Be Inyalo Bedo Kaka Finehas Sama In e Bwo Chal Matek?

BEDO jaduong’-kanyakla en gweth maduong’ ahinya. Kata kamano, Wach Nyasaye nyiso ni nitie chal moko matek ma jodongo romogo. Nitie kinde ma giyalo weche ketho mag jomoko, ma chuno ni ‘ging’ad bura kar Jehova.’ (2 Weche 19:6) Seche moko jarit nyalo yudo migawo moro moneno ni en ok onyal, kaka Musa ma nopenjo e yor muolo e wi migawo moro niya: “An ng’a, ma dadhi ir Farao?”—Wuok 3:11.

Ndiko ma ne ondiki kokalo kuom teko mar roho miyowa ranyisi mabeyo mag jorit ma noloyo chal matek ma ne giromogo, to rohono ema bende ne oti godo e keto jodongo e migepegi. Finehas ne en wuod Eleazar kendo ne en nyakwar Harun, omiyo ne en e anyuola ma ne dhi miyo obed jadolo maduong’. Gik moko adek ma ne otimore e ngimane jiwo gimomiyo dwarore ni jodongo ma ndalogi obed gi chir, rieko, kendo geno kuom Jehova, sama gin e bwo chal matek.

“Noa” Malo Dichiel

Finehas ne en rawera e kinde ma Jo-Israel ne ogoyo kambi e Pewe mag Moab. Muma wacho ni: ‘Ji nochako timo tim ndhaga gi nyi Moab, mi jogo nochamo chiemo, kendo ne gikulore ni nyisechegi.’ (Kwan 25:1, 2) Jehova nogoyo jorichogo gi tuwo makelo tho. Be inyalo paro kaka nyaka bed ni Finehas ne owinjo nikech wach richono koda tuwo ma ne okelo?

Ndikono dhi nyime wacho kama: “Neuru, ng’at achiel kuom nyithind Israel nobiro gi nyar Midian mokelo ni owetene e nyim wang’ Musa, e nyim oganda duto mag nyithind Israel, ka nonwang’o giyuak e nyim dho hema mar chokruok.” (Kwan 25:6) Jadolo Finehas ne dhi timo nang’o? Ne pod orawera, kendo Ja-Israel ma ne odonjo e richono ne en jaduong’ libamba, kendo ne en jal ma ne tayo e weche lamo e kind oganda.—Kwan 25:14.

Kata kamano, Finehas noluoro Jehova, to ok dhano. Kane oneno ji ariyogo, noa malo dichiel mokawo tong’ e lwete, moluwo ng’atno e hema, kendo chwowogi giduto ji ariyo. Ere kaka Jehova noneno chir mar Finehas koda okang’ ma nokawono? Gikanyono, Jehova nochungo tuwo ma ne nego ji, kendo ne ogwedho Finehas kuom miye singruok ni, tij dolo ne dhi siko e anyuolane “nyaka chieng’.”—Kwan 25:7-13.

En adier ni jodongo ma Jokristo ndalogi ok donj e tim gero. Kata kamano, mana kaka Finehas, jodongo nyaka bed moikore kawo okang’ madwarore kendo nyiso chir. Kuom ranyisi, Guilherme ne oyudo osebedo jaduong’ kanyakla mana kuom dweche manok, kane okwaye obed achiel kuom jogo mag komiti mar yalo bura moro. Ketho ma ne gidhi nono ne en mar jaduong’-kanyakla ma noyudo okonyo Guilherme kane pod orawera. Owacho kama: “Chunya ne winjo ka an kama tek. Ne ayudo ka tekna nindo gotieno. Ne asiko ka aparora ahinya kuom yore mag yalo wachno maok aweyo osiep me kindwa kode, omona ng’ado bura kaluwore gi chike Jehova. Ne alemo  kuom odiechienge mogwaro kendo timo nonro e buge malero Muma.” Mano ne okonye bedo gi chir mar yalo wachno, kendo chiwo kony madwarore ne owadwa ma ne okethono.—1 Tim. 4:11, 12.

