Weche ma Ji Tiyogo e Nyiso Gimomiyo Ok Gitimo Gimidwaro​—Jehova Nenogi Nade?

DICHWO nowacho niya: “Dhako ma nimiya mondo obed koda, en e momiya olemb yadhno, mi nachamo.” To dhako nodwoko ni: “Thuol e ma nowuonda, mi nachamo.” Wechego, ma gin weche ma jonyuolwa mokwongo Adam gi Hawa nowacho ne Nyasaye, ne gin chakruok mar kit dhano mar tiyo gi weche e nyiso gimomiyo gitimo kata ok gitimo gimoro.—Chak. 3:12, 13.

Bura ma Jehova nong’ado ne Adam gi Hawa nikech ketho chikne goyiem, nonyiso maler ni ne ok oyie gi wechegi. (Chak. 3:16-19) Be mano nyiso ni Jehova ok oyie gi weche duto ma ji tiyogo e nyiso gimomiyo gitimo kata ok gitimo gimoro? Koso nitie weche moko moyiego? Ka en kamano, ere kaka wanyalo ng’eyo pogruok? Mondo wadwok penjogo, we wakwong wanon ane tiend weche kaka mago.

Wechego gin weche ma ji tiyogo ka gilero gimomiyo gimoro otimore, ok otimore, kata ok bi timore. Ginyalo bedo weche mowinjore malero gimomiyo rach moro otimore, omiyo ginyalo ting’o weche makwayo ng’wono mamiyo inyalo wene ng’ato. Kata kamano, mana kaka Adam gi Hawa ne otimo, weche ma ji tiyogo bende nyalo bedo mana wuondruok, miriambo mitiyogo e umo adiera. To nikech kinde mang’eny weche ma ji tiyogo e nyiso gimomiyo gitimo kata ok gitimo gimoro gin weche mag miriambo, pile ji chich kod wechego.

Sama wanyiso gimomiyo watimo kata ok watim gimoro​—to moloyo ka wachno otudore gi tijwa ne Nyasaye—​nyaka watang’ kik ‘wawuondore wawegi.’ (Jak. 1:22) Omiyo, weuru wanon ane ranyisi kod puonj moko ei Muma, mabiro konyowa dhi nyime ‘yango gima long’o ne Ruoth.’—Efe. 5:10.

Gima Nyasaye Dwaro ni Watim

Ei Wach Nyasaye, nitiere chike moko moket ayanga, ma kaka jo Jehova owinjore waluw. Kuom ranyisi, ote ma Kristo nochiwo ni, “dhiuru utim ogendini duto jopuonjrena” en chik mapod tiyo kuom jogo duto magin jolup Kristo gadier. (Math. 28:19, 20) Kuom adier, chopo chikno en gima duong’ ahinya, ma nomiyo jaote Paulo owacho ni: ‘Yaye, nodokna malit ka ok ayalo wach maberno!’—1 Kor. 9:16.

Kata kamano, jomoko mosebedo ka puonjore kodwa Muma kuom kinde mogwaro, pod oluor kata gidigni e donjo e tij lando wach maber mar Pinyruodh Nyasaye. (Math. 24:14) Moko kuomgi ma chon ne timo tij lendo, sani ok tim kamano. Gin weche mage ma seche moko jogo maok tim tij lendo tiyogo? Jehova notimo nade e kinde machon ne jogo ma ne odigni luwo chike ma ne oketo ayanga?

