Kedo gi Tembe Notego Genowa Kuom Jehova

Kaka iwachonwa gi Ada Dello Stritto

Eka aa tieko keto weche Ndiko mar odiechieng’ e buga. An jahigini 36, to ndiko weche matin-go okawa seche ariyo Nikech ang’o? Minwa biro lero gimomiyo.—Joel

AN KOD chwora, ne obatiswa kaka Joneno mag Jehova e higa mar 1968. Bang’ nyuolo yawuowi ariyo mangima maber, David kod Marc, ne wanyuoIo wuowi mar adek, miluongo ni Joel. Nanyuole ka en bogno kata ka ndalone mar nyuol pok nochopo, e higa 1973 e osiptal manie dala mar Binche e piny Belgium, kilomita madirom 60 yo milambo mar Brussels. Ne en mana kilo 1.7. Kane aa e osiptal, ne dwarore ni Joel odong’ e osiptal mondo omed kilo.

Kane jumbe okalo to onge lokruok moro amora ma ne Joel obedogo, an kod Luigi chwora, ne watere ir laktar. Bang’ none, laktar nowacho niya: “Mosuru. Nenore ni Joel nigi tuoche duto ma owetene ongego.” Ne waling’ gaming’a. E sechego, nafwenyo ni nyathiwano ne nigi tuwo moro malich. Kae to laktar nokawo jaoda motere bathe matin monyise niya: “Nyathiu nigi tuwo miluongo ni trisomy 21,” ma bende iluongo ni Down syndrome. *

Nikech ne ok wamor gi tuwo ma laktarno nowachnwa, ne wang’ado mar neno laktar machielo. Laktar machieloni, nonono Joel mos adimba kar thuolo madirom sa mangima maok owacho kata wach achiel. An kod Luigi, ne waneno thuolono ka bor mochwere. Gikone, laktar noting’o wang’e mowacho niya, “Nyathiuni ok bi bedo gi nyalo mar ritore owuon, omiyo biro dwarore ahinya ni otimne chiegni gik moko duto.” Kae to, kowuoyo e yo mang’won, nomedo kama, “Kata kamano, Joel biro bedo mamor nikech jonyuolne ohere!” Ka wachno pod ne nie chunya, nakawo Joel mos ka ating’e e bada mi ne watere dala. E kindeno, ne en ja jumbe aboro.

Chokruoge mag Jokristo kod Lendo Notegowa

Nonro momedore mabende notim nonyiso ni Joel  ne nigi tuwo marach mar adundo koda mamiyo choke bedo mayom ahinya. Nikech adundone ne duong’, adundono ne diyo obo ma ne miyo tuoche make sa ka sa. Bang’ kinde matin, kane en jadweche ang’wen, Joel noyudo tuwo miluongo ni bronchial pneumonia, kendo nyaka ne duoke osiptal, mi okete kar kende. Ne lit ahinya neno kaka ochandore. Ne wagombo ting’e e lwetewa mondo wadembe, to kuom jumbe apar te, ne ok oyienwa mule kata matin. Onge gima Luigi kata an ne nyalo timo mak mana nene anena, kae to wakwakore kendo lemo.

E kinde chandruokno, ne wadhi nyime chopo e chokruok mag kanyakla kanyachiel gi David gi Marc, ma kindeno ne gin johigini 6 kod 3. Ne waneno ka bedo e Od Romo ne chal mana ka gima Jehova noting’owa e lwete. E seche ma ne wan kuro, ka owete gi nyimine ma Jokristo olworowa, ne wawinjo ni wamiyo Jehova ting’wa, kendo ne wawinjo ka wan-gi kuwe ma iye. (Zab. 55:22) Kata mana nase ma ne rito Joel nowacho ni ne gifwenyo kaka dhi e chokruok mag Jokristo ne konyowa bedo gi paro mowinjore.

E kindeno bende, nakwayo Jehova teko mar dhi lendo. Kar bet e ot ka aywak, nadwaro wuoyo kod jomoko kanyisogi gimomiyo geno ma an-go kuom singo Nyasaye mar piny maonge tuoche, ne miya teko. Kinde ka kinde ma ne ayudo thuolo mar dhi e lendo, nawinjo ni Jehova odwoko lamo maga.

“Ma Wach Miwuoro!”

Mano kaka ne wamor ka gikone odiechieng dwoko Joel pacho koa e osiptal nochopo! Kata kamano, e odiechieng’ ma noluwo mano, morwa nodoko kuyo. Tuwo Joel nomedore, kendo ne nyaka waduoke e osiptal. Bang’ none, lakteche nonyisowa ni: “Joel nigi dweche auchiel kang’eny, mar dak.” Dweche ariyo bang’e, kane en jadweche madirom aboro, gima lakteche nowachono nonenore kaka adier nikech tuwo Joel nomedore. Laktar moro nobet kodwa piny mowacho niya: “Mosuru ahinya. Onge gimachielo mwanyalo timone.” Kae to nomedo wacho niya: “Kama ochopoeni, Jehova kende ema nyalo konye.”

