Ne Ginwang’o Mesia!
Ne Ginwang’o Mesia!
“Wasenwang’o Mesia.”—JOH. 1:41.
1. Ang’o ma ne otimore kapok Andrea owacho wachni: “Wasenwang’o Mesia”?
JOHANA JABATISO ochung’ gi jopuonjrene ariyo. Ka noneno Yesu ka sudo irgi, Johana nowacho niya: “Neuru Nyarombo mar Nyasaye!” Mapiyo Andrea kod japuonjre machielono luwo Yesu, kendo gibedo kode odiechiengno. Bang’e, Andrea nwang’o Simon Petro omin mare, kae to otere ir Yesu bang’ wachone niya: “Wasenwang’o Mesia.”—Joh. 1:35-41.
2. Ere kaka wabiro yudo ber kuom medo nono weche ma ne okor e wi Mesia?
2 Kaka kinde kalo, Andrea, Petro, koda jomamoko ne dhi yudo thuolo moromo mar nono Ndiko, kendo wacho maonge kiawa ni Yesu Ja-Nazareth e Mesia ma ne osingi. Kaka koro wadhi nyime nono weche ma ne okor e wi Mesia, yie ma wan-go kuom Wach Nyasaye koda kuom Jal Mowal biro medo bedo motegno.
‘Neuru! Ruodhu Biro’
3. Gin weche mage ma ne okor ma ne ochopo kane Yesu odonjo Jerusalem kaka ruoth?
3 Mesia ne dhi donjo Jerusalem kaka ruoth ma nigi duong’ ahinya. Weche ma Zekaria ne okoro wacho kama: “A nyar Sayun, bedi mamor ahinya; go koko, in nyar Jerusalem: neuru ruodhu biro iri: en kare, kendo en wuon warruok; en mamuol, koidho kanyina, oidho mana nyathi kanyina.” (Zek. 9:9) Jazaburi nondiko niya: “Jalo ojahawi ma biro e nying Jehova: wasegwedhou gi gweth moa e od Jehova.” (Zab. 118:26) Yesu ok ema ne ochiko gik ma oganda ne otimo. Ka gichopo weche ma ne okor, kata kamano, ogandano ne okok kanyachiel gi mor maduong’ ahinya. Tem ane neno e pachi kiwinjo dwond jomamor sama isomo weche manie Mathayo.—Som Mathayo 21:4-9.
4. Ler ane kaka weche manie Zaburi 118:22, 23 ne ochopo.
4 Kata obedo ni ji mang’eny ne dhi kwedo Yesu, to koni ne nitie weche masiro bedone Mesia, pod Nyasaye miye duong’. Kaka ne osekor, Yesu ‘ne ocha ka ng’at ma ji pandone wang’, to ne ok odewe’ gi jogo ma ne onge yie. (Isa. 53:3; Mari. 9:12) Kata kamano, Nyasaye ne otelone jazaburi e wacho kama: “Kidi ma jogedo nodagi osedoko kidi moriwo wi lisoso. Ma e tich Jehova.” (Zab. 118:22, 23) Yesu ne owacho wechego ne jotend din ma ne kwede, kendo Petro nowacho ni wechego nochopo kuom Kristo. (Mari. 12:10, 11; Tich 4:8-11) Yesu nobedo kidi “moriwo kor ot” e mise mar kanyakla mar Jokristo. Kata obedo ni joma ok oluoro Nyasaye ne okwede, ‘Nyasaye noyiere, kendo miye duong’.’—1 Pet. 2:4-6.
Ne Ondhoge Kendo ne Ojwang’e!
5, 6. En wach mane ma ne okor mi ochopo kuom wach ndhogo Mesia?
5 Ne okor ni achiel kuom osiepe Mesia ne dhi ndhoge. Daudi ne okoro kama: “Osiepna ma lalore koda awuon, ma nageno, ma nochamo chiemba, oseting’o ofunj tiende kuoma.” (Zab. 41:9) Chiemo gi ng’ato ne en tim mamiyo ikawo ng’ato kaka osiep nyawadgi. (Chak. 31:54) Omiyo, tim andhoga mar Judas Iskariot kuom Yesu ne andhoga marachie moloyo. Yesu ne wuoyo kuom weche ma Daudi ne okoro e wi ja andhoga, kane owacho ne jootene niya: “Ok awacho kuomu duto; an ang’eyo joma nayiero; to mondo wach ochopi kaka nondiki ni, ‘Ng’a ma wachamo godo kuon osegweya gi ofunj tiende.’”—Joh. 13:18.
