Tich ma Roho Maler Timo e Chopo Dwaro mar Jehova
Tich ma Roho Maler Timo e Chopo Dwaro mar Jehova
‘Wachna mowuok e dhoga nonwang’ hawi kuom tich ma naore mondo otim.’—ISA. 55:11.
1. Chiw ane ranyisi malero pogruok mantie e kind chenro kod dwaro.
PAR ane ji ariyo ma ng’ato ka ng’ato kuomgi chano dhi wuoth katiyo gi mtoka. Achiel kuomgi keto chenro adimba manyiso yo monego oluw mondo ochop kuma odhiye. Nyawadgi to ong’eyo kuno maber kendo ong’eyo nyaka yore mamoko mabende nyalo chopo ng’ato kuro. Oikore mar loko yore kapo ni mano dwarore. E yore moko, okenge mopogore ma ji ariyogi kawo e dhi kumoro achielno, nyiso pogruok mantie e kind chenro kod dwaro. Chano gimoro, en keto chenro ma adimba kuom gima ng’ato dwaro timo, to dwaro oriwo gima ng’ato dwaro timo, maok ochune tiyo mana gi yo achiel e chopo dwarono.
2, 3. (a) Dwaro mar Jehova oriwo ang’o, to ere kaka notimo ka Adam gi Hawa nodonjo e richo? (b) Ang’o momiyo onego wang’e kaka dwaro mar Jehova chopo?
2 Kochopo korka timo dwache, Jehova nigi dwarone mochopo mosmos kaka kinde kalo, to ok chenro ma adimba machune ni nyaka oluw. (Efe. 3:11) Dwarono oriwo gima nochano mokwongo ne dhano koda piny kar chakruok—ni mondo piny duto obi obed dala mar paradis kama dhano nyalo dakie e ngima makare kod kuwe gi mor mochwere. (Chak. 1:28) Kane Adam gi Hawa otimo richo, Jehova nokawo okang’ mar timo chenro ma ne dhi miyo dwarone ochopi. (Som Chakruok 3:15.) Jehova noramo ni dhako ma en kaka chiege e yor ranyisi ne dhi nyuolo “kodhi,” kata Wuowi, ma gikone ne dhi ketho Satan wuon richo, kendo tieko gik maricho duto ma osekelo.—Hib. 2:14; 1 Joh. 3:8.
3 Onge teko manie polo kata e piny manyalo geng’o kata mono dwaro ma Nyasaye oseyango kik chopi. (Isa. 46:9-11) Ang’o momiyo wanyalo wacho kamano? En nikech Jehova tiyo gi roho mare maler. Teko maok nyal geng’no, miyo dwach Nyasaye “nonwang’ hawi,” kata nochopi gadier chuth. (Isa. 55:10, 11) Dwarore ni wasiki ka wang’eyo chuth, kendo ka watimo gik moko kaluwore gi dwaro mar Nyasaye. Ngimawa mabiro otenore kuom chopo mar dwarono. E wi mano, en gima tego yie neno kaka Jehova tiyo gi roho maler. Omiyo, we wanon ane tij roho maler—e kinde mosekalo, kinde masani, kod kinde mabiro—e chopo dwaro mar Jehova.
Kaka Roho Maler ne Tiyo e Kinde Mosekalo
4. Ere kaka Jehova ose elo dwache mosmos?
4 E kinde mag Muma, Jehova nolero dwache mosmos. Mokwongo, yango Kodhi manosingi ne en wach “moum mar Nyasaye.” (1 Kor. 2:7) Nyaka bang’ ka higini madirom 2,000 nosekalo, eka Jehova nochako owuoyo kendo kuom wach kodhino. (Som Chakruok 12:7; 22:15-18.) Jehova nomiyo Ibrahim singo ma ne idhi chopi e okang’ maduong’. Wacho ni “kuom kothi,” ne nyiso maler ni Kodhino ne dhi biro kaka dhano, mawuok e anyuola mar Ibrahim. Wanyalo bedo gadier ni Satan ne ng’iyo ahinya gi siso kaka ne oel wachno. Onge kiawa ni Jasiguno ne dwaro ni okethi kata ochoch anyuola mar Ibrahim mondo ogeng’ chopo mar dwaro mar Nyasaye. To mano gima ne ok nyalre nikech roho maok ne mar Nyasaye ne tiyo. E yore mage?
