‘Wuowi Dwaro Elo ne Ji Wuoro’

‘Onge ng’a mong’eyo Wuoro ni en ng’a, to mana Wuowi, kendo ng’ato ma Wuowi dwaro oelone.’—LUKA 10:22.

INYALO DWOKO NADE?

Ang’o momiyo Yesu ema ne owinjore mar elo Wuoro?

Ere kaka Yesu ne oelo wuoro ne jomoko?

Gin yore mage minyalo luwogo ranyisi Yesu e elo Wuoro?

1, 2. En penjo mane mosebedo matek ne ji mang’eny dwoko, to nikech ang’o?

‘NYASAYE en ng’a?’ Mano en penjo matek ne ji mang’eny dwoko. Kuom ranyisi, kata obedo ni thoth jogo maluongore ni Jokristo puonjo ni Nyasaye en Nyadidek, podi ng’enygi neno ni winjo tiend puonjno ok nyalre. Jandiko moro mabende en jatend din, nowacho kama: “Mano en puonj mohingo pach dhano. En puonj maok luwre gi rieko ma omi dhano.” Bende, thoth joma luwo puonj mar ni gik moko nosieko kendgi ok oyie ni Nyasaye nitie. Giwacho ni chwech duto mabeyo miwuoro nosieko asieka kendgi. Kata kamano, Charles Darwin ne ok opuonjo ni Nyasaye onge, nimar nowacho niya: “Kaka aneno, wanyalo ng’ado ni wachno duto en gima ohingo pach dhano.”

² Kata bed ni ji oyie kuom puonj mopogore opogore, thothgi osepenjore kabe Nyasaye nitie. Kata kamano, sama yudo dwoko mowinjore odhierogi, gikone thothgi ol gi manyo Nyasaye. Kuom adier, Satan ‘osegeng’o paro mar joma ok oyie.’ (2 Kor. 4:4) Mano emomiyo thoth dhano nigi kia kendo pachgi osechochi, mi ok ging’eyo e yo madier, Wuoro ma e Jachwech mar gik moko duto!—Isa. 45:18.

3 (a) En ng’ano moseelonwa Jachwech? (b) Gin penjo mage mwabiro nono?

³ Kata kamano, dwarore ahinya ni mondo ji ong’e adiera e wi Nyasaye. Nikech ang’o? En nikech mana jogo maluongo ‘nying’ Jehova’ ema ibiro resi. (Rumi 10:13) Luongo nying’ Nyasaye dwaro ni wang’e Jehova kendo kawe kaka Ng’ato. Yesu Kristo ne okonyo jopuonjrene ng’eyo wach madwarore ahinyani. Ne oelonegi Wuoro. (Som Luka 10:22.)  Ang’o momiyo Yesu ema ne nyalo elo Wuoro moloyo ng’at moro amora? Ere kaka Yesu notimo kamano? To ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesu kuom elo Wuoro ne jomoko? Weuru wanon ane penjogo.

YESU KRISTO—OWINJORE MOLOYO

4, 5. Ang’o momiyo Yesu ne owinjore ahinya mar elo Wuon mare?

⁴ Yesu e jal ma ne owinjore moloyo elo Wuon mare. Nikech ang’o? En nikech kapok nochwe chwech mamoko mangima duto, noyudo ka Jal ma bang’e nobiro mobedo Yesu, ne nitie e polo kaka “Wuowi ma miderma mar Nyasaye.” (Joh. 1:14; 3:18) Mano kaka ne en gi thuolo moyiedhi! Kapok nochwe gimoro amora, Wuowi ne ni mana gi Wuoro kende, kendo ne opuonjore mi ong’eyo Wuoro koda kido mage. Nyaka bed ni Wuoro gi Wuowi ne wuoyo e wi weche mang’eny, kendo hera matut e kindgi ne omedo dongo kuom higini tara maok kwanre. (Joh. 5:20; 14:31) Mano kaka nyaka bed ni Wuowi nopong’ gi ng’eyo kod rieko e wi kido mag Wuon mare!—Som Jo Kolosai 1:15-17.

⁵ Wuoro noketo Wuowi mondo obed Jal mawuoyo e loye, tiende ni, “Wach Nyasaye.” (Fwe. 19:13) Kuom mano, Yesu ema ne owinjore ahinya mar elo Wuon mare ne jomoko. En gima owinjore ni, Johana jandik-Injili wuoyo kuom Yesu, ma e “Wach,” ka gima en e “kor Wuoro.” (Joh. 1:1, 18) Kotiyo gi wachno, Johana nyiso tim ma Jo-Yahudi ma ndalone ne hinyo timo e seche mag gago. Wendo achiel ne nyalo bet e nyim ng’at machielo e kom achiel mariwogi. Nikech ji ariyogo ne ni machiegni ahinya, ne ginyalo goyo mbaka e yo mayot. Kuom mano, nikech Wuowi ne ni e “kor” Wuoro, ne obedo gi mbaka matut gi Wuoro.

