Ng’ato Ka Ng’ato Owene Nyawadgi Kethone
Ng’ato Ka Ng’ato Owene Nyawadgi Kethone
“Ng’wonreuru, kendo weyoreuru richo ng’ato gi ng’ato.”—KOL. 3:13.
INYALO DWOKO NADE?
Ang’o momiyo onego wabed joma oikore weyone jomoko kethogi?
Yesu notiyo gi ranyisi mane manyiso gimomiyo onego wawene jomoko kethogi?
Gin ber mage mwabiro yudo kuom bedo gi chuny mar weyone jomoko kethogi?
1, 2. Ang’o momiyo en gima owinjore ahinya nono kabe iikori weyo ne jomoko richogi?
MUMA konyowa ng’eyo paro ma Jehova nigo kuom richo, koda kaka owinjo e chunye sama watimo richo. Muma bende nyisowa mathoth kuom kaka oikore weyonwa richowa. E sula mokalo, ne wapuonjore matut kuom chuny ma Daudi gi Manasse nonyiso ma nomiyo Jehova oweyonegi richogi. Ne giwinjo malit ahinya e chunygi nikech richo ma ne gitimo, mi gikwayo Jehova mondo owenegi, kendo ne ging’ado e chunygi gadier ni ok gibi nwoyo richogo. Gikone, Jehova ne orwakogi kendo.
2 We wanon ane kaka wan wawegi wanyalo bedo moikore weyone jomoko kethogi. Dine iwinjo nade e chunyi kapo ni watni moro ema ne otho nikech timbe Manasse? Be dine iweyo ne Manasse richone? Mano en penjo maduong’ ahinya nikech wadak e piny marach mopong’ gi timbe gero. Kare, ang’o momiyo dwarore Jakristo onyag chuny mar weyone jomoko richogi? To kapo ni ng’ato otimoni gimoro maok ber, ang’o manyalo konyi rito chunyi kaka Jehova dwaro, kendo bedo moikore weyone jomoko richogi?
GIMOMIYO ONEGO WAWENE JOMOKO KETHOGI
3-5. (a) Yesu notiyo gi ngero mane mondo okony jowinjone opar matut gimomiyo dwarore gibed gi chuny mar weyone jomoko richogi? (b) Yesu nochiwo puonj mane mayudore e Mathayo 18:21-35?
3 Nyaka wabed joma oikore weyone joma chwanyowa—gibed Jokristo wetewa e kanyakla kata joma ni oko. Timo kamano konyowa rito kuwe e kindwa gi joodwa, osiepewa, jomamoko, koda gi Jehova. Muma nyisowa ni bedo gi chuny mar weyone joma chwanyowa maok wadewo ni gichwanyowa nyadidi, en chik ma omi Jakristo. Yesu notiyo gi ngero moro mar jatich ma ne nigi gop ruodhe, kendo ngeroni konyowa ng’eyo gimomiyo nyaka wawe ne jomoko kethogi.
4 Jatijno ne nigi gop ruodhe mane nyalo kawe odiechienge milion 60 kotiyo eka ochul; to pod ruodhe ne oweyone gowino. Bang’ kanyo, jatijno ne oromo gi jatich wadgi ma ne nigi gope, to jatich wadgino ne nyalo chule gopeno kotiyo kuom odiechienge 100 kende. Nyawadgino ne ohombe mondo omiye ndalo matin mondo ochule, kata kamano jatjno ma ruodhe nowene gowi maduong’no nobolo jagope e od tuech. Ruodhe iye ne owang’ gi gima ne otimono. Ruoth nopenje kama: “Ne ok owinjore . . . ikech jatich wadu, kaka an bende asekechi koso? Eka ruodhe notimo mirima, mokete e lwet josand nyaka chop ochul gope duto.”—Math. 18:21-34.
5 En puonj mane ma Yesu miyowa kokalo kuom ngeroni? Yesu notieko ngerono kowacho kama: “E kaka Wuora me polo bende notimnu, ka ok chuny ng’ato ka ng’ato kuomu we ni wadgi.” (Math. 18:35) Puonj ma Yesu nochiwo nenore maler. Richo duto mwasetimo e ngimawa kaka dhano morem, nyiso maler ni wan gi gop Jehova kaluwore gi kaka wakethone. To ema pod Jehova oikore mar weyonwa richowa ma wabed ka joma ne ok okethone. Omiyo, ng’ato ang’ata madwaro bedo osiep Jehova, chune ni nyaka obed gi chuny mar weyone jomoko bende kethogi. Mano e gima Yesu nowacho e Twak mar Got niya: “Nikech kuweyo ni ji richogi, un bende Wuonu me polo nowenu. To ka ok uweyo ni ji richogi, Wuonu bende ok nowenu richou.”—Math. 6:14, 15.
