Kal idhi e weche manie iye

Kal idhi kama ochanie weche mantie

“We Luoro Nakonyi”

“We Luoro Nakonyi”

“We Luoro Nakonyi”

YESU nosiemo jolupne chon kama: “Satan biro bolo jo moko kuomu e od tuech mondo otemugo.” Kata kamano, kapok nochiwo siemno, Yesu nowacho kama: “Kik iluor masiche mibiro neno.” Nikech Satan dhi nyime tiyo gi luoro mar tuech kaka yo mar chungo lendo mar Pinyruoth, onge kiawa ni nitie sirkande moko mabiro sando Jokristo madier. (Fwe. 2:10; 12:17) Omiyo, ang’o mabiro konyowa ikore ne riekni ma Satan tiyogo mondo ‘kik waluor,’ kaka Yesu nojiwo?

En adier ni thothwa osebedo gi paro mag luoro e kinde moro kata machielo. Kata kamano, pod Wach Nyasaye singonwa ni kokalo kuom kony ma Jehova chiwo, luoro ok bi loyowa. Nade? Yo achiel ma Jehova konyowa mondo waikrego ne akwede, en kuom ng’eyo riekni ma Satan kod joge tiyogo. (2 Kor. 2:11) Mondo omi wane kaka en kamano, we wanon ane gimoro ma ne otimore e diere ma ne indiko Muma. Bende wabiro neno ranyisi moko masani mag Jokristo wetewa motegno e yie ma ne ‘otamo wuond mariek mag Satan.’—Efe. 6:11-13.

Jaloch Marach Dwaro Kedo gi Ruoth Moluoro Nyasaye

E higini mag 700 Ka Ndalowa Podi, Ruoth Sennakerib mar Assuria ma ne en jaloch marach, noloyo pinje mogwaro e lweny. Nikech mano, koro nodwaro monjo jo Jehova kaachiel gi Jerusalem dalagi maduong’, kama Hezekia jal ma noluoro Nyasaye ne lochoe kaka ruoth. (2 Ruo. 18:1-3, 13) Onge kiawa ni Satan ne dwaro tiyo gi thuolono marach, kochwalo Sennakerib mondo otim dwache mar tieko lamo madier e piny.—Chak. 3:15.

Sennakerib nooro joote Jerusalem mondo ochun dalano ochiwrene maonge lweny. Achiel kuom joma ne oor ne en Rabshake, ma ema ne en jal ma ne wuoyo e lo ruoth. * (2 Ruo. 18:17) Gima duong’ ma ne Rabshake dwaro ne en nego chuny Jo-Yahudi komiyogi luoro mondo gichiwre maonge lweny. Gin yore mage ma Rabshake notiyogo kodwaro miyo chuny Jo-Yahudi luoro?

Chung’ Motegno Kata ka Wan Kendwa

Rabshake nowacho ne joote Hezekia kama: ‘Ruoth maduong’, mana ruodh Assuria, owacho kama: “Geno manade modhiali? Ne, in idhialori nikech odundu motoreni, mana Misri; ma ka ng’ato oyiengoree, to opilore mochwo luete.”’ (2 Ruo. 18:19, 21) Akwede mag Rabshake ne gin miriambo, nikech Hezekia ne pok otimo winjruok gi Misri. Kata kamano, weche ma ne Rabshake owachogo nonyiso maler gima nodwaro ni Jo-Yahudi ong’e: ‘Onge ng’ama biro konyou. Un kendu.’