Ne adok ir Joel e osiptal. Kata obedo ni ne aol e paro koda e del, nang’ado ni ok abi weye kende e wod. Nyimine mang’eny ma Jokristo ne wilore bedo koda e osiptal, ka Luigi to ne rito yawuotwa ariyo mamokogo. Juma achiel nokalo. Kae to apoya nono, adundo Joel nochung’. Nase nobiro mapiyo, to onge gima ne ginyalo timo mondo gikonye. Bang’ dakika moko, achiel kuomgi nowacho mos kama, “Oserumo . . . ,” konyiso ni Joel nosetho. Chunya nool mi nachako ywak mawuok kanyo. Ne atemo kwayo Jehova e lamo, to ne ok anyal yudo weche ma ne anyalo lerogo lit ma nawinjo. Dakika moko 15 nokadho, kae to nas moro nochako oluonga kowacho ni, “Joel yweyo kendo!” Nomako bada kowacho niya, “Bi, koro inyalo nene.” Kane adok ir Joel, adundone ne tiyo kendo! Mapiyo, gima notimoreneno nolandore. Nase kod lakteche nobiro nene, kendo thothgi nohum niya, “Ma wach miwuoro!”

Nokawo Ondamo Mamako Dhok, ka En Jahigini Ang’wen

Higini motelo mag ngima Joel, laktar nowachonwa ding’eny niya, “Dwarore ni onyis Joel hera ahinya.” Nikech Jehova  noserita kod Luigi e yor hera chakre bang’ nyuol Joel, wan bende ne wadwaro ni wapong’ ngima Joel gi hera. Ne wan-gi thuolo mang’eny mag timo kamano nikech ne dwarore ni wakonye e gimoro amora ma ne otimo.

Higa ka higa kuom higini abiriyo mokwongo e ngima Joel, ne watungini mana gi weche tuwoneno. E kind Oktoba gi Mach, tuoche ne goye achiel bang’ machielo, kendo ne nyaka wasik kwatere e osiptal. E kindego bende, natemo kar nyalona yudo thuolo mar bet gi yawuotwa ma David kod Marc. Mano nomiyo gin bende ne gikonyo Joel e timo dongruok—kendo mano nokonyo ahinya. Kuom ranyisi, lakteche mogwaro nonyisowa ni Joel ne ok bi wuotho ngang’. To e odiechieng’ moro, ka Joel ne en jahigini ang’wen, Marc nowacho niya, “Joel bi, nyis mama ni inyalo wuotho!” Nabwok ahinya ka Joel nogoyo ondamo mare mokwongo! Ne wamor kendo ne walemo kaka joot mondo wago ne Jehova erokamano mowuok e chunywa. Nitie kinde moko, ma kata ka Joel notimo dongruok e gimatin kende, ne wapwoye gi mor.

Tiege e Wach Nyasaye Nokelo Nyak

Ne watero Joel e chokruok e Od Romo nyading’eny kaka ne nyalore. Mondo omi wageng’e ne chilo ma ne nyalo miyo tuwo omake e yo mayot, ne wakete e kom midhiro ma ne oum wiye gi juala, to pod ne nyalo weye mondo onen ka en e iye. To kata kane en e iye kanyo, nomor riwore gi kanyakla.

Owete gi nyiminewa ma Jokristo notegowa ahinya, ka ginyisowa hera kendo miyowa kony ma ne dwarore. Owadwa moro ne hinyo paronwa ndiko mar Isaiah 59:1, mawacho kama: “Neuru, bad Jehova ok obedo machiek, ma dimone reso, kata ite ok nok ma dimone winjo.” Weche majipo kamano nokonyowa geno kuom Jehova.

Kaka Joel nomedo dongo, ne watimo mwanyalo mondo gimaduong’ e ngimane obed tiyo ne Jehova. E thuolo moro amora, ne wawuoyo kode e wi Jehova e yo ma ne nyalo miyo Joel onyag hera e kinde gi Wuon-gi me polo. Ne wasayo Jehova ogwedh kindawa, eka mondo tij tiego Joel oher Nyasaye, obi okel nyak maber.

