Ang’o Momiyo Dwarore ni Roho mar Nyasaye Otawa?
Ang’o Momiyo Dwarore ni Roho mar Nyasaye Otawa?
‘In e Nyasacha. Mi mondo roho mari maber otelna.’—ZAB. 143:10, Luo New Testament, 2003.
1. Ler ane kaka teko maok ne nyalo tayo ng’ato.
BE ING’EYO gimoro miluongo ni kompas? Kompas en masin ma nigi fuon achiel kuome machalo sindan masudo, kendo okonyo ng’ato ng’eyo kuma odhiye. Nitie teko maok ne gi wang’ mamiyo sindanno siemo mana yor masawa kinde duto. Kuom higini mang’eny, jowuoth manono piny osebedo katiyo gi kompas mondo otagi e wuodhegi e alwora mar piny koda e nam.
2, 3. (a) En teko mane maduong’ ma Jehova notiyogo chon ahinya? (b) Ere kaka wanyalo ng’eyo ni roho mar Nyasaye nyalo tayowa e kindegi?
2 Nitie teko machielo maok nyal ne, to odwarore ahinya e tayo ngimawa. Tekono en mane? En e teko miwuoyoe e weche mokwongo mag Muma. Kowuoyo kuom gima Jehova notimo chon ahinya, bug Chakruok wacho kama: “Kar chakruok Nyasaye nochweyo polo gi piny.” Sama notimo mano, ne otiyo gi teko maduong’ ahinya, nimar sigand chwech medo wacho kama: “Roho mar Nyasaye nobudho e wi pige.” (Chak. 1:1, 2) Wamor ni Jehova notiyo gi roho maler e miyowa ngima koda e chweyo gik moko duto.—Ayub 33:4; Zab. 104:30.
3 Wan kaka dhano ma nigi ngima kendo mayweyo, be roho maler mar Nyasaye nyalo medo mulo ngimawa? Wuod Nyasaye owuon, nong’eyo ni mano nyalore, nimar Yesu nowacho ne jopuonjrene niya: “Roho . . . notelnu e adiera duto.” (Joh. 16:13) Rohono en ang’o, to ang’o momiyo onego wadwar mondo otawa?
Gima Roho Maler En
4, 5. (a) Jogo ma oyie kuom puonj mar Didek, paro e yo maok kare ni roho maler en ang’o? (b) Ere kaka inyalo lero gima roho maler en?
4 Nyalo bedo ni moko kuom joma ihinyo wuoyogo e lendo gin joma nigi paro maok winjre gi Ndiko e wi roho maler. Jogo ma nigi yie kuom puonj mar Didek paro e yo maok kare ni, roho en ng’ato kendo ni orom gi Nyasaye Wuoro. (1 Kor. 8:6) Kata kamano, ber ng’eyo ni puonj mar Didek onge ei Ndiko.
5 To kare roho maler en ang’o? Weche moler piny e Chakruok 1:2 e Muma mar New World Translation of the Holy Scriptures—With References wacho kama: “Ruʹach [dho Hibrania] ma olok ni ‘roho,’ bende inyalo loki ni ‘yamo,’ kendo inyalo loke kitiyo gi weche mamoko manyiso teko maok nyal ne.” (Pim gi weche moler piny e Chakruok 3:8; 8:1.) Roho maler ok en ng’ato kendo ok nyal nene kata obedo ni gik motimo to nenore, mana kaka yamo nigi teko to ok nyal nene. Rohono en teko mar Nyasaye matiyo kuom dhano kata kuom gik moko ka ochopogo dwarone. Be en gima tek bedo gi yie ni teko kaka mano wuok mana kuom Jal maler, Nyasaye Manyalo Duto? Ooyo, ok tek!—Som Isaiah 40:12, 13.
6. En ang’o ma Daudi ne okwayo Jehova?
6 Be Jehova nyalo dhi nyime tiyo gi rohone mondo otawa e ngima? Nosingo ne Daudi jandik-zaburi niya: “Anapuonji kendo nyisi yo ma nidhiye.” (Zab. 32:8) Be Daudi ne dwaro kamano? Ee, nikech nokwayo Jehova kama: ‘Puonja timo dwaroni, nimar in e Nyasacha. Mi mondo roho mari maber otelna.’ (Zab. 143:10, Luo, 2003) Wan bende onego wabed gi gombono, kendo wayie mondo roho mar Nyasaye otawa. Ang’o momiyo mano dwarore? Non ane weche ang’wen-gi.
