Kik Iwe Midekreni Omayi Mor

PAR ane ni eka ichiew to igombo ni odiechiengno orum kata kapok ochakore. En odiechieng’ machielo ma nyaka iked gi lit gi rem mag del. Inyalo kata mana winjo kaka Ayub ma nowacho niya: “Daher tho moloyo bedo e bwo masichena duto.” (Ayub 7:15, The New English Bible) To nade ka chal marino siko, kata mana kuom higini?

Mano e kaka ngima Mefibosheth, wuod Jonathan osiep Ruoth Daudi ne chalo. Kane Mefibosheth jahigini abich, “nogore piny modoko rang’ol.” (2 Sam. 4:4) Nyaka bed ni lit mar midekrene nomedore bang’ kane ohangne ni ondhogo ruoth, mi omaye mwandune moko. Kata kamano, podi nosiko koketo ranyisi maber kuom kaka nokedo gi ng’ol mare, keth ma ne okethgo nyinge, kod gik manyoso chuny, nimar ne ok oweyo gik ma kamago omaye mor.—2 Sam. 9:6-10; 16:1-4; 19:24-30.

Ranyisi machielo en mar jaote Paulo. Nitie kinde ma nondiko kowuoyo kuom ‘gima ne chwowo ringre,’ ma ne nyaka okedgo. (2 Kor. 12:7) Gima ne chwowe ma ne owuoyoeno ne nyalo bedo midekre moro mosiko, kata joma ne kwedo ratiro mar bedone jaote. Kata bed ni ne en ang’o, chandruogno ne osiko kode, kendo ne nyaka oked gi rem kata lit ma gino ne okelo.—2 Kor. 12:9, 10.

Midekre masiko kata tuoche mag parruok chando moko kuom jotich Nyasaye e ndalogi. Kane Magdalena jahigini 18, ne oyud ni en gi tuwo miluongo ni systemic lupus erythematosus, ma en tuwo ma nenore ni miyo del ok ked gi tuoche e yo maber. Owacho kama: “Ne aluor ahinya. Kaka kinde ne medo sudo, e kaka chalna ne medo bedo marach moloyo, nikech tuoche kaka thyroid, adhonde mag dhok, kod del maok reg chiemo maber.” Mopogore kode, Izabela to kedo gi chal maok yot ng’eyo kore. Olero kama: “Nyaka a e tinna asebedo kakedo gi tuwo mar parruok. Mano osemiyo kinde moko abedo gi luoro mokalo tong’, chandruok mar yueyo, kod rem mag ich. Nikech mano ajawinjoga ka aol ahinya.”

Yie gi Chalni

Tuoche kod midekre nyalo miyo ngimani kik bed gi mor. Ka mano otimore, ber bet piny kendo nono chal mari gadier. Yie gi chal mari seche moko ok bi bedo mayot. Magdalena wacho kama: “Tuwona medo bedo marach moloyo. Pile ajawinjo ka aol ahinya ma kata wuok e otanda bedo matek. Chano gik moko motelo, bedona matek ahinya nikech tuwona. To gima nyoso chunya moloyo en ni ok anyal timo mathoth kaka ne ajatimo chon e tij Jehova.”

 Zbigniew lero niya: “Kaka higini kalo, e kaka tuwo miluongo ni rheumatoid arthritis maya teko, ka oketho mosmos choke mag fuondena. Kinde moko, sama an gi rem ahinya, ok anyal timo kata tije mayot. Mano miyo abedo gi kuyo ahinya.”

Higini moko mosekalo, ne oyud ni nitie gimoro ma ne dongo e obwongo mar Barbara. Owacho kama: “Lokruok osetimore e denda mapoya. Ajawinjo ka aol, wiya jabara, kendo keto pacha kamoro achiel bedo matek. Nikech chal mara, ne nyaka anon ngimana e yo manyien.”

Joma osewuo kuomgi kae duto gin jotich Jehova mosechiworene. Timo dwaro mar Jehova e gima duong’ e ngimagi. Giketo geno margi chuth kuom Nyasaye kendo giyudo konyruok kuome.—Nge. 3:5, 6.

