Jehova Ong’eyo Kaka Onyalo Reso Joge

“Ruoth ong’eyo reso e temruok jo ma oluore.”—2 PET. 2:9.

ANG’O MOMIYO WANYALO BEDO GADIER NI JEHOVA:

Ong’eyo kinde sie ma gik moko biro timore e chopo dwarone?

Biro tiyo gi tekone mondo okaw okang’ e lo joge?

Ong’eyo kaka giko mar gik moko biro bedo?

1. Gin chal mage ma nobedie e kinde mar “masira maduong’”?

KUM ma Nyasaye biro kelo e wi piny ma Satan oteloeni, biro muoch apoya. (1 Thes. 5:2, 3) Kaka ‘ndalo maduong’no mar Jehova’ biro chakore, oganda dhano e piny biro bedo gi chochni. (Zef. 1:14-17) Chandruoge koda nok mar gik madwarore ema biro bedo mang’eny. Mago nobed kinde chandruok “ma pok nobedoe nyaka a chakruok piny nyaka chil kawuono.”—Som Mathayo 24:21, 22.

2, 3. (a) Ang’o mabiro timore ne oganda Nyasaye e kinde mar “masira maduong’”? (b) Ang’o mabiro tegowa ne gik mabiro timore nyime?

² E ndalo ma ‘masira maduong’no’ biro chomo e gikone, “Gog, manie piny Magog” biro kedo gi oganda Nyasaye e monj mogik. E kinde mar monjno, “oganda mar lueny man gi teko” nobi kedo gi oganda Nyasaye, mana kaka ‘piny ma luoch oumo.’ (Eze. 38:2, 14-16) Onge riwruok moro amora mar oganda dhano ma noriw lwedo jo Jehova. Resruok margi nobed mana kuom lwet Nyasaye kende. To ere kaka ginitim e kinde ma ibiro dwar kethogi kamano?

³ Ka in jatich Jehova, be in gi yie ni Jehova nyalo, kendo ni obiro reso joge mi gikal e masira maduong’no? Jaote Petro nondiko niya: “Ruoth ong’eyo reso e temruok jo ma oluore, kendo keto jo ma ok kare e kum mar tuech nyaka chop chieng’no mar bura.” (2 Pet. 2:9) Paro matut kuom kaka Jehova noreso joge e ndalo machon nyalo tegowa ne gik mabiro timore nyime. Weuru wanon ane ranyisi adek mabiro miyowa bedo gadier ni Jehova nigi nyalo mar reso joge.

TONY E ATARO MAR PINY MANGIMA

4. Ang’o momiyo gik moko ne nyaka tim e kinde madwarore kuom wach Ataro?

⁴ Mokwongo, non ane sigand Ataro mar pi mar ndalo Noa. Mondo dwaro mar Jehova otimre, gik moko ne nyaka tim e kinde sie madwarore. Tich maduong’ mar gero yie ne nyaka tieki, mi rwak le e iye kapok koth nochako chwe. Bug Chakruok nyiso ni Jehova ok norito nyaka tij gero yie orum mondi, eka onyis kinde ma ne Ataro dhi chakoree, ka gima ne dwarore ni opar mondi po nono tij gedo ne nyalo deko. Kar mano, chon kapok nowacho ne Noa gimoro amora e wi wach gero yie, Nyasaye noseketo kinde sie ma Ataro ne dhi chakoree. Ere kaka wanyalo ng’eyo mano?

5. Kaluwore gi Chakruok 6:3, Jehova nong’ado mar timo ang’o, to karang’o ma nogoloe chikno?

⁵ Muma wachonwa ni Jehova nogolo chik e polo. Kaluwore gi Chakruok 6:3, nowacho kama: “Roho mara ok noked gi dhano ndalo duto, nikech en ringruok: to ndalone nobedi higini piero apar gi piero ariyo.” Wechego ne ok nyis ni koro hik dhano ne dhi bedo mia gi piero ariyo kapok otho. Ne ginyiso gima Jehova noseng’ado e wi kinde ma ne odhi goloe richo e piny. * To nikech Ataro mar pi nochakore e higa 2370 Ka Ndalowa Podi (K.N.P.), wanyalo ng’ado ni Nyasaye nogolo chikno e higa 2490 K.N.P. E kindeno, Noa ne jahigini 480. (Chak. 7:6) Higini 20 bang’e, e higa 2470 K.N.P., Noa nochako nyuolo yawuote. (Chak. 5:32) Chiegni higini mia achiel nodong’ kapok Ataro ochakore, kata kamano Jehova podi ne ok oelo ne Noa migawo makende ma nodhi bedogo e reso oganda dhano. Nyasaye ne dhi rito kuom ndalo marom nade kapok oelo ne Noa wachno?

