1. En oganda mane ma nokawo kar Jo-Israel machon ma noseng’anyo? (Ne picha manie chak sulani.)

EN ADIER ni Jehova ema owinjore omi duong’ kuom chako kanyakla mokwongo mar Jokristo kendo dwoko lamo madier e kindewagi. Mana kaka nosenyis e sula mokalo, Jokristo mokwongo ema nobedo oganda ma ne iluongo gi nying Jehova nikech ne gikawo kar Jo-Israel machon ma noyudo oseng’anyo. Nyasaye nohero oganda manyienno ahinya omiyo nokonyogi mondo gitony kane iketho Jerusalem e higa 70 Ka Ndalowa Podi. (Luka 21:20, 21) Gik ma notimore ne Jokristo mokwongogo ne gin tipo mar gik mane biro timore ne jotich Jehova e kindewagi. Piny ma Satan lochoeni chiegni chopo gikone, kata kamano riwruok mar oganda Nyasaye biro tony e gikono. (2 Tim. 3:1) Ang’o momiyo wanyalo bedo gadiera chuth kuom wachni?

2. Yesu nowacho ang’o e wi “masira maduong’,” to obiro chakore nade?

² Kowuoyo e wi kinde ma ne odhi bedo e loch koda giko mar pinyni, Yesu nowacho kama: “Ndalogo masira maduong’ nobedie, ma pok nobedoe nyaka a chakruok piny nyaka chil kawuono, kendo ok nochak obedie ngang’.” (Math. 24:3, 21) Masirano biro chakore ka Jehova ketho “Babulon maduong’,”  ma gin dinde duto mag miriambo, kotiyo gi jotelo mag siasa. (Fwe. 17:3-5, 16) Ang’o mabiro luwo bang’e?

3. Bang’ koseketh dinde mag miriambo, en ang’o mabiro timore ne oganda Jehova?

³ Bang’ koseketh dinde mag miriambo duto, Satan kaachiel gi riwruoge mage manie pinyka biro monjo jotich Jehova. Ndiko nokoro e wi “Gog, manie piny Magog” niya: “Iniidh piny mamalo, inibi kaka yamo maduong’, inibedi kaka luoch moyimo piny, in, kod jogi rumba duto, kod ogendini mang’eny kodgi.” To nikech Joneno mag Jehova ok ked e lweny e yor ringruok kendo gihero kuwe moloyo ji duto e piny, biro nenore ka gima yot tiekogi. Kata kamano, monjo Joneno mag Jehova biro kelonegi masira miwuoro!—Eze. 38:1, 2, 9-12.

4, 5. Jehova biro timo ang’o e kinde ma Satan biro dwaro tieko jotichne?

⁴ Nyasaye biro timo ang’o koneno kaka Satan temo monjo jotichne? Jehova biro kedo ne joge kotiyo gi ratiro mare kaka Jaloch mar piny gi polo. Jehova nenoga ni gimoro amora motim mondo ohiny jotichne en gima otimne en owuon. (Som Zekaria 2:8.) Omiyo, Wuonwa manie polo biro kawo okang’ mapiyo mondo oreswa. Mano biro miyo oketh Satan e lweny mar Har–Magedon, ma en “lweny mar chieng’ maduong’no mar Nyasaye Manyalo Duto.”—Fwe. 16:14, 16.

⁵ Kowuoyo kuom kaka Har–Magedon notimre, Jeremia nokoro kama: “Jehova omon kod ogendini, noyal bura kod ji duto; to jo maricho nochiwgi ni ligangla, Jehova owacho. Jehova mar ogendini mag lueny owacho kama, Neuru, masira obiro wuok e piny, molandore kuom ogendini, kendo yamo maduong’ nokudh matek moa kuonde me piny man ku mabor ahinya. Kendo jo monegi gi luet Jehova ndalono, nobedi e kuonde duto nyaka ka ma piny ogikoe, koni gi koni; ok noyuaggi, kata chokogi, kata yikogi; ginibedi ka owuoyo moyar e lowo.” (Yer. 25:31-33) Lweny mar Har–Magedon ema biro tieko piny marachni. Piny ma Satan lochoeni biro rumo chuth kendo bad riwruok mar oganda Jehova manie pinyka ema biro tony.

6, 7. (a) Jogo manie “oganda mang’ongo” sani wuok kanye? (b) Gin dongruok mage mosebetie kuom higini matin mosekalo?

