Be Itelo e Miyo Jokristo Weteni Duong’?

“E hera mar owete, beduru gi hera mayom ng’ato gi nyawadgi. Teluru e miyo ng’ato ka ng’ato duong’.”—RUMI 12:10, New World Translation.

1, 2. (a) En jip mane ma Paulo chiwo e barupe ne Jo-Rumi? (b) Gin penjo mage mwabiro nono?

EI BARUA ma nondiko ne Jo-Rumi, jaote Paulo nojiwo gimomiyo dwarore ahinya ni kaka Jokristo, wanyis hera ei kanyakla. Oparonwa ni hera onego obed “maonge miganga.” Owuoyo bende e wi “hera mar owete,” kendo oluwo bende ni hera ma kamano onego obed “hera mayom.”—Rumi 12:9, 10a, NW.

² En adier ni nyiso hera mar owete ok en mana bedo abeda mamor gi jomoko. Herano en hera monego onyis gi tim. Kuom adier, onge ng’ama biro ng’eyo hera ma wan-go kuome, ka ok wanyisogo e tim moro. Omiyo, Paulo medo jiwo niya: “Teluru e miyo ng’ato ka ng’ato duong’.” (Rumi 12:10b, NW) Miyo jomoko duong’ oriwo timo ang’o? Ang’o momiyo dwarore ni watel e miyo Jokristo wetewa duong’? Ere kaka wanyalo timo kamano?

Luor kod Duong’

3. Kaluwore gi dhok ma ne otigo chon e ndiko Muma, tiend wach moloki ni “duong’” en ang’o?

³ Wach molok ni “duong’,” tiende sie e dho Hibrania en “pek.” Ng’at mimiyo duong’ en ng’at mikawo gi pek. Kinde mang’eny, pek bende ihinyo lok ei Ndiko ni pak, ma medo nyiso kaka ng’ama imiyo ‘duong’’ en ng’ama ogen. (Chak. 45:13) E dho Grik, wach molok ni “duong’” ei Muma en wach manyiso luor, ber, kod kaka ogen gimoro ahinya. (Luka 14:10) Ee, jogo mwamiyo duong’ gin joma wageno ahinya.

4, 5. Ere kaka miyo jomoko duong’ kod nyiso luor otudore? Chiw ane ranyisi.

⁴ Miyo jomoko duong’ oriwo timo ang’o? En gima chakore gi miyogi luor. Kuom adier, “duong’” kod “luor” gin weche ma kinde mang’eny itiyogo kanyakla, nimar tiendgi otudore ahinya. Miyo jomoko duong’ en ranyisi ma oko ni imiyogi luor. Ahinya wuon, luor en kaka waneno owetewa, to duong’ en kaka watimone owetewa.

⁵ Ere kaka Jakristo nyalo nyiso gadier ni omiyo Jokristo wetene duong’ ka ok omiyogi luor koa e chunye? (3 Joh. 9, 10) Kaka yath dongo maber mana ka opidhe e lowo maber, e kaka kido mar miyo jomoko duong’ nyalo bedo madier mana ka ichike gi luor moa e chuny. Nikech miyo jomoko duong’ e yor miganga nyiso ni ng’ato onge luor madier, mapiyo nono kidono biro lal. Omiyo ok kawwa gi wuoro ni kane Paulo pok ojiwo ni wami jomoko duong’, nokwongo owacho moriere ni: “Herau mondo obed maonge miganga.”—Rumi 12:9; som 1 Petro 1:22.

Mi Duong’ Jogo Mochwe “e Kit Nyasaye”

6, 7. Ang’o momiyo dwarore ni wanyis jomoko luor?

⁶ Nikech bedo gi luor moa e chuny en gima dwarore ahinya e miyo jomoko duong’, wiwa ok onego owil gi gik momiyo Ndiko jiwowa ni wanyis luor ne owetewa duto. Kuom mano, weuru wanon ane gik ariyo kuomgi.

