NYAMINWA moro miluongo ni Monika mosebedo e kend kuom higni madirom 35 nowacho niya: “An gi jaoda wang’eyore maber ahinya. Kata obedo ni wasedak kuom hignigo duto, ng’ato ka ng’ato kuomwa pod dhi nyime ng’eyo gik manyien kuom nyawadgi.” Onge kiawa ni ng’enywa bende nyalo wacho kamano kuom mondegi, chwogi, kata kuom osiepegi.

² Wabedo mamor sama wapuonjore gik manyien kuom jogo mwahero. Kuom osiepe duto ma wanyalo bedogo, onge osiep maber maloyo Jehova. Ok bi nyalore mondo wang’e weche duto kuom Jehova. (Rumi 11:33) Kuom kinde duto ma wabiro dakgo nyaka chieng’, wabiro bedo gi thuolo maber mar medo ng’eyo kido mag Jehova.—Ekl. 3:11.

³ Sula mokalo nokonyowa medo hero e yo matut kido ma Jehova nigo kaka bedo ng’at ma wuoyogo yot kendo ng’at maok bwon ji. Koro we wane ane kido mamoko ariyo ma Jehova nigo ma ywayowa ire ma gin bedo jachiwo kod bedo ng’at moikore winjo pach jomoko. Kuom timo kamano, wabiro fwenyo e okang’ malach ni kare Jehova ‘timo maber ne ji duto; kendo kechne maber ni kuom tijene duto.’—Zab. 145:9.

⁴ Bedo ng’at ma jachiwo tiende en ang’o? Wanyalo yudo dwoko e weche ma Yesu nowacho e Tich Joote 20:35: “Miyo kelo gueth moloyo kawo.” Kaluwore gi weche ma nowachogo, Yesu nolero tiend bedo gi chuny mar chiwo. Ng’at ma jachiwo tiyo gi thuolone, tekone, koda mwandune e konyo jomoko maok odwaro ni ochule kendo otimo kamano komor. Ka  kuom adier, chuny mar chiwo ok pim gi kar romb gik mochiw, to ipime gi chuny mochiwgo gigo. (Som 2 Jo Korintho 9:7.) Onge ng’at ma jachiwo maloyo Jehova ma en “Nyasaye mamor.”—1 Tim. 1:11, New World Translation.

⁵ Ere kaka Jehova nyiso ni en jachiwo? Ochiwone dhano duto gik ma gidwaro moriwo nyaka jogo ma ok lame. Adier ‘Jehova timo maber ne ji duto.’ Bende, “omiyo wang’ chieng’ mare wuok ni jo maricho kod jo mabeyo, kendo oolo koth ni jo makare kod jo ma ok kare.” (Math. 5:45) Mano emomiyo kane jaote Paulo wuoyo gi joma ne ok lam Nyasaye, nonyalo wachonegi ni, Jehova ‘notimo maber, kochiwonu koth moa e polo, gi nyak ma higa, koromou, gi chiemo, kendo kopong’o chunyu gi mor.’ (Tich 14:17) Onge kiawa ni Jehova en jachiwo ne ji duto.—Luka 6:35.

⁶ Ahinya wuon, Jehova ok we maok omiyo jotichne gigo ma gichando. Ruoth Daudi nowacho kama: “Nabedo nyathi, to koro ati; to ok aseneno ng’at matir kojwang’, kata kothe ka kwayo ji chiemo.” (Zab. 37:25) Thoth Jokristo mochung’ motegno oseneno adier kaka Jehova rito joge. Ne ane ranyisini.

⁷ Higni matin mosekalo, nyaminwa moro miluongo ni Nancy, matiyone Jehova kuom thuolone duto, ne nigi chandruok moro. Owacho kama: “Noyudo pok achulo pes ot ma ne en dola 66, kendo pesano ne dwarore kinyne, to ok nang’eyo kaka ne adhi yudo pesano. Naketone Jehova wachno e lamo, kae to bang’e adhi e tija mar miyo welo chiemo e otel. Nikech ne en kor juma ma ji ok bi mang’eny e otel, ne ok ageno yudo pesa mathoth ma ji gonago erokamano kuom tich maber kaka gijatimoga. To gima awuoro en ni chieng’no ji mang’eny nobiro chiemo e otel. Kane atieko tich chieng’no, nakwano pesa duto mane ji ogonago erokamano, kendo nabwok ni kwan-gi nochopo dola 66.” Nancy nobedo gadier ni Jehova nokonye moyudo mana gima nodwaro.—Math. 6:33.

⁸ Nitie chiwo maduong’ ma Jehova ochiwo ne ji duto. En chiwo mane? Nochiwo Wuode mondo obedwa misango mar rawar. Yesu nowacho kama: “Nyasaye nohero piny ahinya, omiyo nochiwo Wuode ma miderma, mondo ng’a ma oyie kuome kik lal, to obed gi ngima mochwere.” (Joh. 3:16) Kaluwore gi wechego, “piny” ochung’ne dhano. Omiyo, Jehova osechiwo mich maduong’ie moloyo ne ji duto morwako michno. Jogo maketo  yie kuom Yesu biro yudo ngima ma nyakachieng’. (Joh. 10:10) Kuom adier, mani e gimaduong’ manyiso ni Jehova en jachiwo.

