Tang’ gi Obadho mag Jachien!

“Gitony gia e obadho mar Satan.”​—⁠2 TIM. 2:​26.

INYALO DWOKO NADE?

Onego inonri e yo mane kapo ni in gi tim mar wuoyo marach e wi jomoko?

Ang’o mwanyalo puonjore kuom ranyisi mar Pilato gi Petro, kaluwore gi wach mar luoro dhano?

Inyalo tang’ nade gi paro mar ni ok nyal weni richoni?

1, 2. Gin obadho mage ma Jachien tiyogo ma wabiro nono e sulani?

JACHIEN kinde duto temo mako jotich Jehova. Dwaro mare maduong’ ok en mondo oneggi, kaka jadwar nego le. Kar mano, gimaduong’ ma Jachien dwaro en ni mondo oti gi ng’at momakono kaka en ema odwaro.​​—⁠Som 2 Timotheo 2:​24-​26.

² Sama jadwar dwaro mako le kapod ngima, onyalo yiero tiyo gi obadho moro amora. Onyalo temo mondo leno obi e lela kama onyalo make kotiyo gi tol kata waya mochiki mondo omokie. Kata onyalo tiyo gi obadho mopondo mabiro mako leno apoya. Jachien tiyoga gi obadho machalo kamago mondo omakgo jotich Nyasaye. Ka wadwaro mondo kik omakwa, nyaka wabed motang’ kendo neno gik makonyowa ng’eyo kuonde ma Satan oketonwae obadho. Sulani biro konyowa neno kaka wanyalo ritore kuom obadho adek ma Jachien osebedo ka tiyogo e yo maber ahinya mondo omakgo jotich Nyasaye. Obadhogo gin (1) tiyo gi lep e yo marach, (2) luoro dhano, kod (3) paro ni Nyasaye ok nyal weyoni richoni. Sula maluwo mae, biro wuoyo e wi obadho ariyo mamoko ma Satan bende tiyogo.

GENG’ MACH MA LEP NYALO MOKO

3, 4. Ang’o manyalo timore ka ok warito lewwa? Chiw ane ranyisi.

³ Seche ma le nie bungu gin kama opondo maber. Jadwar nyalo moko mach e bunguno mondo lego owuogi kae to omakgi seche ma giringo. Kanyakla mar Jokristo, e kama owete gi nyimine yudoe rit maber. Jachien nyalo moko mach e kanyakla mondo owete gi nyimine oringi owe kanyakla. Bang’ weyo kanyakla, Jachien ngamogi. Ere kaka wanyalo riwo Jachien lwedo ka ok  wang’eyo, manyiso ni oserwakowa e obadho mare?

⁴ Jakobo nopimo lep gi mach. (Som Jakobo 3:​6-8.) Ka ok warito lewwa, to wanyalo chako moko mach e kanyakla. Mano nyalo timore e yo mane? Ne ane ranyisini: E chokruok mar kanyakla, ne oland ni nyaminwa moro oket mondo obed painia mapile. Bang’ chokruok, jolendo moko ariyo wuoyo e wi lendono. Achiel kuomgi nyiso kaka omor ni nyaminwano obedo painia. Jalendo machielo to keto kiawa kuom gimomiyo nyaminwano obedo painia kendo owacho ni mago gin mana nyisruok e kanyakla. E kind jolendo ariyogi, ere ma diher mondo obed osiepni? Ok tek neno ni mane kuom jolendo ariyogi madwaro moko mach e kanyakla kokalo kuom wechene.

5. Mondo wageng’ mach ma lep nyalo moko, onego wanonre e yo mane?

⁵ Ere kaka wanyalo geng’o mach ma lep nyalo moko? Yesu nowacho kama: “Gik mogundho e chuny ema dhok owacho.” (Math. 12:34) Omiyo okang’ mokwongo en nono chunywa. Be wageng’o gik manyalo miyo wabed gi chuny marach mabiro miyo wawuo e wi jomoko e yo maok ber? Kuom ranyisi, sama wawinjo ni owadwa moro tiyo matek mondo ochop e migepe moko e kanyakla, be waparo ni otimo kamano mondo omor Jehova koso waparo ni otimo kamano mondo oyud duong’? Kapo ni wan gi chuny mar keto kiawa kuom gima jomoko timo, ber mondo wapar ni Jachien bende noketo kiawa kuom gimomiyo Ayub ne tiyo ne Nyasaye. (Ayub 1:​9-​11) Kar bedo joma chich gi owadwa, ber mondo wawegi wanon gimomiyo wawuoyo kuome e yo marach. Be kuom adier nitie gimomiyo wachich kode kamano? Koso dibed ni wan bende wasebedo gi chuny maonge hera ma en kido monya ahinya e ndalogi mag giko?​​—⁠2 Tim. 3:​1-4.