⁶ Riwruok mar oganda Jehova yudo nyak maber e pinyka nikech opong’ gi joma Nyasaye oyiego. Muma jiwowa kama: “Wang’ [Jehova] ni kuom jo makare, kendo ite winjo lamogi.” (1 Pet. 3:12) Joma karego oriwo “oganda mang’ongo” mabiro tony e “sand maduong’no.” (Fwe. 7:9, 14) Jogi ok gin mana “oganda” matin, to gin ‘oganda mang’ongo’ ma kwan-gi ng’eny miwuoro. Be inibed achiel kuom jogo mabiro tony e “sand maduong’no”?

⁷ Oganda mang’ongono wuok kanye? Gie sani ichokogi ka giwuok e pinje duto. To mano luwore gi gima Yesu nokoro kaka achiel kuom ranyisi mar bedoe mare e kom loch. Nowacho kama: “Wach Maberni mar pinyruoth nolandre e pinje duto, mondo obed ranyis ni ogendini duto; eka giko nobi.” (Math. 24:14) E ndalo mag gikogi, mani e tich maduong’ chuth ma riwruok mar oganda Jehova timo. Tij lendo koda puonjo ji ma Joneno mag Jehova timo e piny mangima, osemiyo dhano milionde mang’eny ong’eyo  kaka ginyalo lamo Nyasaye “e chuny kendo e adiera.” (Joh. 4:23, 24) Kuom ranyisi, higini apar mosekalo kochakore higa 2003 nyaka higa 2012, ji ma kwan-gi okalo 2,707,000 ne obatis mondo ginyis ni gichiwo ngimagi ne Nyasaye. Sani e piny mangima, kwan mar Joneno okalo 7,900,000, kendo dhano milionde mamoko chokorega kodgi to ahinya wuon sama gitimo Rapar mar tho Yesu higa ka higa. Wan wawegi ok wasungre nikech kwan maduong’ni nimar ‘Nyasaye ema miyo dongruokno’ obedie. (1 Kor. 3:5-7) En adier ni kwan mar oganda mang’ongo siko medore higa ka higa.

8. Ang’o mosemiyo dongruok maduong’ otimore e riwruok mar oganda Jehova me piny e kindewagi?

⁸ Kwan mar jotich Nyasaye osemedore miwuoro nikech Jehova owuon riwo Joneno mage lwedo. (Som Isaiah 43:10-12.) Medruokno ne okor chon gi wechegi: “Ng’a matin nobed gana, kendo ng’a ma ok duong’ nobed oganda man gi teko: An Jehova anami wachni timore piyo, ka kare ogik.” (Isa. 60:22) Ndalo moko machon, owete Yesu mowir kuom roho ne chalo “ng’ama tin,” kata kamano kwan-gi nomedore kane Israel mar Nyasaye omedo biro e riwruok mar oganda Nyasaye. (Gal. 6:16) Nikech Jehova osebedo ka guedhogi, kwan mar oganda mang’ongo dhi nyime ka medore moloyo.

9. Ang’o manyaka watim eka mondo wabed gi geno majaber kuom kinde mabiro kaka osingi e Wach Nyasaye?

⁹ Bed ni wan Jokristo mowir kata wan e kweth mar oganda mang’ongo, pod wanyalo bedo gi geno majaber kuom kinde mabiro mana kaka osingi e Wach Nyasaye. Mondo wabed gi genono, dwarore ni wamakre chuth gi gik ma Jehova dwaro ni watim. (Isa. 48:17, 18) Par ane chal mar Jo-Israel kane gin e bwo Chike Musa. Achiel kuom gimomiyo ne omigi Chikego ne en mondo Chikego omigi rit. Chikego ne tayo weche mag nindruok, weche mag ohala, rito nyithindo, koda kaka ng’ato ka ng’ato ne onego otimne jowadgi koda yore mamoko mang’eny. (Wuok 20:14; Lawi 19:18, 35-37; Rapar 6:6-9) Luwo kaka Nyasaye chikowa e ndalowagi bende nyalo konyowa ahinya. Ok wadwar bedo gi chuny mar ni luwo chike Nyasaye en ting’ mapek. (Som 1 Johana 5:3.) Kuom adier, mana kaka chik ne orito Jo-Israel, wan bende ka waluwo chike koda puonj mag Jehova Nyasaye, gibiro miyowa rit kendo miyo wabed “motegno e yie.”—Tito 1:13.

