Nyalo bedo ni ing’eyo ng’at ma kendne okethore chuth. Mano en nikech ketho kend chuth (divorce) en gima onya tinde. Kuom ranyisi, nonro mosetim e piny Poland nyiso ni jogo ma johigini 30 mosebet e kend e kind higini adek kod auchiel nenore ni kendgi biro kethore, to mano ok omako mana joma nie higinigo kende.

Kaluwore gi ripot moro ma ne ochiw gi Institute for Family Policy e piny Spain wacho ni “nus mar joma okendore [e pinje mag Ulaya] biro ketho kendgi chuth.” En kamano bende e pinje mamoko mosedongore.

Ang’o momiyo timni onya ahinya? Miyo moro mawuok Ulaya kendo molony ahinya gi weche mag kend nowacho ni mondo chop kama ichiwoe satifiket mar ketho kend chuth, “nyiso ayanga ni winjruok ma ne nitie e kind ji ariyogo nosekethore chon, kendo ne gisepogore, to mano en gima kelo lit ahinya e chuny ng’ato.” Nomedo wacho kama: “Ich wang’, ywago ang’e, wichkuot” koda lit mamoko jabedoe bang’ ketho kend. Mano osemiyo jomoko ogombo dere. “Sama kot oseng’ado ni kend koro okethore chuth, mano miyo weche mamoko chako betie. Nikech ng’at ma kendne okethore chuth nyalo paro ni koro en ng’at manono kendo mojwang’, onyalo chako parore kama: ‘Ma koro kendna osekethore chuthni, ji nena nade? Ngimana koro ochomo kanye?’”

Koparo kaka nojawinjo e chunye higini moko mosekalo, Ewa wacho niya: “Wiya nokuot ahinya nikech bang’ kane oseng’ad ni kendna koro osekethore chuth, jirendena koda jowetena moko nochako luonga ni ‘dhako ma dichwo oweyoni.’ Iya ne wang’ ahinya. Nikech noweya gi nyithindo ariyo, an ema koro ne an mama kendo baba.” * Adam, ma nobedo jaduong’-kanyakla kuom higini 12, kendo ma ne ji paro ni kend margi nigi mor wacho niya: “Asechara ahinya ma seche moko awinjo ka iya wang’ matek, kendo atemo bedo mabor gi ng’ato ang’ata.”

Nikech giparore kaka ngimagi ma kinde mabiro nobed, jomoko osekedo mondo ngimagi oduog e wang’e, kata bed ni timo kamano osekawo higini mogwaro. Ginyalo paro ni koro jomoko ok dwargi. Miyo moro molony gi weche mag ketho kend chuth, wacho ni joma kamago nyaka “lok timbegi kendo puonjre kaka ginyalo nyagore gi chandruoge kendgi giwegi.”

Stanisław wacho niya: “Kane kend marwa okethore chuth, jaoda machon notamore ni kik ane nyithindwa ariyo ma nyiri ma ne pod tindo. Mano nomiyo achako paro ni onge ng’ato ang’ata ma ne dewa kendo ni kata Jehova bende nosejwang’a. Ngima nojoga ma agombo mana tho. Bang’ kinde,  nafwenyo ni gik ma ne aparogo ok ne ni kare.” Wanda ma bende kendne nosekethore chuth nobedo gi parruok kuom kaka ngimane mabiro nobed. Owacho kama: “Ne an gadier ni ji duto moriwo nyaka Jokristo wetena ne ok dhi dewa kaachiel gi nyithinda. Kata kamano, sani koro anyalo neno kaka owete nojiwowa ahinya kendo nokonya kane atimo kinda mar pidho nyithinda mondo obed joma lamo Jehova.”

Inyalo neno kaluwore gi wechego ni joma kend margi okethore bedoga gi parruok mang’eny maok ni kare. Ginyalo chako bedo gi paro maok owinjore kuomgi giwegi, ka gineno ni gin joma nono, kendo maok owinjore odew. Ginyalo chako wuoyo marach e wi jomamoko. Nikech mano, ginyalo chako neno ni joma nie kanyakla gin joma ng’ichng’ich kendo maok kech jowetegi. Kata kamano, weche Stanisław kod Wanda nyiso ni joma kendgi okethore chuth bang’e nyalo fwenyo ni owete gi nyimine dewogi gadier. Ka kuom adier, Jokristo osebedo ka chiwo kony ahinya kata obedo ni samoro ng’at mikonyono ok ne.

Ket e paro ni kata bed ni wanyalo timo duto ma wanyalo mondo wakony owete gi nyimine ma kendgi okethore chuth, seche moko pod ginyalo bedo ma ng’ichno. Ahinya wuon, nyimine ma kendgi okethore chuth nyalo chako paro ni koro onge joma dewogi. Alicja oyie gi wachno. Owacho niya: “Higini aboro osekalo nyaka ne kendwa kethre chuth. Kata kamano, seche moko pod ajawinjo ka achayora ahinya. E kinde kaka mago, ajabedo kenda ka aywak malit.”

Kata obedo ni joma oketho kendgi chuth jabedo gi parruok ma owuo kuomgi e sulani, Muma chiwo siem ni kik gibed mabor gi ji. Ng’at maok luw siemno nyalo kwedo “weche duto mabeyo mag rieko.” (Nge. 18:1) Ok en gima ber ka ng’at ma kend mare okethoreno siko manyo puonj kata hoch kuom ng’at maok en dichwo kata dhako wadgi. Mano biro miyo kik ging’i ahinya machop kama gibedo gi osiep mar kisera maok owinjore.

Owete gi nyimine ma kendgi osekethore chuth nyalo bedo gi parruok mang’eny moriwo parruok e wi ngimagi mabiro, bedo ma ng’ichno, kendo paro ni koro jomamoko ok dwargi. Ng’eyo ni parruok ma kamago gin gik ma nyaka bedie kendo nyagruok kodgi bende ok yot, ber ka waluwo ranyisi mar Jehova kuom siko kodgi ka wajiwogi kendo sirogi. (Zab. 55:22; 1 Pet. 5:6, 7) Wanyalo bedo gadier ni gibiro bedo mamor gi kony moro amora ma wamiyogi. Kuom adier, gibiro yudo kony kuom osiepe madier mayudore ei kanyakla!—Nge. 17:17; 18:24.