‘Onego Ubed Joma Nade!’
‘Onego Ubed Joma Nade!’
“Ka gigi duto biro leny nono kamano, onego ubed jo maler manadi e ngimau, kuluoro Nyasaye!”—2 PET. 3:11.
1. Ang’o momiyo barup Petro mar ariyo ne en jip mowinjore gi Jokristo me kindene?
KANE jaote Petro ondiko barupe mar ariyo, noyudo kanyakla mar Jokristo osenano e bwo sand mogwaro, kata kamano, sandno ne ok omonogi dongo kata dwoko kinda margi chien. Omiyo, Jachien notiyo gi rieko machielo mosetiyone maber nyading’eny kinde mosekadho. Mana kaka Petro lero, Satan ne temo ketho jo Nyasaye kokalo kuom jopuonj mag miriambo ma “wengegi rango mana mon ma terore” kendo “chunygi ong’iyo gi gombo gik moko.” (2 Pet. 2:1-3, 14; Juda 4) Kaluwore gi mago, barup Petro mar ariyo en jip mamulo chuny mondo ji ochung’ motegno e yie.
2. En wach mane maduong’ ma 2 Petro sula mar 3 wuoyoe, to gin penjo mage monego wapenjre?
2 Petro nondiko kama: “Aparo ni en kare, ka pod an e ringruokni, mondo ajiwu kaparonu wach; nikech ang’eyo ni abiro weyo ringruokni machiegni . . . To atimo kinda mondo kasea, unyal paro wechegi ndalo duto.” (2 Pet. 1:13-15) Ee, Petro nong’eyo ni thone ne chiegni, to kata kamano, nodwaro ni ji odhi nyime paro gik ma ne owachonegi. Kendo kuom adier, wechego gin moko kuom weche manie Muma, kendo waduto wanyalo somogi. Sula mar 3 e barup Petro mar ariyo, morowa ahinya nikech owuoyo kuom “ndalo giko” mar piny ma kawuononi kod kaka ibiro keth polo gi piny mar ranyisi. (2 Pet. 3:3, 7, 10) En puonj kod siem mane ma Petro chiwonwa? Ere kaka tiyo gi puonj kod siem ma ne ochiwo biro konyowa bedo joma Jehova oyiego?
3, 4. (a) Petro nochiwo weche mage machiewo paro, to siem mane ma nochiwo? (b) Wabiro nono weche adek mage?
3 Bang’ wuoyo kuom ketho piny Satan, Petro nowacho kama: “Onego ubed jo maler manadi e ngimau, kuluoro Nyasaye!” (2 Pet. 3:11, 12) Nenore ni kanyo, Petro ne ok penj penjo, to nochiwo weche machiewo paro. Petro nong’eyo ni mana jogo matimo dwaro mar Jehova kendo manyiso kido mamoro Nyasaye, ema biro tony ‘chieng’ chulo kuor’ mabiro. (Isa. 61:2) Omiyo, jaoteno nomedo kama: “To un, joherana, useng’eyo wechegi chon; e momiyo ritreuru mondo kik wuond mar jo moduwore [jopuonj mag miriambo] oteru, uwe kindau.”—2 Pet. 3:17.
4 Bedo ni ne en achiel kuom joma ne ‘oseng’eyo wechegi chon,’ Petro nong’eyo ni e ndalo giko, Jokristo nonego obed motang’ ahinya mondo gisiki ka gichung’ motegno. Bang’e, jaote Johana nolero malong’o gimomiyo. Ne omiye fweny manyiso kaka ne idhi wit Satan koa e polo ka en gi “mirima maduong’” gi jo “ma rito chik Nyasaye, kendo ma bedo joneno mag Yesu.” (Fwe. 12:9, 12, 17) Jotich Nyasaye mowal momakore kode chuth kaachiel gi jowetegi ma gin ‘rombe mamoko,’ biro siko kochung’ motegno. (Joh. 10:16) To nade wan ng’ato achiel achiel? Be wabiro siko ka wachung’ motegno e bwo tem? Wabiro timo kamano ka watimo matek e (1) nyago kido manyiso luoro Nyasaye, (2) siko ka waonge mbala kod chilo e timbewa koda e lamowa, kendo (3) bedo gi paro makare kuom tembe mayudowa. We wanon ane wechego.
Nyag Kido Manyiso Luoro Nyasaye
5, 6. Gin kido mage monego watim matek mondo wanyagi, to ang’o momiyo mano dwaro ‘keto chuny’?