6, 7. (a) Moko kuom gik manyalo miyo wawuo marach e wi jomoko gin mage? (b) Onego watim ang’o kapo ni ng’ato owacho kuomwa gima ok kare?

⁶ Ne ane gik mamoko mabende nyalo miyo waket kiawa kendo wuoyo marach e wi jomoko. Achiel nyalo bedo ni wadwaro ni wan ema ji one dongruok ma wasetimo. Ka wawuoyo marach e wi jomoko, watemo nyiso ni wan ema wabeyo moloyogi. Kata nyalo bedo ni watemo umo gima onego bed ni watimo to otamowa, to jomoko nigi nyalo mar time. Kata bed ni en sunga, nyiego, kata luoro ema miyo wawuoyo marach e wi jomoko, gima onego wang’e en ni timno nyalo ketho kama duong’.

⁷ Nyalo bedo ni waneno ni nitie gimomiyo onego wawuo marach e wi jomoko. Samoro  nitie gimoro marach ma ne giwacho ma ochwanyowa. Ka en kamano, to chulo kuor ok bi konyo. Timo mano medo mana chwalo mach maliel to mano e gima Jachien dwaro ni watim to ok Nyasaye. (2 Tim. 2:​26) Ber mondo waluw ranyisi mar Yesu kuom wachni. Ka nochaye, “ok nochecho.” Kar mano, “nochiwore ni Jal ma ng’ado bura kare.” (1 Pet. 2:​21-​23) Yesu ne ni gadier ni Jehova ne dhi rieyo weche e kinde moketo kendo kaka noneno ni berne. Wan bende onego wabed gi geno ma kamano kuom Nyasaye. Sama watiyo gi lewwa e chango chuny jomoko, wakonyo e rito “kuwe” e kanyakla.​​—⁠Som Jo Efeso 4:​1-3.

TANG’ GI OBADHO MAR LUORO DHANO

8, 9. Ang’o momiyo Pilato nong’adone Yesu buch tho?

⁸ Le mosemoko e obadho moro amora, ok yud thuolo mar ringo kendo. E yo ma kamano, ng’at mosedonjo e obadho mar luoro dhano, oselalo ratiro mare mar chiko ngimane. (Som Ngeche 29:25.) We wane ane ranyisi ariyo mag joma nodonjo e obadho mar luoro dhano, kod gima wanyalo puonjore e wi wachno.

⁹ Pontio Pilato ma ne en Jatend Rumi nong’eyo maber ni Yesu ne onge ketho kendo nenre ni ne ok odwar mondo otimne Yesu gimoro marach. Kuom adier, Pilato nowacho ni Yesu ne “ok osetimo gimoro mowinjore gi buch tho.” Kata kamano, Pilato pod nong’adone buch tho. Nikech ang’o? Nikech Pilato ne oluoro oganda. (Luka 23:⁠15, 21-​25) Ogandano nokok kamae ka gidwaro ni Pilato otim dwachgi: “Kigonyo ng’atni, to ok in osiep Kaisar.” (Joh. 19:12) Nyalo bedo ni Pilato noluor ni nonyalo lalo kome mar loch kata mana ngimane kapo ni odok ne Kristo. Omiyo noweyo mondo luoro dhano ochike otim dwaro mar Jachien.

10. Ang’o ma nomiyo Petro okwedo Kristo?

¹⁰ Petro ne en achiel kuom joote ma Yesu nohero ahinya. Nowacho e lela ni Yesu ne en Mesia. (Math. 16:16) Petro nomakore gi Yesu e kinde ma jopuonjre moko noweyo Yesu nikech ne ok giwinjo tiend puonj moro. (Joh. 6:​66-​69) Kendo kane jowasigu obiro mako Yesu, Petro notiyo gi ligangla mondo oresgo Ruodhe. (Joh. 18:⁠10, 11) Kata kamano, bang’e Petro nokwer ni ok nong’eyo Yesu Kristo. Ka diemo wang’, Petro nodonjo e obadho mar luoro dhano kendo luorono nomone kawo okang’ ma ne dwaro chir.​​—⁠Math. 26:⁠74, 75.

11. Nyalo dwarore ni waked gi gik mage maricho ma luoro dhano nyalo miyo wadonjie?

¹¹ Wan kaka Jokristo, dwarore wachung’ motegno mondo kik wawe luoro dhano omonwa timo gik mamoro Nyasaye. Weg tich kata jomoko nyalo temo chunowa mondo wariambi kata wadonj e tim terruok nikech waluoro dhano. Nyithindwa manie skul nyalo dwarore obed motang’ sama jowetegi temo chunogi gikwal penj, gine piche mag ponografi, gimadh ndawa, giti gi yedhe mamero, gimadh kong’o kata gidonj e timbe mag terruok. Omiyo ang’o manyalo konyowa kik wadonj e obadho mar luoro dhano, mondo kik watim gik maok mor Jehova?