 ⁹ Ere kaka wanyalo bedo joma jochiwo kaka Jehova? Jehova ‘miyowa gik moko mogundho mondo wamorgo,’ omiyo onego wabed moikore “pogo” ne jowetewa gik ma wan-go mondo mor margi omedre. (1 Tim. 6:17-19) Wahero chiwo mich ne osiepewa kaachiel gi joodwa kendo konyo jogo ma nigi chandruok. (Som Rapar mar Chik 15:7.) Ang’o manyalo konyowa mondo wabed jochiwo? Jokristo moko osebedo katimo kama: Kinde duto ka giyudo mich, to gin bende gimiyo ng’at machielo mich moro. Kanyakla oting’o owete gi nyimine mosenyago chuny mar bedo jochiwo.

¹⁰ Yo achiel maber mar bedo jochiwo en kokalo kuom wechewa kod timbewa. Wanyalo timo mano e yo mane? Kuom tiyo gi thuolowa kod tekowa e konyo kendo jiwo jomoko. (Gal. 6:10) Mondo wang’e kabe watimo kamano, dwarore wapenjre kama: ‘Be jomoko ong’eya kaka ng’at moikore chiwore ne jowetene kendo chiko ite ne kwayogi? Kapo ni ng’ato okwaya ni mondo akonye timo tich moro, be aikora konye kanyalore? Ne en karang’o mogik ma ne apwoyo achiel kuom joma wan-go e kanyakla kata achiel kuom joodwa?’ Ka kinde duto waikore ‘chiwo’ giwa, wabiro sudo machiegni gi Jehova kaachiel gi osiepewa mamoko.—Luka 6:38; Nge. 19:17.

 ¹¹ Wanyalo chiwo giwa ne Jehova bende.  Ndiko wacho kama: “Mi Jehova duong’ kichiwone gigi.” (Nge. 3:9) ‘Giwagi’ oriwo thuolowa, tekowa koda mwanduwa mwanyalo tiyogo e riwo lwedo e tijene gi chunywa duto. Kata mana nyithindo bende nyalo pounjore chiwo gigo ma gin-go ne Jehova. Wuoro moro ma nyinge Jason wacho kama: “Sama jooda dwaro golo chiwo e Od Romo, wahinyo miyo nyithindwa ema mondo onyum pesa e sanduku mar chiwo. Mano morogi ahinya nikech sama gitimo kamano, ‘gichiwo gimoro ne Jehova.’” Kapo ni nyithindo ofwenyo kapod gitindo ni ka gichiwo gimoro ne Jehova to gibedo mamor, gibiro dhi nyime gi chunyno sama gimedo dongo.—Nge. 22:6.

¹² Kido machielo maber ma Jehova nigo, en ni oikore winjo pach jomoko. Mano tiende nang’o? (Tito 3:1, 2) Ng’at moikore winjo pach jomoko en ng’at machiko ite kata tur. Ok otwere ahinya e luwo kaka ondik e chik. Ok orid gik moko kendo ok oger. Otimone ji duto e yo mang’won kendo otemo ahinya ng’eyo chal mar ngima jomoko. Oikore chiko ite ne paro ma jomoko nigo to kanyalore oyienegi timo kaka gidwaro.

¹³ Jehova nyiso nade ni oikore winjo pach jomoko? Odewo kaka jotichne winjo e chunygi kendo oikore timonegi kaka gikwayo. Kuom ranyisi, par ane kaka Jehova notimone Lut ng’at makare. Kane Jehova ong’ado ni odwaro ketho mier mag Sodom gi Gomorra, nonyiso Lut mondo oring odhi e wi gode. Kata kamano Lut to nosayo Jehova mondo oyiene odhi kama chielo. Parie wachno! Lut kwayo mondo Jehova olok pache!—Som Chakruok 19:17-20.

¹⁴ Ng’ato nyalo rikni wacho ni Lut ne en ng’at ma yie mare tin kata ma wiye tek. En adier ni Jehova ne pod nyalo rito ngima Lut kamoro amora ma Lot ne nitie, omiyo ne onge tiende mondo obed gi luoro. Kata kamano, pod noluor. Jehova nowinjo ywakne moyiene mondo oring odhi e dala mane okwayono kata obedo ni Jehova nosechano mar ketho dalano bende. (Som Chakruok 19:21, 22.) Kuom adier Jehova oyie winjo ywak kata paro ma ng’ato nyalo bedogo.