5 E chak barupe mar ariyo, Petro nondiko kama: “Keturu chunyu uman yieu kod ber, kendo ber kod ng’eyo, kendo ng’eyo kod ritruok, kendo ritruok kod kinda, kendo kinda kod luoro Nyasaye, kendo luoro Nyasaye kod hero owete, kendo hero owete kod hera. Ka ubedo gi gigo kendo gimedore, gimiyou bedo jo ma ok tim samuoyo, to ubedo gi nyak kuom ng’eyo Ruodhwa Yesu Kristo chuth.”—2 Pet. 1:5-8.
6 En adier ni timo gigo makonyowa nyago kido manyiso luoro Nyasaye en gima dwaro ‘keto chuny.’ Kuom ranyisi, dhi e chokruogewa duto mag Jokristo, somo Muma pile kendo bedo gi chenro mapile mar puonjruok, dwaro ni wanyis kinda kwaketo chunywa. Kendo nyalo dwarore ni watim matek kwaloso chenro matiyo maber mondo wabed gi Lamo mar Joot maok bare, mamoro joot kendo makonyogi. To bang’ ng’iyo gi luwo chenro maber, luwogi biro bedo mayot—to moloyo, ka waseneno bergi.
7, 8. (a) Ang’o ma jomoko osewacho e wi Lamo mar Joot? (b) Ere kaka lamo maru mar joot osekonyi?
7 Nyaminwa moro ndiko kuom chenro mar lamo mar joot kama: “Chenrono miyowa thuolo mar puonjore e wi gik mang’eny.” Nyaminwa machielo wacho kama: “Kuom adier, an ne ok adwar ni chokruog puonjruok-buk orum. Ne en chokruok ma nahero ahinya. Kata kamano, sa Lamo mar Joot osemiyo afwenyo ni Jehova ong’eyo gima wadwaro kendo sa mowinjore.” Jal moro ma en wi ot wacho kama: “Lamo mar joot konyowa e okang’ maduong’. Bedo gi chokruok ma wanonoe weche sie mowinjore gi chal marwa en gimaber ndi! Waduto waneno ni watimo dongruok e nyiso nyak mar roho maler, kendo wabedo mamor e tijwa ne Nyasaye moloyo kinde mokalo.” Jal machielo ma bende en wi ot wacho kama: “Nyithindo bende timo nonro ma margi giwegi kendo gipuonjore gik mang’eny—kendo gimor timo kamano. Chenroni miyo wabedo gadier chuth ni Jehova ong’eyo chalwa kendo odwoko lamo magwa.” Be in bende ineno chenro mar Lamo mar Joot e yo ma kamano?
8 Kik iwe gik matindo maok ochuno oketh chenrou mar lamo mar joot. Dichwo moro gi chiege nowacho kama: “Tich Ang’wen ka Tich Ang’wen kuom jumbe ang’wen mokalo, ne nitie gima timore e odwa ma dine ogeng’o puonjruokwa, kata kamano, ne ok wayie mondo mano omonwa.” En adier ni seche moko nyalo chuno ni ulok chenrou. Kata kamano, timuru matek mondo une ni ok ubaru maok utimo Lamo mar Joot—kata mana kuom juma achiel!
9. Ere kaka Jehova nosiro Jeremia, to ang’o mwanyalo puonjore kuom ranyisi mare?
9 Janabi Jeremia ketonwa ranyisi maber ahinya. Ne dwarore ni osiki e puonj ma Jehova ne miye, kendo ne omor kodgi. Puonjgo nomiyo obedo gi nyalo mar nano kolendo ne joma ok rwak wach. Nowacho niya: ‘Wach Jehova ne chalo gi mach maliel matieko denda.’ (Yer. 20:8, 9) Puonjgo bende nokonye nano e kinde matek ma ne ochopo e gikone kane oketh Jerusalem. E kindegi, wan gi Wach Nyasaye kaka ondike oduto. Ka wapuonjore Wachno gi kinda kendo miyo parowa obed kaka mar Nyasaye, mana kaka Jeremia notimo, wan be wabiro nano e lendo ka wamor, ka wachung’ motegno e bwo tembe, kendo siko ka waler e timbewa koda e lamowa.—Jak. 5:10.
Siki ‘Maonge Mbala Kendo Maonge Chilo’
10, 11. Ang’o momiyo nyaka watim matek mondo wasiki ‘maonge mbala kendo maonge chilo,’ to mano dwaro ni watim ang’o?
