DHANO rwako siem kata puonj e yore mopogore opogore. Kuom ranyisi, jomoko nyalo rwako wach moro moparnegi kowuok kuom ng’at ma gimiyo luor, to komachielo, ginyalo dagi rwako wachno kowachnegi gi ng’at moro ma gineno ni mbasgi kata maok gimiyo luor. Jomoko sama omi kum kata siem, ginyalo winjo malit ahinya e chunygi kata bedo gi wichkuot. Kata kamano, jomoko to rwako kum kata siemno e yo maber nikech gikawe kaka jip kendo mano nyalo miyo gitim dongruok. Ang’o momiyo ji rwako siem kata puonj e yore mopogore opogore kamano? Achiel kuom gimomiyo nitie pogruok en bedo gi chuny mar ng’ayi kata sunga manyalo mono ng’ato neno gik moko e yo makare, kendo nyalo miyo okwed siem kata puonj ma dine okonye.—Nge. 16:18.

² Jokristo madier to rwako puonj makonyogi, to ahinya wuon ka puonjno owuok e Muma. Weche ma Jehova paronwa miyo wabedo gi rieko matut, kopuonjowa mondo kik walwar e obadho mar hero mwandu, donjo e timbe mag terruok, tiyo gi yedhe mamero koda mer gi kong’o. (Nge. 20:1; 2 Kor. 7:1; 1 Thes. 4:3-5; 1 Tim. 6:6-11) E wi mano, Jokristo yudo gweth mang’eny ‘nikech mor manie chunygi’ kendo nikech giluwo puonj mawuok kuom Nyasaye.—Isa. 65:14.

³ Mondo warit winjruokwa majaber gi Wuonwa manie polo, nyaka wadhi nyime tiyo gi puonj ma omiyowa. Onego wabed gi chuny kaka mar jandik-zaburi ma nondiko niya: “Asekawo [weche miparonwa] kaka gikeni  nyaka chieng’; nimar gimiyo chunya yil ahinya.” (Zab. 119:111) Mana kaka jandik-zaburi, be imor luwo chike mag Jehova, koso seche moko ijaneno ni chikego oridore ahinya? Kata kaponi seche moko ijawinjo ka tekni luwo siem moro, chunyi kik nyosre. Wanyalo medo tego genowa nikech wang’eyo ni chikego wuok kuom Nyasaye mariek moloyowa. We wanon ane yore moko adek ma wanyalo timogo kamano.

⁴ Nitie kinde ma Ruoth Daudi ne winjo maber e ngimane, koda kinde ma noyudoe chandruoge. Kata kamano, gimoro achiel maok noweyo timo, ne en keto geno chuth kuom Jachwechne. Nowacho kama: “A Jehova, ating’o chunya malo ka ma intie. A Nyasacha, asegeno kuomi.” (Zab. 25:1, 2) Ang’o ma nokonyo Daudi mondo obed gi geno motegno kamano?

⁵ Ji mathoth lemoga mana sama gin gi chandruok moro. Iwinjoga nade sama watni kata osiepni moro wuoyo kodi mana sama odwaro ni ikonye e yo moro? Donge inyalo keto kiawa kabe en osiepni madier? Kata kamano, Daudi to ok ne chal kamano. Winjruok mare gi Jehova ne nyiso yie ma en-go kuome koda hera ma noherogo Nyasaye e ngimane duto—e kinde ma ngima ne dhine maber koda e kinde ma ne oromo gi chandruok.—Zab. 40:8.

⁶ Ne ane weche ma Daudi notiyogo kopako Jehova: “A Jehova, Ruodhwa, nyingi duong’ nadi e piny duto! In miseketo duong’ni maler e wi polo.” (Zab. 8:1) Donge inyalo neno kaka Daudi ne nigi winjruok maber ahinya gi Wuon-gi manie polo? Daudi ne mor sidang’ gi duong’ ma Jehova nigo mi nomiyo opako Jehova “odiechieng’ kodiechieng’.”—Zab. 35:28.