¹⁵ Ne ane ranyisi machielo manyiso kaka Jehova dewo chal mar ji. Kapo ni Ja-Israel moro nodhier ahinya maok onyal chiwo nyarombo kata nyadiel, nonyalo chiwo akuch odugla ariyo kata nyithi akuru ariyo. To nade kapo ni Ja-Israel ne odhier maok onyal kata golo nyithi akuru ariyo? Kane en kamano Jehova ne oyie mondo ng’ato ochiw mogo matin. Kata kamano gima duong’ en ni: Ok nonego obed mana mogo moro amora, ne onego obed “mogo mayom,” mogo ma ne itedonego welo modhial. (Chak. 18:6) Ang’o momiyo mano ne en wach maduong’?—Som Tim Jo-Lawi 5:7, 11.

¹⁶ Kaw ane ni in Ja-Israel to idhier ma kaka ditim onge. Sama ichopo e tabernakel kiting’o moki matinno, ineno Jo-Israel weteni moko ma nigi mwandu kakelo jamni madongo. Wiyi nyalo kuot sama iting’o mokino. Kae to wach moro biro e pachi ni Jehova ogeno koda moki matinno. Nikech ang’o? Mokwongo Jehova ne dwaro ni mogono olos maber chuth kapok  ochiwe. Mano chalo ka gima Jehova ne nyiso Jo-Israel modhier niya: ‘Ang’eyo ni ok unyal golo chiwo marom gi jomoko, kata kamano ang’eyo bende ni gima uchiwonano, uchiwo gi chunyu duto.’ Adier Jehova dewo ahinya chal mar jotichne kendo ong’eyo rem ma gin-go.—Zab. 103:14.

 ¹⁷ En gima hoyo chunywa ahinya ni Jehova ong’eyo chal marwa kendo ni oyie chuth gi tich ma watiyone gi chunywa duto. (Kol. 3:23) Constance ma en nyaminwa ma hike ng’eny mawuok e piny Italia nowacho niya: “Wuoyo gi jomoko e wi Jachwech e gima ahero timo kinde duto. Mano emomiyo adhi nyime lendo kendo tayo puonjruok mag Muma. Seche moko awinjo malit ni ok anyal timo mathoth nikech midekre. Kata kamano Jehova ong’eyo okang’ manyalo timogo gik moko kendo ohera, omiyo omor gi gik ma atimo.”

¹⁸ Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova mar winjo pach jomoko kendo dewo chal margi? Par ane kendo kaka Jehova notimone Lut. Jehova ema ne nigi ratiro mar nyiso Lut kama onego odhiye, kata kamano Jehova nochiko ite ne ywak mar Lut kendo nomiye thuolo mar dhi kama nokwayono. Ka in janyuol be inyalo luwo ranyisi mar Jehova? Be inyalo yie gi kwayo mag nyithindi kapo ni kwayogo ok richo? Kaluwore gi wachni, Mnara wa Mlinzi ma Septemba 1, 2007, nowacho ni jonyuol moko nyalo wuoyo gi nyithindgi kuom chike monego giluw e ot. Kuom ranyisi, jonyuol nyalo keto chik kuom seche ma nyathi onego oduogie ot. Kata kamano, jonyuol ma Jokristo onego ochik itgi ne paro ma nyithindo nigo e wi wachno. Seche moko jonyuol nyalo yiero timo lokruok kapo ni ok gibi ketho chik kata puonj mayudore e Muma. Jonyuol nyalo yudo ni ka giwuoyo gi nyithindgi kapok giketo chike monego oluw e ot, to bedo mayot ne nyithindo mondo oluw chikego.

¹⁹ Jodong-kanyakla temo ahinya luwo ranyisi mar Jehova kuom keto e paro chal mar Jokristo wetegi. Par ni Jehova nogeno ahinya kata mana misango ma joma odhier ne chiwo. E yo machalo kamano, owete gi nyimine moko ok nigi nyalo mar timo mathoth e tij lendo. Mano nyalo bedo ni nikech midekre moro kata hikgi koro oniang’. To nade kapo ni joma kamago chunygi nyosore nikech ok ginyal timo mathoth kaka chon? Jodongo nyalo jiwogi mondo ging’e ni Jehova pod oherogi sama gitimo duto ma ginyalo.—Mari. 12:41-44.

²⁰ Kik wapar ni bedo joma winjo pach jomoko kata dewo chal margi tiende en weyo ma ok watimo duto mwanyalo e tij Nyasaye. (Math. 16:22) Ok wadwar bedo joma timo mana matin to wan gi nyalo mar timo mathoth. Kar mano waduto dwarore ni ‘waked’ matek mondo wariw lwedo dwaro mag Pinyruoth. (Luka 13:24) Omiyo, dwarore ni kik wakal tong’. Wakedo matek e tij Nyasaye ka wang’eyo bende ni Jehova ok dwar ni watim gik mohingo tekrewa. Ka watimo duto mwanyalo to wabiro bedo gadier ni Jehova mor gi gima watimo. Donge wamor tiyone Ruoth madewo chal marwa, moikore winjo pach jotichne, kendo mamor gi gima jotichne timo gi chunygi duto? E sula maluwo, wabiro nono kido mamoko ariyo mabeyo ma Jehova nigo.—Zab. 73:28.