Sama jodongo nyiso chir kendo kawo okang’ madwarore sama gik ma kamago oneno e kanyakla, gibedo ranyisi maber kuom yie koda makruok chuth gi chike Jehova. En adier ni Jokristo mamoko bende dwarore ni onyis chir kuom kelo ne jodongo wach ketho moro maduong’ manyalo bedo ni ging’eyo wachne. Kamano bende, makruok chuth gi Jehova en gima dwarore mondo mi wawe tudruok gi osiepwa kata watwa ma osegol oko mar kanyakla.—1 Kor. 5:11-13.

Rieko Geng’o Masira

Chir ma Finehas ne onyiso ne ok en aena chir maonge rieko, mana kaka rowere hinyo timo. Non ane kaka ne onyiso rieko kane wach machielo ochopo e ite. Jo libamba Reuben, Gad, kod bath libamba mar Manasse ne ogero kar misango machiegni gi Aora Jordan. Jo-Israel mamoko noparo ni kar misangono ne en mar lamo mar miriambo, omiyo ne giikore kawo okang’ mar kedo e lweny kodgi.—Josh. 22:11, 12.

Finehas nokawo okang’ mane? Finehas, kaachiel gi Jo-Israel ma ne gin jodongo mag dhoudi, notiyo gi rieko mi gidhi wuoyo kuom wachno gi jogo ma noyudo ogero kar misangono. Dhoudi ma ne odonjnegigo ne oketo wachno maler, ka gilero ni kuom adier kar misangono ne en mar “tich mar Jehova.” Okang’ ma ne gikawono ne ogeng’o masira.—Josh. 22:13-34.

Kapo ni Jakristo owinjo wach moro ma odonjnego jatich Jehova wadwa, mano kaka luwo ranyisi mar Finehas dibed maber! Paro mos gi rieko biro konyowa mondo wageng’ mirima maok wachwanyore kata elo weche maok beyo e wi owetewa.—Nge. 19:11.

Ere kaka rieko nyalo konyo jodongo mondo gitim kaka Finehas notimo? Jaime, mosebedo jaduong’-kanyakla kuom higini mokalo apar wacho kama: “Sama jalendo chako nyisa wach ywaruok moro ma gin-go gi ng’at machielo, mapiyo ajakwayo Jehova mondo okonya kik ariw lwedo konchiel, to mondo achiw paro moa e Ndiko. Chieng’ moro nyaminwa moro nobiro ira konyisa kaka ja kanyakla moro ma en owadwa ma nigi ting’ e kanyaklano, ne osetimone. Nikech owadwano ne en osiepna, ne nyalo bedona mayot dhi achiel kachiel wuoyo kod owadwano. Kar mano, an kaachiel gi nyaminwano, ne wanono puonj koda paro manie ndiko moko mag Muma. Nyaminwano ne oyie ni en owuon ne odhi wuoyo gi owadwano mokwongo. (Math. 5:23, 24) Winjruok ne ok obedoe mapiyo. Omiyo ne akwaye mondo ochak onon ane puonj manie Ndiko mamoko. Nong’ado mar wuoyo gi Nyasaye e lamo kuom wachno kendo, kotemo matek mondo ong’won ne owadwano.”

Ang’o ma ne otimore bang’e? Jaime wacho ni: “Dweche mogwaro bang’e, nyaminwano  nobiro ira. Nolerona ni bang’ kinde, owadwano nokwaye ng’wono kuom gima nowacho. Owadwano nochano mar dhi kode e tij lendo kendo nyise ni ogene kaka Jakristo wadgi. Ne gitieko wachno kamano. Nikech an awuon ne anyalo nenora ka gima anyalo riwo lwedo konchiel, be dine aloso wechego maber moloyo, bed ni ne adonjora e ywaruokno?” Muma chiwo siem niya: ‘Kik irikni mapiyo e nyim od bura.’ (Nge. 25:8, Luo New Testament, 2003) Jodongo manyiso rieko jiwo Jokristo ma nigi ywaruok moro e kindgi mondo oti gi puonj koda chike manie Ndiko mondo omi gimany kendo yudo kuwe.