5, 6. Ere kaka Jehova notiyo gi roho mare e rito anyuola ma Kodhi ne dhi wuokie?
5 Jehova notiyo gi roho mare e rito joma ne nie anyuola ma Kodhino ne dhi wuokie. Jehova nowacho ne Abram (Ibrahim) niya: “An kuodi.” (Chak. 15:1) Mago ne ok gin weche awecha manono. Ne ane, kuom ranyisi, gima notimore e kar higa 1919 Ka Ndalowa Podi, kane Ibrahim kod Sara odhi dak kojolo Gerar. Nikech ne ok ong’eyo ni Sara ne en chi Ibrahim, Abimelek, ruodh Gerar, nokawo Sara kodwaro ni mondo obed chiege. Dibed ni Satan ne temo chiko weche ling’ling’ mondo ogeng’ Sara kuom nyuolo ne Ibrahim kodhi? Muma ok wachnwa. Gima Muma nyisowa en ni Jehova ne ok oweyo mano otimore. Kotiyo gi lek, Jehova nosiemo Abimelek ni kik omul Sara.—Chak. 20:1-18.
6 Mano kende ok e kinde ma Jehova noritogie. Jehova noreso Ibrahim kod joode nyading’eny. (Chak. 12:14-20; 14:13-20; 26:26-29) Omiyo, kowuoyo kuom Ibrahim kod anyuolane, jandik-zaburi ne nyalo wacho niya: “[Jehova] ok noyie ng’at moro timonigi marach; ee nokwero ruodhi nikech gin; kowacho niya, Kik umul joga mowir gi mo, kendo kik utim ni jonabi maga marach.”—Zab. 105:14, 15.
7. Jehova norito oganda mar Israel e yore mage?
7 Kotiyo gi roho mare, Jehova norito oganda Jo-Israel machon, ma ne idhi nyuolie Kodhi ma nosingi. Kokalo kuom roho mare, Jehova nomiyo Jo-Israel Chikne, ma nokonyo e rito lamo madier kendo e geng’o Jo-Yahudi kuom gik ma ne nyalo ketho winjruokgi gi Nyasaye, timbegi, koda njawogi e yor ringruok. (Wuok 31:18; 2 Kor. 3:3) E kinde Jong’ad-Bura, roho mar Jehova nomiyo jomoko teko mar reso Jo-Israel kuom jowasikgi. (Bura 3:9, 10) E higini miche kapok nonyuol Yesu, ma e bat-maduong’ mar koth Ibrahim, nyaka bedi ni roho maler notiyo e rito Jerusalem, Bethlehem, kod hekalu—ma duto ne gin kuonde ma ne dhi timo gimoro e chopo weche ma ne okor kuom Yesu.
8. Ang’o manyiso ni roho maler notiyo achiel kachiel e ngima Wuod Nyasaye koda e tije ne Nyasaye?
8 Roho maler ne tiyo achiel kachiel e ngima Yesu kod tije ne Nyasaye. Kotiyo ei Mariam nyako ma ngili, roho maler notimo gimoro mapok ne otimore, kendo ne ok dhi timore. Rohono nomiyo dhako monyuol e richo omako ich kendo onyuolo Wuowi makare chuth maonge richo, ma ne ok ni e bwo kum mar tho. (Luka 1:26-31, 34, 35) Bang’e, rohono norito Yesu kik tho ka kane pod otin. (Math. 2:7, 8, 12, 13) Ka Yesu ne jahigini 30, Nyasaye nowale gi roho maler, kokete mondo obi obed jal ma ne dhi kawo kom-ruodh Daudi, kendo koore mondo oti tij lendo. (Luka 1:32, 33; 4:16-21) Roho maler nomiyo Yesu teko mar timo honni, moriwo chango ji, miyo ji mang’eny chiemo, koda chiero jomotho. Honni ma kamago ne gin ranyisi mag gweth mwanyalo geno neno e bwo loch Yesu kaka ruoth.