10 Kaka Jokristo, wang’eyo ni wadak e ndalo giko. Omiyo, ok kawwa gi wuoro ni piny opong’ gi gik ma Jehova kwedo kaka, gombo marach, terruok, kod gero. Rieko ma Satan tiyogo inyalo ket e yo machuok kama: ‘Kapo ni ok nyal mi jotich Nyasaye luoro, samoro inyal keth pachgi.’ (Fwe. 2:13, 14) Omiyo, nyaka warwak jip ma ne Petro ochiwo e yor hera niya: ‘Timuru matek mondo Nyasaye onwang’u ka un gi kuwe, kuonge mbala, kendo kuonge chilo e nyime.’—2 Pet. 3:14.
11 Wacho ni ‘timuru matek’ chalo gi weche ma Petro nosewacho motelo ni ‘waket chunywa.’ Nenore maler ni Jehova—jal ma ne omiyo Petro weche ma ne owachogo—ong’eyo ni dwarore ni watim matek mondo wasiki ‘maonge mbala kendo maonge chilo,’ mag piny Satan. Timo matek oriwo rito chunywa mondo gombo maricho kik lowa. (Som Ngeche 4:23; Jakobo 1:14, 15.) Bende oriwo chung’ motegno e kwedo joma wuoro kit ngimawa kaka Jokristo kendo ma ‘hangowa.’—1 Pet. 4:4.
12. En singo mane mwayudo e Luka 11:13?
12 Nikech wan dhano monyuol e richo, timo gik moko kare ok yot. (Rumi 7:21-25) Wanyalo loyo mana ka wageno kuom Jehova, ma chiwo roho mare maler e yo mang’won ne jogo ma kwaye gadier. (Luka 11:13) Kae to rohono miyo wanyago kido mamiyo Nyasaye yie kodwa, kendo makonyowa kedo, ok mana gi tembe kende, to bende gi chandruok ma mago kelo, tembe manyalo bedo ni biro medore kaka odiechieng’no mar Jehova medo sudo machiegni.
We Tembe Miyudo Otegi
13. Ka wayudo tembe e ngimawa, ang’o ma biro konyowa nano?
13 Tek ni pod wadak e chenro machon mar gik moko, tembe mopogore opogore biro yudowa. To kar weyo chunywa otho, ang’o ma monowa neno tembego kaka thuolo mar nyiso ni wahero Nyasaye kendo mar tego yiewa kuome kod Wachne? Jakobo nondiko kama: “Owetena, kwanuru ni en mor lilo, kuyudo temruok mayoreyore; kung’eyo ni tem mar yieu e ma kelo kinda.” (Jak. 1:2-4) Ng’e bende ni, Jehova “ong’eyo reso e temruok jo ma oluore.”—2 Pet. 2:9.
14. Ranyisi mar Josef jiwi nade?
14 Non ane ranyisi mar Josef wuod Jakobo, ma owetene nong’iewo mondo odhi obed misumba. (Chak. 37:23-28; 42:21) Be Josef noweyo yiene nikech tim marach ma ne otimneno? Be iye nowang’ gi Nyasaye kuom weyo gima rach oyude? Wach Nyasaye dwoko maler ni ooyo! E wi mano, mano ok e tem mogik ma ne Josef oyudo. Bang’e, ne ohangne wach ni nodwaro nindo gi chi ng’ato gi thuon, mi ne otweye e jela. Kata kamano, pod nosiko kochung’ motegno e chiwruokne ne Nyasaye. (Chak. 39:9-21) Kar mondo onyosre, noweyo mondo tembego otege kendo mano nomiyo ogwedhe ahinya.
15. Ang’o mwanyalo puonjore kuom ranyisi mar Naomi?
15 En adier ni tembe nyalo kelo kuyo kata nyosruok mar chuny. Samoro kamano e kaka Josef nowinjo kinde moko. Jotich mamoko moluoro Nyasaye bende nowinjo kamano gadier. Ne ane ranyisi mar Naomi, ma chwore kod yawuote ariyo ne otho. Nowacho kama: “Kik uluonga Naomi, luonga mana Mara [tiendeni “Malit”]; nikech Ng’a Manyalo duto osetimona malit ahinya.” (Ruth 1:20, 21) Lit ma Naomi ne owinjo en gima pile mayudo ji duto. To mana kaka Josef, ne orito winjruokne gi Nyasaye maok obagni e bwo tem. Mano nomiyo Jehova ogwedho dhakono, ma ne long’o e nyime. (Ruth 4:13-17, 22) Moloyo, e piny mabiro mar Paradis, obiro tieko chandruok duto ma Satan gi pinye marachni osekelo. “Wi ji nowil gi weche machon, ok ginipargi.”—Isa. 65:17.
