Buk Makonyo Rowere Paro Jachwechgi
Buk Makonyo Rowere Paro Jachwechgi
HIGINI madirom 3,000 mosekadho, Suleman nondiko niya: ‘Par Jachwechni ka podi in rawera.’ (Ekl. 12:1) Sani, rowere ma Jokristo nigi buk machielo mar konyogi timo kamano. Bug Maswali Ambayo Vijana Huuliza—Majibu Yafanyayo Kazi, Buk mar 2, en buk ma ne oland gochone e Chokruoge Distrikt mag Joneno mag Jehova ma ne nigi wich mawacho ni, “Jogo Mitayo gi Roho mar Nyasaye,” ma ne otim e piny mangima chakre Mei 2008 nyaka Januar 2009.
E tok buk gi iye, nitie barua moa kuom Bura Maduong’ ne rowere. Kamoro ei baruano wacho kama: “En lamowa ni weche manie bugni biro konyou chung’ motegno e bwo chandruoge koda tembe mayudo rowere mandalogi, kendo obiro konyou ng’eyo kaka unyalo ng’ado paro mawinjore gi dwaro mar Nyasaye.”
En adier ni jonyuol dwaro ni mondo gipidh nyithindgi ‘ka girieyogi kendo ka gipuonjogi kuom Ruoth.’ (Efe. 6:4) Kata kamano, bang’ chopo e higini mapod gin rowere ma ndhowe, ng’enygi chochni ka gibedo maonge adier kuomgi giwegi, kendo gigombo ni otagi. Kapo ni in janyuol ma nigi rawera ma ndhowe, ere kaka inyalo konyo nyathini tiyo gi puonj manie bugni? Maluwogi gin moko kuom paro manyalo konyi.
▪ Bed gi bugi iwuon, kendo ne ni ilony kod weche manie iye. Mani oriwo gik mamoko, maok en mana some kende. Tem neno bende chuny ma ichiwogo weche man e iye. Kar wacho awacha ne rowere gigo makare kod maok kare, bugni temo tiego ‘nyalo margi mar paro.’ (Hib. 5:14, New World Translation of the Holy Scriptures) Ochiwo bende paro makonyo kuom kaka ginyalo chung’ motegno e luwo gima kare. Kuom ranyisi, Sula mar 15 (“Ere Kaka Anyalo Kwedo Tembe mag Mbese?”) konyo rowere ng’eyo gik ma ginyalo timo maok mana wacho ni ooyo kende. Onyiso yore manie Muma, matiyo, kendo mabiro konyogi ng’eyo kaka ginyalo ‘dwoko ng’ato ka ng’ato.’—Kol. 4:6.
▪ Ti gi kuonde ma nigi penjo madwaro ni ng’ato ondik dwoko mare. Kata obedo ni kuondego * Kuom ranyisi, sama inono penjo ariyo manie ite mar 16 mawuoyo kuom timo osiep e kind nyiri gi yawuowi, tem paro kaka in iwuon ne ineno wachni kane in jahigini kaka mag nyathini. Nyalo bedo ni kitiyo gi thuolo moket kanyo, inyalo ndiko dwoko magi kaka dine idwokogi e kindego. Kae to inyalo penjori kama: ‘Ere kaka paro ma an-go kuom wachni osebedo kalokore kuom higini mosekalo? Gin ang’o ma asefwenyo nyaka a abed rawera ma ndhowe, to ere kaka anyalo konyo nyathina ng’eyogi e yo maber moloyo?’
olos ne rowere, donge inyalo ndiko weche madwarore ei bugi iwuon?▪ Wene rawera thuolo ma mare. Kuonde ma nigi penjo madwaro ni ng’ato ondik dwoko mare ei bugni, olos mondo nyathini ondik dwoko piny, kata oket e paro. Dwaroni maduong’ onego obed mar ng’iyo gima nie chunye, to ok gima nie buge. E ite mar 3 e kama wacho ni “Gima Jonyuol Onego Otim,” bugni chiwo paro kama: “Mondo omi nyithindi ma rowere ondik weche manie chunygi gadier, wenegi thuologi. Bang’e ginyalo bedo thuolo mar nyisi weche ma gisendiko.”
