‘Jehova Ong’eyo Joge’
“Ka ng’ato ohero Nyasaye, Nyasaye ong’eyo ng’atno.”—1 KOR. 8:3.
1. Ler ane gimoro ma notimore manyiso kaka jotich Nyasaye moko nobedo gi paro maok kare. (Ne picha manie chak sulani.)
CHIENG’ moro gokinyi, Harun Jadolo Maduong’ nochung’ e dho tabernakel mar Jehova koting’o tawo mar wang’o ubani e lwete. Machiegni kanyo, ne nitie Kora kaachiel gi chwo moko 250 mabende ne wang’o ne Jehova ubani ka moro ka moro kuomgi oting’o tape. (Kwan 16:16-18) Jogo duto ne nenore gi oko ka joma lamo Jehova gadier. Kata kamano mopogore gi Harun, ne gin jong’ayi ma tokgi tek ma ne dwaro yako tij dolo githuon. (Kwan 16:1-11) Ne giwuondore giwegi ka giparo ni Nyasaye ne dhi yie gi lamo margi. To e wang’ Jehova, mano ne en paro mofuwo nimar onyalo nono chuny dhano kendo ong’eyo joma wuondore.—Yer. 17:10.
2. Musa nokoro ang’o, to be wechego notimore adier?
2 Motelo ne odiechiengno, noyudo Musa osekoro kama: “Gokinyi Jehova nonyis ng’a gini mobedo joge.” (Kwan 16:5) To mano e gima notimore kinyne kane Jehova oelo ayanga joma ne tiyone e yo makare kod joma ne wuondore. “Mach nowuok oa kuom Jehova, mowang’o [Kora kod] ji mia ariyo gi piero abich ma nochiwo ubani.” (Kwan 16:35; 26:10) E sechegogo, Jehova noreso ngima Harun konyisogo ni Harun e jadolo madier ma ne lame e yo mowinjore.—Som 1 Jo Korintho 8:3.
3. (a) En ang’o ma notimore e ndalo jaote Paulo? (b) Jehova noketo ranyisi mane chon mar kawo okang’ ne joma ong’anyo?
3 Gima chal kamano bende nosieko higini 1,500 bang’e e kinde jaote Paulo. Jomoko ma ne luongore ni Jokristo nochako puonjo miriambo; to pod ne gichokore gi kanyakla. Ng’ama ne nenogi gi oko ne nyalo paro ni jogo chalo mana gi Jokristo mamoko e kanyakla. Kata kamano, nikech ne giseng’anyo ne adiera, mano ne nyalo kelo hinyruok ne Jokristo mamoko. Nikech ne gichalo ondiegi morwakore gi lep rombe, ne gichako “ketho yie mar jo moko.” (2 Tim. 2:16-18) Jehova ne neno gima ne timoreno. Nyaka bed ni Paulo bende nong’eyo mano kaluwore gi gima Nyasaye nosetimo ne jong’anyo mamoko kaka Kora gi lange. Kaluwore gi wachni, weuru wanon ane gimoro ma notimore mondik e Muma kendo wane ane gima wanyalo puonjore.
“AN JEHOVA OK ALOKORA”
4. Paulo ne nigi adiera kuom wach mane, to weche ma nondiko ne Timotheo nyiso mano nade?
4 Paulo ne ni gadier ni Jehova ne nyalo neno jogo ma ne wuondore ni lame, kendo noonge kiawa ni Jehova ong’eyo joma timo dwache. Nonyiso adiera ma ne en-godono kokalo kuom weche ma nondiko ne Timotheo kotelne gi roho maler. Bang’ wuoyo kuom hinyruok ma jong’anyogo ne kelo ne Jokristo mamoko e kanyakla, Paulo nondiko kama: “Nyasaye oseketo mise motegno, mochung’ kogurore, ka en gi ndikoni, ni ‘Ruoth ong’eyo joge,’ kendo ni, ‘Ng’ato ka ng’ato ma hulo nying Ruoth, nyaka pogre gi richo.’”—2 Tim. 2:18, 19.
5, 6. Ang’o momiyo weche ma Paulo nowacho ni “Nyasaye oseketo mise motegno” gin weche makende, to wechego nokonyo Timotheo nade?
5 Nitie gimoro makende mayudore e weche ma Paulo notiyogo e ndikono. Mani e ndiko kende ei Muma mawacho ni “Nyasaye oseketo mise motegno.” Sama Muma wuoyo kuom “mise,” owuoyo kuom gik mopogore opogore moriwo nyaka Jerusalem ma ne en dala maduong’ mar Jo-Israel machon. (Zab. 87:1, 2) Migawo ma Yesu nigo e chopo dwach Jehova bende ipimo gi mise. (1 Kor. 3:11; 1 Pet. 2:6) Paulo ne nigi paro mane ka nowacho ni “Nyasaye oseketo mise motegno”?
6 E ndiko achielno ma Paulo nonwoyoe weche ma Musa nowacho e wi Kora kod lange mayudore e Kwan 16:5, ema bende owachoe ni “Nyasaye oseketo mise motegno.” Onge kiawa ni Paulo ne wuoyo e wi gik ma notimore e ndalo Musa kotemo jiwogo Timotheo kendo parone ni Jehova nigi nyalo mar fwenyo kendo tieko tim ng’anyo. Mana kaka e kinde Kora, jong’anyo ok ne nyal geng’o dwach Jehova kik timre e kanyakla. Paulo ne ok olero e yo matut tiend “mise motegno” ma Nyasaye noseketo. Kata kamano, weche ma Paulo nowachogo nokonyo Timotheo obed gi chir kendo ogen yore mag Jehova.