Kane obedo rawera ma ndhowe, ne wamor neno ni Joel nohero wuoyo gi joma noromogo e wi adiera mag Muma. Kane pod ochango bang’ ka noyudo oa yang’e kane en jahigini 14, namor ka Joel nopenja niya, “Mama, be anyalo miyo jayeng’o buk mar Kuishi Milele?” Higini manok bang’e, Joel nochako odok e yeng’o kendo. Ne wang’eyo maber ni ne onyalo kata tho e yeng’ono. Kapok ne oyang’e, Joel nomiyo laktar barua ma ne waseiko kode kanyachiel. Baruano nolero kaka nodwaro ni otim kodok korka tiyo gi remo. Jayeng’ono nopenjo Joel niya, “Be iyie gi baruani?” Joel nodwoko motegno kama, “Ee, Laktar.” Ne wamor ahinya gi geno ma wuodwano ne nigo kuom Jachwechne koda ng’ado mar timo  dwarone. Jotij osiptandno ne oriwowa lwedo ndi, ma en gima ne wamorgo ahinya.

Kaka Joel Notimo Dongruok e Adiera

Kane en jahigini 17, ne obatis Joel gi pi konyisogo chiwruokne ne Nyasaye. Mano doko odiechieng’ ma wiwa ok diwilgo! Neno dongruokne kaka Jakristo pong’o chunywa gi mor ahinya. A chieng’no, hera moherogo Jehova kod kindane e adiera pok odok chien. Kuom adier, Joel ohero nyiso ng’ato ang’ata moromogo ni, “Adiera mar Muma e ngimana!”

Ka koro ne en rawera maduong’, Joel nopuonjore somo gi ndiko. Ne otimo matek mondo ochop e okang’ ma kamano. Gimoro amora matin ma ne onyalo ndiko piny ne ikwano kaka ondamo maduong’. Chakre chieng’no, ochako odiechieng’ kodiechieng’ gi nono Ndiko mawuok e bug Nono Ndiko Pile. Bang’ mano, onyagore gi keto wechego e buge owuon, ma sani koro giseromo ndiko mogwaro ndi!

E odiechienge chokruok, Joel hinyo neno ni wadhi e Od Romo chon nikech odwaro ni obed kuno chon mondo orwak ji duto mabiro e chokruok gi mor. E seche ma chokruoge dhi nyime, ohero chiwo paro kendo timo ranyisi. Bende okonyo e rito makrofon kod timo tije mamoko. Juma ka juma, ka dende oyiene, ojadhi kodwa e tij lendo. E higa 2007, noland ne kanyakla ni koro Joel oseket kaka jakony-tich. Pi wang’wa nochwer gi mor. Mano doko gweth mang’won moa kuom Jehova!

Waneno Kendo Winjo e Chunywa ni Jehova Konyowa

Higa 1999 ne wayudo tem machielo. Dereba moro ma achach notwomo mtokwa, kendo Luigi nohinyore ahinya. Nochuno ni nyaka ng’ad achiel kuom tiendene, kendo nodok nyading’eny e yeng’o mar oguche. Gie kindeni bende, kuom geno Jehova, ne wayudo teko mochiwo ne jotichne manie chandruok. (Fili. 4:13) Kata obedo ni Luigi pod ong’ol, watemo bedo gi paro makare. Nikech ok onyal dhi tich, koro en gi thuolo mang’eny mar rito Joel. Mano miya kinde mar keto thuolo momedore mar timo tije Nyasaye. Luigi bende nyalo tiyo gi thuolo momedore kuom konyo joodwa e wach Nyasaye kaachiel gi jo kanyaklawa, kama pod otiyoe kaka jachan bura mar jodongo.

Nikech chalwa makende, wabedo gi thuolo mang’eny mar bet kanyachiel kaka joot. Kaka kinde medo kalo, wasepuonjore bedo gi paro mowinjore kendo tamore gombo gik mang’eny maok nyalre. Odiechienge ma wawinjo ka chunywa onyosore, wanyiso Jehova e lamo kaka wawinjo. Gima lit en ni ka yawuotwa, David kod Marc nosebedo madongo ma giwuok pacho, mosmos ne giweyo tiyo ne Jehova. Wageno ni pod ginyalo duogo ir Jehova.—Luka 15:17-24.

Kuom higinigo duto, waseneno kaka Jehova osekonyowa kendo wasepuonjore gene e chal moro amora. Weche mayudore e Isaiah 41:13 morowa ahinya: “An Jehova Nyasachi namak lueti marachwich, kawachoni, ni, We luoro nakonyi.” Ng’eyo ni Jehova mako lwetwa motegno, en gima hoyo chuny. Chutho chutho, wanyalo wacho gadier ni kedo gi tembe notego genowa kuom Wuonwa me polo, Jehova.

[Weche moler piny]

[Picha manie ite mar 16, 17]

Joel gi Ada min-gi

[Picha manie ite mar 18]

Ada, Joel, kod Luigi

[Picha manie ite mar 19]

Joel ohero rwako owete kod nyimine e Od Romo