9, 10. (a) Ere kaka roho maler ne tiyo kuom jopuonjre Yesu mokwongo? (b) En lokruok mane kuom chopo dwach Jehova ma ne ofweny e kinde Jokristo mokwongo?
9 Chakre Pentekost 33 E Ndalowa, Jehova notiyo gi roho mare e walo bat-matin mar koth Ibrahim, ma thothgi ne ok wuog e anyuola mar Ibrahim. (Rumi 8:15-17; Gal. 3:29) Roho maler ne tiyo kuom jopuonjre Yesu mokwongo, ka omiyo gilend gi chir kendo miyogi teko mar timo honni. (Tich 1:8; 2:1-4; 1 Kor. 12:7-11) Kokalo kuom michgo mag timo honni, roho maler nofwenyo lokruok moro maduong’ ma ne dhi timore e chopo dwaro mar Jehova. Jehova koro ne ok ti gi chenro machon mar lamo ma ne itimo e hekalu ma ne ni Jerusalem. Kar mano, koro notiyo gi kanyakla manyien mar Jokristo ma ne oa chakino. Nyaka a kanyo, Jehova osebedo katiyo gi kanyakla mowalno e timo dwache.
10 Rito ji, miyogi teko, walogi—magi gin mana yore manok ma Jehova notiyogo gi roho mare maler e kinde Muma, mondo one ni dwache medo dhi nyime ka chopo. To nade ndalowa? Ere kaka sani Jehova tiyo gi roho mare e miyo dwarone ochopi? Dwarore ni wang’e mano nikech wadwaro luwo kaka rohono chiko. Omiyo, koro we wanon ane yore ang’wen ma Jehova tiyogo gi roho mare e kinde masani.
Kaka Roho Maler Tiyo e Kinde Masani
11. Ang’o manyiso ni roho maler konyo jo Nyasaye bedo maler, to ere kaka inyalo nyiso ni iyie luwo kaka ochiki?
11 Mokwongo, roho maler konyo jo Nyasaye bedo gi timbe maler. Jogo matimo gik moko kaluwore gi dwach Jehova nyaka bed gi timbe maler. (Som 1 Jo Korintho 6:9-11.) Moko kuom joma bedo Jokristo madier chon ne gin jochode, joma terore, kod chwo materore gi chwo wetegi. Gombo manyuolo timbe maricho nyalo gurore ahinya e chuny ng’ato. (Jak. 1:14, 15) Kata kamano, joma kamago ‘oselwoki,’ manyiso ni gisetimo lokruok madwarore mondo omi gimor Nyasaye. Ang’o manyalo konyo ng’a mohero Nyasaye mondo olo gombo maricho? Ndiko mar 1 Jo Korintho 6:11 wacho ni ‘roho mar Nyasachwa.’ Kuom bedo gi timbe maler, inyiso ni iyie mondo rohono ochik ngimani chuth.
12. (a) Kaluwore gi fweny ma ne omi Ezekiel, ere kaka Jehova chiko ogandane? (b) Ere kaka inyalo nyiso ni iluwo kaka roho tayi?
12 Mar ariyo, Jehova tiyo gi roho mare e tayo riwruok mar ogandane kaka odwaro. E fweny ma ne omi Ezekiel, iwuoyo kuom bad riwruok mar oganda Jehova me polo kaka gach lweny mar polo maringo maok nyal geng’ e chopo dwaro mar Jehova. Ang’o ma miyo oringo kochomo mana kuma ochomo? En nikech roho maler. (Eze. 1:20, 21) Wang’euru ni riwruok mar oganda Jehova nigi bat ariyo, bade me polo koda bade me piny. Ka roho maler chiko bat me polo, mano bende e kaka ochiko bat me piny. Kuom luwo kaka bad riwruok mar Nyasaye me piny chiko, inyiso ni iringo kaachiel gi gach lweny me polo mar Jehova, kendo ni iluwo kaka roho mare maler tayi.—Hib. 13:17.
