Puonj Mabeyo ne Joma Nie Kend Koda Maok Nie Kend
Puonj Mabeyo ne Joma Nie Kend Koda Maok Nie Kend
“Magi awacho . . . mondo uti ni Ruoth kod dimbruok gi chiwruok, ma ok upar gi machielo.”—1 KOR. 7:35.
1, 2. Ang’o momiyo onego wamany puonj mag Muma e wi ngima mar kend koda maok mar kend?
TUDRUOK mapile e kind joma chwo gi joma mon, en gima hinyo kelo ilo, mor, koda parruok ahinya. Mondo waked e yo maber gi weche kaka mago, dwarore ni wamany kony ma Nyasaye chiwo, to bende, nitie gik mamoko mamiyo onego wamany konyno. Jakristo mapodi ok dwar donjo e kend, nyalo neno ka gima joodgi kata osiepene thung’e ni mondo odonj e kend. Jakristo machielo to nyalo dwaro donjo e kend, to pok oyudo jal mowinjore ma ginyalo kendorego. Nyalo dwarore ni jomoko to oyud rieko makonyogi ikore ne ting’ mag bedo e kend. Kendo Jokristo manie kend koda maok nie kend romo gi tembe mag terruok.
2 Gimaduong’ ok en mana mor marwa, wechegi mulo winjruokwa gi Jehova Nyasaye. E sula 7 e baruane mokwongo ne Jo-Korintho, Paulo nochiwo puonj makonyo ne jogo maok nie kend, koda ne jogo manie kend. Gimaduong’ ma ne odwaro ne en jiwo jowinjone mondo ‘oti ne Ruoth kod dimbruok gi chiwruok, maok gipar gimachielo.’ (1 Kor. 7:35) Sama inono puonjne e weche madwarorego, tem ine chal mari kaka thuolo mar tiyo ne Jehova chuth—bed ni in e kend kata ok kamano.
Yiero Maduong’ ma Ng’ato Owuon Timo
3, 4. (a) Ere kaka pek hinyo bedoe sama jomoko donjre ahinya gi ngima mar osiepgi kata watgi moro maok nie kend? (b) Puonj mar Paulo nyalo konyo ng’ato nade mondo one kend e yo mowinjore?
3 Mana kaka oganda Jo-Yahudi e kinde Jokristo mokwongo ne kawo kend kaka gima dwarore ahinya, ogendini mang’eny timo kamano ndalogi. Kapo ni rawera ma dichwo kata ma nyako okalo higini moko kapok odonjo e kend, osiepene koda wedene nyalo chako ng’adone paro. Ginyalo wuoyo kode ka ginyise mondo omed kinda mar manyo ng’ato. Seche moko ginyalo nyise ni ging’eyo ng’at moro mowinjore kode. Ginyalo kata mana tiyo gi riekni moko mopondo mondo gimi dichwo gi nyako orom. Seche moko, timbe kaka mago nyalo kelo wichkuot, ketho osiep, kata hinyo chuny ng’ato.
4 Onge ng’at ang’ata ma Paulo ne ochuno gi donjo e kend, kata ni kik odonj e kend. (1 Kor. 7:7) En ne oyiero tiyo ne Jehova ka oonge gi dhako, kata kamano, ne ochiwo luor ne ratiro ma jomoko nigo mar donjo e kend. E kindegi bende, Jakristo ka Jakristo nigi ratiro mar yiero donjo e kend kata dong’ maok odonjo e kend. Jomoko ok onego otem chunogi donjo e kend kata weyo donjo.
Tiyo Maber gi Ngimani Kaok In e Kend
5, 6. Ang’o momiyo Paulo ne owacho ni bedo ng’ama ok nie kende kelo ber momedore?
5 Gima nenore ayanga e weche ma Paulo nondiko ne Jo-Korintho, en kaka ne en gi paro mowinjore e wi ngima mar ng’ama ok ni e kend. (Som 1 Jo Korintho 7:8.) Kata obedo ni Paulo ne ok nie kend, ne ok ong’awre e wi jogo ma ne nie kend, kaka jodolo maok okendo e dinde maluongore ni Jokristo jotimo. Kar mano, jaoteno ne owuoyo kuom ber momedore ma jogo malando wach maber ka ok gin e kend nigo. Gin ber mage?
6 En gima yot ne Jakristo maok nie kend timo lokruok e ngimane mondo oti e migepe mag tij Jehova, to mano seche moko tek ne ng’at manie kend. Paulo noyudo migawo makende mar bedo “jaote moor ni jo ma ok jo Yahudi.” (Rumi 11:13) Ka isomo Tich Joote sula 13 nyaka 20, ibiro neno kaka en gi jomisonari wetene ne gilendo e gwenge moko manyien, kendo chako kanyakla manyien kuonde mogwaro. Kane en e migawone, Paulo ne onano e bwo chandruok mathoth, ma ji mang’eny ok bi romogo e kindegi. (2 Kor. 11:23-27, 32, 33) Kata kamano, mor ma ne oyudo nikech konyo ji mang’eny bedo jopuonjre, ne duong’ moloyo. (1 Thes. 1:2-7, 9; 2:19) Be ne onyalo chopo duto ma ne otimo ka dine bed ni ne en e kend, kata ne en gi joot? Seche moko dine ok onyalo.