Weche ma Ji Tiyogo ma Nyasaye Ok Oyiego

“Tijni tek ahinya.” Jogo maluor nikech kitgi ni kamano, tiyo tij lendo nyalo nenorenegi ka gima tek ahinya. Kata kamano, non ane gima wanyalo puonjore kuom ranyisi mar Jona. Ne omiye migawo ma noyudo ka tekne ahinya chopo—Jehova nowachone ni odhi oland wach kethruok ma ne dhi biro kuom Nineve. Ok tek fwenyo gimomiyo Jona noyudo ka timo migawono ne tekne.  Nineve ema ne en dala maduong’ mar Assuria, kendo Jo-Assuria ne ong’ere ahinya korka timbe gero. Nyalo bedo ni Jona noparore niya: ‘Ere kaka abiro chalo e kind jogo? Ang’o ma gibiro timona?’ Mapiyo nono, noringo tijno. Kata kamano, Jehova ne ok oyie gi paro ma Jona ne nigo. Kar mano, Jehova nochako oore kendo odhi olendi ne Jo-Nineve. Gie kindeni, Jona nochopo migawone gi chir, kendo Jehova nogwedho tichne.—Jona 1:1-3; 3:3, 4, 10.

Ka iparo ni tij lando wach maber en tich matekni ahinya, ng’e ni “gik moko duto nyalore kuom Nyasaye.” (Mari. 10:27) Inyalo bedo gadier ni Jehova biro tegi sama idhi nyime kwayo kony mare, kendo obiro gwedhi sama itemo matek mondo ibed gi chir mar chopo migawo mar lendo.—Luka 11:9-13.

“Ok adwar.” Ang’o minyalo timo kapo ni chunyi onge gi gombo mar chopo ting’ni kaka Jakristo? Ng’e ni Jehova nyalo tiyo kuomi ma ibed gi gombo e chunyi. Paulo nowacho kama: ‘Nyasaye ema tiyo e chunyu komiyou dwaro kendo timo gima long’one.’ (Fili. 2:13) Omiyo, inyalo kwayo Jehova mondo okonyi bedo gi chuny mar timo dwaro mare. Kamano e kaka Ruoth Daudi notimo. Nosayo Jehova kama: ‘Chika e i adierani.’ (Zab. 25:4, 5) Inyalo timo kamano kuom timo kinda mar kwayo Jehova e lamo, mondo okonyi bedo gi chuny mar timo gigo moyiego.

En adier ni sama waol kata ma gimoro onyoso chunywa, seche moko wanyalo chunore achuna eka mondo wadhi e chokruok e Od Romo kata dhi lendo. Kapo ni mano otimorenwa, be onego wang’ad ni koro ok wahero Jehova gadier? Ooyo, ok en kamano. Jotich Nyasaye ma ne ochung’ motegno e kinde machon, bende ne kedo eka mondo gitim dwaro mar Nyasaye. Kuom ranyisi, Paulo nowacho ni ne ‘osando ringre’ eka mondo oluw chike Nyasaye. (1 Kor. 9:26, 27) Omiyo, kata mana e kinde ma nyaka wachunre mondo wachop ting’wa kaka Jokristo, wanyalo bedo gadier ni Jehova biro gwedhowa. Nikech ang’o? En nikech watimo dwaro mar Nyasaye ka wan gi gimomiyo—tiende ni hera mwaherogo Jehova. Kuom timo kamano, wachiwo dwoko kuom wach ma Satan nohango kowacho ni jotich Nyasaye nyalo kwedo Nyasaye kapo ni oketgi e bwo tem.—Ayub 2:4.

“Adich ahinya.” Kapo ni ok itim tij lendo nikech ineno ni idich ahinya, dwarore ahinya ni ichak nono gigo miketo motelo e ngimani. Yesu nowacho kama: “Dwaruru mokwongo pinyruodhe.” (Math. 6:33) Mondo omi iluw wachno, nyalo dwarore ni mondo iket ngimani obed mayot, kata ing’ad oko thuolo mitiyogo e yueyo kod manyo mor, eka iyud thuolono mar lendo. En adier ni mor kod yweyo kaachiel gi gik mamoko nigi kargi e ngima, kata kamano gigo ok owinjore obednwa kaka weche mwatiyogo e nyiso gimomiyo wajwang’o tij lendo. Jatich Nyasaye keto weche Pinyruoth obed motelo e ngimane.