 ⁷ Mopogore gi chwech mamoko e piny, dhano ne ochwe “e kit Nyasaye.” (Jak. 3:9) Omiyo, wan gi kido ka mag Nyasaye kaka hera, rieko, kod luwo tim makare. Ne ane gimachielo ma Jachwechwa osemiyowa. Jandik-zaburi wacho kama: “A Jehova, . . . in miseketo duong’ni maler e wi polo. . . . Nisechweye [dhano] korem matin to orom gi Nyasaye, isesidhone kondo, imiye pak gi duong’.” (Zab. 8:1, 4, 5; 104:1) * Tiende ni e okang’ moro, Nyasaye osesidhone dhano duto kondo mar pak, luor, kod duong’. Kuom mano, sama wamiyo ng’ato luor, wanyiso ni wapako jalo ma e Wuon kidono, tiende ni, Jehova. Koro, ka wan gi gik momiyo onego wanyis dhano duto luor, donge onego wanyis luor moloyo ne Jokristo wetewa!—Joh. 3:16; Gal. 6:10.

Wan Jokanyo mag Ot Achiel

8, 9. Paulo wuoyo kuom ang’o mamiyo Jokristo onego omire luor ng’ato gi nyawadgi?

⁸ Paulo nyiso gimachielo momiyo onego wamire luor ng’ato gi ng’ato. Kapok ochiwo puonj mar chiwo luor, owacho kama: “E hera mar owete, beduru gi hera mayom ng’ato gi nyawadgi.” E dho Grik, tiend wach molok ni “hera mayom,” en kido matudo motegno joot manyisore hera ng’ato gi nyawadgi. Omiyo, ka Paulo tiyo gi wachno, ojiwo ni winjruok manie kanyakla onego obed motegno kendo ma nigi hera mana kaka mano manie kind joot ma nigi winjruok machiegni. (Rumi 12:5) E wi mano, ng’e ni Paulo nondiko wechego ne Jokristo mowal, kendo giduto ne gibedo nyithind Wuoro achiel, ma en Jehova. Kuom mano, e yo makende ahinya, ne gin kaka joot. Omiyo, kuom adier e ndalo Paulo Jokristo mowal ne nigi gimomiyo ne dwarore gimiyore luor ng’ato gi nyawadgi. Kamano bende e kaka Jokristo mowal e ndalogi chalo.

⁹ To nade jogo ma gin ‘rombe mamoko’? (Joh. 10:16) Kata obedo ni pok gibedo nyithind Nyasaye, giluongore e yo mowinjore ni owadwa kata nyaminwa, nikech giduto gin riwruok achiel mar piny mangima mar jood Jokristo. (1 Pet. 2:17; 5:9) Kuom mano, ka jogo ma gin rombe mamoko ong’eyo maber tiend luongruok ni “owadwa” kata “nyaminwa,” gin bende gin gi gima duong’ mamiyo ginyiso luor moa e chuny ne Jokristo wetegi.—Som 1 Petro 3:8.

Ang’o Momiyo Miyo Jomoko Duong’ Dwarore Ahinya?

10, 11. Ang’o momiyo nyiso luor kod miyo jomoko duong’ dwarore ahinya?

¹⁰ Ang’o momiyo nyiso luor kod miyo jomoko duong’ dwarore ahinya? En nikech: Kuom miyo owete kod nyiminewa duong’, wakonyo ahinya e miyo dongruok kod winjruok obedie e kanyakla duto.

¹¹ En adier ni winjruokwa machiegni gi Jehova koda kony mawuok kuom roho mare, e gik makonyowa moloyo, e yudo teko kaka Jokristo madier. (Zab. 36:7; Joh. 14:26) E wi mago, sama Jokristo wetewa nyiso ni gigenowa, mano jiwowa. (Nge. 25:11) Wawinjo maber sama ng’ato owacho, kata otimo gimoro manyiso ni gimiyowa luor. Mano miyowa jing’o momedore mar dhi nyime wuotho gi mor kod chuny mar siko e yo madhi e ngima. Onge kiawa ni in iwuon isewinjo kamano.

12. Ere kaka ng’ato ka ng’ato kuomwa nyalo konyo e miyo winjruok kod hera obed mogundho ei kanyakla?

¹² Koro, nikech Jehova ong’eyo ni onyuolwa gi gombo mar yudo luor, ojiwowa kokalo kuom Wachne ni “wabed moikore ahinya e nyiso luor ng’ato gi nyawadgi.” (Rumi 12:10, Today’s English Version; som Mathayo 7:12.) Jokristo duto maluwo  puonjno, ma en puonj matiyo ndalo duto, konyo e miyo winjruok kod hera obed mogundho e riwruok mar owete ma Jokristo. Kuom mano, onego wapar kendo wapenjore wawegi kama, ‘En karang’o mogik ma ne anyisoe owadwa kata nyaminwa moro ei kanyakla luor moa chuny, obed e weche kata e tim?’—Rumi 13:8.