Buk Makonyo e Puonjruok Muma mar Joot
Vijana Huuliza, Buk mar 2, en buk manyalo konyo ahinya e Lamo mar Joot. To nikech bugni onge gi penjo mag nono paragraf ka paragraf, ere kaka inyalo tiyo kode? Donge inyalo loso chenro machielo manyalo konyi puonjo nyithindi e yo maber moloyo?
Kuom ranyisi, joot moko nyalo yiero mondo gitim ranyisi mag ikruok sama ginono kama wacho ni, “Kaka Unyalo Kedo gi Tembe mag Mbese” e ite mar 132 kod 133. Penjo mokwongo kanyo nyalo konyo wuodi kata nyari fwenyo wach ma oyudo ka chande moloyo. Penjo mar ariyo konyogi ng’eyo yore ma tembego nyalo birogo. Bang’ nono gik manyalo timore kapo ni ng’ato odonjoe, kata okwedo tembe mag mbese, bugno penjo nyathini mondo onyis ane moko kuom dwoko monyalo chiwo. Kony wuodi kata nyari mondo obed ng’at ma pache lach, mondo oikre gi dwoko ma yotne tiyogo, kendo monyalo chiwo gi jing’o kendo gi chir.—Zab. 119:46.
Bugni Konyo e Wuoyo
Vijana Huuliza, Buk mar 2, jiwo rowere e wuoyo gi jonyuolgi. Kuom ranyisi, sanduk mawacho ni, “Ere Kaka Anyalo Wuoyo gi Wuonwa kata Minwa e Wi Wach Nindruok?” (ite mag 63-64), kod sanduk mawacho ni, “Wuo gi Jonyuolni!” (ite mar 189) chiwo paro makonyo kuom kaka inyalo chako wuoyo
kuom weche maok yot wuoyoe. Nyako moro ma jahigini 13 nondiko kama, “Bugni ne omiya chir mar wuoyo gi jonyuolna kuom gik manie pacha—nyaka kuom gik ma ne asetimo.”Bugni jiwo wuoyo e yore mamoko bende. E giko sula ka sula, nitie sanduk mawacho ni, “Ineno Nade?” Sandugno oting’o weche mathoth maok mana mag nwoyo kende, inyalo ti kode e wuoyo kaka joot. Ka sula ka sula chiegni rumo, nitie sanduk machielo mawacho ni “Kaka Ing’ado Timo!” Sandugno miyo rowere thuolo mar ndiko piny yore ma ginyalo tiyogo gi weche ma gisepuonjore e sulano. E giko sanduk mawacho ni “Kaka Ing’ado Timo!,” sandugno wacho kama: “Weche ma daher penjo jonyuolna e wi wachni gin . . . ” Mano nyalo jiwo rowere dhi ir jonyuolgi mondo giyud paro koda puonj madwarore.
Chop e Chunygi!
Kaka janyuol, dwaroni maduong’ en chopo e chuny nyathini. Vijana Huuliza, Buk mar 2, nyalo konyi e timo kamano. Ne ane kaka wuoro moro osetiyo gi bugni e miyo obed gi wuoyo maber e kinde gi nyare.
“An kod Rebekah wan kod kuonde mabeyo mwahero dhiye bayo. Aseyudo ni kuonde ma kamago miyo nyara thuolo mar nyisa weche manie chunye.
“Gima ne wakwongo nono ei bugni ne en barua moa kuom Bura Maduong’ koda kama wacho ni, ‘Gima Jonyuol Onego Otim.’ Ne adwaro ni nyara ong’e ni kaka ite mar 3 nyiso, ne dwarore ni obed thuolo ndiko weche manie chunye ei buge. Ne ok adhi ng’iyo mondo ane ni ondiko ang’o.