6 Jal ma ne dhi ndhogo Mesia ne dhi yudo ng’inje 30 mag fedha—nengo ming’iewogo msumba! Kotiyo gi weche manie Zekaria 11:12, 13, Mathayo ne onyiso ni pesa ma ne ondhogo Yesu ne tin ahinya. Kata kamano, ang’o momiyo Mathayo wacho ni ‘janabi Jeremia’ ema nokoro wechego? E ndalo Mathayo, nenore ni bug Jeremia ne iketo motelo e buge mag Muma moriwo koda weche mag Zekaria. (Pim gi Luka 24:44.) Judas ne ok otiyo ngang’ gi pes andhoga, nimar nowito pesago e hekalu, kae to odhi modere.—Math. 26:14-16; 27:3-10.
7. Ere kaka weche Zekaria 13:7 ne ochopo?
7 Kata mana jopuonjre Mesia ne dhi kere. Zekaria nondiko kama: “Go jakwath, mi rombe noke.” (Zek. 13:7) Chieng’ Nisan 14, 33 E Ndalowa (E.N.), Yesu nowacho ne jopuonjrene niya: “Unuchwanyru uduto gotienoni; nikech nondik niya, ‘Nago jakwath, mi kuedh rombe noke.’” To mano e kaka ne otimore, nimar Mathayo nondiko niya, “jopuonjre duto noweye [Yesu], mi giringo.”—Math. 26:31, 56.
Ne Odonjne Kendo ne Ogoye
8. Weche ma ne okor e Isaiah 53:8 nochopo nade?
8 Ne idhi yal Mesia kae to imiye kum mar tho. (Som Isaiah 53:8.) Chieng’ Nisan 14 ka piny ne chiegni ru, jo Sanhedrin duto ne oromo, mi gichiko mondo otwe Yesu, kendo tere e lwet Pontio Pilato jatelo e Rumi. Ne onono Yesu to ne ok oyudo ketho moro amora kuome. Kata kamano, kane Pilato dwaro gonyo Yesu, oganda ne okok kawacho niya “Gure!” ka giwacho ni ogonynegi mana Barabba ma ne en jajemo. Nikech nodwaro moro oganda, Pilato ne ogonyo Barabba, kae to ochiko ni ochwad Yesu, kendo chiwe mondo ogure.—Mari. 15:1-15.
9. En ang’o ma ne otimore e ndalo Yesu mana kaka ne okor e Zaburi 35:11?
9 Joneno mag miriambo ne dhi donjo ne Mesia. Daudi jazaburi nowacho kama: “Joneno ma ok tir gichung’ gipenja weche makiya.” (Zab. 35:11) Mana kaka ne okor, “jodolo madongo kod jobura duto ne dwaro weche joneno mag miriasia ma mondo odonjgo ni Yesu, mondo ginege.” (Math. 26:59) Kuom adier, “ji mang’eny nojigone wach, to wechegi ne ok winjre kaachiel.” (Mari. 14:56) Jowasik Yesu ne ok odewo miriambo ma ne owach e wi Yesu, nimar gimaduong’ ma ne gidwaro ne en ni oneg Yesu.
10. Ler ane kaka Isaiah 53:7 ne ochopo.
10 Mesia ne dhi ling’ e nyim jogo ma ne donjone. Isaya nokoro kama: “Nosande to nobedo mamuol, mi ok noyawo dhoge; kaka nyarombo mitero kar yeng’o, kendo kaka rombo oling’ nyim jabusne, kamano ok noyawo dhoge.” (Isa. 53:7) Kane ‘jodolo madongo kod jodongo odonjo ne Yesu, ne ok odwoko gimoro.’ Pilato nopenje niya: “Ok iwinjo weche mang’eny ma gineno kuomi?” Kata kamano, Yesu “ne ok odwoke kata wach achiel, omiyo ruoth nowuoro gilala.” (Math. 27:12-14) Yesu ne ok oyanyo joma ne donjone.—Rumi 12:17-21; 1 Pet. 2:12.