E kinde mosekalo machiegni, jogo makwedo lamo madier bende osetemo miyo chuny Jokristo madier luoro, mondo gipar ni gin kendgi maonge ng’ama nyalo konyogi. Nyaminwa moro ma Jakristo, ma ne orwak e jela nikech yie mare, mi opoge gi Jokristo wetene kuom higini mogwaro, bang’e nowuoyo kuom gima nokonye kik obed gi luoro. Nowacho kama: “Lamo nokonya sudo machiegni gi Jehova . . . Ne aparo singo manie Isaiah 66:2, ni Nyasaye ng’iyo ‘ng’ato ma jachan, malokore kuom richo gi chunye.’ Kinde duto, mano ne en gima miya teko kod hoch maduong’.” Kamano bende, owadwa moro ma ne otwe kar kende mopogore gi ji nowacho niya: “Ne abiro mafwenyo ni ot matin ma ne olornaeno bende ne nyalo bedo maduong’ ahinya ka ng’ato nigi winjruok maber gi Nyasaye.” Ee, bedo e winjruok machiegni gi Jehova nomiyo Jokristo ariyogi teko ma ne dwarore e nano kata kane gin kar kendgi mopogore gi jomoko. (Zab. 9:9, 10) Joma ne sandogi ne nyalo pogogi gi joodgi, osiepe, koda ka joma gilemogo, kata kamano Joneno ma ne otwe e jelago nong’eyo ni joma ne kwedogi ne ok nyal pogogi ngang’ gi Jehova.—Rumi 8:35-39.

Kare mano kaka en gima ber ndi ni wati gi thuolo mayudore, e tego winjruokwa gi Jehova! (Jak. 4:8) Onego wapenjre pile kama eri: ‘Be akawo Jehova kaka ng’at ma nitie adier? Be wechene chiko paro ma ang’ado pile gibed madongo kata matindo, chutho chutho?’ (Luka 16:10) Ka watiyo matek e rito winjruokwa machiegni gi Nyasaye, onge gima miyo onego wabed maluor. Kane janabi Jeremia wuoyo e lo Jo-Yahudi ma ne isando, nolero kama: ‘Naluongo nyingi, A Jehova, ka ne an e od twech mamwalo ahinya. Ka ne aluongo nyingi nisudo buta, niwacho, “Kik iluor.”’—Yua. 3:55-57.

Tiyo gi Obadho mar Keto Kiawa ne Ok Otiyo

Rabshake notiyo gi wuond mariek mondo oketgo kiawa e chuny ji. Nowacho niya: “Ok en [Jehova] e ma Hezekia osegolo kwonde moting’ore mage kod kwonde misengini mage? . . . Jehova nowachona ni, Dhi imonj pinyno, kendo ikethe.” (2 Ruo. 18:22, 25) E timo kamano, Rabshake ne wacho ni Jehova ne ok bi kedo ne Joge nikech ne ok oyie kodgi. Kata kamano, mano ne ok adier. Jehova ne mor gi Hezekia kod Jo-Yahudi ma koro noseduogo e lamo mar adier.—2 Ruo. 18:3-7.

E kindegi, josand nyalo tiyo gi weche moko manok ma gin adier ka gidwaro mondo wabed e paro achiel kodgi, kata kamano girwako miriambo e adierano, ka gin gi geno mar keto kiawa e pachwa. Kuom ranyisi, nitie kinde ma osenyis owete gi nyimine ma otwe e jela ni owadwa moro matayo e pinygi osekwedo yie, kendo ni koro ber ka gin bende giloko pachgi. Kata kamano, paro ma kamago ok mi Jokristo mariek obed gi kiawa.

Non ane gima ne otimore ne nyaminwa moro ma Jakristo e kinde Lweny mar Ariyo mar Piny. Kane en e jela, nonyise kalatese mondiki manyiso ni owadwa moro matayo ne osekwedo yie. Jal ma ne none ne openje kabe nogeno kuom Janenono. Nyaminwano nodwoko kama: “[Jalno] en mana dhano morem.” Nomedo wacho ni ka jalo pod ne dhi nyime luwo puonj kod chike mag Muma, Nyasaye ne tiyo kode. “To nikech wechene nyiso ni koro ok oluw puonj kod chike mag Muma, koro ok en owadwa.” Nyaminwano nonyiso rieko e luwo puonj mar Muma niya: “Kik ugen jo madongo, kata dhano moro, ma onge gi gik ma digikonygo.”—Zab. 146:3.

