Kawo Tijwa Ne Jehova gi Pek Duto Mowinjore
Kawo Tijwa Ne Jehova gi Pek Duto Mowinjore
‘Paruru weche duto mabeyo kendo mowinjore.’—FILI. 4:8.
1, 2. En ang’o mosemiyo ji mang’eny e piny okawo ngima e yo mayot, to mano kelo penjo mage?
WADAK e piny ma nigi chandruoge madongo moloyo kinde moro amora mosekalo e ngima dhano. Kuom jogo maonge gi winjruok gi Jehova, nyalo bedo gima ok nyalrenegi chuth nyagruok gi “kinde mag chandruok” masani. (2 Tim. 3:1-5) Gionge gi jal manyalo konyogi, kendo kinde mang’eny chandruogego loyogi. Mondo omi kik gikaw ting’ mag ngima gi pek ahinya, thoth jogo odak mana ka giluwo yore mag mor masani ng’eny ahinya e piny.
2 Mondo omi ginan gi chandruoge mag ngima, kinde mang’eny ji keto yore mag mor mokwongo e ngimagi. Kapo ni ok gitang’, Jokristo bende nyalo donjo mayot ahinya e kit ngima kaka mano. Ere kaka wanyalo tang’ ne mano? Be mano nyiso ni ok onego waluw yor mor moro amora? Ere kaka wanyalo keto tong’ mowinjore e kind weche mag manyo mor koda ting’ madwarore ni wachop? Gin puonj mage mag Ndiko monego otawa, mondo kata obedo ni wakawo ngima gi pek mowinjore, kik wabed jogo modak e ngima morid mokalo tong’?
Kawo Ting’wa gi Pek Mowinjore e Piny Mohero Yore Mor
3, 4. Ere kaka Ndiko konyowa nono gimomiyo ber kawo ngima gi pek mowinjore?
3 Pinyni keto “mor mar piny,” kaka gimaduong’ ahinya. (2 Tim. 3:4) Yo ma pinyni jiwogo yore mag manyo mor, nyalo miyo waketh winjruokwa gi Jehova. (Nge. 21:17) Omiyo, Paulo nochiwo puonj kuom wach kawo ting’ mag ngima gi pek mowinjore e barupene ma ne ondiko ne Timotheo gi Tito. Tiyo gi puonjno biro konyowa kwedo chuny mar pinyni mar kawo ngima e yo mayot.—Som 1 Timotheo 2:1, 2; Tito 2:2-8.
4 Higini mang’eny motelo ne mano, Suleman ne ondiko kuom gimomiyo ber ka seche moko ng’ato weyo yore mag manyo mor, mondo omi wakaw ting’wa mag ngima gi pek madwarore. (Ekl. 3:4; 7:2-4) Kuom adier, nimar ngima chuok ahinya, dwarore ni ‘waked’ mondo wayud warruok. (Luka 13:24) Omiyo, dwarore ni wadhi nyime nono gik moko duto ‘mabeyo kendo mowinjore.’ (Fili. 4:8, 9) Mano tiende en nono matut gik moko duto madwarore e kit ngima Jakristo.
5. En ang’o monego wakaw gi pek e ngima?
5 Kuom ranyisi, ka giluwo kaka Jehova kod Yesu timo, Jokristo kawo gi pek ting’gi mar tiyo matek. (Joh. 5:17) Kinde mang’eny, mano miyo ji puoyogi nikech kinda margi, kendo nikech bedo jogo minyalo gen kar tich. To moloyo, jogo ma gin wiye udi keto chunygi e tiyo matek mondo omi gipidh joodgi. Nimar ka ng’ato ok rit joode, to oromre gi ng’at ma “osekwero yie”!—1 Tim. 5:8.