12. Gin puonj mage mwanyalo yudo kuom nono ranyisi mag Pilato kod Petro?

¹² We wane ane gima wanyalo puonjore kuom ranyisi mag Pilato gi Petro. Pilato ok nong’eyo Kristo e yo maber chuth. Kata kamano, pod nong’eyo ni Yesu ne onge ketho kendo ni ne opogore gi dhano moro amora. Kata obedo kamano Pilato ne onge gi kido mar bolruok kendo ne ok ohero Nyasaye madier. Nikech mano, Jachien norwake e obadho mapiyo ahinya. Petro to nohero  Nyasaye kendo nong’eye e yo maber. En mana ni seche moko Petro, ne jarikni, kendo mano nomiyo odonjo e obadho mar luoro dhano. Kane pok omak Yesu, Petro nopakore kowacho ni: “Kata ji duto nochwanyre, to an ok nachwanyra.” (Mari. 14:29) Jaoteno ne nyalo ikore ne tembe ma ne ni nyime, ka dine obedo gi chir kuom Nyasaye kaka jandik-zaburi ma nowero kama: “Jehova osedokna; ok analuor: dhano dinyal tima ang’o? ” (Zab. 118:6) E otieno mogik mar ngimane kaka dhano e piny, Yesu ne odhi gi Petro kod joote moko ariyo e puodho mar Gethsemane. Kata kamano, kar mondo gisik ka gineno, Petro gi jowetene nonindo. Yesu nochiewogi monyisogi kama: “Rituru kendo lemuru, mondo kik udonj kar tem.” (Mari. 14:38) Kata kamano pod Petro nochako odok e nindo, kae to bang’e otienono nodonjo e obadho mar luoro dhano.

13. Wanyalo timo ang’o mondo kik wadonj e obadho mar timo gik maok nikare?

¹³ Ranyisi mar Pilato kod Petro nyalo miyowa puonj moro maber ahinya: Bedo gi ng’eyo makare, bolruok, horuok, hero kendo luoro Jehova, to ok luoro dhano, nyalo konyowa wabed motang’ chuth gi obadho mag Jachien. Ka wan gi yie motenore kuom ng’eyo makare, wabiro wuoyo gi chir kuom yiewa. Mano biro konyowa mondo kik wadonj e obadho mar luoro dhano. Ok onego wapar kata matin ni, wan ok wanyal donjo e obadho. Kar mano, onego wabolre kendo wanyis ni wageno teko mowuok kuom Nyasaye mondo okonywa loyo obadho mar luoro dhano. Dwarore wakwa Jehova rohone kendo wawe hera ma wan-go kuome omi waluw chikene kendo miyo nyinge duong’. E wi mano, dwarore bende ni waikre chon kapok waromo gi tem moro amora. Kuom ranyisi, dwarore walem kaachiel gi nyithindwa kendo ikogi mondo ging’e gima onego gitim sama jowadgi temo chunogi gitim gima rach.​​—⁠2 Kor. 13:7. *

TANG’ GI OBADHO MAR PARO NI NYASAYE OK NYAL WEYONI RICHO

14. Kaluwore gi ketho moro ma ne wasetimo e kinde mokalo, Jachien dwaro ni wabed gi paro mane?

¹⁴ Seche moko obadho mochikgo le nyalo bedo gi kidi kata osiki maduong’ motwe e wi yien manie wang’ yo kama leno biro kadhoe. Le maok otang’ nyalo nyono tol kata waya, kae to kidi kata osiki gonyore kendo lwar kuome. Chuny monyosore ma ng’ato nyalo bedogo bang’ timo richo, inyalo pim gi kidi mapekno. Sama waparo ketho moro ma ne watimo e kinde mosekalo, wanyalo bedo gi chuny ‘monyosore’ ahinya. (Som Zaburi 38:​3-5, 8.) Satan dwaro ni wapar ni Jehova ok nyalo weyonwa richowa kendo ni ok wanyal rito chike Jehova.

15, 16. Ere kaka wanyalo tang’ gi obadho mar paro ni ok nyal wenwa richowa?