10. Ang’o momiyo ber keto chenro mar timo Lamo mar Joot juma ka juma?

¹⁰ Bad riwruok mar oganda Jehova manie piny medo dhi nyime e yore mopogore opogore. Kuom ranyisi, imedo lernwa adiera mag Muma e yo mawinjore maler. Mano en adier nikech ndiko wacho ni “yor jo makare chal ka ler ka piny oyawore, momedore ameda nyaka wang’ chieng’ orieny maler.” (Nge. 4:18) Kata kamano wanyalo penjore niya: ‘Be aluwo yo manyien ma imedo leronwago adiera mar Wach Nyasaye? Be akawo thuolo mar somo Muma pile ka pile? Be an-ga gi siso mar somo bugewa majiwo Muma? Be an kaachiel gi jooda watimoga Lamo mar Joot juma ka juma?’ Jomoko kuomwa ong’eyo ni timo mano ok en gima tek ahinya. Gima dwarore en mana keto chenro maber kendo luwo chenrono. En gima moro chunywa ka wapuonjore adiera mag Muma, tiyo kodgi e ngimawa, kendo timo dongruok mowinjore e tiyo ne Nyasaye to ahinya wuon e kinde  makoro masira maduong’ okayo machiegnini!

11. Nyasi ma Jo-Israel ne timo chon ne konyogi nade, to wan bende wayudo gueth mage e chokruogewa?

¹¹ Riwruok mar oganda Jehova temo ahinya konyowa sama ojiwowa ni waluw weche ma Paulo nowacho niya: “Ng’ato ka ng’ato opar owadgi mondo wami hera gi timbe mabeyo omedre. Kik waweuru chokruokwa kaachiel, kaka jo moko timo, to wajiwreuru ng’ato gi ng’ato, moloyo to ka koro uneno ni Chieng’no sudo machiegni.” (Hib. 10:24, 25) Nyasi koda chokruoge ma ne itimo higa ka higa ne jiwo Jo-Israel machon mondo omed sudo machiegni gi Nyasaye. E wi mano, nyasi makende machalo kaka Sap Kiche e ndalo Nehemia ne gin nyasi mag mor mogundho. (Wuok 23:15, 16; Neh. 8:9-18) Wan bende wayudo gueth e chokruogewa matindo koda madongo. Weuru watem kaka wanyalo mondo chenro mabeyogo okonywa jiwo winjruokwa gi Nyasaye kendo wamed yudo mor.—Tito 2:2.

12. Onego wane nade tijwa mar lando wach Pinyruoth?

¹² Wan kaka jokanyo mag riwruok mar oganda Nyasaye, tich ma watiyo en ‘yalo wach maber mar Nyasaye’ ma en tich maler. (Rumi 15:16) Tiyo tich malerni miyo wabedo “jotich kaachiel” gi Jehova, ma en Nyasaye “maler.” (1 Kor. 3:9; 1 Pet. 1:15) Lando wach maber konyo ahinya e keto nying Jehova obed maler. Kendo wan gi thuolo majaber ahinya mar lando “Wach Maber man gi duong’ mar Nyasaye mipako.”—1 Tim. 1:11.

13. Mondo wabed gi winjruok maber gi Nyasaye kendo bedo mangima, ang’o ma nyaka watim?

¹³ Nyasaye dwaro ni wadhi nyime tiyone ka wamakore kode chuth kendo riwo lwedo tije mopogore opogore manie riwruok mare. Musa nonyiso Jo-Israel niya: ‘Aluongo polo gi piny mondo gibed joneno kuomi kawuono, ni aseketo e nyimi ngima gi tho, gueth kod kwet: emomiyo yier ngima, ibed mangima in kod kothi: her Jehova Nyasachi, winj dwonde, kendo padri kuome: nikech en ngimani, kod medruok mar ndalo magi: mondo idag e piny ma Jehova nosingo ne kwereni, ne Ibrahim, ne Isaka, kendo ne Jakobo.’ (Rapar 30:19, 20) Ngimawa otenore ahinya kuom hero Jehova, timo dwaro mare, kendo winjo dwonde e yo malong’o chuth, ka wapadore kuome.

