Dwar Gweth mag Jehova gi Kinda

‘Nyasaye nigi mich momiyo jogo ma dware.’—​HIB. 11:6.

1, 2. (a) Ere kaka ji mang’eny dwaro gweth Nyasaye? (b) Ang’o momiyo wadwaro ahinya yudo gweth mag Jehova?

“NYASAYE ogwedhi!” E pinje moko, sama ng’ato ogir, winjo ka kata joma ok ong’eye wachone kamano en gima pile. Jotend dinde mopogore opogore ohero gwedho ji, le, koda gik mamoko maonge ngima e igi. Jowuoth hinyo dhi kuonde motudore gi weche din ka gigeno yudo gweth moro. Josiasa pile kwayo Nyasaye mondo ogwedh pinjegi. Be iparo ni kwayo gweth ma kamago en gima owinjore? Be kwayogo konyo? Gin ng’a gini ma kuom adier yudo gweth Nyasaye, to nikech ang’o?

² Jehova nokoro ni e kinde mag giko, ne odhi bedo gi joma ler kendo ma nigi kuwe moa e ogendini duto, ma ne dhi lando wach maber mar Pinyruoth nyaka e tung’ piny kata bed ni sigu koda akwede ne dhi bedoe. (Isa. 2:2-4; Math. 24:14; Fwe. 7:9, 14) Jogo kuomwa moseyiero kawo ting’ mar bedo oganda Nyasaye manyo gweth Nyasaye, kendo mano dwarore nikech ka onge gwethno, wechewa ok nyal dhi maber ngang’. (Zab. 127:1) Kata kamano, ere kaka wanyalo yudo gweth Nyasaye?

Gweth Yudo Jogo Mawinjo Jehova

3. Ang’o ma ne dhi timore kapo ni Jo-Israel dine owinjo Nyasaye?

³ Som Ngeche 10:6, 7. Matin kapok oganda Jo-Israel nodonjo e Piny Manosingi, Jehova nonyiso ni weche ne dhi bedo maber  miwuoro kendo ne gidhi yudo rit mana ka giwinjo dwonde. (Rapar 28:1, 2) Gweth Jehova ok ne dhi mana biro kuomgi kende, to ne dhi ‘yudogi.’ Kuom jogo ma ne dhi winjo kendo luwo chikene, onge kiawa ni gwethgo ne dhi yudogi gadier.

4. Winjo Jehova koa e chunywa gadier oriwo timo ang’o?

⁴ Ne dwarore ni Jo-Israel owinj Nyasaye gi chuny mane? Chik Nyasaye nowacho ni ne odhi sin kapo ni ogandane notamore tiyone ‘gi mor, kendo gi ilo e chunygi.’ (Som Rapar mar Chik 28:45-47.) Ok owinjore waluw aluwa chike Jehova maok waketoe chunywa, nimar kata mana le koda jochiende nyalo timo kamano. (Mari. 1:27; Jak. 3:3) Winjo Nyasaye koa e chunywa gadier, nyiso ni wahere. Timo kamano nyiso ni wail nikech wan gi yie ni chike Jehova ok tek kendo ni, “en gi mich momiyo jogo ma dware.”​—Hib. 11:6; 1 Joh. 5:3.

5. Ere kaka nyiso yie kuom singo mar Jehova ne nyalo konyo ng’ato e rito chik ma ne nie Rapar mar Chik 15:7, 8?

⁵ Non ane kaka winjo Nyasaye e yo ma kamano ne nyalo nenore kuom rito chik ma ne nie Rapar mar Chik 15:7, 8. (Som.) Rito chikno gi chuny mang’ur pod ne nyalo kelo kony e yo moro ne jochan, kata kamano, be mano ne dhi miyo winjruok maber e kind jo Nyasaye obedie? Maduong’ moloyo, be mano dine onyiso ni wan gi yie kuom nyalo ma Jehova nigo mar chiwo ne jotichne, kendo nyiso ni wamor gi thuolo mar bedo jochiwo kaka en? Ooyo ngang’! Nyasaye ne neno ng’ama ne chiwo ne ji gi chuny madier, kendo nosingo ni obiro gwedho ng’at ma kamano e wechene duto. (Rapar 15:10) Keto yie kuom singono ne dhi miyo ng’ato okaw okang’ kendo mano ne dhi miyo oyud gweth mogundho.​—Nge. 28:20.