⁷ Mana kaka Daudi, dwarore wawuo gi Jehova pile ka pile mondo okonywa wabed gi geno motegno kuome. Muma wacho niya: “Suduru ir Nyasaye, to nosud iru.” (Jak. 4:8) Sudo machiegni gi Nyasaye kokalo kuom lamo bende en yo achiel maduong’ mwanyalo yudogo roho maler.—Som 1 Johana 3:22.

⁸ Sama ilemo, be isiko inwoyo mana weche ma ijatiyogo pile? Ka en kamano, to kare kaw kinde mondo ipar malong’o weche midwaro wacho kapok ichako lemo. Kapo ni wasiko wanwoyo mana wach moro sama wawuoyo gi watwa kata osiepwa moro, be onyalo bedo mamor kodwa? Donge onyalo chako jok gi wechewa? En adier ni Jehova to ok bi jok gi lamo mawuok e chuny jotichne. Kata kamano donge ber mondo kik wanwore ahinya e weche ma watiyogo e lamo?

⁹ En adier ni ka wadwaro sudo machiegni gi Nyasaye e lamo, ok ber ka wawuoyo gi Nyasaye awiye awiye. Kaka wamedo elone Jehova weche manie chunywa, e kaka wabiro medo sudo machiegni kode, kendo medo gene. Kare onego wawach ang’o e lamo? Wach Nyasaye dwoko niya: “E weche duto umi Nyasaye ong’e gik mudwaro, kulemo, kusayo, kendo kugoyone erokamano.” (Fili. 4:6) Mano tiende ni wanyalo lamo e wi gimoro amora manyalo ketho winjruokwa gi Nyasaye, kata manyalo hinyo ngimawa.

¹⁰ Wanyalo puonjore mathoth kuom nono e Muma kaka jotich Nyasaye machon  ne lemo. (1 Sam. 1:10, 11; Tich 4:24-31) Zaburino oting’o lamo koda wende mang’eny ma nowuok e chuny jotich Jehova. Wanyalo fwenyo lit koda mor ma jotich Nyasaye ne nigo ka wanono lamogo kod wendego. Nono weche ma jotich Nyasaye notiyogo, nyalo konyowa mondo walem e yo mowinjore.

¹¹ Daudi nowacho niya: “Weche ma Jehova paronwa gin migeno, kendo gimiyo ng’at ma lony mare tin bedo mariek.” (Zab. 19:7, New World Translation) Kata kapo ni waonge gi lony moromo, wanyalo bedo mariek kuom luwo chike Nyasaye. Kata kamano, Ndiko moko oting’o puonj madwaro ni wapar matut eka gikonywa e ngimawa. Kuom ranyisi, paro matut kuom puonj manie Muma, nyalo konyi mondo ichung’ motegno sama iyudo tem mar timo gimoro marach ka in e skul kata kama itiyoe. Bende onyalo konyi mondo iluw chike Nyasaye kuom wach remo, weyo donjo e ywaruok mag siasa, kendo luwo puonj mag Muma kuom wach rwakruok. Bedo gi paro mar Nyasaye kuom wechego biro konyowa ng’eyo gima onego watim ka waromo gi tembe. Ikruok kamano nyalo konyowa kik watim gik manyalo miyo bang’e wabed gi lit mang’eny e chunywa.—Nge. 15:28.

¹² Kapod warito mondo singo mag Nyasaye ochopi, be kit ngimawa nyiso ni wan gi geno kuom singogo? Kuom ranyisi, be wayie gadier ni Babulon Maduong’ ochiegni kethi? Be gweth mag kinde mabiro machalo kaka geno mar chier, koda ngima mochwere e paradis e piny, pod nyien e pachwa mana kaka kinde ma ne wakwongo puonjore Muma? Be pod wan jokinda e tijwa mar lendo, koso waketo gombo maggwa wawegi ema obed mokwongo e ngimawa? Be wach miyo nying Jehova obed maler kendo siro ratiro mare mar bedo jaloch e wi gik moko duto pod e gima duong’ e ngimawa? Paro matut e wi penjogi biro konyowa watim kaka jandik-zaburi nowacho niya: “Asekawo [weche miparonwa] kaka gikeni nyaka chieng’.”—Zab. 119:111.