 “Ok awinjora moromo.” Nyalo bedo ni ineno ni ok iwinjori moromo tiyo tij lendo. Moko kuom jotich Jehova ma nochung’ motegno e diere ma ne indiko Muma, ne oneno ni ok giromo adimba chopo migepe ma Jehova nomiyogi. Kaw ane Musa kaka ranyisi. Kane oyudo ote moa kuom Jehova, Musa nowacho kama: “Yaye Ruodha, dhoga ok yot, kata chon, kata nyaka nichako wuoyo gi jatichni: nikech angi dhok mapek, kendo lewa pek.” Kata obedo ni Jehova ne ojiwe, Musa nodwoko niya: “Yaye Ruoth, or koro gi luet jalo ma inior.” (Wuok 4:10-13) Jehova nokawo okang’ mane?

Jehova ne ok ogonyo Musa kuom migawono. Kata kamano, Jehova ne oketo Harun mondo okony Musa chopo migawono. (Wuok 4:14-17) E wi mano, e higini ma noluwo, Jehova nosiro Musa kendo chiwone gimoro amora ma ne dwarore mondo omi ochop migepe ma ne Nyasaye omiye. Kindegi, inyalo bedo gadier ni Jehova biro miyo Jokristo weteni ma nigi lony moloyo, mondo gikonyi in bende e chopo tiji ne Nyasaye. Moloyo duto, Wach Nyasaye singonwa ni Jehova biro miyo wabed moromo ne tich mosechikowa ni watim.—2 Kor. 3:5; ne sanduk mawacho ni,  “Higini ma ne Okelona Mor Moloyo e Ngimana.”

“Ng’ato ne ochwanya.” Jomoko weyo timo tij lendo kata dhi e chokruoge mag kanyakla, nikech ne ochwanygi, kendo giparo ni Jehova biro yie gi wachno kaka gima monogi chopo tijgi kaka Jokristo. Kata obedo ni en adier ni ka ng’ato ochwanyowa to wawinjo malit, be kuom adier mano en wach mowinjore omonwa chopo tijewa kaka Jokristo?  Nyalo bedo ni Paulo kod Barnaba nowinjo malit e chunygi bang’ bedo gi ywaruok moro, ma nomiyo gibedo gi ‘mbaka matek’ e kindgi. (Tich 15:39) Kata kamano, be nitie ng’ato kuomgi ma noweyo tij lendo nikech chwanyruokgino? Ooyo ngang’!

Kamano bende, sama dhano wadu morem ochwanyi, ng’e ni jasiki ok en Jakristo waduno, to en Satan, ma ema dwaro ngami. Kata kamano, Jachien ok bi loyi, ka ‘itame kichung’ matek e yie.’ (1 Pet. 5:8, 9; Gal. 5:15) Kapo ni in gi yie ma kamano, onge kiawa ni ‘wiyi ok nokuodi,’ tiende ni ok ibi chwanyri.—Rumi 9:33.

Ka Nitie Gik Manyalo Monowa Timo Mang’eny

Ranyisi mag weche ma ji hinyo tiyogogo konyowa neno ni kaluwore gi Ndiko, onge gima onego omon ng’ato chopo chike ma Jehova oketo ayanga, moriwo nyaka ote mar lando wach maber. Kata kamano, wanyalo bedo gi gik ma kuom adier monowa chopo tijwa mar lendo e okang’ malach. Ting’ mamoko ma wan-go kaluwore gi Ndiko nyalo monowa tiyo gi thuolo mang’eny e tij lendo. Bende, nitie kinde ma kuom adier wanyalo bedo mool kata matuwo ahinya maok wanyal timo kaka dwaher e tij Jehova. Kata kamano, Wach Nyasaye singonwa ni Jehova ong’eyo gombo manie chunywa kendo ong’eyo kuonde mwaremie.—Zab. 103:14; 2 Kor. 8:12.