6. Jo Hibrania 11:6 onego okonywa bedo gadier kuom wach mane?

⁶ E wi bedo gi yie kuom Jehova kaka Jachiw-Mich ne jotichne, Jo Hibrania 11:6 jiwo kido machielo monego wabedgo mondo wayud gweth Nyasaye. Ne ni Jehova chiwo mich ne jogo ‘madware.’ E dhok ma ne okwong ndikgo Muma, tiend wach motigo kanyo nyalo nyiso ni ng’ato tiyo matek kendo keto chunye duto. Mano kaka kinda ma kamano onego omi wabed gadier kuom gwethgo! Soko mar gwethgo en Nyasaye madier, “ma ok riambi.” (Tito 1:2) Osenyiso kuom higini tara mosekalo ni gigo mosingo inyalo gen chutho. Wechene ok rem ngang’; kinde duto gibedo adier. (Isa. 55:11) Omiyo wanyalo bedo gadier chuth ni, ka wanyiso yie madier, obiro bedonwa Jachiw-Mich.

7. Ere kaka wanyalo yudo gweth kokalo kuom ‘koth’ Ibrahim?

⁷ Yesu Kristo ema ne en bat-maduong’ mar ‘koth’ Ibrahim. Jokristo mowal gin bat-matin mar ‘kodhi’ ma ne okorno. Osemigi tich mar ‘lando tije madongo mar jal ma noluongogi a e mudho dhiyo e ler mare miwuoro.’ (Gal. 3:7-9, 14, 16, 26-29; 1 Pet. 2:9) Ok wanyal geno bedo gi winjruok maber gi Jehova ka ok wawinj jogo ma Yesu oseketo mondo orit mwandune. Ka onge kony mar “jatichno mogen, kendo mariek,” dine ok wabedo gi nyalo mar winjo chutho tiend weche mwasomo ei Wach Nyasaye kata ng’eyo kaka wanyalo tiyo kodgi. (Math. 24:45-47) Tiyo gi weche mwapuonjore ei Ndiko nyalo konyowa yudo gweth Nyasaye.

Siko Kwaketo Dwaro mar Nyasaye e Pachwa

8, 9. Ere kaka jaduong’ Jakobo nonyiso kinda e dwaro gweth kuom Jehova?

⁸ Kedo matek mondo wayud gweth Nyasaye, nyalo paronwa ranyisi mar jaduong’ Jakobo. Ne ok ong’eyo kaka singo mar Nyasaye ne Ibrahim ne dhi chopo, kata kamano ne en gi yie ni Jehova ne dhi miyo koth kware omedre ahinya, mi gibed oganda maduong’. Omiyo, e higa 1781 Ka Ndalowa Podi, Jakobo  ne odhi Haran manyo dhako ma dokend. Ne ok odhi manyo amanya ng’ato ma ne dhi more amora kende; kar mano, ne omanyo dhako mohero Jehova kendo malame, ma ne dhi bedo miyo maber ne nyithinde.

⁹ Wang’eyo ni Jakobo ne oromo gi Rahel ma ne en watne. Ne obiro mohero Rahel kendo ne oyie tiyo ne Laban wuon-gi kuom higini abiriyo eka mondo okawe kaka chiege. Mano ok ne en aena sigand kisera ma wich ok diwilgo. Onge kiawa ni Jakobo ne ong’eyo singo ma Nyasaye Manyalo Duto ne omiyo Ibrahim kwar mare, mochako onwoyo ne Isaka wuon mare. (Chak. 18:18; 22:17, 18; 26:3-5, 24, 25) Kamano, Isaka nowacho ne Jakobo wuode niya: “Nyasaye Manyalo duto ogwedhi, kendo mii nyuol, kendo omedi, mondo ibedi oganda mar libembini; mondo omii hap Ibrahim, ni in, kendo ni kothi kodi; mondo icham piny miwuothoe, ma Nyasaye nomiyo Ibrahim.” (Chak. 28:3, 4) Omiyo kinda ma Jakobo notimo e dwaro dhako mowinjore nyuologo kothe, nonyiso ni ne en gadier kuom gima Jehova nosewacho.

10. Ang’o momiyo Jehova ne ogwedho Jakobo?

¹⁰ Jakobo ne ok many mwandu mondo oritgo joode. Noketo pache kuom singo mar Jehova e wi kothe. Pache ne ni kuom chopo dwaro mar Jehova. Jakobo nong’ado mar timo duto monyalo mondo oyud gweth Nyasaye kata e bwo pek. Ne osiko gi parono nyaka e tine, kendo Jehova ne ogwedhe kuom timo kamano.​—Som Chakruok 32:24-29.