¹³ Nitiere weche moko e Muma maok wawinj tiendgi e yo maler nikech Jehova pod ok osehero mar leronwagi gie sani. Kinde ka kinde Yesu ne nyiso jootene ni ne nyaka sande kendo onege. (Som Mathayo 12:40; 16:21.) Kata kamano ne ok ging’eyo tiend gima nowacho. Ne ging’eyo tiend wechego mana bang’ ka Yesu nosetho mochier, ma ofwenyore ne jopuonjrene moko, mi “noyawo chunygi mondo ging’e tiend weche manie Ndiko.” (Luka 24:44-46; Tich 1:3) Kamano bende, jolup Kristo ok nong’eyo ni Pinyruodh Nyasaye ne idhi chungi e polo, to ne ging’eyo mano mana bang’ kane giseyudo roho maler chieng’ Pentekost 33 E Ndalowa.—Tich 1:6-8.

¹⁴ E kindewagi bende, ne nitie weche moko ma Jokristo madier ne ok winj tiendgi maber kuom wach “ndalo mag giko.” (2 Tim. 3:1) Kuom ranyisi, e higa mar 1914, jomoko ne paro ni mano e higa ma ne idhi tergi e polo. Kane mano ok otimore, ne gichako nono Ndiko e yo matut mi gifwenyo ni kampen maduong’ mar lando wach maber ne dwarore otim mokwongo. (Mari. 13:10) Kuom mano, ka nochopo higa mar  1922, owadwa J. F. Rutherford ma kindeno nochung’ne tij lendo, nogolo twak moro e chokruok moriwo pinje ma ne otim Cedar Point, Ohio, e piny Amerka. Nowacho kama: “Neuru, Ruoth koro locho! Un e joote mage. Omiyo landuru, landuru, landuru, Ruoth kod pinyruodhe.” Chakre kindeno, Joneno mag Jehova oseng’ere ahinya kaka joma lando “wach maber mar pinyruoth.”—Math. 4:23; 24:14.

¹⁵ Ber mondo wapar matut kuom yo ma Jehova osechopogo singone ne joge kuom kinde mokalo koda e kindewagi bende. Mano konyowa mondo wabed gadiera chuth ni Jehova biro chopo singone mag kinde mabiro. Paro matut kuom singo mag Nyasaye konyowa mondo wabed moil e chunywa koda e pachwa ni singo mamoko mapod odong’, biro chopo.

¹⁶ Jehova Nyasachwa, en Nyasaye ma tekone ng’eny kendo timo gik mowacho. Jandik-zaburi nopenjo kama: “A Jehova, Nyasach ogend lweny, ng’ano ma jateko ma chalo kod in, A Jah?” Nomedo wacho niya: “Lweti otegno, kendo lweti marachwich oting’ore malo.” (Zab. 89:8, 13) To nikech en Nyasaye makawo okang’ mar timo gik mowacho, ogwedho kinda ma watimo e riwo lwedo tije mag Pinyruodhe. Otemo ahinya mondo jotichne duto—chwo gi mon, jomatindo gi jomadongo—kik cham “chiemb samwoyo.” (Nge. 31:27) Nikech waluwo ranyisi mar Jachwechwa, wadich ahinya e tij Nyasaye. Tiyone Nyasaye gi chunywa duto en gima kelonwa gweth ahinya kendo miyo Jehova mor.—Som Zaburi 62:12.