Kaka Jehova Nyalo Konyowa

Ok onego wapar ni chandruok mwayudo e ngimawa nyiso ni Nyasaye osin kodwa. (Yua. 3:33) Par ane gik ma Ayub ne nyaka kalie kata obedo ni ne en ng’at ‘makare mogik.’ (Ayub 1:8) Nyasaye ok tem ng’at ang’ata gi gik maricho. (Jak. 1:13) Midekre duto, gibed masiko kata mag parruok, gin gik maricho ma jonyuolwa mokwongo, Adam gi Hawa ne oweyonwa.—Rumi 5:12.

Kata kamano, Jehova kod Yesu ok bi weyo jo matir maonge konyruok. (Zab. 34:15) To moloyo, e kinde ma ngimawa ni kama tek ahinya, wanyalo neno kaka Nyasaye en ‘kar geng’ruokwa, gi dalawa mar ohinga.’ (Zab. 91:2) Kuom mano, sama wakedo gi midekre ma nyagruokgo ok yot, ang’o manyalo konyi siko gi mor?

Lamo: Kuom luwo ranyisi mag jotich Nyasaye machon, inyalo keto ting’ magi ne Wuonwa me polo e lamo. (Zab. 55:22) Kuom timo kamano, ibiro neno “kuwe mar Nyasaye, modhierore ng’eyo.” Kuwe ma iyeno “norit chunyu gi parou.” (Fili. 4:6, 7) Magdalena kedo gi tuwo mare kuom geno Nyasaye kowuoyo kode e lamo. Owacho kama: “Wuoyo gi Jehova kawachone man  e chunya duto, miyo abedo gi kuwe kendo mano dwokona mor. Kuom adier, koro ang’eyo ni tiend geno Nyasaye odiechieng’ kodiechieng’ en ang’o.”—2 Kor. 1:3, 4.

Jehova nyalo dwoko lamo magi kuom miyi teko kokalo kuom roho mare maler, Wachne, koda riwruok mar owete ma Jokristo. En adier ni ok ibi geno ni Nyasaye biro goloni midekreni e yor hono. Kata kamano, inyalo geno ni obiro miyoi rieko kod teko madwarore mar kedo gi moro ka moro kuom midekreni. (Nge. 2:7) Onyalo tegoi, komiyoi “tekono maduong’ ahinya.”—2 Kor. 4:7.

Joot: Joot manyiso hera kendo madewo nyalo konyi nyagori gi midekreni. Kata kamano, ng’e ni chuny joodi bende chandore. Ginyalo winjo ka gionge nyalo mana kaka in. Kata kamano, giikore mar konyi, kata mana e kinde matek. Wuoyo gi Nyasaye e lamo kaachiel kodgi biro konyi bedo gi chuny mokuwe.—Nge. 14:30.

Barbara wuoyo kuom nyare koda nyimine mamoko ma rowere e kanyakla, kowacho kama: “Giriwa lwedo e tij lendo. Kinda ma ginyiso jiwa kendo mora.” Zbigniew mor ahinya gi kony ma chiege miye. “Otimo thoth tich mag pacho. Okonya bende gi rwakruok, kendo pile ojating’ona bag ka wadhi e chokruoge mag Jokristo koda ka wan e tij lendo.”

Jokristo wetewa: Sama wan kanyachiel gi Jokristo wetewa, wayudo jip kod hoch. To nade kapo ni ok inyal dhi e chokruoge nikech midekreni? Magdalena wacho niya: “Kanyakla oseneno ni an bende awinjo gik mipuonjo e chokruok kuom makona weche manyalo winjo e tep. Jokristo wetena jolima mondo gine kaka ginyalo konya. Bende, gindikona barupe majiwa. Ng’eyo ni gipara kendo ni gidewo chal mara konya nano.”

Izabela, ma nigi tuwo mar parruok wacho kama: “Ei kanyakla an gi ‘wuone’ gi ‘mine’ mathoth mawinja kendo matemo ng’eyo chalna. Kanyakla chalo kaka jooda—kanyo e kama ayudoe kuwe gi mor.”

