1. Ang’o manyalo miyo wabed maonge gi horuok?

KANE ochung Pinyruodh Mesia e higa mar 1914, ndalo giko mar loch Satan nochakore. Nikech lweny ma ne otimore e polo, Yesu nowito Jachien gi jochiende e pinyka. (Som Fweny 12:7-9.) Satan ong’eyo ni “ndalone tin.” (Fwe. 12:12) Kata kamano, ‘ndalo matinno’ osekawo kinde marabora, kendo mano osemiyo jomoko ochako winjo e chunygi ni ndalo mag giko oyware ahinya moloyo kaka ne giparo. Seche ma warito mondo Jehova okaw okang’, dibed ni wan wawegi wasechako nyiso ni waonge gi horuok?

2. Wabiro nono ang’o e sulani?

² Bedo maonge horuok en gima rach ahinya nikech onyalo miyo watim gik moko ka warikni. Ere kaka wanyalo siko gi chuny mar rito? Sulani biro konyowa bedo gi chunyno ka wanono dwoko mag penjo ang’wen-gi. (1) Ranyisi mar janabi Mika puonjowa ang’o e wi kido mar horuok? (2) Gin gik mage mabiro nyiso ni giko koro okayo? (3) Ere kaka wanyalo nyiso ni wagoyo erokamano kuom horuok mar Jehova?

3. Jo-Israel ne chal nade e kinde Mika?

³ Som Mika 7:2-6. Mika, ma ne en janabi mar Jehova, noneno kaka winjruok ma Jo-Israel ne nigo gi Jehova ne medo dok chien mosmos, mochopo kama koro winjruokgino nobedo marach moloyo e kinde loch mar Ruoth Ahaz. Mika pimo Jo-Israel ma nong’anyogo gi “oriang’ ” kod “chiel mar kuthe.” Mana kaka oriang’ kata chiel mar kuthe nyalo hinyo ng’at monyone, e kaka Jo-Israel ma ne obalogo bende ne kelo hinyruok ne joma ne tudore kodgi. Gik moko nomedo bet maricho mochopo kama thoth ji ma ne nie kend noketho  dakgi. Nikech Mika nong’eyo ni onge gimoro amora ma nonyalo timo mondo otiek gik maricho ma ne timorego, nolamo Jehova gi chunye duto. Kae to norito kohore mondo Nyasaye okaw okang’. Ne en gadier ni Jehova ne dhi rieyo weche e kinde mowinjore.

4. Gin pek mage ma wajaromogo?

⁴ Mana kaka Mika, wan bende wadak e kind joma ok odewo jowetegi. Thothgi gin joma ‘ok go erokamano, joma ok oluoro Nyasaye kendo joma ok ohero owetegi.’ (2 Tim. 3:2, 3) Ngima jabedo matek sama joma watiyogo, joskul wetewa, kod joma wadakgo machiegni ok gin joma dewo ji. Kata kamano, moko kuom jotich Nyasaye to romo gi pek moro maduong’ moloyo mano. Yesu nowacho ni jolupne ne dhi yudo akwede kowuok kuom joodgi. Notiyo gi weche machal gi mayudore e Mika 7:6 konyiso kaka ngima ne dhi chalo kuom jolupne nikech ote ma gilando. Nowacho kama: “Ne abiro mondo apog ng’ato kod wuon mare, kendo nyako kod min mare, kendo chi wuowi kod wuon odgi, kendo wasik ng’ato nobed mana joode owuon.” (Math. 10:35, 36) Nyalo bedo gima tek ahinya nano e bwo akwede kod jaro mawuok kuom joodwa ma yie margi opogore gi marwa. Kapo ni waromo gi tem ma kamano, kik chunywa nyosre ma wakwed yie marwa. Kar timo mano, we wamakreuru motegno gi Jehova kendo rito ka wahore mondo orie gik maok nikare. Ka wakwaye kinde duto mondo okonywa, obiro miyowa teko koda rieko madwarore mondo wanan.

5, 6. Jehova nogwedho Mika e yore mage, kata kamano en wach mane ma Mika ok noneno ka chopo kare?