6. En karang’o ma Jehova nochiko Noa mondo oger yie?

⁶ Nenore ni Jehova norito kuom higini pieche kapok oelo ne Noa gino ma nodwaro timo. Ang’o momiyo wanyalo wacho kamano? Weche ma Nyasaye okudho gi muche, nyiso ni yawuot Noa ne gin jomadongo mosekendo e kinde ma Nyasaye nochikoe Noa ni mondo oger yie. Jehova nowachone niya: “Anatim singruok kodi; kendo inidonji e yie, in kod yawuoti, kod chiegi, gi mond yawuoti kodi.” (Chak. 6:9-18) Omiyo, nenore ni kane Noa oyudo migawo mar gero yie, higini 40 kata 50 kende ema ne odong’ ka Ataro podi.

7. (a) Ere kaka Noa kod joode nonyiso yie? (b) En karang’o ma Nyasaye nowacho ne Noa kinde sie ma Ataro ne dhi chakoree?

⁷ Sama tij gero yie ne dhi nyime, nyaka bed ni Noa kod joode ne penjore e wi kaka Nyasaye ne dhi chopo dwarone koda kinde ma Ataro ne dhi chakoree. Kata kamano, bedo ni ne ok ging’eyo wechego ne ok omonogi gero yie. Ndiko wacho ni: “Noa notimo kamano; duto ma Nyasaye nochike, kamano notimo.” (Chak. 6:22) Kane odiechienge abiriyo odong’, eka Jehova nowacho ne Noa kinde sie ma Ataro ne dhi chakoree, to mago ne gin mana odiechienge moromo Noa kod joode rwako le e yie. Kuom mano, kane otuche mag polo oyawore “e higa piero apar auchiel mar Noa, e dwe mar ariyo, e ndalo apar gabiriyo mar dweno,” gik moko duto ne oseiki.—Chak. 7:1-5, 11.

8. Ere kaka sigand Ataro miyo wabedo gadier ni Jehova ong’eyo kinde mobiro resoe joge?

⁸ Sigand Ataro ok nyiswa mana kaka Jehova olony e rito kinde sie moseketo,  to bende onyisowa kaka en Jawar mar joge. Kaka giko mar piny marachni medo kayo machiegni, wanyalo bedo gadier ni dwaro duto ma Jehova oseyango biro timore e kinde sie moseketo, e “chieng’no gi sano.”—Math. 24:36; som Habakkuk 2:3.

NE ORESGI E NAM MAKWAR

9, 10. Ere kaka Jehova notiyo gi joge e ywayo jolweny mag Misri e obadho?

⁹ Nyaka chop sani, waseneno ni Jehova nigi nyalo mar chiko gik moko mondo otimre e kinde sie madwarore mondo mi ochop dwarone. Ranyisi mar ariyo mwadwaro nono nyiso gimachielo momiyo onego wagen ni Jehova biro reso joge: Obiro tiyo gi teko ma en-go maonge giko, e neno ni dwarone timore. Jehova nigi adier chuth kuom nyalo ma en-go mar reso jotichne, kendo mano osemiyo otiyo gi joge seche moko kaka obadho mar ywayo jowasike. Mano e kaka nobedo, kane ogonyo Jo-Israel a e twech mar Jo-Misri.

¹⁰ Kwan Jo-Israel ma ne owuok Misri ne nyalo bedo ji madirom milion adek. Jehova nochiko Musa mondo otagi kotiyo gi yo ma ne omiyo Farao oparo ni ne giduodore e piny maonge kuma ne gichomo moriere. (Som Wuok 14:1-4.) Mano nomiyo Farao otayo jolweny mage e lawo wasumbgi machon, mi giloronegi e Nam Makwar. Nonenore ka gima ne onge yor tony. (Wuok 14:5-10) Kata kamano, adier en ni ngima Jo-Israel ne ok ni kamarach kata matin. Nikech ang’o? En nikech Jehova ne chiegni kawo okang’ mar resogi.