Ne Openjo Jehova Wach

Finehas ne nigi migawo makende mar tiyo kaka jadolo mar oganda moyier mar Nyasaye. Mana kaka osenyis, ne onyiso chir kod rieko ahinya, kata mana kane pod orawera. Kata kamano, mondo olo chandruok gi pek mopogore opogore, ne dwarore ni ogen kuom Jehova.

Bang’ ka Jo-Gibea ma ne gin jo dhood Benjamin otimo tim mar bambo kendo nego chi Ja-Lawi moro, dhoudi mamoko ne owuok mondo oked gi Jo-Benjamin. (Bura 20:1-11) Ne gikwayo Jehova e lamo mondo okonygi kapok gikedo, kata kamano ne ologi nyadiriyo kendo joggi mang’eny ne onegi. (Bura 20:14-25) Be koro ne gidhi ng’ado ni lamogi ne ok chop ne Nyasaye? Be adier Jehova ne dwaro ni mondo gikaw okang’ nikech ketho ma Jo-Gibea ne otimo?

Nikech geno motegno ma ne en-go, Finehas, jadolo maduong’ mar Israel ne obiro kendo, mondo openj Jehova wach. Ne olamo kama: “Awuogi kendo mar kedo kod nyithind Benjamin owadwa, koso mondo awe?” E yor dwoke, Jehova noketo Jo-Benjamin e lwete, kendo ne giwang’o Gibea duto.—Bura 20:27-48.

En puonj mane mwanyalo yudo kuom wachno? Nitie chandruok moko manyalo siko ei kanyakla kata obedo ni jodongo timo kinda kendo lamo Nyasaye mondo okonygi. Kapo ni mano otimore, jodongo onego opar weche ma Yesu nowacho niya: “Kwauru [kata lamuru], eka nomiu; dwaruru, eka ununwang’; dwong’uru eka noyawnu.” (Luka 11:9) Kata kapo ni nenore ni dwoko mar lamo deko, jorit onego obed gadier ni Jehova biro chiwo dwoko e kindene owuon mowinjore.

Kuom ranyisi, nitie kanyakla moro e piny Ireland ma ne dwaro ahinya bedo gi Od Romo, kata kamano ja sirkal ma ne ochung’ne weche chano gedo e alworagi, ne ok oherogi. Ne otamore pwodho kwayo duto ma ne iterone e wi kama owete ne dwaro gedoe. Ne ochopo kama ne nenore mana ni ng’ama ne nyalo konyogi, ne en jatelo maduong’ mochung’ ne weche gedo e alworano mangima. Be lamo ne nyalo konyo kaka e kinde mag Finehas?

Jaduong’-kanyakla ma kuno wacho kama: “Bang’ lamo ahinya kod sayo, ne wachano mi wadhi nyaka e ofis maduong’ mar chano weche gedo. Ne owachnwa ni neno jatelono ne ok yot, kendo mano ne nyalo kawowa jumbe mogwaro. Kata kamano, ne wayudo thuolo mar nene kuom dakika abich. Bang’ kane oseneno chenrowa mar gedo ma noyudo waloso manyien, mapiyo nono nomiwa thuolo mar dhi nyime, kendo a kanyo, ja sirkal matayo weche gedo e alworawa, ne otemo ahinya konyowa. Gima ne otimoreno ne okonya ahinya ng’eyo kaka lamo nigi teko maduong’.” Ee, Jehova biro dwoko lamo mar jodongo ma geno kuome kendo mawuoyo kode gi chuny matir.

Finehas ne nigi ting’ maduong’ ahinya e Israel machon; kata kamano, kokalo kuom chir, rieko, kod geno kuom Nyasaye, ne oloyo chal matek ma noromogo. Kendo Jehova nogwedho kinda ma Finehas nonyiso mar rito kanyakla mar Nyasaye. Higini madirom 1,000 bang’e, Nyasaye notelo ne Ezra e ndiko niya: “Finehas wuod Eleazar e ma nobedo jatelo kuomgi e ndalo machon, mi Jehova nobedo kode.” (1 Weche 9:20) Mad Jehova bed bende kod jogo duto ma nigi migawo mag tayo e kind jo Nyasaye ndalogi, ee, koda Jokristo duto matiyone kochung’ motegno.