⁵ Jehova nogwedho Mika nikech horuok mare. Mika noneno kane itieko Ruoth Ahaz kaachiel gi lochne. Noneno bende ka wuod Ahaz miluongo ni Hezekia bedo ruoth kendo dwoko lamo madier. E wi mago, noneno kaka weche ma nokoro e wi Samaria chopo kare kane Jo-Assuria omonjo Israel ma ne en pinyruoth ma masawa.—Mika 1:6.

⁶ Kata kamano, Mika ok noneno kaka weche duto ma Jehova nokoro kokalo kuome chopo kare. Kuom ranyisi, Mika nondiko kama: ‘E ndalo mag giko nochung got mar od Jehova e wi gode, mi nobedi koting’ore moloyo gode duto; mi ogendini nonyulree. Kendo ogendini mang’eny nodhi ka giwacho, biuruwa, waidh god Jehova.’ (Mika 4:1, 2) Mika ne otho chon kapok wechego ochopo kare. Kata kamano, ne oramo mar makore gi Jehova nyaka e thone kata bed ni joma ne olwore ne timo ang’o. Kaluwore gi wachno Mika nondiko kama: “Kendo ogendini duto nowuothi ng’ato ka ng’ato koluoro nying nyasache, to wan wanawuothi kwaluoro nying Jehova Nyasachwa ndalo duto nyaka chieng’.” (Mika 4:5) Mika nonano ka hore e kinde matek nikech ne en gadier chuth ni Jehova ne dhi chopo gik moko duto mosingo. Janabino noketo genone kuom Jehova.

7, 8. (a) Ang’o momiyo wan gi yie motegno kuom Jehova? (b) Ang’o mabiro miyo ndalo modong’ ochalnwa kagima kalo aruya?

⁷ Be wan gi yie ma kamano kuom Jehova? Nitie gimomiyo onego wabed gi yie ma kamano kuome. Waseneno kaka weche ma Mika nokoro chopo kare. E ‘ndalo mag gikogi,’ ji tara gi tara mawuok e ogendini duto kod dhoudi duto, kod dhok duto osebiro e “got mar od Jehova.” Kata obedo ni giwuok e ogendini maok winjre, giseloko ‘ligenginigi odoko kwe’ kendo giseng’ado ni “ok ginipuonjre lweny kendo.” (Mika 4:3) To mano doko gweth maduong’ miwuoro bedo joma ikwano e kind oganda Jehova ma nigi kuwe!

⁸ En adier ni waduto wagombo ni Jehova otiek piny marachni piyo. Kata kamano,  ka wadwaro ni warit ka wahore, chuno ni nyaka wane gik moko kaka Jehova nenogi. Oseiko odiechieng’ mobiro ng’adoe bura ne dhano kokalo kuom Yesu Kristo, ma en “jalo moseyiero.” (Tich 17:31) To kapok kindeno ochopo, Nyasaye omiyo dhano duto thuolo mar ‘ng’eyo adiera chuth’ kendo dak kaluwore gi adierano mondo bang’e gibi gikwo. Ngima ji mang’eny pod ni kama rach. (Som 1 Timotheo 2:3, 4.) Sama wadich gi konyo jomoko mondo ong’e Nyasaye e yo makare, mano biro miyo wane ni ndalo modong’ mondo Jehova ong’ad bura kalo aruya. Gikone odiechiengno biro chopo. To kochopo, mano kaka wabiro bedo mamor ni ne wabedo modich e tij lando ote mar Pinyruoth!

9-11. Be ndiko mar 1 Jo Thessalonika 5:3 osechopo kare? Ler ane.

⁹ Som 1 Jo Thessalonika 5:1-3. Machiegnini, ogendini biro wacho ni “Kuwe nitie, kendo weche ni kare.” Mondo wachno kik yudwa apoya, nyaka ‘wanen kendo waritre.’ (1 Thes. 5:6) Mondo wasik ka wachung’ motegno e wach Nyasaye, we wane ane moko kuom gik mabiro miyo oland ni kuwe nitie.