6, 7. Ere kaka winjruok me kind Wuoro gi Wuowi ne omedo dongo?

⁶ Winjruok ma ne nie kind Wuoro gi Wuowi ne siko kadongo. Wuowi nobedo jal ma ‘Nyasaye ne morgo pile.’ (Som Ngeche 8:22, 23, 30, 31.) Kuom mano, wanyalo wacho ni winjruok ma ne nie kindgi ne obedo motegno kaka ne gimedo tiyo kanyachiel, kendo kaka Wuowi ne puonjore bedo gi kido kaka mar Wuon mare. Bang’ chweyo malaike koda dhano, Wuowi ne oneno kaka Jehova ne timo ne moro ka moro kuomgi, kendo onge kiawa ni ne omor ahinya gi kido ma Nyasaye ne nyiso.

⁷ Kata mana e kinde ma bang’e kane Satan oketo kiawa kabe Jehova nigi ratiro mar bedo Jaloch, mano ne omiyo Wuowi thuolo mar puonjore kaka Jehova ne dhi nyiso hera, ng’ado bura kare, rieko, koda teko e bwo chal matek. Onge kiawa, ni mano ne dhi miyo Yesu oikre mar kedo gi pek, kaka ma bang’e ne oromogo e piny e tije mar Nyasaye.—Joh. 5:19.

8. Ere kaka weche mag Injili konyowa ng’eyo kido mag Wuoro?

⁸ Nikech ne en gi winjruok machiegni gi Jehova, Wuowi ne olero Wuon mare e yo matut ahinya moloyo kaka ng’at moro amora ne nyalo timo. Donge onge yo moro amora maberie ahinya, ma wanyalo ng’eyogo Wuoro maloyo nono gima Wuode ma miderma nopuonjo kendo timo? Kuom ranyisi, par ane kaka dine obedonwa matek ng’eyo maber chuth tiend “hera” kuom somo mana buk moro malero tiend weche. Kata kamano, kuom somo kendo paro matut weche jondik-Injili e wi Yesu, kaka notiyo ne Nyasaye koda yorege mag dewo jomoko, koro wanyalo  ng’eyo tiend wacho ni, “Nyasaye en hera.” (1 Joh. 4:8, 16) Kamano bende e kaka inyalo wachi kuom kido mamoko mag Nyasaye ma Yesu ne oelo ne jopuonjrene kane en e piny.

KAKA YESU NE OELO WUON MARE

9. (a) Gin yore ariyo mage ma Yesu ne oelogo Wuon mare? (b) Chiw ane ranyisi kaka Yesu ne oelo Wuon mare kokalo kuom puonjge.

⁹ Ere kaka Yesu ne oelo Wuoro ne jopuonjrene ma kindene, koda mago ma ne dhi betie e kinde mabiro? Notimo kamano e yore ariyo: kokalo kuom puonj koda timne. Weuru wakwong wanon ane puonj mag Yesu. Weche ma Yesu nopuonjo jolupne nonyiso ng’eyo matut ma ne en-go kuom kaka Wuon mare paro, winjo, kendo timo. Kuom ranyisi, Yesu noporo Wuon mare gi wuon kweth mohero rombene ahinya, kendo ne odhi manyo achiel kuomgi ma nolal. Yesu nowacho ni, kane jalo oyudo rombo ma nolal, ne “omor kuome moloyo piero ongachiel gi ongachielgo ma ok norwenyo.” Ranyisino ne oting’o puonj mane? Yesu ne olero kama: “Kamano bende, ok en dwaro mar Wuonu me polo ni achiel kuom jo matindogi olal.” (Math. 18:12-14) Ranyisino nyalo puonji ang’o e wi Jehova? Kata kapo ni seche moko inenri e wang’i ka ng’at manono kendo ka gima onge ng’ama dewi, ber ng’eyo ni Wuoru me polo to dewi. E wang’e, in achiel kuom ‘joma tindo’ ma Yesu ne owuoyoe.