6. Ang’o momiyo ok yot kinde duto weyone jomoko richogi?
6 Inyalo yie ni onego wawe ne jomoko richogi, kata kamano gi chunyi ma iye to ineno ni timo kamano ok yot. Mano en nikech thothne chunywa jachandore ahinya sama ng’ato ochwanyowa. Kuom ranyisi ng’ato nyalo bedo gi mirima, onyalo winjo ka gima ondhoge, onyalo gombo mondo ochul kuor, kata dwaro mondo ng’at mochwanyeno oyud kum kaluwore gi gimarach motimono. Kendo nitie jomoko ma neno ni ok ginyal weyo ne ng’ato ang’ata mochwanyogi. Kapo ni kamano e kaka in bende ijawinjo, ang’o minyalo timo mondo inyag chuny mar weyone jomoko kethogi kaka Jehova dwaro?
NON KAKA IWINJO E CHUNYI SECHE MA NG’ATO OCHWANYI
7, 8. Ang’o manyalo konyi bedo gi chuny mar weyone jomoko, sama gichwanyi?
7 Kapo ni adier otimnwa gimarach kata waparo apara ni otimnwa marach, iwa nyalo wang’ ahinya. Jal moro lero gima ne otimorene chieng’ moro kane iye owang’ ahinya. Owacho niya: “Nawuok e ot kawacho ni ok nachak aduog e odno kendo. Nawuotho mos karidora e ndara moro matin. Ka nachopo kamoro mokuwe maber, ich wang’ nochako rumo mos mos. Bang’e nadok pacho ka aywago ang’e gimomiyo iya ne owang’.” Mana kaka waneno e ranyisini, kinyalo kawo thuolo moromo mondo ich wang’ mari okuwe kaka jalno notimo, inyalo chako neno gik moko e yo maler kar timo gima biro miyo iywag ang’e bang’e.—Zab. 4:4; Nge. 14:29; Jak. 1:19, 20.
8 To nade ka mirimbi otamore rumo? Tem ane nono maber gima nyalo bedo ni keloni ich wang’. Dibed ni en nikech otimni marach, koso dibed nikech ng’ato onyisi achaye? Dibed ni iparo ni ng’ato otimoni gimoro marach goyiem? Be gima otimnino rach gadier? Nono gimomiyo iyi ne owang’, biro konyi ng’eyo puonj mag Ndiko manyalo konyi ibed gi paro mowinjore kendo timo gima Jehova oyiego. (Som Ngeche 15:28; 17:27.) Nono gik moko adimba kamano nyalo konyi weyo ne ng’at mochwanyi. Kata bed ni timo kamano ok yot, Wach Nyasaye nyalo konyi nono ‘paro koda dwaro manie chunyi’ kendo ibiro bedo gi chuny kaka mar Jehova mar weyone ji richogi.—Hib. 4:12.
BE ONEGO IPAR NI IN EMA ICHWANYI GOYIEM?
9, 10. (a) Inyalo timo nang’o kapo ni iparo ni ng’ato ochwanyi? (b) Ere kaka bedo gi paro makare kod chuny moikore weyone jomoko richogi nyalo konyo loko ngimani?
9 Thoth gik maricho matimore e ngima ng’ato nyalo miyo obed gi ich wang’. Kuom ranyisi, sama iriembo mtoki, iwinjo nade sama mtoka machielo chiegni tuomo mari. Ibiro timo ang’o? Jomoko igi wang’ ma gichak bayo weche ne dereba machielo. Kata kamano, in kaka Jakristo ok diher timo gima kamano.
10 Mano kaka en gima ber kwongo nono gima otimore kapok ikawo okang’ moro amora. Samoro nyalo bedo ni in bende in gi ketho kaluwore gi gima otimoreno nikech gimoro nyalo bedo ni ne ogalo pachi. Kata samoro nitie gima ne okethore e mtok dereba machielono. Puonj mwayudo kanyo en ni wanyalo dwoko ich wang’ chien, ka watemo nono gik moko e yo matut ka wan gi paro maler kendo waikore weyo ne ng’at machielo kethone. Eklesiastes 7:9 wacho kama: “Kik iyi wang’ piyo: ni mar ich wang’ obedo e chuny jo mofuwo.” Kik ipar ni in ema ji dwaro chwanyi goyiem. Kinde mang’eny, paro ma wajobedogo ni ng’ato ochwanyowa goyiem ok en adier, nikech thothne gik machwanyowa gin mana rem mag dhano wadwa kata nikech ok wang’eyo tiend gik matimore. Tem yawo pachi mondo inon matut gik miparo ni owachni kata otimni e yo marach, kendo ibed moikore weyone jomoko kethogi kuom hera. Ibiro yudo mor mang’eny kuom timo kamano.—Som 1 Petro 4:8.