7. Chiw ane ranyisi mar Joneno maok nie kend, ma osetiyo gi chal margi e lando wach Pinyruoth.
7 Jokristo mang’eny maok nie kend, tiyo gi chal margi sani mondo gitim mathoth e tij Pinyruoth. Sara gi Limbania, ma gin jopainia maok nie kend e piny Bolivia, ne odhi lendo e gweng’ moro ma ne pok olendie kuom higini mogwaro. Be bedo ni sitima ne onge e gweng’no ne dhi chandogi? Ne giwacho kama: “Onge redio kata televison, omiyo, onge gima galo ji kuom timo gima gihero kowogo seche, ma en somo.” Moko kuom jogweng’no ne onyiso jopainiago buge mag Joneno mag Jehova ma ne gisebedo ka gisomo, to bugego koro ne osewe goyo. To nikech ji ne rwako wach chiegni e ot ka ot, mano ne omiyo obedo matek ne nyiminewago dhi e ute duto ma ne nie alworano. Miyo moro moti ne owachonegi kama: “Nyaka bed ni giko chiegni ahinya, nimar Joneno mag Jehova koro osechoponwa.” Mapiyo, jomoko e gweng’no ne ochako biro e chokruoge mag kanyakla.
8, 9. (a) Jaote Paulo ne nigi ang’o e paro kane ojiwo wach ngima mar ng’ama ok nie kend? (b) Gin ber mage momedore ma Jokristo maok nie kend nigo?
8 En adier ni Jokristo manie kend bende yudo nyak mabeyo sama gilendo e alwora maok yot lendoe. Kata kamano, migepe moko ma jopainia maok nie kend nyalo timo, nyalo bedo matek ne joma nie kend, kata ma nigi nyithindo. Bang’ neno chal mar kanyakla mopogore opogore, Paulo ne oparo kuom kaka ne ginyalo lando wach maber e okang’ momedore. Ne odwaro ni ji duto oyud mor kaka en. Mano emomiyo ne ojiwo wach tiyo ne Jehova ka ng’ato ok nie kend.
9 Nyaminwa moro ma painia to ok nie kend e piny Amerka nondiko kama: “Jomoko paro ni ng’at maok nie kend ok nyal bedo gi mor. Kata kamano, aseneno ni mor mosiko yudore mana ka ng’ato en osiep Jehova. Kata obedo ni weyo donjo e kend en chiwruok maduong’, obedo mich maber ahinya ka itiyo kode e yo maber.” Kowuoyo kuom yudo mor, nyaminwano nondiko kama: “Bedo ng’ama ok ni e kend, nyalo bedo yor yudo mor, to ok ma mono ng’ato bedo mamor. Ang’eyo ni Jehova ohero ji duto, bed ni gin e kend kata ok gin e kend.” Sani olendo e piny moro ma jolendo mag Pinyruoth dwaroree ahinya. Ka ok in e kend, be inyalo tiyo gi thuolo ma in-go mondo ipuonj jomoko adiera e okang’ momedore? In bende inyalo yudo ka ngima mar bedo ng’ama ok ni e kend, en mich maber ahinya moa kuom Jehova.
Jogo Madiher Donjo e Kend
10, 11. Jehova konyo nade jogo mogeno donjo e kend, to pok oyudo jal mowinjorenegi?
10 Bang’ dak kendgi kuom kinde moko, jotich Jehova mang’eny yiero mar manyo jal ma ginyalo kendorego. Nimar ging’eyo ni onego otagi e wachni, gikwayo Jehova kony mondo giyud ng’at mowinjore.—Som 1 Jo Korintho 7:36. *
11 Ka igeno donjo e kend gi jal ma nigi gombo kaka mari mar tiyo ne Jehova gi chunye duto, nyis Jehova wachno e lamo. (Fili. 4:6, 7) Kata bed ni inyalo rito kuom kinde maromo nade, kik chunyi ol. Ket geno kuom Nyasaye kaka Jakonyni, kendo obiro tego chunyi kaluwore gi dwaro ma in-go.—Hib. 13:6.