11. En kinda mane monego watim e luwo dwaro ma Nyasaye osekonyowa ng’eyo?

¹¹ Mana kaka Jakobo, ok wang’eyo weche duto motudore gi chopo dwaro mar Jehova. Kata kamano, kwapuonjre Wach Nyasaye, wanyalo ng’eyo weche mang’eny kuom gik mwageno ni biro timore e “chieng’no mar Ruoth.” (2 Pet. 3:10, 17) Kuom ranyisi, ok wang’eyo ni chieng’no sie biro bedo chieng’ mane, kata kamano wang’eyo ni ochiegni. Wan gi yie kuom Wach Nyasaye sama owachonwa ni kwatimo tij lendo chutho e kinde manok modong’gi, wanaresre wawegi koda jogo mawinjowa.​—1 Tim. 4:16.

12. Wanyalo bedo gadier kuom wach mane?

 ¹² Wang’eyo ni giko nyalo chopo sa asaya; nimar kinde ma Jehova oketo ok otenore kuom kabe mano biro yudo ka waselendo ne ji duto e piny mangima. (Math. 10:23) E wi mano, ipuonjowa kaka wanyalo timo tij lendo e yo maber chuth. Wanyiso ni wan gi yie, kwatimo tijni kar nyalowa duto, kwatiyo gi mwandu moro amora ma wan-go. Be kinde duto biro bedo mana ni walendo e alwora ma nigi nyak ahinya? Kuom adier, ere kaka dwang’e mano motelo? (Som Eklesiastes 11:5, 6.) Tijwa en lendo, kwageno ni Jehova biro gwedhowa. (1 Kor. 3:6, 7) Wanyalo bedo gadier ni oneno kinda mwaketo, kendo kokalo kuom roho mare, obiro chiwonwa puonj madwarore.​—Zab. 32:8.

Dwaro Roho Maler

13, 14. Ere kaka roho maler mar Nyasaye miyo jotichne medo lony?

¹³ To nade kapo ni waneno ni waonge gi nyalo mar chopo migawo moro kata timo tij lendo? Onego wakwa Jehova omiwa roho mare maler mondo okonywa medo lony kuom nyalo moro amora ma wan-go e tije. (Som Luka 11:13.) Roho mar Nyasaye nyalo miyo ng’ato obed mowinjore ne tich moro amora kata bedni giwuok e kit ngima machalo nade. Kuom ranyisi, bang’ wuok Misri, roho mar Nyasaye nokonyo joma yande ne gin jokwath kendo wasumbini, mi giloyo wasikgi e lweny kata obedo ni ne gionge lony e weche mag lweny. (Wuok 17:8-13) Matin bang’ mano, rohono bende ema nokonyo Bezalel kod Oholiab e loso tabanakel majaber miwuoro, ka giluwo kaka Nyasaye nochiko.​—Wuok 31:2-6; 35:30-35.

¹⁴ Roho ma nigi tekono nokonyo jotich Nyasaye ma kindegi e rito riwruok mar oganda Nyasaye, kane ochopo kama ne onenore ni ne dwarore ni gibed gi masindegi giwegi mag goyo buge. E barua moro, Owadwa R. J. Martin, ma ne tayo tije mag faktori e kindeno, nolero gik ma ne osetim nyaka chop higa 1927. Nowacho ni: “Ruoth noyawo dhoot e kinde mowinjore; kendo masin maduong’ mar gocho nobiro e lwetwa, e lwet joma poya makiya kaka ne olose koda kaka otiyo. Kata kamano, Ruoth ong’eyo kaka onyalo konyo joma osechiworene gi chunygi duto mondo gimed lony. . . . Kuom jumbe manok kende, ne wabedo gi nyalo mar tiyo gi masindno; kendo pod otiyo, kotimo tije ma kata joma ne olose ne ok ogeno ni dotim.” Jehova osedhi nyime gwedho kinda ma kamano nyaka e ndalogi.

15. Ere kaka Jo Rumi 8:11 nyalo miyowa jing’o sama wakedo gi tembe?

 ¹⁵ Roho mar Jehova tiyo e yore mopogore opogore. Jotich Nyasaye duto nyalo yudo rohono, kendo onyalo konyogi loyo tembe koda chandruoge madongo. To nade ka waneno ni tembe dwaro lowa? Wanyalo yudo jing’o kuom weche ma Paulo nowacho e Jo Rumi 7:21, 25 kod 8:11. Ee, ‘roho mar jal ma ne ochiero Yesu kuom joma otho’ nyalo tiyo e lowa, komiyowa teko mar loyo gombo mag ringruok. Wechego ne ondiki ne Jokristo mowal kuom roho, kata kamano puonjno nyalo konyo jotich Nyasaye duto. Waduto wanyalo yudo ngima kuom keto yie e Kristo, kuom timo matek e nego gombo maricho, kendo kuom dak kaluwore gi kaka rohono chikowa.