Waonge gi Nyalo mar Tayo Ngimawa Wawegi
7, 8. (a) Ang’o momiyo waonge gi nyalo mar tayo ngimawa wawegi maonge Nyasaye? (b) Chiw ane ranyisi manyiso gimomiyo ok onego watem wuotho kendwa wawegi e piny marachni.
7 Mokwongo, onego wadwar mondo roho mar Nyasaye otawa nimar waonge gi nyalo mar tayo ngimawa wawegi. “Tayo” tiende en “chiko ng’ato e yo moro kata nyise yo monego oluw.” Kata kamano, Jehova ne ok ochweyowa gi nyalo mar timo kamano wawegi, to moloyo nikech wan dhano morem. Janabine Jeremia nondiko kama: “A Jehova, ang’eyo ni dhano ok nyal chweyo chunye owuon, dhano onge gi teko yiero yore mowuothoe.” (Yer. 10:23) Ang’o momiyo en kamano? Jeremia nong’eyo gimomiyo Nyasaye nowacho ni ok wanyal tayo ngimawa wawegi. Kowuoyo kuom chal marwa ma iye, Jehova nowacho kama: “Chuny dhano otimo wuond motamore nono, en gi tuwoche mang’eny: ng’ano manyalo ng’eye?”—Yer. 17:9; Math. 15:19.
8 Donge nyalo bedo tim fuwo ka ng’at maonge gi lony dhi bayo ei thim moro maduong’ to en kende maonge ng’at ma chike, kendo oonge kata gi masin mar kompas mataye? Nimar ok ong’eyo kaka onyalo konyore e bwo chal matek ka en e thim kendo ok ong’eyo yo matere kama odwaro chopoe, obiro keto ngimane kama rach. Kamano bende, ng’at magalo ni onyalo tayo ngimane owuon e piny marachni maok owe mondo Nyasaye onyise yo makare, keto ngimane kama rach ahinya. Yo achiel kende manyalo konyowa wuotho maber e piny marachni en kuom kwayo Jehova mana kaka Daudi notimo, niya: ‘Ondembena omak yoreni chutho, tiendena kik kier.’ (Zab. 17:5; 23:3) Ere kaka inyalo tawa kamano?
9. Kaka onyis e ite mar 17, ere kaka roho mar Nyasaye nyalo tayowa?
9 Ka wanyiso bolruok kendo waikore geno Jehova, obiro miyowa rohone maler mondo ota ondembewa. Tekono nyalo konyowa e yo mane? Yesu nolero ne jopuonjrene kama: ‘Jakony cha, en roho maler, ma Wuoro noor e nyinga, enopuonju weche duto, kendo noparnu duto ma nawachonu.’ (Joh. 14:26) Kaka wapuonjore Wach Nyasaye gi kinda pile, moriwo nyaka weche mag Kristo, roho maler biro medowa ng’eyo rieko matut mar Jehova, mondo mi waluw dwarone e okang’ machiegni. (1 Kor. 2:10) E wi mano, sama chal moro matek opoyowa e ngima, roho biro nyisowa yo monego waluw. Obiro paronwa puonj koda chike mag Muma mwasepuonjore, kendo konyowa ng’eyo kaka onego wati kodgi e tayo ngimawa.
Roho mar Nyasaye Notayo Yesu
10, 11. Wuod Nyasaye ma miderma nogeno ang’o kuom roho maler, to en ang’o ma ne otimorene?
10 Wach mar ariyo manyiso gimomiyo onego wadwar ni roho maler otawa, en nikech Nyasaye notayo Wuode owuon kotiyo gi rohono. Kane pok obiro e piny, Wuod Nyasaye ma miderma nong’eyo weche ma ne okor niya: “Roho mar Jehova nyaka nobed kuome, roho mar rieko gi lony, roho mang’ado ni ji rieko kendo mar teko, roho mar ng’eyo kod luoro Jehova.” (Isa. 11:2, NW ) Par ane kaka nyaka bed ni Yesu ne nigi siso ahinya mar yudo kony mar roho mar Nyasaye kane odak e piny!