¹⁰ Bang’ lwenje ariyo ma notimore e piny mangima, ogendini ne dwaro kuwe gi siso ahinya. Bang’ lweny mokwongo mar piny, ne olos Riwruok Matudo Pinje (League of Nations) mondo okel kuwe. Bang’e bende ka lweny mar ariyo mar piny mangima oserumo, ji nogeno ni Riwruok mar Pinje (United Nations) ne dhi kelo kuwe e piny. Sirkande kod jotend din osebedo ka keto genogi kuom riwruogego mondo okel ne dhano kuwe. Kuom ranyisi, Riwruok mar Pinje nolando ni higa mar 1986 ne en higa mar kuwe e piny mangima. E higano, jotend siasa kaachiel gi jotend din e pinje mang’eny noromo gi jatend Kanisa mar Katholik e taon miluongo ni Assisi e piny Italy mondo gilem kuwe obedie.

¹¹ Kata kamano, lendo mar kuwe ma ne otim e higa mar 1986 kod moko ma kamano ok chop weche mokor mayudore e  1 Jo Thessalonika 5:3. Nikech ang’o? Nikech ‘kethruok mabiro apoya’ ma ne okor pok otimore.

12. En wach mane mwang’eyo motudore gi lendo mar “Kuwe nitie, kendo weche ni kare”?

¹² Gin ng’a gini mabiro lando ni “Kuwe nitie, kendo weche ni kare”? To, jotend kanise mag miriambo maluongore ni Jokristo kod jotend dinde mamoko, biro bedo gi migawo mane e lendono? Migawo mar jotend siasa biro bedo mane kaluwore gi lendono? Muma ok nyiswa mano. Mak mana ni gima wang’eyo en ni kata bed ni lendono ibiro tim e yo mane, kendo kata bed ni obiro nenore ka gima en adier e okang’ maromo nade, gimaduong’ en ni mano ok bi bedo kuwe madier. Satan ema pod biro bedo kalocho. Pinyni oseduwore kendo ok obi lokore ka Satan ema pod otelone. Nyalo bedo gima lit ahinya ka warwako wuond mag Satan ma wachako riwo lwedo weche mag pinyni.

13. Ang’o momiyo malaike omako yembe makelo kethruok?

¹³ Som Fweny 7:1-4. Sama warito neno kaka ndiko mar 1 Jo Thessalonika 5:3 chopo, malaike marateke omako yembe makelo kethruok e masira maduong’. Ang’o mapod girito? Girito gimoro achiel maduong’ ma jaote Johana nowuoyoe. Gino en keto kido mogik kuom Jokristo mowal ma gin “jotich Nyasachwa.” * Ka tij keto kido mogikno oserumo, malaikego biro weyo yembego mondo okel kethruok ne piny. Ang’o mabiro timore bang’e?

14. Ang’o manyiso ni kethruok mar Babulon Maduong’ osekayo machiegni?

¹⁴ Babulon Maduong’, matiende ni dinde duto mag miriambo, ochiegni kethi. “Ji, gi ogendini, gi dhoudi, gi jo ma dhogi opogore” ok bi nyalo riwe lwedo kaka dwarore. Sani wasechako neno gik manyiso ni kethruokne chiegni. (Fwe. 16:12; 17:15-18; 18:7, 8, 21) Ka kuom adier mano nenore ayanga sama joland weche e redio kata televison jaro dinde kod jotendgi. Kata kamano, jotend din mag Babulon Maduong’ pod ok ne ni gin kama rach. To mano kaka gin gi paro mobam! Bang’ koseland ni “Kuwe nitie, kendo weche ni kare” sirkande mag piny biro monjo dinde mag miriambo kendo kethogi chuth. Babulon Maduong’ ok nochak obedie piny nyakachieng’! Donge owinjore wahore ka warito mondo gik madongogi otimre?—Fwe. 18:8, 10.

15. Ang’o momiyo Jehova osebedo kahore?

¹⁵ Kata obedo ni ji osebedo kochayo nying Jehova, osebedo kohore mondo okaw okang’ mana e kinde mowinjore. Ok odwar ni ng’ato ang’ata ma nigi chuny makare okethi. (2 Pet. 3:9, 10) Be wan bende wan gi paro ma kamano? Kapok odiechieng Jehova ochopo, wanyalo nyiso e yore maluwogi ni wagoyo erokamano nikech horuok mare.