Kawo Lamowa gi Pek, to gi Mor Bende
6. Ere kaka wanyalo ng’eyo ni onego wakaw wach lamo Jehova gi pek?
6 Kinde duto, Jehova osebedo ka kawo wach lamo madier gi pek maduong’. Kuom ranyisi, e bwo Chik Musa, Jo-Israel ne yudo masiche ahinya kane giweyo lamo Jehova. (Josh. 23:12, 13) E kinde Jokristo mokwongo, ne dwarore ni jolup Kristo oked ahinya mondo girit lamo madier kik njawi gi puonj koda timbe morochore. (2 Joh. 7-11; Fwe. 2:14-16) E kindegi, Jokristo madier dhi nyime kawo lamo margi gi pek madwarore.—1 Tim. 6:20.
7. Paulo ne timo ikruok nade ne tije mar lendo?
7 Tijwa mar lendo en gima miyowa mor. Kata kamano, mondo omi wasik gi mor e tijwa mar lendo, dwarore ni wapar matut kuom kaka onego walendi kendo timo ikruok motelo. Paulo ne olero kaka ne oparo matut kuom jogo ma ne olendoni. Nondiko kama: ‘Nabedo ngeche duto ni ji duto, mondo ares jo moko kod yore duto. Kendo atimo magi duto nikech wach maber, mondo adokie jakanyo.’ (1 Kor. 9:22, 23) Paulo ne oyudo mor ahinya kuom konyo ji ong’e wach Nyasaye, kendo ne oparo matut kuom kaka ne onyalo konyo jowinjone kaluwore gi chalgi mopogore opogore. Omiyo, ne oyudo thuolo mar jiwogi kendo konyogi bedo gi gombo mar lamo Jehova.
8. (a) En paro mane monego wabedgo kuom jogo ma wapuonjo e tijwa mar lendo? (b) Ere kaka puonjo ng’ato Muma nyalo medowa mor e tijwa mar lendo?
8 Paulo ne okawo tije mar lendo gi pek mane? Ne oikore mar bedo ‘jatich’ ne Jehova koda ne jogo ma ne dhi winjo wach mar adiera. (Rumi 12:11; 1 Kor. 9:19) Sama wachopo ting’wa mar puonjo ji Wach Nyasaye—obed puonjruok Muma gi ng’ato, puonjo ji e chokruok mar Jokristo, kata e Lamo mar Joot—be wang’eyo ting’ ma wan-go kuom joma wapuonjo? Seche moko wanyalo neno ni puonjo ng’ato Muma en ting’ mapek ahinya maok wanyal chopo. En adier ni kinde mang’eny timo kamano dwaro ni wawe luwo yorewa wawegi, kendo tiyo gi sechego e konyo jomoko. Donge mano e chuny ma Yesu ne ojiwo kane owacho ni, “miyo kelo gweth moloyo kawo”? (Tich 20:35) Puonjo jomoko yo materogi e warruok biro kelo ne ng’ato ka ng’ato kuomwa mor mogundho moloyo mor manyalo biro koa e tich moro amora.
9, 10. (a) Be kawo ting’wa gi pek nyiso ni ok onego wabed gi kinde mag yueyo kod mor gi ji? Ler ane. (b) En ang’o mabiro konyo jaduong’ mondo obed ng’at ma jiwo ji kendo ma ji dhi ire mayot?
9 Kawo ting’wa gi pek mowinjore ok nyis ni ok wanyal bedo gi kinde mag yueyo kod mor gi ji. Yesu noketo ranyisi maber kane otiyo gi thuolone, ok mana e puonjo ji kende, to bende ne oyueyo kendo loso osiep gi jomoko. (Luka 5:27-29; Joh. 12:1, 2) Kawo ngima gi pek bende ok nyis ni kinde duto onego wanenre kaka joma odak e ngima morid mokalo tong’. Dine bed ni Yesu ni kamano, en adier ni ji dine ok osudo ire. To kata mana nyithindo ne sudo ire mayot. (Mari. 10:13-16) Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesuno?