 Ok ber ka jogo mayudo chandruoge ‘opogore giwegi’ gi jomoko. Kar mano, gitimo maber ka gibedo kanyachiel gi joma nie kanyakla. (Nge. 18:1) Kuom timo mano, gichiwo jip ne jomoko. Kar chakruok, nyalo bedo ni ok ibi nyiso owete gi nyimine dwaro magi. Kata kamano, Jokristo weteni biro bedo mamor kinyisogi. Mano biro miyo ginyisi ‘hera maonge miganga.’ (1 Pet. 1:22) Donge inyalo nyisogi ni diher mondo giting’i ka idhi e chokruok, dhi kodgi e tij lendo, kata bedo gi mbaka kodgi? En adier ni, ok onego wachun-gi ni gikonywa, to onego wanyis chuny mar erokamano.

Bed gi paro mowinjore: Gimaduong’ manyalo konyi nano gi mor e bwo midekreni en paro ma in-go iwuon. Ka in ng’at mosiko asika kokuyo, mano nyalo miyo ibed gi paro maok kare. Muma wacho niya: “Chuny dhano e momiye teko kotuwo; to chuny mool, ng’a manyale?”—Nge. 18:14.

Magdalena wacho kama: “Atemo matek mondo kik aket pacha kuom chandruogena. Atemo timo gik mamiya mor e odiechiengego mawinjo maber. Ayudo jip kuom somo sigand jogo mosechung’ motegno kata obedo ni ne gin gi midekre.” Izabela yudo jing’o kuom ng’eyo ni Jehova ohere kendo ogene. Owacho kama: “Awinjo ka an gi ng’ama ogena, kendo anyalo dak nikech en. Bende, an gi geno majaber mar kinde mabiro.”

Zbigniew wacho niya: “Tuwona miyo abedo ng’ama bolore kendo mawinjo wach. Opuonja nyiso rieko koda paro maber kaachiel gi weyone jomoko richogi koa e chunya. Asepuonjora yudo mor kuom tiyo ne Jehova maok ayuagra nikech chal mara. Kuom adier, mano osekonya medo timo dongruok e tiyo ne Jehova.”

Bed king’eyo ni Jehova neno kinda minyiso mar nano. Okechi e chandruokni kendo odewi. Wiye ok ‘bi wil gi tichni gi hera misenyiso ni iherogo nyinge.’ (Hib. 6:10) Jehova singo ne jogo duto moluore niya: “Ok anajwang’i ngang’, kendo ok anaweyi ngang’.”—Hib. 13:5.

Kapo ni kinde moko iwinjo ka chunyi onyosore, ket pachi kuom geno maber mar dak e piny manyien. Kinde okayo machiegni ma inine gi wang’i iwuon gweth mag Pinyruodh Nyasaye e piny ka!

[Sanduk/Piche manie ite mar 28, 29]

Gidhi Nyime Lendo Kata Obedo ni Gin gi Midekre

“Sani ok anyal wuotho kenda, omiyo chiega, owete kata nyimine moko hinyo dhi koda e tij lendo. Ajaketo e pacha ndiko mag Muma kod weche mabiro tiyogo e tij lendo.”—Jerzy, ma wang’e ok nen.

“Kaachiel gi lendo e yor simo, ahinyo ndiko barupe kendo ajatudora gi jomoko morwako wach. Sama an e osiptal ajaketo Muma koda bugewa machiegni gi otandana. Timo kamano osekonya chako mbaka mathoth mabeyo.”—Magdalena, en gi tuwo mar “systemic lupus erythematosus.”

“Ahero lendo ot ka ot, to sama ok awinj maber, alendo e yor simo.”—Izabela, nigi tuwo mar parruok.

“Ahero dok timo limbe kod konyo jomoko e puonjruok gi ji Muma. Kinde ma denda oyiena, ahero lendo ot ka ot.”—Barbara, en gi tuwo moro mar obwongo.

“Ajating’o gasede e bag mayot. Ajalendo nyaka e sa ma chokena maremo oyiena.”—Zbigniew, en gi tuwo mar “rheumatoid arthritis.”

[Picha manie ite mar 30]

Joma tindo gi joma dongo nyalo chiwo jip