‘KUWE MARU MONDO ODUOGNU’
11. Onego watim ang’o sama weg udi ok orwako wach mwateronegi?
11 Inyalo timo nade mondo ibed ng’ama hore mos sama ng’ato nyisi achaye ka in e tij lendo? Kane Yesu ooro jolendo 70, nonyisogi ni gikwa mondo kuwe obedie e ot ka ot ma gidonjoe. Nowachonegi niya: “Ka ng’at kuwe ni e odno, kuweu nobed kuome; to ka ng’at kuwe ongee, eka kuweu noduognu.” (Luka 10:1, 5, 6) Kinde duto wamor sama ji rwako wach maber ma wateronegi, nikech mano nyalo miyo giyud gweth mag wach maber ma walando. Kata kamano, seche moko joma walendonegi timo kodwa koko. Ang’o monego watim? Yesu nowacho ni pod onego wasik ka wan gi kuwe ma ne wabirogo. E ot ka ot mwadonjoe, onego wawuog ka wan gi kuwe e chunywa, kata bed mana ni wuon ot otimonwa ang’o. Kapo ni iwa nyalo wang’ nikech wuon ot ok orwakowa maber, to mano nyiso ni ok wabi siko gi kuwe ma Yesu nowuoyoe.
12. Kaluwore gi weche ma Paulo nowacho e Jo Efeso 4:31, 32, onego watim ang’o seche ma ng’ato ochwanyowa?
12 Tim duto minyalo mondo irit kuwe e chal moro amora, ok mana e seche ma in e tij lendo kende. Kinde duto, bedo ni waikore weyone jomoko ok nyis ni koro wayie gi gik maricho ma gitimo, kata wawuondore ni ok wachwanyore. Ikruok weyone ng’ato kethone, nyiso ni ok wadwar dhi nyime gi bedo kodgi gi ich wang’ kendo wadwaro rito kuwe e chunywa. Jomoko weyo mondo gik maricho ma jomoko timonegi omagi mor nikech giketo pachgi ahinya kuom gik marichogo. Kik iwe ich wang’ ochik ngimani. Ng’e ni ok inyal bedo mamor ka imako sadha ne jomoko. Omiyo, bed gi chuny mar weyone jomoko.—Som Jo Efeso 4:31, 32.
KAW OKANG’ MAMORO JEHOVA
13. (a) Ere kaka Jakristo nyalo timo mondo jasike one “wich kuot maduong’”? (b) Ang’o manyalo timore sama wabedo mang’won gi ng’at matimonwa gik maricho?
13 Seche moko ng’at maok en Jakristo nyalo chwanyi to inyalo dwaro ni inyise puonj mag Muma. Jaote Paulo nondiko kama: “‘Ka kech kayo jasiki, miye chiemo; ka riyo omake, miye gi ma domadhi; nikech kitimo kamano, nimiye neno wich kuot maduong’.’ Kik richo oloyi, to lo richo gi gi maber.” (Rumi 12:20, 21) Kinyiso muolo sama jomoko ger kodi, ginyalo loko chunygi ma gibed mang’won. Kapo ni inyalo bedo mamuol kendo ikecho ng’atno ma timoni gik maricho, inyalo miyo ogomb ng’eyo puonj mag Muma. Kata bed ni ok odew ng’wono mitimone, muolo mari kod timbeni mabeyo biro miyo odwar ng’eyo gimomiyo in ipogori gi jomoko.—1 Pet. 2:12; 3:16.