10 Kowuoyo kuom jaduong’ moro mar kanyakla, owadwa moro wacho kama, “En owuon otemo ahinya chopo ting’ mage chuth, kata kamano, oweyo ne jomoko thuolo kaluwore gi nyalogi.” Be mano inyalo wach kuomi? Ber mondo kik wagen gik maok nyalre kuom jomoko. Kuom ranyisi, yot ne nyithindo timo maber ka jonyuol ketonegi ting’ ma romre gi nyalogi, kendo konyogi chopogi. Kamano bende, jodong-kanyakla nyalo jiwo jomoko ei kanyakla mondo odong e winjruokgi gi Nyasaye, kendo nyisogi kaka ginyalo timo kamano. E wi mano, sama jaduong’-kanyakla ok kawre ahinya, obiro bedo ng’at ma ji dhi ire e yo mayot kendo maduogo chuny jomoko. (Rumi 12:3) Nyaminwa moro nowacho kama: “Ok adwar jaduong’-kanyakla mondo okaw gik moko duto e yor oyuma. Kata kamano, kapo ni seche duto onenore mana ni odich ahinya, mano miyo bedo matek dhi ire.” Nyaminwa machielo nowacho ni jodongo moko “nyalo bedo joma ji oluoro sudo machiegni kodgi nimar ginenore joma orido weche ahinya seche te.” Jodong-kanyakla ok onego oduok chien mor ma Jokristo duto onego obedgo kuom yo ma ginenogo lamogi ne Jehova, ma en “Nyasaye mamor.”—1 Tim. 1:11, New World Translation.
Yie Kawo Ting’ e Kanyakla
11. Tiend “dwaro” bedo gi ting’ e kanyakla en ang’o?
11 Kane Paulo jiwo chwo e kanyakla otim kinda mondo giwinjre kawo ting’ momedore, ne ok otem wacho ni gidwar chopo gombo maggi giwegi. Kar mano, nondiko kama: ‘Ka ng’ato dwaro mondo obed jakwadh kanisa, odwaro tich maber.’ (1 Tim. 3:1, 4) Owinjore mondo chwo ma Jokristo manyiso “dwaro” ma kamano, obed gi gombo mar timo kinda mondo gibed gi kido madwarore mondo omi giti ne owetegi. Kapo ni owadwa moro osebatisi kuom kinde maok tin ne higa achiel, kendo ochopo gigo madwarore e okang’ mowinjore kuom jokony-tich e kanyakla kaluwore gi 1 Timotheo 3:8-13 (NW ), inyalo puodhe mondo okete e migawono. Ne ni kwan matindo 8 wacho ratiro ni: “Jokony-tich bende onego obed joma kawo gik moko gi pek.”
12, 13. Ler ane yore ma owete ma rowere nyalo nyisogo ni gidwaro chopo e migepe kanyakla.
12 Be in rawera ma osebatisi ma hike ochomo apar gochiko to ikawo lamo mar Jehova gi pek? Nitie yore mang’eny minyalo nyisogo ni idwaro chopo e migepe mag kanyakla. Yo achiel en medo okang’ mitimogo tij lendo. Be ihero tiyo tij lendo kanyachiel gi owete duto ma hikgi opogore opogore? Be itemo manyo ng’at ma inyalo puonjorigo Muma? Sama ipuonjri gi ng’ato Muma ka iluwo paro ma ichiwo e chokruoge mag Jokristo, mano biro konyi medo lony e puonjo. E wi mano, ibiro ng’eyo kaka inyalo kecho jal mapuonjore yore mag Jehova. Sama japuonjreni mar Muma neno ni nitie lokruok monego otim e ngimane, ibiro ng’eyo kaka onego ikonye mos kitiyo gi rieko mondo oluw puonj mag Muma.