“Ne amiyo Rebekah thuolo mar yiero sula mohero ni wawuoye, kendo chanogi kaka doher ni giluwre moro ka moro. Achiel kuom sula ma nokwongo yiero ne en, ‘Be Onego Atug Tuke mag Kompyuta?’ Dine ok ang’eyo ngang’ ni ne odhi yiero sulano! Kata kamano, ne nitie gimomiyo ne oyiero sulano. Moko kuom osiepene ne hinyo tugo tuke maricho mag mahundu. Ne ok ang’eyo ni ne gin tuke moting’o mahundu koda weche mag ayany e okang’ manade! Kata kamano, ne abiro ma ang’eyo wechegi duto sama ne wawuoyo kuom kama wacho ni, “Kaka Ing’ado Timo!” e ite mar 251. Sandugno bende nokonyo Rebekah e timo ikruok ne dwoko monyalo chiwo kapo ni ng’ato ang’ata otemo chune tugo tukego.
“Gie sani, Rebekah ok oluor wachona gigo mosendiko ei buge. Puonjruokwa chalo kaka mbaka mochwere. Wawilore e somo, kae to bang’e ineno kodwaro wuoyo chiegni kuom weche duto, moriwo koda pichni gi sanduge. Mano jamiya thuolo mar nyise kaka ne achalo e kinde ma ne an jahigini kaka mage, kae to bang’e owachona kaka weche chalo e ndalogi. Odwaro ni onyisa weche duto!”
Ka in janyuol, onge kiawa ni ne imor kane oland gocho mar bugni. Koro in gi thuolo mar tiyo kode e yo maber. En geno mar Bura Maduong’ ni, Maswali Ambayo Vijana Huuliza—Majibu Yafanyayo Kazi, Buk mar 2, biro bedo kaka gweth ne joodu. Mad bugni kony ji duto—to moloyo, rowerewa mwageno—mondo gidhi nyime ‘wuotho kuom roho.’—Gal. 5:16.
[Weche moler piny]
^ par. 6 Moko kuom kuonde madwaro ni ng’ato ondikie dwoko ei bugni, gin minyalo tigo gi ji duto. Kuom ranyisi, sanduk mawacho ni, “Ritri Kuom Mirima” (ite mar 221) nyalo konyi mana kaka onyalo konyo wuodi kata nyari bende. Kuonde mamoko manyalo konyo gin kaka kama wacho ni, “Kaka Unyalo Kedo gi Tembe mag Mbese” (ite mag 132-133), “Chenrona mar Dwe e Tiyo gi Pesa” (ite mar 163), kod “Gigo ma Adwaro Timo e Ngima” (ite mar 314).
[Picha manie ite mar 30]
Weche ma Rowere Moko Wacho
“Ma en buk ma nyaka ibed ne piny gi kalam kendo isome kiparo matut. Bedo ni olose e yo mamiyo ng’ato nyalo ndiko wechene owuon miyo ng’ato paro matut ka en gi dwaro mar luwo yor ngima maber moloyo.”—Nicola.
“Ji mang’eny, ma moko kuomgi gin joma ageno, temo jiwa ahinya mondo abed gi osiep ma wuowi. Kare mokwongo mar bugni, ne okonya ng’eyo ni kata ng’ato wachna mana ang’o, ok aikora bedo gi osiep ma kamano.”—Katrina.
“Sanduk mawacho ni, ‘Be Iparo Kuom Wach Batiso?’ osekonya kawo wach batiso mara gi pek. Wechenego ne okonya nono kendo yora mar puonjruok koda lamoga.” —Ashley.
“Kata obedo ni jonyuolna ma gin Jokristo osebedo ka puonja nyaka a e tinna, bugni osekonya tiyo gi pacha awuon e wi okenge monego akaw e ngimana. Osekonya bende bet thuolo gi jonyuolna.”—Zamira.
[Picha manie ite mar 31]
Jonyuol, beduru molony gi weche manie bugni
[Picha manie ite mar 32]
We dwaroni maduong’ obed chopo e chuny nyathini