13, 14. (a) Gin ng’a gini maloso “tieng’ni” ma Yesu nowuoyoe? (b) Chiw ane ranyisi manyiso ni roho maler tiyo e kelo ler mar adiera mar Muma. (Ne sanduk mawacho ni “Be Idhi Kanyachiel gi Ler Mamedo Rieny?”)
13 Mar adek, roho maler tiyo kokonyowa ng’eyo adiera mag Muma. (Nge. 4:18) “Jatichno mogen, kendo mariek” osebedo ka tiyo gi gasedni kaka yo maduong’ mar chiwo ler momedore. (Math. 24:45) Kuom ranyisi, non ane ng’eyo ma wan-go e wi tiend jogo maloso “tieng’ni” ma Yesu nowuoyoe. (Som Mathayo 24:32-34.) En tieng’ mane ma Yesu ne wuoyoe? Sula mawacho ni, “Bedoe mar Kristo—Wachno Omaki Nade?” nolero ni Yesu ok ne wuo kuom joma richo, to ne owuoyo kuom jopuonjrene, ma ne koro ochiegni wal gi roho maler. * Jolup Yesu mowal kuom roho, e kinde Jokristo mokwongo koda e kindewa, ema ne gin joma ne dhi ng’eyo tiend ranyisi ma ne ochiw, kendo yango ni Yesu ‘chiegni e dhoot.’
14 Kaka oler tiend wach tieng’no mulowa nade? Kata obedo ni ok wanyal kwano bor mar “tieng’ni,” ber ng’eyo ni nitie gik mogwaro monego wapar kuom wach motigo ni, “tieng’”: Pile en wach mitiyogo kiwuoyo kuom jogo ma hikgi opogore opogore to odak e kinde moro achiel makende; ok en kinde mabor ahinya; to en gi giko. (Wuok 1:6) Kare ere kaka onego wawinj tiend “tieng’ni” ma Yesu ne wuoyoe? Nenore ni tiend gima nowacho en ni, kinde mar ngima jo mowal ma ne nitie kane ranyisi ochako nenore e higa 1914, ne dhi makore gi kinde mar ngima jo mamoko mowal ma ne dhi neno chak mar masira maduong’. Tieng’no ne nigi chakne, kendo gadier obiro bedo gi gikone. Kaka gik mopogore opogore mag ranyisino chopo, nyiso maler ni nyaka bed ni masirano chiegni. Kuom bedo gi kinda kendo rito, inyiso ni idhi kanyachiel gi ler mamedo rieny kendo iluwo kaka roho maler tayoi.—Mari. 13:37.
15. Ang’o manyiso ni roho maler ema miyowa teko mar lando wach maber?
15 Mar ang’wen, roho maler miyowa teko mar lando wach maber. (Tich 1:8) Mano nenre maler kuom bedo ni oseland wach maber e piny mangima. Par ane wachno. Nyalo bedo ni in achiel kuom jogo ma nikech luoro kata bedo maonge chir, ne paro ni, ‘Ok anyaI dhi lendo ot ka ot!’ Kata kamano, koro inyiso kinda kuom timo tijno. * Joneno mang’eny mag Jehova osedhi nyime gi lendo kata ka gin e bwo akwede kod sand. Mana roho maler mar Nyasaye ema nyalo miyowa teko mar loyo gik ma nenore ni tek, kendo timo gik ma dine ok watimo gi tekowa wawegi. (Mika 3:8; Math. 17:20) Kuom timo duto minyalo e tij lendo, inyiso ni iyie mondo rohono otayi.