13 Un owete ma rowere, unyalo chiwore ne joma dongo ei kanyakla, ka ukonyogi e yo moro amora madwarore. Unyalo chiwore bende e timo ler ne Od Romo kendo miyo onenre maber. Sama ikonyo e yo moro amora ma inyalo, chuny mar chiwruok ma in-go biro nyiso ni ikawo gi pek ting’ magi kaka Jakristo. Mana kaka Timotheo, inyalo puonjri konyo e yore mag kanyakla gadier.—Som Jo Filipi 2:19-22.
14. Ere kaka owete ma rowere inyalo ‘tem mokwongo’ mondo giti e kanyakla?
14 Un jodong-kanyakla, tiuru gi owete ma rowere matemo ‘ringo ae gombo mag yawuowi’ kendo malawo “tim makare, yie, hera, kuwe,” kaachiel gi kido mamoko mabeyo. (2 Tim. 2:22) Kuom miyogi migepe e kanyakla, mano chiwo thuolo mar ‘temogi mokwongo’ ka ginyalo chopo ting’go, mondo omi ‘ji one dongo margi.’—1 Tim. 3:10; 4:15.
Kaw Gik Moko gi Pek e Kanyakla Koda e Ngima Joot
15. Kaluwore gi 1 Timotheo 5:1, 2, ere kaka wanyalo kawo jomoko gi pek mowinjore?
15 Kawo gik moko gi pek oriwo chiwo luor ne owete koda nyimine. E puonj moting’o siem ma Paulo nomiyo Timotheo, ne onyiso gimomiyo dwarore miyo jomoko luor. (Som 1 Timotheo 5:1, 2.) Mano dwarore ahinya kuom kaka watimo ng’ato gi nyawadgi e kind joma chwo gi mon. Ranyisi mar Ayub mar chiwo luor ne mon, to moloyo ne chiege owuon, en gima onego waluw. Ne otimo kinda ahinya mondo kik ong’i dhako machielo e yor gombo. (Ayub 31:1) Kawo owete gi nyiminewa gi pek mowinjore biro miyo kik watimnegi ngera mag kisera, kata timo gimoro amora manyalo miyo kik gibed thuolo kodwa. Chiwo luor ne jomoko dwarore ahinya e kind ji ariyo ma odonjo e osiep mar kisera ka gigeno mar donjo e kend. Jakristo makawo gik moko gi pek madwarore ok bi tugo gi chuny jawadgi, obed owadwa kata nyaminwa.—Nge. 12:22.
16. Nyis ane pogruok manie kind paro ma jopiny nigo e wi ting’ mar dichwo kata wuoro, gi paro ma Muma nyiso e wi migawo ma en-go.
16 Bende dwarore ni wakaw gi pek migawo ma Nyasaye omiyowa e ngima mar joot. Piny mar Satan miyo ji chayo migawo mar dichwo mokendo kata ma en wuoro. Gik moko kaka sinembe gi buge temo miyo ji obed gi paro ni dichwo ma wi ot en ng’at ma inyalo jar kendo weyo maok miye luor. Kata kamano, Ndiko to miyo dichwo ting’ maduong’, konyiso ni en e “wi dhako.”—Efe. 5:23; 1 Kor. 11:3.
17. Ler ane kaka timo lamo mar joot nyalo nyiso ni wakawo ting’wa gi pek.
17 Dichwo nyalo chiwo ne joode gik ringruok. Kata kamano, ka ok okony joode bedo gi winjruok maber gi Nyasaye, mano nyiso ni oonge gi paro maber koda rieko. (Rapar 6:6, 7) Kuom mano, 1 Timotheo 3:4 (NW) wacho ni kapo ni in jal ma en wich e ode kendo itimo kinda mar chopo e migawo momedore e kanyakla, nyaka ibed ng’at ma “tayo ode owuon adimba, ma nigi nyithindo mawinjo wachne gi pek duto mowinjore.” Ka iketo wachno e paro, penjri iwuon kama, ‘Be aketo tenge thuolo mar timo lamo mar joot kanyachiel gi jooda? ’ Nitie mon moko ma Jokristo manyaka sa ahinya chwogi mondo eka chwogi ota joot e weche mag lamo. Dichwo ka dichwo nyaka par matut owuon, kuom kaka otimo e migawono. En adier ni dwarore ni dhako oriw lwedo chenro mar Lamo mar Joot, kendo tiyo kanyachiel gi chwore mondo chenrono odhi maber.