Bedo gi ng’eyo malong’o kuom Wach Nyasaye kod tiyo gi siem kod puonjne, biro konyowa e ritruok kuom wuond mariek manyalo monowa nano. (Efe. 4:13, 14; Hib. 6:19) Omiyo, mondo waikre ne ng’ado paro maber sama wan e bwo chandruok, dwarore ni wachiw thuolo motelo ne somo Muma pile kod puonjruok ma marwa wawegi. (Hib. 4:12) Ee, sani e kinde mar medo ng’eyo matut kod tego yie marwa. Owadwa moro ma ne onano kuom higini mang’eny kama ne otweye kar kende, nowacho niya: “Daher jiwo ji duto mondo obed gi paro mowinjore kuom chiemb chuny duto mimiyowa, nikech ok wang’eyo kaka mano biro konyowa e kinde moro.” Kuom adier, ka wanono Wach Nyasaye kod buge michiwo gi kweth mar jatichno gie sani, roho maler ‘biro paronwa duto’ ma wasepuonjore e kinde ma tembe kata chandruok oyudowa.—Joh. 14:26.

Oritwa Kuom Gik Mitiyogo e Bwogowa

Rabshake notemo bwogo Jo-Yahudi. Nowacho niya: “Asayi, chiw ni jaduong’na ma ruodh Assuria gik moko mag singo, eka an bende namii farese gana ariyo, ka po ni dinyal yudo joidhgi. Ere kaka dilok ng’eyi ni jatend lweny ma ng’a matin moloyo kuom jotich ruodhu?” (2 Ruo. 18:23, 24) Kaluwore gi dhano, Hezekia kaachiel gi joge ne ok nyal loyo oganda lweny mar Jo-Assuria ma ne nigi teko.

Josand masani bende nyalo nenore ka gima gin gi teko ahinya, to moloyo ka sirkand pinygi riwogi lwedo. Mano bende e kaka ne en kuom Jo-Nazi ma ne sando ji e kinde Lweny mar Ariyo mar Piny. Ne gitemo bwogo thoth jotich Nyasaye. Owadwa moro ma ne obet e jela kuom higini mang’eny, bang’e ne olero kaka ne ibwoge. Nitie kinde ma ofisa moro nopenje kama: “Be ne ineno kaka noneg owadu? Ang’o ma mano ne opuonji?” Nodwoko ni: “An janeno mar Jehova kendo abiro siko kamano.” Kae to ofisa ne obwoge niya: “Koro in e ng’at maluwo ma idhi go bunde.” Kata kamano, owadwano nochung’ motegno kendo jasiguno noweyo bwoge. Ang’o ma ne okonye chung’ motegno? Nodwoko kama: “Nageno e nying Jehova.”—Nge. 18:10.

Kuom bedo gi yie chuth kuom Jehova, wating’o okumba maduong’ mageng’owa kuom gik moko duto ma Satan tiyogo mondo omi okethgo winjruokwa gi Nyasaye. (Efe. 6:16) Omiyo, ber kwayo Jehova e lamo mondo okonywa tego yie marwa. (Luka 17:5) Bende dwarore ni wati gi chenro ma kweth ma jatichno mogen oseketo mar konyowa gero yie motegno. Sama ibwogowa, wabedo motegno ka waparo singo ma ne Jehova omiyo janabi Ezekiel, ma ne lendo ne joma wigi tek. Jehova nowachone kama: “Asemiyi teko e chunyi mondo ipiem kodgi, kendo asemiyi wich teko moloyo margi. Asemiyi wich teko moloyo huba.” (Eze. 3:8, 9) Ka dwarore, Jehova nyalo konyowa bedo motegno ta kaka lwanda mar huba, mana kaka ne dwarore ni Ezekiel obedi.