 ¹⁷ Sama watimo kaka Jehova chikowa, mano tego genowa kuome e yo mane? Par ane gima Muma wacho e wi Jo-Israel kane gidonjo e Piny Manosingi. Jehova nochiko jodolo ma ne ting’o sandug singruok kaka ne gidhi ng’ado Aora Jordan. Kata kamano, sama ne gichopo e dho aorano, ne giyudo ka aora nopong’ kendo pi ne ringo matek nikech ne en ndalo koth. Jo-Israel ne dhi timo ang’o? Be ne gidhi goyo kambi e dho aorano ka girito kuom jumbe kata dweche mondo pi odog piny? Ooyo, ne giketo genogi chuth kuom Jehova kendo ne giluwo kaka ne ochikgi. Ang’o ma ne otimore bang’e? Muma wacho kama: “Kane jodolo ochopo e dho aora, mi giketo tiendgi e pi, gikanyono pi nochung’ . . . Jodolo ma noting’o sandug Muma mar Ruoth Nyasaye nochung’ e lowo motwo e dier Jordan, nyaka Jo-Israel duto notieko kadho, ka giwuotho e lowo motwo.” (Josh. 3:12-17, The Bible in Luo, 1976) Par ane kaka Jo-Israel ne nyalo bedo ni mor sama gineno ka pi aora ma ne ringo matek ochung’ dichiel! Kuom adier, nikech Jo-Israel notimo kaka Jehova nochikogi, mano nomiyo yie margi omedo bedo motegno.

¹⁸ En adier ni Jehova ok tim honni machalo kamago ne joge e kindegi, kata kamano ogwedhogi sama gitimo kaka ochikogi. Roho maler miyogi teko mar lando wach Pinyruoth e piny mangima. Kendo Yesu Kristo ma en Janeno mar Jehova, nosingone jopuonjrene ni ne odhi riwogi lwedo sama gitimo tich maduong’ni. Nowachonegi kama: “E momiyo dhiuru utim ogendini duto jopuonjrena . . . kendo neuru, an kodu ndalo duto nyaka giko mar ndalo.” (Math. 28:19, 20) Moko kuom Joneno mag Jehova mosegabedo gi luoro mar wuoyo gi ji, osefwenyo ni roho maler mar Nyasaye ema osegabedo kamiyogi chir mar wuoyo gi joma ok ging’eyo sama gilendo.—Som Zaburi 119:46; 2 Jo Korintho 4:7.

¹⁹ Owete gi nyiminewa moko ok nyal timo mathoth kaka gidwaro e tij Nyasaye nikech tuwoche kata nikech hikgi koro oniang’. Kata kamano, ginyalo bedo gadier ni Jehova ma en “wuon ng’wono, kendo Nyasach hoch duto” ong’eyo chal mar Jokristo duto. (2 Kor. 1:3) Omor kendo orwako kinda ma watimo e riwo lwedo tije mag Pinyruoth. Omiyo waduto dwarore wang’e ni warruok marwa otenore ahinya kuom yie ma wan-go kuom misango mar rawar mar Kristo.—Hib. 10:39.

²⁰ Lamo marwa oriwo tiyo gi thuolowa, tekrewa koda mwandu ma wan-go kaka nyalore e tij Nyasaye. Adier, wadwaro timo “tich mar lando Wach Maber” gi chunywa duto. (2 Tim. 4:5) Wabedo mamor sama wakonyo jomoko mondo “ging’e adiera chuth.” (1 Tim. 2:4) Nenore maler ni pako Jehova kendo miye duong’, ema miyo wabedo gi winjruok maber kode. (Nge. 10:22) Kendo timo kamano konyowa mondo wabed gi geno motegno kuome kaka Jachwechwa.—Rumi 8:35-39.

²¹ Mana kaka wasepuonjore e sulani, keto genowa chuth kuom yore mariek ma Jehova chikowago ok en tich mayot. Kuom mano teg geno mari kuom Jehova kokalo kuom lamo. Par matut kaka osechopo singo mage e kinde mokalo koda kaka obiro chopo singo mamoko e kinde mabiro. Dhi nyime gero yie mari kuom timo kaka Jehova chiki. Adier, weche ma Jehova paronwa kochikowa biro siko nyaka chieng’. Kendo kiluwo kaka Jehova chikowa, in bende inidag nyaka chieng’!