11, 12. (a) Ere kaka Jehova nokawo okang’ e lo joge? (b) Ang’o ma ne otimore nikech okang’ ma Nyasaye nokawo, to siganani puonjowa ang’o kuom Jehova?

¹¹ “Siro mar bor polo” ma ne tayo Jo-Israel nodok ka tokgi, kendo mano nogeng’o ne jolweny mag Farao kaketogi e mudho. Kata kamano, kuom Jo-Israel, sirono ne rieny kamiyogi ler gotieno. (Som Wuok 14:19, 20.) Kae to Jehova nobaro pi diere kotiyo gi yamo  mager moa yo ugwe, mi “noloko nam lowo motwo.” Mano en gima nokawo kinde nimar ndiko wacho kama: ‘Kendo [“Gikone,” New World Translation] nyithind Israel nodhiyo e chuny nam kuom lowo notwo.’ Koporgi gi jolweny mag Farao e gechegi mag lweny, Jo-Israel to ne wuotho mana mos. To ema podi Jo-Misri ne ok nyal jukogi, nimar Jehova ne kedo ne Israel. “Nochando oganda mar Misri. Nogolo tiend gechegi, momiyo ok giyuware maber.”—Wuok 14:21-25.

¹² Kakoro Jo-Israel duto ne osekalo modhi loka cha, Jehova nochiko Musa niya: ‘Rie lueti kuom nam, mondo pige oduogi kuom Jo-Misri, kuom gechegi, kendo kuom jogi ma joidh ambuoche.’ Sama ne jolweny temo ringo pi ma ne bironegi matek, “Jehova nogoyo Jo-Misri piny e chuny nam.” Ne ok ginyal tony. “Ne ok odong’ kata achiel kuomgi.” (Wuok 14:26-28) Omiyo, Jehova nonyiso ni en gi teko mar reso joge e bwo chal moro amora.

TONY E KETHRUOK MAR JERUSALEM

13. Gin weche mage ma nonego oluw ma Yesu nochiwo, to en penjo mane manyalo bedo ni jolupne ne penjore?

¹³ Jehova ong’eyo chuth kaka gik moko biro timore e chopo dwarone. Ranyisi mar adek mwadwaro nono biro konyowa neno gimomiyo ng’eyo mano dwarore: monj ma ne omonjgo Jerusalem e diere Jokristo mokwongo. Kokalo kuom Wuode, Jehova nochiwo weche ma Jokristo ma nodak Jerusalem kod Judea ne onego oluw, mondo mi gitony kapok kethruok mar dalano nochopo e higa 70 E Ndalowa (E.N.). Yesu nowacho niya: “Ka uneno Gi Mokuer ma kelo kethruok, ma janabi Daniel nowacho, kochung’ e ka maler, . . . eka jo manie Judea mondo giringi gidhi e gode.” (Math. 24:15, 16) To ere kaka jolup Yesu ne dhi fwenyo ni koro weche mokorgo ne chopo?

14. Ere kaka gik ma ne otimore nomiyo tiend weche ma Yesu nowacho onenre maler?

¹⁴ Kaka gik moko nochako timore, tiend weche Yesu nochako nenore maler. E higa 66 E.N., jolweny mag Rumi e bwo Cestius Gallus, nochopo Jerusalem mondo gitiek ng’anjo mar Jo-Yahudi. Kane jong’anjo ma Jo-Yahudi mong’ere kaka Zealots, ne oringo dhi bwok ei hekalu, jolweny mag Rumi nochako ketho ohinga mar dalano. Jokristo ma ne otang’ ne nyalo neno maler tiend gima ne dhi nyime: Jolweny mag jolam nyiseche mag kido (tiende ni “Gi Mokuer”) ne ochopo nyaka e ohinga mar hekalu (tiende ni e “ka maler”). Mano ne en kinde mar jolup Yesu “mondo giringi gidhi e gode.” Kata kamano, ere kaka ne gidhi wuok e dala ma jolweny ma wasigu nolworo koni gi koni? Weche ne chiegni lokre e yo miwuoro.

15, 16. (a) Gin weche mage moriere ma Yesu nochiwo, to ang’o momiyo ne dwarore ahinya ni jolupne oluw wechego? (b) Resruokwa biro luwore gang’o?

