e chunye ka nowacho kotelne gi roho kama: “Opak Nyasaye ma Wuon Ruodhwa Yesu Kristo, nimar kuom kechne maduong’, nomiyowa nyuol manyien mondo wabed gi geno mangima kokalo kuom chiero Yesu Kristo oa kuom joma otho, mondo wabed gi pok ma ok tow, ma onge chilo, kendo ma ok kethre. En gima osekannu e polo.” (1 Pet. 1:3, 4) Sama Jokristo mowalgo somo wechego, ging’eyo ma onge kiawa moro amora ni Wuon-gi me polo wuoyo kodgi.
13. Yo ma ng’ato parogo gik moko lokore nade sama osewale gi roho, to en ang’o ma kelo lokruogni?
13 Jokristo mowalgi ne mor ahinya gi geno mar dak e piny kane pok roho mar Nyasaye obedonegi janeno ni owalgi. Ne girito gi siso kinde ma Jehova ne dhi golo gik maricho e pinyni, kendo ne gigombo yudo gueth mabeyo e kinde mabiro. Samoro ne gisegachako paro kaka gibiro rwako wedegi kod osiepegi ma ibiro chier. Ne girito kinde ma ne gidhi dak e ute ma gin giwegi gigero kendo chamo olembe mowuok e yiende ma gin e ma gipidho. (Isa. 65:21-23) To kare ang’o momiyo yo ma ne giparogo gik moko olokore? Ok en ni geno mar dak e piny ne ok dhi chopo gombogi kaka ne gisebedo ka giparo. Ne ok giloko pachgi nikech parruok mag ngima kata nikech achiedh nade. Chunygi ok nool gi pinyni ka gima dak nyaka chieng’ ne dhi jogogi, kendo ok en ni ne gidwaro mana dhi neno kaka ngima chalo e polo. Mopogore gi mago, yo ma giparogo gik moko nolokore nikech roho mar Nyasaye e ma nomiyo gitimo kamano. Rohono nogwelogi kendo konyogi loko yo ma giparogo kod geno ma gin-go.
14. Jokristo mowal neno nade dak ma pod gidakgo e pinyka?
14 To be koro onego wapar ni joma owalgi gomboga mondo githo? Kotelne gi roho maler jaote Paulo nodwoko kama: “Kuom adier, wan ma wanie hemani, wachur nikech ting’ mapek, nimar ok wadwar lonyo hema ma wan-go sani, to wadwaro rwako machielono, eka ngima omwony mano ma tho.” (2 Kor. 5:4) Gimor gi ngimagi ma sani, kendo ok degiher ni orum mapiyo. Kar mano, gin gi ilo mar tiyo ne Jehova pile ka pile ka gin gi osiepegi kod wedegi. To kata bed ni gitimo ang’o, pod giparo geno ma jaber ma gin-go ne kinde mabiro.—1 Kor. 15:53; 2 Pet. 1:4; 1 Joh. 3:2, 3; Fwe. 20:6.
BE OGWELI ADIER?
15. Gin weche mage ma ok nyis ni ng’ato owal gi roho maler mondo oyud pok mar dhi e polo?
15 Samoro nyalo bedo ni iparori ka be 1 Kor. 2:10) Be iseneno ka Jehova guedho tiji mar lendo e yore makende? Be in gi siso ma liel ka mach mar timo dwach Jehova? Be ineno ni in gi ting’ mochuno mar konyo jomoko oti ne Nyasaye? Be iseneno gik ma nyisi gadier ni Jehova osekonyi e ngimani? Ka po ni idwoko penjogi gi chir ni ee, be mano koro nyiso ni osegweli mondo idhi e polo? Ok en kamano kata matin. Nikech ang’o? Nikech gigi ok timre mana ne Jokristo mogwel mondo odhi e polo kende. Roho mar Jehova nyalo miyo joma nigi geno mar dak nyaka chieng’ e piny otim gigo bende. To adiera en ni ka po ni ipenjori ka be en adier ni ogweli mondo idhi e polo, mano kende oromo nyisi ni pok ogweli. Joma Jehova osegwelo ok penjrega ka be en adier ni ogwelgi koso ooyo! Ging’eyo maler ni ogwelgi!