12. Ang’o momiyo Jakristo onego onon ahinya ka ng’ato okwaye ni gidonj kode e kend?
12 Jakristo maok nie kend nyalo yudo kwayo moa kuom ng’at ma yiene nenore ni ok otegno kata mana ng’at maok en Janeno. Kapo ni mano otimoreni, ng’e ni lit manyalo betie nikech ng’ado paro maok kare e wach kend, duong’ ahinya moloyo kuyo ma ng’ato nyalo bedogo sama pok odonjo e kend. To bang’ donjo e kend, ng’ato nyaka makre gi jal mokendorego e ngimane duto, bed ni yot kata tek. (1 Kor. 7:27) Kik irikni ng’ado mar donjo e kend mana nikech idwaro ahinya donjo e kend, inyalo yuago ang’e bang’e.—Som 1 Jo Korintho 7:39.
Ikri ne Ting’ mag Kend
13-15. Gin gik mage ma seche moko nyalo kelo ywaruok e kend, madwarore ni onon e kinde mag kisera?
13 Kata obedo ni Paulo ne ojiwo wach tiyo ne Jehova ka ng’ato ok nie kend, ne ok ochayo jogo ma ne oyiero donjo kend. Kar mano, puonjne mokudhi kuom much Nyasaye konyo jogo madonjo e kend mondo oikre ne ting’ mag kend, kendo miyo kend margi osiki chuth.
14 Jomoko ma kendore onego otim lokruok kuom gigo ma gigeno e kinde mabiro. Sama podi gitimo kisera, ginyalo paro ni hera margi en makende ahinya, manyiso ni kend margi biro bedo mana kama mor ogundhoe. Gidonjo e kend ka gileko mana gik mabeyo, kendo paro ni onge gima nyalo ketho mor margi. Paro kamano en mana ka lek. Paro mana kuom hera gi mor mabedo e kind joma okendore, ok ema bi iko dhako gi dichwo ne ting’ kata masira mayudo kend duto.—Som 1 Jo Korintho 7:28. *
15 Ji mang’eny ma eka oa kendore, buok kata jok sama ok giwinjre e weche moko madongo. Ginyalo bedo gi ywaruok e weche kaka tiyo gi pesa, luwo yoregi mag yueyo kod mor, kama gibiro dakie, koda kinde monego gilim wedegi. Kendo ng’ato ka ng’ato nyalo bedo gi kido moko maok mor nyawadgi. E kinde kisera, yot ahinya weyo maok ginono wechego e yo matut, kata kamano, ginyalo kelo ywaruok madongo bang’e e kend. Ber ka joma dwaro kendore onono, kendo loso weche duto madwarore kapok gidonjo e kend.
16. Ang’o momiyo jo mokendore onego owinjre kuom kaka gibiro kedo gi chandruoge mag kend?
16 Mondo weche odhinegi maber kendo gibed mamor, jo mokendore nyaka nyagre kanyachiel gi pek ma giromogo. Onego giwinjre kuom kaka gibiro rieyo nyithindgi koda kaka gibiro rito jonyuolgi moseti. Pek mabedoe nikech chandruoge mag ngima joot, ok onego opoggi. Kuom luwo puonj mag Muma, gibiro loyo chandruoge mang’eny, kendo gibiro nano e bwo chandruoge mapile, mi gidag gi mor kanyachiel.—1 Kor. 7:10, 11.
17. Joma okendore onego ogen ni gibiro romo gi ‘weche mage mag pinyni’?
17 E 1 Jo Korintho 7:32-34, (Som.) Paulo wuoyo kuom wach machielo ma jabedoe e kend. Kit ngima joma nie kend chunogi “paro weche mag pinyni,” kaka chiemo, lewni, kar dak, koda gik mamoko mag ringruok. Ang’o momiyo en kamano? Kane pok odonjo e kend, nyalo bedo ni owadwa moro ne tiyo tij lendo e thuolo malach. Kata kamano, bang’ kendo, koro nyaka oti gi moko kuom thuologo koda tekone e rito chiege, mondo eka obed malong’o ni chiege. Mano bende e kaka bedo kuom dhako ne chwore. Nikech Jehova nigi rieko, ong’eyo ni dwarore ni dichwo gi dhako otim malong’o ne nyawadgi. Ong’eyo ni kinde mang’eny, kend maber dwaro ni dichwo gi dhako oti gi thuolo koda teko e loso kend margi, kata obedo ni chon ne gitiyo gi teko koda thuologo e tiyone.
18. Gin lokruok mage madwarore ni jomoko otim bang’ kend, e wach luwo mor gi osiepe?
18 Kata kamano, podi nitie puonj machielo kuom wachno. Ka chuno ni dichwo gi dhako oti gi seche ma ne chon gitiyogo ne Nyasaye e ritore ng’ato gi nyawadgi, nade kuom thuolo ma chon ne gijotiyogo gi osiepe e manyo mor kapok gidonjo e kend? Dhako nyalo winjo nade kapo ni chwore dhi nyime luwo ahinya weche mag tuke kaachiel gi osiepene? Kata dichwo nyalo winjo nade kapo ni chiege dhi nyime tiyo gi seche mang’eny kaachiel gi osiepene e timo gik mamorogi? Jaot mojwang’no nyalo chako winjo ka okuyo, oonge mor, kendo winjo ka ok ohere. Gima kamano inyalo geng’ ka jogo mokendore timo duto ma ginyalo e tego winjruok margi kaka dichwo gi dhako.—Efe. 5:31.