11 Weche mag Jehova nochopo kare. Weche mag Injili nyisowa gima ne otimore mapiyo bang’ batiso mar Yesu kama: ‘Yesu noa Jordan, kopong’ gi roho maler. Roho maler notelone e thim.’ (Luka 4:1) Sama ne en kuno kotweyo, kolemo, kendo paro matut, nyalo bedo ni Jehova ne omiye puonj kendo elone gik ma ne dhi yude nyime. Roho mar Nyasaye ne tiyo e pach Yesu koda e chunye, ka tayo pache koda gik ma ne ong’ado timo. Nikech mano, Yesu nong’eyo gima ne onego otim e bwo chal moro ka moro, kendo notimo mana gima Wuon mare ne dwaro.
12. Ang’o momiyo dwarore ahinya ni wakwa mondo roho mar Nyasaye otawa?
12 Nimar Yesu nong’eyo malong’o kaka roho mar Nyasaye ne okonye e ngimane owuon, ne onyiso jopuonjrene gimomiyo dwarore ni gikwa, kendo giwe roho maler otagi. (Som Luka 11:9-13.) Ang’o momiyo mano dwarore ahinya kuomwa? En nikech rohono nyalo kelo lokruok e pachwa mi wabed gi paro kaka mar Kristo. (Rumi 12:2; 1 Kor. 2:16) Kuom weyo mondo roho mar Nyasaye ota ngimawa, wanyalo paro kaka Kristo paro, kendo luwo ranyisine.—1 Pet. 2:21.
Roho mar Pinyni Nyalo Chikowa Marach
13. Roho mar pinyni en ang’o, to en ang’o monyago?
13 Wach mar adek manyiso gimomiyo onego wadwar ni roho mar Nyasaye otawa, en nikech ka waonge kode to roho maok ler ma sani tiyo e ngima ji mang’eny nyalo chikowa marach. Piny nigi tekone owuon mochwalogo dhano luwo yo mopogore chuth gi kaka roho maler chiko. Kar mondo ojiw ji obed gi paro mar Kristo, roho kata chuny Jo Efeso 2:1-3; Tito 3:3.) Sama ng’ato oweyo mondo chuny mar pinyni ochike kendo rwake e timbe mag ringruok, mano kelo hinyruok ahinya nimar ok nocham gikeni mar Pinyruodh Nyasaye.—Gal. 5:19-21.
mar pinyni miyo ji bedo gi paro koda timbe kaka mago mag jachik pinyni, ma en Satan. (Som14, 15. Ere kaka wanyalo kwedo roho mar pinyni?
14 Jehova oseikowa mondo wabed gi nyalo mar kwedo chuny mar pinyni. Jaote Paulo nowacho kama: “Beduru motegno e i Ruoth, kendo e nyalo mar tekone . . . mondo ubed gi teko mar siro e ndalo marach.” (Efe. 6:10, 13) Kokalo kuom rohone, Jehova miyowa teko mar kwedo yore ma Satan temo wuondowago. (Fwe. 12:9) Roho mar pinyni nigi teko ahinya, kendo ok wanyal ringe chutho chutho. Kata kamano, ok onego waweye mondo onjawwa. Roho maler nigi teko moloye, kendo obiro konyowa!
15 Jaote Petro nowuoyo kuom jogo ma ne oweyo din mar Jokristo e kindene, kowacho kama: “Gisebaro ka giweyo yo matir.” (2 Pet. 2:15) Mano kaka wamor ahinya ni “ok wayudo chuny mar piny, to chuny moa kuom Nyasaye”! (1 Kor. 2:12) Kokalo kuom kony moa kuom roho mar Nyasaye koda gigo ma Jehova chiwonwa mondo okonywa rito winjruokwa kode, wanyalo kwedo chuny mar pinyni moa kuom Satan.—Gal. 5:16.