16. Onego wabed gi paro mane kuom wach lemo, to nikech ang’o?
16 Kata bed mana ni wan e bwo tem manade, hera mar Nyasaye biro konyowa nano. (Som Jo Rumi 8:35-39.) Kata obedo ni Satan ok bi weyo tem onyos chunywa, ok obi loyowa ka wasiko gi ‘paro maler kendo kwaritore ne lamo.’ (1 Pet. 4:7, Luo New Testament, 2003) Yesu nowacho niya: “Rituru kusayo pile, mondo uyud teko mar tony e magi duto ma nobi, kendo chungo nyim Wuod dhano.” (Luka 21:36) Ne ni Yesu wacho kanyo ni ‘wasa,’ ma en lamo mar kinda miketoe chuny ahinya. Kuom jiwowa ni mondo wasa, Yesu ne jiwo ni ma e sa monego wachung’ie motegno e nyime koda nyim Wuon mare. Mana jogo ma Nyasaye oyiego kende, ema nyalo bedo gi geno mar tony e odiechiengno mar Jehova.
Bed Modich e Tiyo ne Jehova
17. Ka alwora ma ulendoe tek, ere kaka ranyisi mabeyo mag jonabi machon nyalo konyou?
17 Timo gigo motudore gi tije Nyasaye duogo chunywa ka miyowa mor. Mae paronwa weche Petro niya: ‘Onego ubed joma ler manade e ngimau, kuluoro Nyasaye!’ (2 Pet. 3:11) Maduong’ie kuomgi en lando wach maber. (Math. 24:14) En adier ni lendo e alwora mamoko nyalo bedo matek, samoro nikech ji ok rwak wach, kata akwede, kata mana nikech ji odich ahinya mana gi weche ngimagi giwegi. Jotich Jehova me kinde machon bende ne kedo gi joma kamago. Kata kamano, ne ok ginyosore to ne ‘gitero wach Nyasaye’ pile nyadinwoya. (Som 2 Weche mag Ndalo 36:15, 16; Yer. 7:24-26) Ang’o ma nokonyogi nano? Ne gineno migawo ma ne omigi mana kaka Jehova ne neno, to ok kaka jopiny. Bende, ne gineno ni luongogi gi nying Nyasaye ne en thuolo makende.—Yer. 15:16.
18. Tij lando wach Pinyruoth nokel duong’ mane ne nying Nyasaye e kinde mabiro?
18 Wan bende wan gi thuolo mar lando nying Jehova kod dwache. Ng’e wachni: Nikech tijwa mar lendo, wasik Nyasaye ok bi wacho ni ne gikiya Nyasaye koda dwache, sama ibiro ng’adnegi bura e kinde odiechieng’no maduong’. En adier ni mana kaka Farao machon, gibiro fwenyo ni Jehova ema kedonwa. (Wuok 8:1, 20; 14:25) E kindeno bende, Jehova biro miyo jotichne mochung’ motegno duong’, konyiso maler ni kuom adier gin ema ne gin jootene.—Som Ezekiel 2:5; 33:33.
19. Ere kaka wanyalo nyiso ni wagombo tiyo maber gi kinda kata thuolo ma Jehova ochiwo?
19 Kochomo giko mar barupe mar ariyo, Petro nondiko ne Jokristo wetene kama: ‘Kwanuru kinda mar Ruoth kaka warruok.’ (2 Pet. 3:15) Ee, weuru wadhi nyime tiyo maber gi kinda kata thuolo ma Jehova ochiwono. E yo mane? Kuom nyago kido mamore, siko ‘kwaonge mbala kendo kwaonge chilo,’ bedo gi paro makare kuom tembe mayudowa, kendo kuom bedo modich e tij lando wach Pinyruoth. Ka watimo kamano, wabedo achiel kuom jogo mabiro yudo gweth maok rum mag “polo manyien, gi piny manyien.”—2 Pet. 3:13.
Be Iparo?
• Ere kaka wanyalo nyago kido manyiso luoro Nyasaye?
• Ere kaka wanyalo siko ‘kwaonge mbala kendo kwaonge chilo’?
• Ang’o mwanyalo puonjore kuom Josef gi Naomi?
• Ang’o momiyo timo tij lendo en thuolo makende?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 9]
Ang’o mabiro konyou un chwo, e nyago kido manyiso luoro Nyasaye kuomu uwegi kod joodu?
[Picha manie ite mar 10]
Ang’o mwanyalo puonjore kuom kaka Josef nokedo gi tembe?