14. Owadwa moro nong’ado mar timo ang’o ka en e riwruok mar oganda Jehova?

¹⁴ Owadwa Pryce Hughes, ma nong’ado e chunye mar padore chuth kuom Nyasaye kendo wuotho kanyachiel gi riwruok mar ogandane, nondiko niya: “Amor ahinya kuom bedo ni nang’eyo dwaro mag Jehova kodong’ higini matin to wadonjo e higa 1914 . . . Gimoro achiel maduong’ie moloyo e ngimana, en wuotho kanyachiel gi riwruok mar oganda Jehova. Gik ma nakale chon nopuonja gimomiyo ok ber kata matin keto geno kuom pach dhano. Kane aseng’eyo kamano, nang’ado e chunya mar siko e riwruok mar oganda Jehova. Onge yo machielo ma ng’ato nyalo yudogo gueth mag Jehova.”

15. Chiw ane ranyisi achiel mayudore e Muma manyiso kaka onego wane lokruok matimore e puonj magwa sama imedo lernwa tiendgi.

¹⁵ Mondo ng’ato ka ng’ato kuomwa oyud gueth mag Jehova, nyaka wariw lwedo riwruok mare kendo yie gi yore mimedo leronwago puonj mag Muma. Par ane wachni: Bang’ tho Yesu, ne nitie Jokristo  gana gi gana ma Jo-Yahudi mapod ne omakore ahinya gi Chike Musa kendo ne giyudo ka teknegi weyo Chikego. (Tich 21:17-20) Kata kamano, barua ma Paulo nondiko ne Jo-Hibrania nokonyogi ng’eyo ni ne ikwanogi kaka joma kare e wang’ Nyasaye ok nikech misengni mag le ‘ma ne ichiwo kaka Chik dwaro,’ to mana nikech ‘ringre Yesu Kristo ma ne ochiw nyadichiel kende.’ (Hib. 10:5-10) Onge kiawa ni Jokristo ma ne gin Jo-Yahudi ne otimo lokruok kaluwore gi ng’eyo manyien ma ne ipuonjogi e kanyakla mag Jokristo. Wan bende dwarore wabed joma puonjore e yo matut mondo wang’e lokruok moko motim kuom kaka ilero tiend puonj moko moa e Ndiko kata puonj mamulo tijwa mar lendo.

16. (a) Gin gueth mage mabiro miyo ngima obed maber e piny manyien? (b) Ang’o migombo ahinya neno katimore e piny manyien?

¹⁶ Jogo duto momakore gi Jehova kod riwruok mare biro yudo gueth. Jokristo mowal biro yudo thuolo majaber mar locho gi Kristo e polo. (Rumi 8:16, 17) Ka wan gi geno mar dak e piny, parie kaka ngima biro bedo maber e Paradis! Nikech wan e riwruok mar oganda Jehova, wamor nyiso jomoko wach piny manyien ma Jehova osingo. (2 Pet. 3:13) Zaburi 37:11 wacho kama: “Jo mamuol ginicham piny; kendo ginimor moloyo kuom kwe mang’eny.” Ji ‘noger udi, ginidagie’ kendo ginibed mamor gi “tich luetegi.” (Isa. 65:21, 22) Sand, dhier, kod kech ok nochak obedie kendo. (Zab. 72:13-16) Babulon Maduong’ ok nochak owuond ng’ato ang’ata nikech ibiro kethe chuth. (Fwe. 18:8, 21) Ibiro chier jomotho kendo ibiro migi thuolo mar dak nyakachieng’. (Isa. 25:8; Tich 24:15) Mago doko singo mabeyo morito dhano tara gi tara mosechiwore mondo oti ne Jehova! Mondo wane kaka singogo choponwa, nyaka wadhi nyime timo dongruok kendo wuotho kanyachiel gi riwruok mar oganda Jehova.

17. Onego wane nade lamo mar Jehova kod riwruok mar ogandane?

¹⁷ Wang’eyo ni piny marachni chiegni rumo, omiyo weuru wachung’ motegno e yiewa kendo wadwok erokamano maduong’ kuom chenro majaber ahinya ma Nyasaye oseketonwa mondo walamego. Mano e chuny ma Daudi jandik-zaburi ne nigo ka nowacho kama: “Wach achiel asekwayo Jehova, mano e ma nadwar; mondo adag e i od Jehova ndalo duto mag ngimana, ane ber maler mar Jehova, kendo apenj e i hekalune.” (Zab. 27:4) Mad waduto wapadre chuth kuom Nyasaye, wadhi nyime chokore gi joge kendo wuotho kanyachiel gi riwruok mar ogandane.