16. Ang’o ma nyaka watim mondo wayud roho maler mar Nyasaye?

¹⁶ Be wanyalo geno ni Nyasaye biro miyowa roho mare maler ka ok watimo matek korka korwa? Ooyo. E wi kwayo mondo omiwago, nyaka watim kinda mar somo kendo puonjruok Wach Nyasaye mokudho gi muche. (Nge. 2:1-6) E wi mano, roho mar Nyasaye nie kanyakla mar Jokristo. Dhiyo e chokruoge maok wabare nyiso gombo ma wan-go mar ‘winjo gima roho wacho ne kanyakla.’ (Fwe. 3:6) Kendo, nyaka warwak weche mwapuonjore gi chuny mobolore. Ngeche 1:23 siemowa kama: ‘Lokreuru kakwerou. To neuru, anaol mucha kuomu.’ Kuom adier, Nyasaye chiwo roho mare maler ne “jo ma winje.”​—Tich 5:32.

17. Ber mwayudo kuom gweth ma Nyasaye miyowa nikech tiyo matek, inyalo por gang’o?

¹⁷ Kata obedo ni dwarore ni watim matek mondo wayud gweth Nyasaye, ng’e ni kinda kende ok ema kel gik mabeyo mogundho ma Jehova oseolo ne joge. Ber mwayudo kuom gweth momiyowa nikech tiyo matek, inyalo por gi ber ma dendwa yudo kwachamo chiemo mowinjore kendo malong’o. Nyasaye nochweyo dendwa e yo mamiyo wawinjo mit chiemo, kendo miyo dendwa yudo ber madwarore. Bende en ema ochiwonwa chiemo. Ok wang’eyo chuth kaka chiemo mwachamo yudo ber manie iye, kendo thothwa ok ong’eyo kaka dendwa loko chiemo mondo omi wabed gi teko. Wang’eyo ang’eya ni nitie tich matiyore e dendwa kendo wariwo tijno lwedo kuom chamo chiemo. Ka wayiero chamo chiemo mowinjore, mano biro kelo ber moloyo ne dendwa. E yo machalo kamano, Jehova oseketonwa gigo monego watim mondo wayud ngima, kendo omiyowa kony madwarore e chopo gigo. Nenore maler ni otimonwa mathoth, kendo nikech mano onego wapake. Kata kamano, nyaka watim kaluwore gi dwaro mar Nyasaye mondo wayud gweth.​—Hag. 2:18, 19.

18. Ing’ado mar timo ang’o, to nikech ang’o?

¹⁸ Omiyo ket chunyi duto kuom tich moro amora mitimo. Kinde duto ket geno mari kuom Jehova mondo wecheni odhi maber. (Mari. 11:23, 24) Sama itimo kamano, bed gadier ni “ng’at ma dwaro, nwang’o.” (Math. 7:8) Jokristo mowal kuom roho biro yudo “osimbo mar ngima” e polo kaka gweth margi. (Jak. 1:12) ‘Rombe mamoko’ mag Kristo matimo matek mondo giyud gweth margi giwegi kokalo kuom koth Ibrahim, biro bet mamor sama gibiro winje kowacho niya: “Biuru, un jo moguedhi mag Wuora, chamuru gikeni mar pinyruodhno moiknu nyaka a chakruok piny.” (Joh. 10:16; Math. 25:34) Ee, ‘jogo ma Nyasaye gwedho nocham piny, mi ginidagie nyaka chieng’.’​—Zab. 37:22, 29.

Be Inyalo Lero?

• Winjo kendo luwo chike Nyasaye gadier, oriwo timo ang’o?

• Mondo wayud gweth Nyasaye, ang’o madwarore?

• Ere kaka wanyalo yudo roho maler mar Nyasaye, to ere kaka onyalo tiyo e lowa?

[Penjo mag Puonjruok]

[Picha manie ite mar 9]

Jakobo nokedo gi malaika mondo oyud gweth Jehova.

Be ikedo matek kamano ibende?

[Picha manie ite mar 10]

Roho maler mar Nyasaye nokonyo Bezalel kod Oholiab mondo olony e tijgi