Jehova Dwaro ni Wabed gi Timbe Maler
19, 20. (a) Ang’o momiyo bedo e kend ok nyis ni ng’ato koro ok nyal yudo tem mar donjo e terruok? (b) En masira mane ma joma okendore nyalo donjoe kapo ni gipogore kuom kinde moko malach?
19 Jotich Jehova ong’ado mar dong’ ka giler kuom weche mag nindruok. Jomoko yiero donjo e kend mondo omi giritre kuom wachni. Kata kamano, kend kende ok nyal mono ng’ato donjo e terruok. E diere ma ne indiko Muma, dala mar ohinga ne nyalo rito ng’ato mana ka osiko ei dalano. Ka ng’ato ne nyalo wuok oko mar rangach sama jomahundu ni machiegni, ne inyalo hinye kata nege. Kamano bende, jogo manie kend yudo geng’ruok kuom wach terruok, mana ka gisiko ei chenro mar nindruok ma Jachak ngima mar kend oseketonegi.
20 Paulo ne owuoyo kuom chenrono e 1 Jo Korintho 7:2-5. Nindruok en ratiro kata thuolo ma dhako nigo mana gi chwore kende; dichwo bende timo kamano gi chiege kende. Ng’ato ka ng’ato kuomgi onego omi nyawadgi ‘gimowinjorene,’ tiende ni nindruok, ma en ratiro ma ng’at manie kend onego oyud. Kata kamano, nitie chwo gi mon moko ma hinyo kawo kinde malach ka gin mabor gi joma gikendorego—gidhi e wuodhe mag rusa kendgi, kata nikech tije andika, kendo mano miyo gituonore ‘gimowinjore.’ Par ane masira manyalo betie ka ng’ato ‘ok nyal ritore’ mi olwar e tem mar Satan kendo donjo e terruok. Jehova gwedho jogo ma gin wiye udi marito joutegi, kendo matimo kamano e yo mamiyo ok gihiny kend margi.—Zab. 37:25.
Ber Mabedoe Kuom Luwo Puonjo mag Muma
21. (a) Ang’o momiyo ng’ado donjo kata weyo donjo e kend en gima tek? (b) Ang’o momiyo puonj manie 1 Jo Korintho sula 7 konyo?
21 Ng’ado donjo e kend kata dong’ ka ng’ato ok odonjo e kend, gin moko kuom paro matek ahinya ng’ado. Dhano duto onyuol e richo, kendo mano e gimaduong’ makelo ywaruok e kind ji. Omiyo, kata mana jogo ma Jehova morgo kendo ogwedho ok nyal bedo chuth maonge gi chandruoge moko, bed ni ok gin e kend kata gin e kend. Ka iluwo puonj moting’o rieko mayudore e 1 Jo Korintho sula 7, inyalo duoko piny chandruoge kaka mago. E wang’ Jehova, ibiro ‘timo maber,’ bed ni in kendi kata in e kend. (Som 1 Jo Korintho 7:37, 38.) Bedo ng’ama Nyasaye oyiego e gimaduong’ie moloyo. Kokalo kuom gwethne, ibiro dhi nyime timo dongruok nyaka iyud ngima e pinye manyien. Kuno, winjruok e kind chwo gi mon biro bedo maber maonge chandruok masani ng’eny.
[Weche moler piny]
^ par. 10 1 Jo Korintho 7:36 (NW ): “To ka ng’ato paro ni ok owuoth mowinjore kuom silili mare, ka osekalo higinigo ma rowere thiewoe, kendo mano e kaka onego otimre, we mondo otim gimodwaro; ok otimo richo. We gikend.”
^ par. 14 Ne bug Be Ing’eyo Gima Kelo Mor mar Joot? sula 2, paragraf 16-19.
Be Inyalo Dwoko?
• Ang’o momiyo ng’ato ok onego ochun ng’at machielo donjo e kend?
• Ere kaka inyalo tiyo gi thuoloni e yo maber moloyo ka in jatich Jehova maok nie kend?
• Ere kaka joma dwaro kendore onego oikre ne ting’ mag kend?
• Ang’o momiyo bedo e kend ok nyis ni ng’ato koro ok nyal yudo tem mar donjo e terruok?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 14]
Jokristo maok nie kend yudo mor kuom tiyo ne Nyasaye e okang’ momedore
[Picha manie ite mar 16]
Gin lokruok mage madwarore ni jomoko otim bang’ kend?