Waduto Onego Watel e Miyo Jomoko Duong’

13. (a) Gin jomage monego otel e miyo jomoko duong’? (b) Weche Paulo e Jo Rumi 1:7 nyiso ang’o?

¹³ Gin jomage monego otel e miyo jomoko duong’? E barua ma nondiko ne Jo-Hibrania, Paulo luongo jodong-kanyakla mar Jokristo ni ‘jogo motelonu.’ (Hib. 13:17) En adier ni jodongo telo ne Jokristo e timo gik mopogore opogore. Kata kamano, kaka jokwadh kweth, kuom adier dwarore ni gitel e miyo Jokristo wetegi duong’—moriwo nyaka jodongo wetegi. Kuom ranyisi, sama jodongo romo mondo ginon weche kanyakla, gimiyore duong’ ng’ato gi nyawadgi kuom chiko itgi maber ne paro ma jaduong’ moro amora e kindgi chiwo. E wi mano, gimiyore duong’ kuom nono paro koda weche ma jodongo duto osechiwo, kapok ging’ado paro mogik. (Tich 15:6-15) Kata kamano, onego wang’e ni barup Paulo ne Jo-Rumi ok ne en mana ne jodongo kende, to bende ne kanyakla mangima. (Rumi 1:7) Kuom mano, waduto onego waluw puonjno, omiyo dwarore ni waduto watel e miyo jomoko duong’.

14. (a) Nyis ane pogruok mantie e kind miyo jomoko duong’ kod telo e miyogi duong’. (b) En penjo mane mwanyalo penjore wawegi?

¹⁴ Ne ane gimachielo manie puonj ma Paulo nochiwo. Ne okwayo Jokristo wetene man Rumi, ok mana ni gimire duong’, to ni gitel e miyo jomoko duong’. Paro ariyogo nigi pogruok mane? Par ane ranyisini. Be japuonj nyalo wacho ne jopuonjre mong’eyo somo ni mondo gipuonjre somo? Ooyo. En nikech giseng’eyo somo. Kar mano, japuonj nyalo wacho ne jopuonjre mondo omed bedo molony e somo. Kamano bende, bedo gi hera ng’ato gi nyawadgi, ma ema miyo wamiyore duong’, en gima ifwenyowago kaka Jokristo madier. (Joh. 13:35) Kata kamano, mana kaka nyalo dwarore ni jopuonjre moseng’eyo somo otim dongruok mondo gimed lony e somo, e kaka wabende wanyalo medo timo dongruok kuom telo e miyo jomoko duong’. (1 Thes. 4:9, 10)  Mano en ting’ mimiyowa waduto ng’ato ka ng’ato. Wanyalo penjore wawegi kama, ‘Be itimo kamano—kuom kawo okang’ mokwongo mar miyo jomoko duong’ e kanyakla?’

Mi Duong’ “Jo Mamuol” Tiendeni Jochan

15, 16. (a) Sama wamiyo jomoko duong’, ng’a gini ma wiwa ok onego owilgo, to nikech ang’o? (b) En ang’o manyalo nyiso ni wan gi luor moa e chuny ne owete kod nyiminewa duto?

¹⁵ Sama wamiyo jomoko duong’, gin ng’a gini ei kanyakla ma wiwa ok onego owilgo? Wach Nyasaye wacho kama: ‘Ng’a makecho jochan holo Jehova, kendo nochulne gima osetimo maber.’ (Nge. 19:17) Ere kaka puonj manie wechego onego okonywa sama watemo telo e miyo jomoko duong’?

¹⁶ En adier ni ji mang’eny oikore miyo duong’ joma nigi teko e wigi, kata kamano gitimo gik moko ne joma ni e bwogi e yo maok nyis luor. Kata kamano, Jehova ok ni kamano. Owacho niya: “Jogo mamiya duong’, e ma namigi duong’.” (1 Sam. 2:30; Zab. 113:5-7) Jehova miyo duong’ jogo duto matiyone kendo mamiye duong’. Ok obwon “jo mamuol,” tiende ni jochan. (Som Isaiah 57:15; 2 Weche 16:9) En adier ni wadwaro luwo ranyisi mar Jehova. Kuom mano, ka wadwaro ng’eyo okang’ ma wamiyogo jomoko duong’, onego wapenjre kama, ‘Ere kaka atimo ne jogo maok nigi huma, kata maonge gi migepe ei kanyakla?’ (Joh. 13:14, 15) Dwoko mar penjono nyalo konyowa ng’eyo ahinya okang’ mwanyisogo luor moa e chunywa ne jomoko.—Som Jo Filipi 2:3, 4.