18. Ere kaka nyithindo nyalo puonjore kawo ting’gi mag ngima gi pek?
18 Ijiwo nyithindo mondo gin bende gikaw ting’gi mag ngima gi pek mowinjore. (Ekl. 12:1) Ber ka nyithindo opuonjore tiyo matek, ka gitimo tije mag pacho mowinjore gi hikgi koda nyalo margi. (Ywag. 3:27) Kane Ruoth Daudi podi ne en wuowi matin, ne opuonjore bedo jakwath maber mar rombe. Bende ne opuonjore bedo jathum kendo jahug wende—ma gin lony ma ne omiyo otiyo e nyim jaloch Israel. (1 Sam. 16:11, 12, 18-21) Onge kiawa ni kane Daudi podi en rawera matin, ne obedo gi seche mag tugo, kata kamano, ne opuonjore bende lony ma bang’e ne okonye pako Jehova. Lony ma ne oyudo kuom bedo jakwath, ne okonye tayo oganda Jo-Israel koterogi mos gi muolo. Un rowere, gin lony mage ma upuonjoru sani—mabiro konyou e tiyo ne Jachwechu kendo ikou ne ting’ ma bang’e e ngima?
Bedo gi Paro Mowinjore
19, 20. En paro mane mowinjore ma idwaro siko ka in-go kuomi iwuon koda kuom lamo mari?
19 Waduto wanyalo temo ahinya mondo wabed gi paro mowinjore kuomwa wawegi, maok wakal tong’. Ok wadwar bedo “makare moloyo mowinjore.” (Ekl. 7:16) Ngera moro matin nyalo kelo ilo sama nitie gima chando chuny ji, obed e pacho, kar tich, kata sama watimo gik moko gi owete gi nyiminewa ma Jokristo. Joot onego otang’ mondo kik gibed joma kwedo ahinya jowetegi, mondo omi pacho osik ka en kama kelo kuwe ne ji duto. E kanyakla, ji duto nyalo bedo gi kinde mar nyiero kendo bedo mamor e kindgi ng’ato gi nyawadgi, ka wamiyo mbaka mwagoyo gi puonjwa bedo magero kendo jiwo jomoko.—2 Kor. 13:10; Efe. 4:29.
20 Wadak e piny maok kaw Jehova gi pek kaachiel gi chikene. Mopogore gi mano, oganda Jehova dewo ahinya wach winjo Nyasachgi kendo makruok kode motegno. Mano kaka en gima kelo mor bedo e riwruok achiel mar jogo ma lamo Jehova “gi pek duto mowinjore”! Weuru watim matek mondo wasiki ka wakawo gi pek mowinjore, ting’wa mag ngima koda lamo marwa.
Inyalo Dwoko Nade?
• Ang’o momiyo onego wakwed chuny mar pinyni mar kawo ting’ mag ngima e yo mayot?
• Ere kaka wanyalo bedo gi mor, ka bende wakawo tijwa ne Nyasaye gi pek mowinjore?
• Paro ma wan-go kuom kawo ting’, nyiso nade kapo ni wakawo gik moko gi pek kata ok kamano?
• Ler ane gimomiyo nyiso luor ne owetewa koda ne joodwa en gima onego okaw gi pek ahinya.
[Penjo mag Puonjruok]
[Piche manie ite mar 12]
Dichwo nyaka chiw ne joode gik ringruok kendo konyogi bedo gi winjruok maber gi Jehova