Kwedo Tembe

Jo akwede oseyudo ni sama gimoro amora ma gitiyogo ok nyal loyowa, mich ma lombo wang’ seche moko nyalo miyo ng’ato owe chung’ motegno. Rabshake bende notiyo gi yo ma kamano. Nowacho ne joma ne ni Jerusalem niya: “Ruodh Assuria owacho kama, Winjreuru koda, kuwuokna; . . . nyaka nabi mondo ateru e piny machal gi pinyu, piny mar cham gi divai, piny mar mkate gi mizabibu, piny mar mor zeituni gi mor kich, mondo ubed mangima, ni kik utho.” (2 Ruo. 18:31, 32) Nyaka bed ni gombo mar chamo mkate kod madho divai manyien ne nenore gima ber ahinya ne jogo ma ne omonj e dalano!

Gombo kaka mago ne otigo kinde moro e temo duoko chien kinda mar jamisonari moro ma ne ni e twech. Ne owachne ni ne idhi tere e “dala maber” manie “puodho majaber” kuom dweche auchiel mondo omiye thuolo mar paro e wi wachno. Kata kamano, nong’ado mar siko ka en Jakristo motegno kendo ne ok oweyo chike koda puonj mag Jokristo. Ang’o ma ne okonye? Achien nolero kama: “Nasiko kaparo kuom Pinyruoth kaka geno madier. . . . Kuom bedo gi ng’eyo e wi pinyruodh Nyasaye, bedo gadier kode, maok abedo gi kiawa kuome kata matin, nomiyo ok ne anyal loko pacha.”

Be waneno Pinyruodh Nyasaye kaka sirkal madier? Ibrahim, jaote Paulo, koda Yesu owuon, ne onano e bwo tembe mager nikech ne gin gadier kuom Pinyruoth. (Fili. 3:13, 14; Hib. 11:8-10; 12:2) Ka wadhi nyime keto Pinyruoth motelo e ngimawa kendo siko kwaparo kuom gwethne ma nyaka chieng’, wan bende wanyalo geng’o tem mar kawo mich manyalo konyowa mana kuom kinde matin.—2 Kor. 4:16-18.

Jehova Ok Bi Jwang’owa Ngang’

Kata obedo ni Rabshake ne otimo duto ma ne onyalo e miyo Jo-Yahudi luoro, ruoth Hezekia kod joge noketo geno margi kuom Jehova. (2 Ruo. 19:15, 19; Isa. 37:5-7) Kuom mano, Jehova nodwoko lamo margi e oro jamalaika mondo oneg jolweny 185,000 e otieno achiel e kambi mar Jo-Assuria. Odiechieng’ ma ne oluwo mano, Sennakerib noreto ka en gi wich kuot kodok e dala maduong’ mar Nineve, gi jolweny matin ma ne odong’ kuom joge.—2 Ruo. 19:35, 36.

Nenore maler ni Jehova ne ok ojwang’o jogo ma noketo genogi chuth kuome. Ranyisi masani mag owete gi nyiminewa ma chung’ motegno e bwo tem, be nyiso ni mano bende e kaka pod Jehova timo. Kare mano e gimomiyo Wuonwa me polo singonwa kama: “Ni mar an Jehova Nyasachi namak lueti marachwich, kawachoni, ni, We luoro nakonyi.”—Isa. 41:13.

[Weche moler piny]

^ par. 6 “Rabshake” ne en nying’ ma ne iluongogo jatij sirkand Assuria. Ok ohul nyinge masie e siganano.

[Weche manie ite mar 13]

Ei Muma, moloyo nyadi 30, Jehova singo jotichne ni: ‘We luor’

[Picha manie ite mar 12]

Ere kaka riekni ma Rabshake notiyogo chalo gi mago ma wasik jo Nyasaye masani tiyogo?

[Piche manie ite mar 15]

Winjruok machiegni gi Jehova konyowa siko ka wachung’ motegno e bwo tem