Miyo Jomoko Duong’ Kuom Chiwonegi Thuolowa

17. En yo mane maduong’ mwanyalo telogo e miyo jomoko duong’, to en kamano nikech ang’o?

¹⁷ En yo mane maduong’ mwanyalo telogo e miyo ji duto ei kanyakla duong’? En kuom chiwo ne jomoko thuolowa. En kamano nikech ang’o? Kaka Jokristo, ngimawa opong’ gi dich mang’eny, kendo chopo ting’wa mogwaro ei kanyakla kawo thuolowa mang’eny. Omiyo, ok kawwa gi wuoro ni thuolo ma wan-go en gima wageno ahinya. Kuom mano, wang’eyo ni ok onego wachun owete kod nyiminewa omiwa thuolo malach ahinya. Kamano bende, wamor sama jomoko ei kanyakla ong’eyo ni ok onego gichunwa ni wamigi thuolo mang’eny.

18. Mana kaka onyis e picha manie ite mar 18, ere kaka wanyalo nyiso ni waikore mar miyo Jokristo wetewa thuolowa?

¹⁸ Kata kamano, wang’eyo bende (to moloyo ka wan jogo matiyo kaka jokwath ei kanyakla) ni bedowa moikore weyo luwo yorewa mondo omi wachiw thuolowa ne Jokristo wetewa, en gima nyiso ni wamiyogi luor. E yo mane? Kuom weyo tijewa mondo wachiw thuolowa ne owetewa, chalo ka gima wawachonegi ni, ‘In gi duong’ e wang’a kendo ber mondo abed kodi, kar dhi nyime timo gima ne oyudo atimo.’ (Mari. 6:30-34) Mopogore gi mano, kapo ni ok waikore weyo tijewa mondo wachiw thuolo ne owadwa, wanyalo miyo opar ni en kanono e wang’wa. En adier ni nitie kinde ma wabedo gi dich moko momakowa ahinya maok wanyal weyo. Kata kamano, bedowa moikore kata maok oikore—e miyo jomoko  thuolowa, en gima nyiso ahinya okang’ ma wamiyogo owete koda nyiminewa luor moa e chuny.—1 Kor. 10:24.

Ng’ad mar Telo e Miyo Jomoko Duong’

19. Kaachiel gi chiwo thuolowa, en yo mane machielo mwanyalo miyogo Jokristo wetewa duong’?

¹⁹ Nitiere yore mamoko mabeyo mwanyalo miyogo Jokristo wetewa duong’. Kuom ranyisi, sama wamiyogi thuolowa, dwarore bende ni wachiknegi itwa. Kaendi bende, Jehova ketonwa ranyisi. Daudi jandik-zaburi wacho kama: “Wang’ Jehova omanyore gi jo matir, kendo ite oyawore ni ywakgi.” (Zab. 34:15) Watemo luwo ranyisi mar Jehova kuom keto wang’wa kendo chiko itwa, tiende ni keto pachwa duto kuom owetewa, to moloyo, jogo mobiro irwa mondo wakonygi. Kuom timo kamano, wamiyogi duong’.

20. Gin weche mage monego waket e paro e wach miyo jomoko duong’?

²⁰ Mana kaka wasenono, dwarore ni waket e paro gimomiyo onego wanyis Jokristo wetewa luor moa e chunywa. E wi mano, dwarore ni wamany thuolo mag kawo okang’ mokwongo mar miyo ji duto duong’, moriwo nyaka jochan. Kuom kawo okengego, wabiro tego winjruok kod hera mar owete ei kanyakla. Kuom mano, weuru mondo waduto wadhi nyime ok mana e miyo jomoko duong’ kende, to ahinya wuon, watel e miyore duong’ ng’ato gi nyawadgi. Be ing’ado mar timo kamano?

[Weche moler piny]

Be Iparo?

• Duong’ kod luor otudore nade?

• Gin ang’o mamiyo onego wami Jokristo wetewa duong’?

• Ang’o momiyo dwarore ahinya ni wamire duong’ ng’ato gi nyawadgi?

• Gin yore mage mwanyalo miyogo Jokristo wetewa duong’?

[Penjo mag Puonjruok]

[Picha manie ite mar 18]

Ere kaka wanyalo miyo Jokristo wetewa duong’?