10. Ere kaka Yesu ne oelo Wuon mare kokalo kuom timne?

¹⁰ Yo mar ariyo ma Yesu ne oelogo Wuon mare ne jopuonjrene ne en kokalo kuom timne. Omiyo, kane jaote Filipo openjo Yesu ni: “Nyiswa Wuoro,” Yesu ne nikare wacho niya: “Ng’a mosenena, oseneno Wuoro.” (Joh. 14:8, 9) Wanon ane ranyisi moko ma Yesu nonyisogo kido mag Wuon mare. Kane jadhoho moro osayo Yesu mondo ochange, Yesu ne omulo ng’at ‘ma dhoho ne osasono’ kendo wachone niya: “Ayie, pwodhri.” Bang’ kane osechange, onge kiawa ni jadhohono ne nyalo neno lwet Jehova kuom gima Yesu notimo. (Luka 5:12, 13) Bende, kane Lazaro otho, nyaka bed ni jopuonjre ne oneno kech mar Wuoro, kuom kaka ‘mirima nomako Yesu, moneno lit’ mi ‘pi wang’e ochuer.’ Kata obedo ni Yesu nong’eyo ni ne odhi chiero Lazaro, ne owinjo lit ma ne ni kuom jood Lazaro koda osiepegi. (Joh. 11:32-35, 40-43) Nyalo bedo ni nitie weche mamoko ma in iwuon ihero ei Muma makonyi neno kech mar Wuoro kokalo kuom kaka Yesu ne timo ne ji.

11. (a) Sama ne Yesu pwodho hekalu, ne oelo ang’o e wi Wuon mare? (b) Ang’o momiyo sigand Yesu mar pwodho hekalu duogo chunywa?

¹¹ Kata kamano, en wach mane mwanyalo ng’ado kuom tim Yesu mar  pwodho hekalu? Tem ane paro gima ne timore: Yesu noloso tond chueto, kendo riembo oko jogo ma ne uso dhok kod rombe. Nopuko pes jowil-pesa kendo loko mesagi. (Joh. 2:13-17) Okang’ mager ma nokawono nomiyo jopuonjrene oparo weche ma ne Ruoth Daudi okoro niya: “Hero tich me odi osechama.” (Zab. 69:9) Kuom kawo okang’ motegno kamano, Yesu nonyiso gombo matut ma ne en-go mar kedo ne lamo madier. Be inyalo neno kido mar Wuoro e gima notimoreno? Mano paronwa ni Nyasaye ok ni mana gi teko mang’eny mar golo richo e piny kende, to bende en gi gombo maduong’ mar timo kamano. Okang’ motegno ma Yesu nokawo bang’ neno gimarach, elonwa kaka Wuoro nyaka bed ni winjo koneno kaka richo nya ahinya e piny ndalogi. Mano kaka ng’eyo wachno duogo chunywa sama wakedo gi gik maok kare mitimonwa!

12, 13. Ang’o mwanyalo puonjore e wi Jehova kuom kaka Yesu ne timo ne jopuonjrene?

¹² Weuru wanon ane ranyisi machielo—kaka Yesu ne timo ne jopuonjrene. Ne gisiko gi ywaruok e wi ng’ama ne duong’ moloyo e diergi. (Mari. 9:33-35; 10:43; Luka 9:46) Kuom kinde malach ma nosebedo gi Wuoro, Yesu nong’eyo kaka Jehova neno timbe ng’awruok. (2 Sam. 22:28; Zab. 138:6) E wi mano, Yesu ne oseneno kido makamago kuom Satan Jachien. Jaguondono ne dwaro mana huma kod duong’. Omiyo, mano kaka nyaka bed ni ne lit ne Yesu neno kaka kido makamano ne dhi nyime kuom jopuonjre ma noyudo osetiego! Kidono bende ne ni kuom jogo ma ne oyudo oseyiero mobedo joote! Ne ginyiso kido mar ng’awruok nyaka e odiechieng’ mogik mar Yesu e piny. (Luka 22:24-27) Kata kamano, Yesu pod ne odhi nyime rieyogi e yor ng’wono, kogeno ni gikone ne gidhi puonjore bedo gi chuny mamuol kaka mare.—Fili. 2:5-8.

¹³ Be inyalo neno kit Wuoro e yo ma Yesu ne nanogo korieyo kido maok kare ma ne ni kuom jopuonjrene? Ka ing’iyo timbe koda weche Yesu, be inyalo neno Wuoro maok jwang’ joge kata kapo ni gilwar nyadinwoya? Donge ng’eyo makamano e wi kido mag Nyasaye jiwowa dhi ire mondo wakwaye ng’wono kapo ni waketho?