 ¹⁵ Gimiwuoro en ni Cestius Gallus koda jolweny mage noweyo lworo Jerusalem mi gichako a. Jo-Yahudi ma ne ng’anjo nochako lawogi. Nikech joma ne nie kedono koro nosedhi, apoya nono koro jolup Yesu ne nigi thuolo mar ringo. Noyudo Yesu osechiko moriere ni giwe mwandugi chien kendo gia kanyo maok odeko. (Som Mathayo 24:17, 18.) Be adier ne dwarore ni gikaw okang’ mapiyo? Ee, gima notimore mapiyo bang’e nyiso mano. Mana bang’ odiechienge manok, Jo-Yahudi ma ne ong’anjo noduogo, kendo ne gichako chuno jo Jerusalem kod Judea mondo oriwre kodgi e ng’anjo. Chal mar dalano nobedo marach nikech ywaruok e kind Jo-Yahudi ma ne laro teko mar loch. Ringo a kanyo koro nomedo bedo matek. Kane Jo-Rumi oduogo e higa 70 E.N., ringo koro ne ok nyalre chuth. (Luka 19:43) Ng’ato ang’ata ma ne odigini koro nomoko! Kuom Jokristo ma ne oseringo nyaka e gode, luwo kaka Yesu nochiko noreso ngimagi. Ne gineno gi wang’gi giwegi ni Jehova ong’eyo kaka dores joge. En puonj mane mwanyalo yudo kuom siganano?

¹⁶ E kinde mar masira maduong’, biro dwarore ni Jokristo owinj kendo oluw weche michikowago koa e Wach Nyasaye koda e riwruok mar oganda mare. Kuom ranyisi, wach ma Yesu nochiko ni ji ‘oringi odhi e gode,’ en wach ma nigi puonj e ndalowa. Ok wang’eyo kit ringo mabiro dwarore e kindego. * Kata kamano, wanyalo bedo gadier ni Jehova biro miyo wawinj maler tiend weche mochikowa godo, e kinde mabiro dwarore ni waluwgi. Nikech resruokwa biro luwore gi kaka wawinjo wach, ber ka wapenjore wawegi niya: ‘Ere kaka ajatimo e wi weche ma Jehova chiko godo joge gie sani? Be aluwogi mapiyo, koso adigni kuom winjo wach?’—Jak. 3:17.

ITEGOWA NE GIGO MAN NYIME

17. Weche ma Habakkuk nokoro nyiso ang’o kuom monj ma nomonjgo oganda Nyasaye?

¹⁷ Koro weuru wadog ane e monj mogik mar Gog, ma a walose e chak sulani. E weche mamoko mokor motudore gi wachno, Habakkuk nowacho niya: ‘Nawinjo, mi kibaji nogoya, dend dhoga ne otetni nikech dwolno; chokega ne chalo ka motop, kendo nakirini kama ne antie, ni mondo anindi e ndalo mar chandruok, ka ma jalo [tiende ni Nyasaye] nobi kuom ji [tiende ni jolweny ma wasigu] mondo omonjgi.’ (Hab. 3:16) Winjo awinja ni ne idhi monj oganda Nyasaye nomiyo i janabino ochandore, dend dhoge ne tetni, kendo tekone ne orumo. Gima ne otimore ne Habakkuk nyiso kaka wanachal ka joma nie chandruok marach ahinya e kinde ma jolweny mag Gog obiro kedo kodwa. To ema podi janabino noikore mar nindo korito mos odiechieng’no maduong’ mar Jehova, kogeno ni Jehova ne dhi reso joge. Wabende wanyalo bedo gi geno makamano.—Hab. 3:18, 19.

18. (a) Ang’o momiyo ok onego waluor monj mochomowa nyime? (b) Wabiro nono wach mane e sula maluwo?

¹⁸ Ranyisi adek mwasenono nyiso maler ni Jehova ong’eyo kaka onyalo reso joge. Dwarone ok nyal rem ngang’; locho to nyaka olochi. Kata kamano, mondo wabed kode e locho maduong’no, nyaka wasik kwachung’ motegno nyaka giko. Ere kaka Jehova konyowa siko kwachung’ motegno gie sani? Mano e wach ma wanawuoe e sula maluwo.

[Weche moler piny]

[Penjo mag Puonjruok]

[Picha manie ite mar 24]

Be Jo-Israel ne nie bwo chal marach ma ne nyalo miyo jolwenj Farao hinygi?