Roho Maler Nyago Kido Mabeyo
16. Gin kido mage ma roho maler nyalo nyago kuomwa?
16 Wach mar ang’wen manyiso gimomiyo onego wadwar ni roho mar Nyasaye oti kuomwa, en nikech onyago kido mabeyo kuom jogo ma ochiko. (Som Jo Galatia 5:22, 23.) En ng’ano kuomwa maok diher nyiso hera, mor, kod kuwe e okang’ momedore? En ng’ano maok diher nyiso timbe mopong’ gi horuok, miwafu, kod ng’wono? En ng’ano kuomwa maok nyal yudo ber kuom medo bedo gi muolo, ritruok, kod bedo gi adiera, tiende ni yie motegno? Roho mar Nyasaye nyago kuomwa kido mabeyo makonyowa kaachiel gi jogo ma wadakgo kendo watiyogo. Bedo gi nyak mar roho dwaro kinda mosiko, nimar onge giko kuom wach nyiso kido mag nyak mar roho madwarore ni wabedgo.
17. Ere kaka wanyalo nyago e okang’ momedore moro ka moro kuom kido mag nyak mar roho?
17 Dwarore ni wanonre wawegi mondo wabed gadier ni wechewa koda timbewa nyiso ni roho maler chikowa, kendo wanyiso nyak mar roho. (2 Kor. 13:5a; Gal. 5:25) Ka wayudo ni dwarore ni wanyag moko kuom kido mag nyak mar roho, wanyalo temo medo luwo kaka roho maler chiko mondo okonywa nyago kidogo. Wanyalo timo kamano kuom puonjruok kidogo moro ka moro kaka olergi ei Muma gi bugewa mag Jokristo. Kuom timo mano, wafwenyo kaka onego wanyis nyak mar roho e ngimawa mapile, kendo tiyo matek mondo wanyag kidono e okang’ momedore. * Sama waneno kaka roho mar Nyasaye tiyo e ngimawa wawegi koda e ngima Jokristo wetewa, mano biro konyowa ng’eyo maler gimomiyo dwarore ni nyaka rohono otawa.
Be Iweyo Mondo Roho mar Nyasaye Otayi?
18. Yesu noketo ranyisi mane kuom wach weyo roho mar Nyasaye mondo ochikwa?
18 Kane Nyasaye ochweyo polo gi piny, Yesu ne en “jatich molony” mare, kendo nong’eyo teko machiko pinywani, teko ma Nge. 8:30; Joh. 1:3) Kata kamano, Muma ok nyis ni Yesu ne otiyo gi tekono mondo okonye kane en e pinyka. Muma wacho ni kane en dhano, ne oneno e ngimane owuon kaka roho maler mar Nyasaye nigi teko. Ne oyie mondo rohono otaye, kendo ne obolore timo kaka rohono ne chike. (Mari. 1:12, 13; Luka 4:14) Be in kamano in bende?
dhano osebedo katiyogo e tayo wuodhegi e alwora mar piny. (19. Ang’o monego watim mondo mi roho maler ota ngimawa?
19 Roho mar Nyasaye podi tiyo e paro koda e chuny jogo ma oyie kendo otayogi kochikogi. Ere kaka inyalo weyo mondo oti kuomi, kendo tayi e yo makare? Siki kikwayo Jehova e lamo mondo omiyi rohone kendo konyi mondo imiye thuolo mar chiko ngimani. (Som Jo Efeso 3:14-16.) Tim kaluwore gi lamo mari kuom manyo puonj mayudore ei Muma, ma en Wach Nyasaye ma ne ondiki kuom roho maler. (2 Tim. 3:16, 17) Luw paro moting’o rieko ma Muma chiwo, kendo bed gi chuny moikore luwo kaka roho maler chiko. Tim gik moko ka in gi yie kuom nyalo ma Jehova nigo mar tayo ngimani kare e piny marachni.
[Weche moler piny]
^ par. 17 Mondo ipuonjri e wi kido ka kido mar nyak mar roho, ne Fahirisi e wiye mawacho ni “Nyak Roho mar Nyasaye” kaachiel gi wiye matin mawacho ni “Kaka Ochan-gi.”
Be Iseyudo Puonj Madongo?
• Ere kaka roho maler mulo ngimawa?
• Gin weche mage ang’wen momiyo onego wadwar ni roho mar Nyasaye otawa?
• En ang’o mwanyalo timo korka korwa mondo omi wayud kony chuth kuom roho maler?
[Penjo mag puonjruok]
[Picha manie ite mar 15]
Roho mar Nyasaye e teko ma ne chiko ngima Yesu
[Picha manie ite mar 17]
Roho mar Nyasaye tiyo e paro koda e chuny, kochiko kendo tayo