WUOWI NE DWARO ELO WUON MARE

14. Ere kaka Yesu nonyiso ni ne odwaro elo ne ji Wuon mare?

¹⁴ Joloch mang’eny mag akor temo chiko ji kaka gidwaro kendo pandonegi weche madwarore ni ging’e. Mopogore gi mano, Yesu to ne dwaro nyiso ji weche e wi Wuoro, kendo elo wechego chuth ne jomoko. (Som Mathayo 11:27.) E wi mano, Yesu nomiyo jopuonjrene ‘rieko, mondo ging’e Nyasaye madier,’ ma en Jehova Nyasaye. (1 Joh. 5:20) Mano tiende en ang’o? Yesu noyawo pach jolupne mondo giwinj tiend puonjge e wi Wuoro. Ne ok opando nond Wuon mare kotiyo gi puonj magalagala mar Didek, puonj ma winjo kore tek.

15. Ang’o momiyo Yesu ne ok ochiwo weche duto e wi Wuon mare?

¹⁵ Be Yesu noelo duto ma ne ong’eyo e wi Wuon mare? Ooyo, nitie weche mang’eny ma nong’eyo to ne ok ohulo. (Som Johana 16:12.) Nikech ang’o? En nikech gie kindeno, jopuonjrene “ne ok nyal mako” wechego. Kata kamano, Yesu nolero ni ne idhi elnegi weche mang’eny e kinde ma ‘jakony,’ ma en roho maler ne dhi chopo, kendo telonegi ‘e adier duto.’ (Joh. 16:7, 13) Mana kaka jonyuol manyiso rieko nyalo weyo maok gihulo ne nyithindgi weche moko nyaka  chop gidongi, e kaka Yesu bende norito nyaka e kinde ma jopuonjrene ne nyalo winjo tiend weche moko e wi Wuoro. Yesu ne keto e paro kuonde ma ne giremie.

LUW RANYISI YESU KUOM KONYO JOMOKO NG’EYO JEHOVA

16, 17. Ang’o momiyo koro in e okang’ minyalo elo Wuoro ne jomoko?

¹⁶ Bang’ ng’eyo ng’ato maber kendo hero kido ma en-go mar hera, donge ibiro wuoyo kuome? Ka Yesu ne nie piny, nowuoyo kuom Wuon mare. (Joh. 17:25, 26) Donge wan bende wanyalo luwo ranyisine kuom elo Jehova ne jomoko?

¹⁷ Mana kaka waseneno, Yesu ne nigi ng’eyo matut e wi Wuon mare maloyo jomoko. Kata kamano, ne odwaro nyiso jomoko weche ma ne ong’eyo, kata mana miyo jolupne rieko mar winjo weche matut e wi kido mag Nyasaye. Kokalo kuom Yesu, donge waseng’eyo Wuoro e yo maber mopogore gi ji mang’eny ndalogi? Mano kaka wamor ahinya ni Yesu ne odwaro elonwa Wuon mare, kokalo kuom puonj mage koda timbene! Kuom adier, wanyalo pakore e yo mowinjore nimar wang’eyo Wuoro. (Yer. 9:24; 1 Kor. 1:31) Kaka wasetimo kinda mar sudo ir Jehova, en bende osesudo irwa. (Jak. 4:8) Kuom mano, wanyalo wuoyo gi jomoko ka wanyisogi ng’eyo ma wan-go. Ere kaka wanyalo timo kamano?

18, 19. Gin yore mage minyalo elogo wuoro ne jomoko? Ler ane.

¹⁸ Dwarore ni waluw ranyisi Yesu kuom elo Wuoro kokalo kuom weche koda timbewa. Ng’e ni ji mang’eny mwaromogo e tij lendo ok ong’eyo Nyasaye. Nyalo bedo ni puonj mag miriambo monogi ng’eyo Nyasaye e yo makare. Wanyalo nyisogi weche mwang’eyo e wi nying’ Nyasaye, dwaro mare ne dhano, koda kido mage kaka ileronwa ei Muma. E wi mano, wanyalo goyo mbaka gi Jokristo wetewa e wi weche moko manie Muma ma elonwa kido mag Nyasaye e yo ma ne ok wang’eyo chon. Timo kamano biro konyogi gibende.

¹⁹ To nade elo Wuoro kokalo kuom timbewa sama watemo luwo ranyisi mar Yesu? Sama ji neno hera mar Kristo e timbewa, mano biro ywayogi ir Wuoro kaachiel gi Yesu. (Efe. 5:1, 2) Jaote Paulo ne ojiwowa ni mondo ‘wabed joma luwo timne, kaka en bende noluwo tim Kristo.’ (1 Kor. 11:1) Mano kaka wan-gi thuolo majaber mar konyo ji neno Jehova kokalo kuom timbewa! Ee, mad waduto wadhi nyime luwo ranyisi Yesu mar elo Wuoro ne jomoko.

[Penjo mag Puonjruok]