¹⁵ Ere kaka inyalo tang’ gi obadhoni? Kapo ni isetimo richo moro mapek, kaw okang’ sani mondo ilos winjruok mari gi Jehova. Wuo gi jodong-kanyakla mondo okonyi. (Jak. 5:​14-​16) Tim duto minyalo mondo irie yoreni. (2 Kor. 7:​11) Kapo ni omiyi kum, kik chunyi nyosre. Kum en gima nyiso ni Jehova oheri. (Hib. 12:6) Ng’ad ei chunyi ni ok ibi nwoyo gik ma nomiyo idonjo e richono kendo itim kaka iseng’adono. Bang’ kisetimo lokruok e chunyi miweyo richo, bed gi yie motegno ni misango mar Yesu Kristo nyalo umo richoni.​​—⁠1 Joh. 4:⁠9, 14.

¹⁶ Jomoko osebedo gi chuny monyosore kata mana kuom richo ma ne osewenegi. Ka mano e gima timoreni, ng’e ni Jehova nong’wono ne Petro kaachiel gi joote mamoko nikech  ringo Wuode ma nohero e kinde matek ma ne dwarore ni gijiw Yesu. Jehova nong’wonone jal moro ma ne ogol e kanyakla mar Korintho nikech tim terruok ma ndhaga, bang’ kane oloko chunye. (1 Kor. 5:​1-5; 2 Kor. 2:​6-8) Muma wuoyo e wi jomoko ma notimo richo madongo, to pod Nyasaye noweyonegi richogi.​​—⁠2 Weche 33:⁠2, 10-​13; 1 Kor. 6:​9-​11.

17. Rawar nyalo konyowa nade?

¹⁷ Jehova biro ng’wononi kendo ok obi keto pache kuom richoni ka iloko chunyi gadier. Kik ipar kata matin ni misango mar Yesu mar rawar ok nyal umo richoni. Paro ni ok nyal weni richoni biro miyo idonj e obadho mar Satan. Kata bed ni Jachien dwaro ni ibed gi paro machalo nade, ng’e ni rawar nyalo umo richo mag ji duto ma nosetimo richo to oloko chunygi gadier. (Nge. 24:16) Keto yie kuom rawar mar Kristo nyalo goloni pek manie chunyi kendo nyalo miyi teko mar tiyone Nyasaye gi iyi duto, chunyi duto, koda riekoni duto.​​—⁠Math. 22:37.

WANG’EYO RIEKNI MAG SATAN

18. Wanyalo tang’ nade gi obadho mag Jachien?

¹⁸ Satan ok dew ni otiyo gi obadho mane e makowa, tek mana ni wadonjo e obadhogo. Nikech wang’eyo riekni mag Satan, wanyalo tang’ mondo Jachien kik makwa. (2 Kor. 2:⁠10, 11) Mondo kik wadonj e obadho mag Satan, dwarore walem mondo Nyasaye omiwa rieko mar nyagruok gi tembe. Jakobo nondiko kama: “Ka ng’ato kuomu ochando rieko, ber mondo okwa Nyasaye ma chiwo gi ng’wono ni ji duto, ma ok ochayo ng’ato; to nomiye.” (Jak. 1:5) Dwarore ni watim kaluwore gi kwayo magwa kuom timo puonjruok ma marwa wawegi, kendo timo kaka Wach Nyasaye chikowa. Buge malero Muma ma jatich mogen kendo mariek chiwonwa, leronwa obadho mag Jachien kendo konyowa kaka wanyalo tang’ gi obadhogo.

19, 20. Ang’o momiyo onego wasin gi gik maricho?

¹⁹ Lamo kaachiel gi puonjruok Muma, jiwowa waher gik mabeyo. Bende dwarore ni wasin gi gik maricho. (Zab. 97:10) Paro matut kuom gik maricho manyalo yudowa nikech gombo maricho, nyalo konyowa wakwed gombogo. (Jak. 1:⁠14, 15) Ka wasin gi gik maricho kendo wahero gik mabeyo, gik manyalo lombowa ma Satan oketo e obadho, ok bi makowa.

²⁰ Mano kaka wamor ni Nyasaye konyowa mondo kik Satan orwakwa e obadho! Kokalo kuom rohone maler, Wachne, kod riwruok mar ogandane, Jehova resowa kuom “Ng’a Marachno.” (Math. 6:​13) E sula maluwo, wabiro puonjore kaka wanyalo tang’ gi obadho mamoko ariyo, ma Jachien oseyudo ni tiyone maber ahinya e mako jotich Nyasaye.

[Weche moler piny]

[Penjo mag Puonjruok]

[Picha manie ite mar 21]

Tiyo gi lep e yo marach nyalo kelo chandruoge mang’eny e kanyakla

[Picha manie ite mar 24]

Inyalo golo ting’ mapek mar paro ni ok nyal weni richoni