14. Kata bed ni ng’ato otimoni gimarach machalo nade, ang’o momiyo ok onego imak kode sadha?
14 Nitie joma ok owinjore wariwrego kata matin kuom kinde kaluwore gi chal mantie. Kuom ranyisi ok onego wariwre gi jogo ma kinde moko ne gin e kanyakla to ne ogolgi nikech ne gitimo richo maduong’ to gidagi loko chunygi. Kapo ni ng’at ma kamano notimoni gimarach, nyalo bedo matek ahinya weyone richone kata bed ni osetimo lokruok ma oduoke, nimar lit ma kamago kawo kinde malach kapok orumo. Ka in e chal ma kamago, dhi nyime kwayo Jehova e lamo mondo okonyi inyag chuny mar weyone ng’at machielono richone. To bende ok wang’eyo gima nie chunye. Jehova to ong’eyo. En ema onono kendo ong’eyo chal mar chuny ng’ato ma iye, kendo ohore mos gi joketho. (Zab. 7:9; Nge. 17:3) Mano emomiyo Ndiko wacho ni: “Kik uchul ng’ato richo kar richo. Keturu chunyu kuom gik ma ji duto neno ni ber. Ka nyalorenu, beduru gi kuwe kod ji duto, kaka unyalo. Joherana, kik uchul kuor kendu uwegi, to weuru ni Nyasaye kinde mar mirima; nikech nondiki niya, ‘Ruoth owacho ni, “Chulo kuor en mara; an to nachul.”’”(Rumi 12:17-19) Be in kare mondo ing’adne ng’at machielo bura? Ooyo. (Math. 7:1, 2) Kata kamano, inyalo bedo gadier ni Nyasaye ema ong’eyo ng’ado bura makare.
15.Ang’o mabiro konyowa mondo kik wabed gi ich wang’ mokalo tong’ gi ng’at motimonwa marach?
15 Kapo ni iwinjo e chunyi ni ng’ato otimoni gimarach, kendo iwinjo ka tekni weyone kata bed ni osekwayi ng’wono, nyalo bedo gimaber ng’eyo ni jalno bende en mana dhano morem ma ne onyuol e richo. (Rumi 3:23) Jehova kecho dhano duto monyuol e richo. Emomiyo owinjore ahinya walem ne ng’at mochwanyowa. Ok yot bedo gi mirima gi ng’at ma ikwayo mondo Jehova okonye. Yesu nowacho maler ni ok onego wamak sadha ne jogo matimonwa marach. Nowacho niya: “Heruru wasiku, kendo lamuru ni jo ma sandou.”—Math. 5:44.
16, 17. Onego itim nade sama jodong-kanyakla ong’ado ni jal ma ne otimoni richo oseloko chunye? To onego itim kamano nikech ang’o?
16 Kaluwore gi chenro ma Jehova oketo, jodong-kanyakla osemi migawo mar yalo buche mag richo madongo manie kanyakla. Owetegi onge gi nyalo mar neno gik moko e yo matut kaka Nyasaye, kata kamano gimaduong’ ma gidwaro en ng’ado paro kaluwore gi kaka Wach Nyasaye chiko kitayogi gi roho maler. Kuom mano, paro ma ging’ado bang’ kwayo Jehova e lamo biro nyiso paro ma Jehova nigo e wi wachno.—Math. 18:18.
17 E chal kaka magi ema makruokwa gi Nyasaye dwaroree. Onego wagen chuth yo ma Jehova ng’adogo weche e kanyakla, kendo yie gi paro ma jodongo ong’ado. Ka jodongo ong’ado ni ng’ato oseloko chunye, be ibiro weyone richone kendo nyiso ni pod ihere? (2 Kor. 2:5-8) Mano ok nyal bedo gima yot, to ahinya wuon kapo ni gima ne otimono ne ohinyo chunyi kata hinyo achiel kuom joodu. Kata kamano, ka iketo genoni kuom Jehova kod yorege mag ng’ado bura e kanyakla, ibiro timo gimaber miwuoro kendo manyiso rieko. Ibiro nyiso ni kuom adier, iikori weyone jomoko kethogi.—Nge. 3:5, 6.
18. Gin ber mage minyalo yudo kuom weyone jomoko kethogi?
18 Laktache molony e weche mag thieth wacho ni wayudo ber mang’eny ka waikore weyone jomoko kethogi. Mano konyowa bedo gi chuny man thuolo nikech waweyo mirima kendo wagolo kuyo e chunywa. Kendo timo kamano konyowa bedo gi winjruok maber gi jomoko. To ka ok waweyone jomoko, mano nyalo miyo wawinj ka watuwo kendo bedo gi chuny mapek. Mani nyalo miyo obednwa matek bedo gi winjruok maber gi jomoko. Kata kamano ber maduong’ ma wayudo ka waikore weyone jomoko kethogi, en ni wabedo gi winjruok maber gi Jehova, Wuonwa me polo.—Som Jo Kolosai 3:12-14.
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha e ite mar 27]
En puonj mane mwayudo kuom ngero ma Yesu notiyogoni?
[Picha e ite mar 30]
Bedo moikore weyone jomoko kethogi en gima dwarore kuom Jakristo