Kaka Roho Maler Biro Tiyo e Kinde Mabiro
16. Ang’o momiyo wanyalo bedo gadier ni Jehova biro rito joge e kinde mar masira maduong’no?
16 E kinde mabiro, Jehova biro tiyo gi roho mare maler e yore madongo mondo ochop dwaro mare. Mokwongo, non ane rit moritogo joge. Mana kaka waseneno, kinde machon Jehova notiyo gi roho mare e rito jomoko achiel achiel, koda oganda duto mar Israel. Omiyo, wan-gi geno chuth ni obiro tiyo kod teko mang’ulano e rito joge e kinde mar masira maduong’no. Onge tiende chando pachwa kwaparo ni to Jehova biro ritowa gi yo mane e kindeno. Kar mano, wanyalo bedo gadier kuom kinde mabiro, kwang’eyo ni onge gima nyalo mono Jehova neno jogo mohere, kata mono roho mare maler choponegi.—2 Weche 16:9; Zab. 139:7-12.
17. Ere kaka Jehova biro tiyo gi roho mare maler e piny manyienno?
17 Ere kaka Jehova biro tiyo gi roho mare maler e piny manyien mabiro? Kitepe manyien mibiro el e kindeno, biro bedo kitepe molos kokalo kuom rohono. (Fwe. 20:12) Ang’o mabiro bedo ei kitepego? Nenore ni gin weche moler adimba manyiso gigo ma Jehova biro dwaro ni watim e kinde mar higini gana achielgo. Be igeno nono gik manie i kitepego? Warito piny manyienno gi siso ahinya. Ngima nobed maber sidang’ mokalo kaka wanyalo paro, nimar kindeno Jehova biro tiyo gi rohone maler e chopo dwaro mare ne piny kod dhano modak e iye.
18. En ang’o miseng’ado mar timo?
18 Wiwa kik wil ngang’ ni dwach Jehova machopo mosmos kaka kinde kalo nyaka to timre, nikech otiyo gi roho mare maler—ma en e teko ma tamre gi nono e piny gi polo—e timo dwache. Dwarono omakoi. Omiyo, we mondo ing’ad mar kwayo Jehova roho mare kendo itim gik moko kaluwore gi kaka rohono chiki. (Luka 11:13) Ka itimo kamano, inyalo bedo gi geno mar dak kaka Jehova ne dwaro ni dhano odagi—mochwere e Paradis e piny.
[Weche moler piny]
^ par. 15 Ranyisi achiel mar ng’ama ne oloyo luoro mobedo jakinda e lendo, yudore e Mnara wa Mlinzi, Septemba 15, 1993, ite mar 19.
Be Iparo?
• Jehova notiyo gi roho mare maler e yore mage e kinde mag Muma e miyo dwache osiki ka dhi nyime?
• Jehova tiyo gi roho mare nade e kindegi?
• Ere kaka Jehova biro tiyo gi roho mare e kinde mabiro mondo ochop dwache?
[Penjo mag Puonjruok]
[Sanduk manie ite mar 10]
Be Idhi Kanyachiel gi Ler Mamedo Rieny?
Jehova medo miyo ler orieny ne joge. Moko kuom weche moseler e yo manyien e gocho mag Mnara wa Mlinzi gin mage?
▪ Ngech Yesu mar thowi jiwo puonj mane maber e wi okang’ ma ng’ato kawo e bedo japuonjre Kristo? (Math. 13:33)—Julai 15, 2008, ite mag 19-20.
▪ Luong mar Jokristo man gi geno mar dhi e polo rumo karang’o?—Mei 1, 2007, ite mag 30-31.
▪ Tiend lamo Jehova “e chuny” en ang’o? (Joh. 4:24)—Julai 15, 2002, ite mar 15.
▪ Oganda mang’ongo tiyo ne Jehova e laru mane? (Fwe. 7:15)—Mei 1, 2002, ite mag 30-31.
▪ Pogo rombe kod diek timore karang’o? (Math. 25:31-33)—Oktoba 15, 1995, ite mag 18-28.