11. Ang’o ma ne otimore e chopo weche ma ne okor e Isaiah 50:6 kod Mika 5:1?
11 Isaya nokoro ni ne idhi go Mesia. Janabino nondiko niya: “Naloko dieng’eya ni jo magoya, gi lemba ni jo mapudho yiegena: ne ok apando wang’a ni kik gikuod wiya kata ng’ulona olau.” (Isa. 50:6) Mika nokoro kama: “Ginigo lemb jang’ad buch Israel gi luth.” (Mika 5:1) Mariko jandik-Injili nonyiso ni weche ma ne okorgo ne ochopo kane owacho kama: “Eka jo moko nochako ng’ulo olawo kuome [Yesu]; ne giumo wang’e, kendo ne gigoye adhong’, ka giwachone niya,: ‘Kor wach.’ To jorit bende nokawe mogoye.” Mariko wacho kaka askeche “ne ogoyo wiye kod odundu, ne ging’ulo olawo kuome; kendo ne gigoyo chonggi piny [e yor jare], ka gidende.” (Mari. 14:65; 15:19) En adier ni onge gimarach ma Yesu notimo mondo otimne kamano.
Ne Ochung’ Motegno Nyaka e Tho
12. Ere kaka weche manie Zaburi 22:16 kod Isaiah 53:12 nochopo kuom Yesu?
12 Ne okor weche motudore gi kaka ne idhi gure. Daudi jazaburi nowacho niya: “Jo maricho mochokore oseketa diere; ne gichwowo lwetena gi tiendena.” (Zab. 22:16) Kowuoyo kuom wach moro ma josom Muma ong’eyo maber, Mariko jandik-Injili wacho niya: “Ne en sa adek [kar sa adek okinyi], ka ne gigure.” (Mari. 15:25) Ne osekor bende ni ne idhi kwane kaachiel gi joricho. Isaya nondiko kama: “Nowito ngimane nyaka tho, mi nokwane kaachiel gi jomaricho.” (Isa. 53:12) Mano emomiyo “jomecho ariyo bende nogur kode [Yesu], achiel e bade korachwich, to machielo e bade koracham.”—Math. 27:38.
13. Weche manie Zaburi 22:7, 8 nochopo kuom Yesu e yo mane?
13 Daudi nokoro ni ne idhi yany Mesia. (Som Zaburi 22:7, 8.) Ne oyany Yesu sama ne en e yadh-sand, nimar Mathayo wacho kama: “Jo ma kadho noyanye, ka giboto wigi, ka giwacho niya, ‘In miketho Hekalu, kendo gerogo gi ndalo adek! Ara resri iwuon ane! Ka in e Wuod Nyasaye, to lor ane ia e [yadh-sand]!’” Kamano bende, jodolo madongo, jondiko, koda jodongo ne jare ka giwacho niya: “Noreso jo moko, to en owuon ok onyal resore. Ni! En e Ruodh Israel! Ara olor oa e [yadh-sand], eka wanayie kuome. Nogeno Nyasaye; koro okonye ane, kodware, nikech nowacho ni, ‘An e Wuod Nyasaye.’” (Math. 27:39-43) Kata kamano, Yesu ne onano e bwo mago duto. Mano kaka noketonwa ranyisi maber!
14, 15. Nyis ane kaka weche ma ne okor e wi Mesia motudore gi lawe kod miye awayo ne ochopo.
14 Ne idhi go ombulu kuom law Mesia. Jazaburi nondiko niya: “Gipogo lepa e kindgi, kendo gigo ombulu kuom arwakana ng’a ma dikaw.” (Zab. 22:18) Mano e gima ne otimore, nimar “ka ne [askeche Rumi] osegure [Yesu] ne gipogore lepe kendgi ka gigoyo ombulu.”—Math. 27:35; som Johana 19:23, 24.
15 Ne idhi mi Mesia awayo kod kedhno. Jazaburi nowacho niya: “Ne gimiya kedhno mondo obed chiemba; kendo ka ne riyo oloya, ne gimiya awayo mondo amadhi.” (Zab. 69:21) Mathayo wachonwa kama: “Ne gimiye [Yesu] divai mokikore gi kedhno, mondo omadhi; to ka nosebilo, nodagi madho.” Bang’e, “ng’ato achiel kuomgi noringo, mokawo sipanj, kendo olute e awayo; nochwowo e wi odundu, eka nomiye mondo omadhi.”—Math. 27:34, 48.
16. Ler ane kaka weche ma ne okor e Zaburi 22:1 ne ochopo.
16 Ne dhi chalo ka gima Nyasaye ojwang’o Mesia. (Som Zaburi 22:1.) Kaluwore gi weche ma ne okorgo, e ‘sa ongachiel [kar sa ochiko odiechieng’] Yesu nokok gi dwol maduong’ niya: “Eloi, Eloi, lama sabakthani?” tiende ni, “Nyasacha, Nyasacha, iweya nang’o?”’ (Mari. 15:34) Mano ne ok onyiso ni yie ma Yesu ne nigo kuom Wuon mare me polo ne olal. Nyasaye ne oweyo Yesu e lwet wasike kane ogolo rit ma ne oyudo omiye, mondo eka chung’ motegno mar Kristo oket e bwo tem chutho. Kuom ywak kamano Yesu ne ochopo weche manie Zaburi 22:1.