Kuom mano, onego watang’ kik wang’ad ne jomoko bura kata ne wan wawegi. Jaote Paulo nondiko kama: “In ng’ano ma ding’ad bura ni misumba ng’at machielo? Ochung’ kata opodho nyim ruodhe owuon.” (Rumi 14:4) Kar pimo chal marwa gi mar jomamoko, onego wang’e ni “ng’ato ka ng’ato kuomwa nowach wach man kuome owuon ni Nyasaye.” (Rumi 14:12; Gal. 6:4, 5) Sama wadhi ir Jehova e lamo kendo wachone weche ma monowa chopo migepe momiyowa, dwarore ni ng’ato ka ng’ato kuomwa otim kamano maonge “gimoro ma chunywa ketonwae bura.”—Hib. 13:18.

Gimomiyo Tiyo ne Jehova Kelonwa Mor

Waduto wanyalo tiyo ne Jehova gi chuny mamor nimar gigo modwaro ni watim, kinde duto gin gik mowinjore kendo manyalore—kata bed mana ni wan gi chal manade e ngima. Ang’o momiyo wanyalo wacho kamano?

Wach Nyasaye luwo niya: “Kik ituon ji gik mabeyo mowinjore giyudi, kobet e tekoni mondo itim kamano.” (Nge. 3:27) En wach mane ma ineno ka ngerono jiwo korka gigo ma Nyasaye dwaro ni watim? Jehova ok chiki ni itim matek ibed gi teko maromre gi owadu, to odwaro ni itine gi gino ‘mobet e tekoni.’ Ee, ng’ato ka ng’ato kuomwa nyalo tiyo ne Jehova gi chunye duto—kata bed mana ni en gi nyawo mane, kata bed mana ni en gi teko maromo nade.—Luka 10:27; Kol. 3:23.

[Sanduk/​Picha manie ite mar 14]

 “Higini ma ne Okelona Mor Moloyo e Ngimana”

Kata kapo ni wan gi tuwo moro marach kata gimoro machando chunywa ahinya, ok onego wang’ad mapiyo ni gigi biro monowa chopo chuth tijwa ne Nyasaye. Kuom ranyisi, ne ane gima ne otimore ne Ernest, owadwa ma Jakristo e piny Kanada.

Ernest ne onge gi nyalo mar wuoyo maber, kendo ne ojaluoro ahinya. Bang’ kane onding’e osehinyore ahinya, ne ochune ni owe tije kaka jagedo. Kata obedo ni koro ne ok onyal, chal ma ne entiere manyienno, nomiye thuolo mar lendo e okang’ momedore. Jip ma ne ochiw e chokruoge mag kanyakla mar tiyo kaka painia makonyo, nomiye gombo mar timo kamano. Kata kamano, ne oneno ni ok oromo chopo migawo ma kamano.

Mondo onyisgo ni tiyo kaka painia makonyo ne ohingo nyalone, nopong’o fom kokwayo ni mondo otime kuom dwe achiel. Nohum nono kane ochopo migawono e yo maber. Kae to ne oparore kende owuon kama, ‘Ang’eyo ni ok anyal timo kamano kendo.’ Omiyo, mondo onyisgo ni paroneno ne nikare, ne okwayo mondo otim painia makonyo kuom dwe mar ariyo—gie kindeni bende, ne ochopo migawone.

Ernest notiyo kaka japainia makonyo kuom higa achiel, kata kamano nowacho kama, “Ang’eyo gadier chuth ni ok dabed painia mapile.” Kendo, mondo omi onyisgo ni ok onyal, nopong’o fom kokwayo tij painia mapile. Nohum ahinya kane otieko higa mokwongo mangima ka en japainia mapile. Nong’ado mar dhi nyime kendo notiyo kaka painia mapile kuom higini ariyo, nyaka nochopo kama tuwoneno ne onege. Kata kamano, kapok notho, ne ojawacho ne joma olime ka pi wang’e chwer niya, “Higinigo ma ne atiyo ne Jehova kaka japainia, e higini ma ne okelona mor moloyo e ngimana.”

[Picha manie ite mar 13]

Wanyalo loyo pek mago mamonowa timo tij lendo

[Picha manie ite mar 15]

Jehova mor sama watiyone gi chunywa duto, ka watimo kar nyalowa duto kaluwore gi chalwa