ogweli mondo idhi e polo. Kiparo ni en kamano, kare non ane penjo madongogi: Be ineno ka in gi kinda mokalo mapile ne tij lendo? Be ipuonjori Wach Nyasaye gi kinda ka inono nyaka “gik matut mag Nyasaye”? (16. Wang’eyo nade ni ok ji duto moseyudo roho mar Nyasaye ogwel mondo odhi e polo?
16 Ei Muma duto, nitie ranyisi mathoth mag joma ne nigi yie motegno kendo ma roho maler nomiyo gitimo gik madongo, to mano ok nomiyo gibedo gi geno ni gibiro dhi e polo. Johana Jabatiso ne en achiel kuomgi. Yesu ne opake ahinya, to pod nowacho ni Johana ne ok dhi bedo achiel kuom joma ne dhi locho e Pinyruodh polo. (Mat. 11:10, 11) Roho maler bende nokonyo Daudi. (1 Sam. 16:13) Nong’eyo weche Nyasaye e yo matut kendo notelne gi roho mondo ondik buge moko e Muma. (Mar. 12:36) To e ma pod chieng’ Pentekost, Petro nowacho ni “Daudi ne ok oidho malo e polo.” (Tich 2:34) Roho maler nokonyogi timo gik madongo, kata kamano, rohono ok nobedonegi janeno ni oyiergi gidhi gidag e polo. Mano ne ok nyis ni ok giwinjore kata ni girem e yo moro amora. To ne nyiso ni Jehova biro chierogi mondo gidag e paradiso e piny.—Joh. 5:28, 29; Tich 24:15.
17, 18. (a) En pok mane ma thoth jotich Nyasaye e kindegi geno yudo? (b) Gin penjo mage ma wabiro nono e sula ma luwo mae?
17 Thoth jotich Nyasaye e kindegi ok nigi geno mar dhi e polo. Gin gi geno ma Daudi, Johana Jabatiso, kod chwo gi mon ma ne tiyo ne Nyasaye chon ne nigo. Mana kaka Ibrahim, gin bende gigeno bedo raia mag Pinyruodh Nyasaye. (Hib. 11:10) Kuom joma ogwel mondo odhi e polo, tin-gi e ma sani odong’ e piny e ndalo gikogi. (Fwe. 12:17) Mae nyiso ni thoth joma loso kwan mar ji 144,000 ma ne oyier, osetho kochung’ motegno.
18 Kuom mano, ere kaka joma nigi geno mar dak e piny onego one joma wacho ni gin gi geno mar dhi e polo? Ka po ni owadwa kata nyaminwa moro e kanyaklau ochako chamo makate kendo madho divai sama itimo Chiemo Modhiambo mar Ruodhwa, onego itim ang’o? Be kwan ma siko medore mar joma wacho ni dhi e polo onego ochandi? Wabiro yudo dwoko mag penjogi e sula ma luwo mae.
^ [1] (paragraf mar 4) Nyalo bedo ni Pentekost notimore e odiechieng’ ma chalre gi ma nochiwie Chik e got Sinai. (Wuok 19:1) Ka en kamano, kare mana kaka ne oti gi Musa e chiwo ne Jo-Israel singruok mar Chik e odiechieng’no, e kaka Yesu Kristo bende nochiwo singruok manyien ne oganda manyien miluongo ni Israel mar roho e odiechieng’ ma chalo gi mano.
^ [2] (paragraf mar 11) Mondo iyud weche momedore e wi nyuol manyien, ne Ohinga mar Jarito ma Mei 1, 2009 ite mar 3-11.