17. Ere kaka weche manie Zekaria 12:10 kod Zaburi 34:20 nochopo?
17 Ne idhi chwo Mesia, to ne ok dhi tur chokene. Jo-Jerusalem ne dhi ‘tego wang’gi kuom Jal ma ne gichwowo.’ (Zek. 12:10) To Zaburi 34:20 wacho niya: “[Nyasaye] orito chokene duto: onge moro kuomgi motur, kata achiel.” Jaote Johana ne onyiso ni wechego ne gin adiera kane ondiko kama: “Askari achiel nochwowo ng’ete [Yesu] gi tong’, mi gikanyono remo gi pi nowuokie. Jal ma noneno [ma en Johana] e ma doko janeno, kendo nenone en adier . . . Magi notimore mondo wach ochopi kaka nondiki niya, ‘Chokene ok notur.’ Kendo Ndiko moro wacho ni, ‘Gining’i jal ma ne gichwowono.’”—Joh. 19:33-37.
18. Ere kaka ne oyik Yesu gi jomwandu?
18 Ne idhi yik Mesia gi jopith, tiende ni jomwandu. (Som Isaiah 53:5, 8, 9.) E odhiambo mar Nisan 14, “ng’at moro ma ramoko nobiro, ma nyinge Josef ja Arimathaya,” mi okwayo Pilato ringre Yesu kendo ne omiyego. Mathayo medo wacho kama: “Josef nokawo ringre moboye gi nanga maler, nokete e bure owuon manyien mosekunyo e lwanda, kendo nongielo kidi maduong’ e dho liel, eka nodhi.”—Math. 27:57-60.
Pakuru Mesia Ruoth!
19. Ang’o ma ne otimore kaluwore gi weche ma ne okor e Zaburi 16:10?
19 Ne idhi chier Mesia. Daudi nondiko kama: “[Jehova] ok iniwe chunya ni Sheol.” (Zab. 16:10) Par ane kaka mon ma ne obiro e liel kama ne oket ringre Yesu ne obwok ahinya. Ne giromo gi malaika ma ne orwako kit dhano, mi ne owachonigi kama: “Kik ubwogi. Udwaro Yesu ja Nazareth ma nyocha ogur. Osechier oonge ka. Neuru ka ma noketee.” (Mari. 16:6) Jaote Petro nowacho ne oganda ma ne ochokore e Jerusalem e Pentekost 33 E.N., niya: “[Daudi] nowacho ni chunye ne ok owe Kar Jo Motho, kendo ringre ne ok otop, nokoro wach, kowuoyo kuom Kristo.” (Tich 2:29-31) Nyasaye ne ok oweyo mondo ringre Wuode mohero mondo otow. E wi mano, Jehova ne otimo hono mar chiero Yesu e ngima mar polo!—1 Pet. 3:18.
20. Weche ma ne okor e wi loch mar Mesia ne ochopo nade?
20 Mana kaka ne okor, Nyasaye nolando ni, Yesu en Wuode. (Som Zaburi 2:7; Mathayo 3:17.) Bende, oganda nopako Yesu koda Pinyruoth mabiro, kendo wabende wawuoyo ka wail kuome koda loch mare. (Mari. 11:7-10) E kinde mokayo machiegni, Kristo biro ketho wasike ka ‘oidho ambuor gi adiera, gi muolo, gi tim matir.’ (Zab. 2:8, 9; 45:1-6) Pinyruodhe biro kelo kuwe gi ngima maber e piny duto. (Zab. 72:1, 3, 12, 16; Isa. 9:6, 7) Mano kaka wan gi thuolo majaber mar lando adierago ka wan Joneno mag Jehova, ma Wuode mohero sani koro loch e polo kaka Mesia Ruoth!
Inyalo Dwoko Nade?
• Ere kaka ne ondhog Yesu kendo ne ojwang’e?
• Moko kuom weche ma ne okor e wi guro Yesu Kristo ne gin mage?
• Ang’o momiyo in gadier ni Yesu e Mesia ma ne osingi?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite 13]
Donjo mar Yesu e Jerusalem gi duong’ mar ruoth, ne ochopo weche mage ma ne okor?
[Picha manie ite 15]
Yesu ne otho nikech richowa, to sani olocho kaka Mesia Ruoth