16, 17. (a) Ang’o momiyo onego wakony joma odok chien moweyo tiyo ne Jehova? (b) Ang’o momiyo dwarore ahinya ni joma nodok chien oduog ir Jehova?

¹⁶ Kony jogo mosedok chien. Yesu nowacho ni nitie mor mang’eny e polo sama oyud rombo achiel ma nolal. (Math. 18:14; Luka 15:3-7) Jehova dewo ahinya jogo mosenyiso ni ohero nyinge kata bed ni sani koro ok gitine. Ka wakonyo joma kamago moduogo e kanyakla, wamiyo Jehova gi malaike bedo mamor.

¹⁷ Be dibed ni in achiel kuom jogo ma ne tiyo ne Jehova chon to koro ok tine sani? Samoro ne iweyo biro e chokruoge nikech owadwa kata nyaminwa moro nochwanyi e kanyakla. Samoro kinde malach  osekalo nyaka mano ne timre, omiyo donge inyalo penjori kama: ‘Be ngima ma adakie sani ber? Be an gi mor madier? Be dibed ni Jehova ema nochwanya, koso ne en mana dhano morem? Be Jehova Nyasaye osegatimo gimoro makelona hinyruok? ’ Ka kuom adier, Jehova osebedo mana ka timonwa gik mabeyo kinde duto. Kata obedo ni sani ok watine kaka ne wasingore kane wachiworene, pod oyienewa mondo wayud gik mabeyo mochiwo. (Jak. 1:16, 17) Nikech odiechieng Jehova chiegni, magi e kinde mag dok ir Wuonwa ma jahera kendo dok e kanyakla, nikech kanyo kende e kama ng’ato nyalo yudoe rit madier e ndalo mag gikogi.—Rapar 33:27; Hib. 10:24, 25.

18. Ang’o momiyo onego wariw lwedo chuth jogo matayo kanyakla?

¹⁸ Riw lwedo chuth jogo matayo kanyakla. Ka en kaka Jakwath ma jahera, Jehova tayowa kendo ritowa. Oseyiero Wuode mondo obed Jakwath Maduong’ matayo kanyakla. (1 Pet. 5:4) Jodong-kanyakla mayudore e kanyakla mokalo 100,000 manyo thuolo mar rito moro ka moro kuom rombe Nyasaye. (Tich 20:28) Seche ma wariwo lwedo jogo matayo kanyakla, wanyiso ni wagoyo erokamano ne Jehova kod Yesu kuom gigo duto ma gisetimonwa.

19. Ere kaka wanyalo geng’o ne jasigu?

¹⁹ Med sudo machiegni gi oweteni. Mano tiende en ang’o? Seche ma jowasigu omonjo jolweny motieg maber, jolweny ma omonjgo sudoga machiegni mondo giduto gigeng’ne jowasigugo. Kuom timo kamano, gichalo joma loso chiel motegno maok nyal kethi. Satan temo ahinya jiwo kinda ma en-go mar monjo jotich Nyasaye. Magi ok gin kinde mag kedo gi owetewa. To en kinde mar medo sudo machiegni gi owetewa maok wadewo nyawo maggi kendo keto genowa chuth kuom Jehova.

20. Ang’o monego watim sani?

²⁰ Kuom mano wadhiuru nyime bedo gi winjruok motegno gi Jehova kendo bedo gi chuny mar rito. Wahoreuru ka warito lendo mar “Kuwe nitie, kendo weche ni kare” kaachiel gi rito mondo oket kido mogik kuom Jokristo mowal. Bang’ mano, malaike ang’wenka biro weyo mako yembe makelo kethruok, kendo Babulon Maduong’ ibiro kethi. Sama warito mondo gik madongogo otimre, waluwuru kaka riwruok mar oganda Jehova chikowa kokalo kuom jogo moketi mondo otawa. Wageng’ne Jachien kod jochiendene! Magi e kinde mar luwo jip ma jandik-zaburi nochiwo kama: “Beduru gi teko mondo chunyu oduogi, un duto [marito] Jehova.”—Zab. 31:24.