7. Ang’o momiyo wanyalo bedo gadier ni Jehova biro timo gik makare kendo ok obi jwang’o joge?
7 Puonj makare mag Jehova ok lokre ngang’. Zaburi 33:11 wacho kama: “Rieko mar Jehova osiko nyaka chieng’, weche ma chunye paro nyaka tienge duto.” Ndiko moko nyiso ni loch mar Jehova, herane madier, timne makare, kod kaka ok ojwang’ jotichne gin kido ma Jehova biro sikogo nyaka chieng’. (Wuok 15:18; Zab. 106:1; 112:9; 117:2) Malaki 3:6 wacho niya: “An Jehova ok alokora.” Kamano bende, Jakobo 1:17 kawuoyo kuom Jehova, wacho ni “lokruok oongego ngang’, kata kido mar lokruok.”
WECHE ‘MA NONDIKI E MISE’ GERO YIE KUOM JEHOVA
8, 9. En puonj mane mwanyalo yudo kuom weche ‘mondiki e mise’ ma Paulo wuoyoe?
8 Weche Paulo mayudore e 2 Timotheo 2:19 wuoyo kuom mise moro mondik weche kuome. E kinde machon, ji nohero ndiko weche moko e mise mag udi ka ginyisogo nying fundi ma nogero odno kata ni odno en mar ng’a. Paulo ema nokwongo tiyo gi ranyisi mar mise mondik weche moko kuome. * Weche mondiki e “mise motegno” ma Nyasaye noseketono lando weche ariyo. Mokwongo wacho ni “Ruoth ong’eyo joge,” to mar ariyo wacho ni “Ng’ato ka ng’ato ma hulo nying Ruoth, nyaka pogre gi richo.” Mani paronwa gima wasomo e Kwan 16:5.—Som.
9 En puonj mane mwanyalo yudo kuom weche ‘mondiki e mise’ ma Paulo wuoyoe? Ne jogo mochung’ kor Jehova, chike kod puonj mage otenore kuom adiera ariyo madongogi: (1) Jehova ohero joma makore kode, to mar (2) Jehova osin gi timbe maok kare. Ere kaka wachni otudore gi tim ng’anyo mayudore e kanyakla?
10. Ere kaka timbe jong’anyo e ndalo Paulo ne chando Jokristo mamoko e kanyakla?
10 Nyaka bed ni Timotheo kaachiel gi Jokristo wetene ma nochung’ motegno ne chunygi chandore ahinya nikech timbe jong’anyo ma ne nie kanyakla. Samoro Jokristo moko ne wuoro gimomiyo joma nong’anyogo ne pok okawnegi okang’. Nyalo bedo ni ne gipenjore kabe adier Jehova ne neno pogruok e kind joma ne lame gadier kod jong’anyo ma ne wuondore ni lame.—Tich 20:29, 30.
11, 12. Ere kaka barua ma Paulo nondiko notego yie mar Timotheo?
11 Onge kiawa ni barup Paulo notego yie ma Timotheo ne nigo nikech noparone gima notimore kane Jehova omiyo Harun duong’, kae to okwedo e lela Kora gi lange ma okethogi. Ne chalo ka gima Paulo wacho ni kata obedo ni ne nitie Jokristo mong’anyo e kindgi, Jehova pod ne dhi fwenyo joge mana kaka notimo e ndalo Musa.
12 Jehova ok lokre ngang’; en Nyasaye ma igeno kinde duto. Osin gi timbe maok kare, kendo e kinde mowinjore obiro ng’ado bura ne joricho maok lok chunygi. Nikech Timotheo ne en achiel kuom jogo “ma hulo nying Ruoth,” noparne ting’ ma ne en-go mar kwedo timbe maok kare mag Jokristo ma nong’anyo. *
JEHOVA GUEDHO JOMA LAME GADIER
13. En adiera mane mwanyalo bedogo?
13 Wan bende wayudo jip kuom weche ma Paulo nowacho. Mokwongo, en gima jiwowa ahinya ni Jehova ong’eyo maber jogo mopadore kuome. Ok ong’eyogi mana awiye awiye. Kar mano, Jehova ohero joge ahinya. Muma wacho niya: ‘Jehova ng’iyo piny duto koni gi koni mondo tekone onyisre ne jogo ma chunygi olony kare e nyime.’ (2 Weche 16:9) Omiyo, wanyalo bedo gadiera chuth ni Jehova biro guedho gik moko duto mwatimone gi “chuny maler.”—1 Tim. 1:5; 1 Kor. 15:58.
14. En kit lamo mane ma Jehova ok nyal weyo mondo odhi nyime?
14 En gima ber ng’eyo bende ni Jehova ok nyal weyo joma wuondore ni lame odhi nyime gi timno. To nikech “ong’iyo piny duto koni gi koni,” onyalo fwenyo ‘jogo ma chunygi ok olony kare e nyime.’ Ngeche 3:32 wacho ni ‘chuny Jehova osin gi ng’at ma wiye tek,’ kaka jogo manenore gi oko ni gibolore e luwo chikene to kare gitimo richo aling’ ling’. Kata obedo ni ng’at ma wuondore nyalo tiyo gi riekni mang’eny mondo owuond dhano wetene kuom kinde, Jehova to ok nyal wuondi. Muma wacho ni “ng’a maumo richone ok noyud hawi.” Mano en nikech Jehova en Nyasaye manyalo duto kendo mohero tim makare.—Nge. 28:13; som 1 Timotheo 5:24; Jo Hibrania 4:13.
15. Ang’o monego watang’go, to nikech ang’o?
15 Jotich Jehova mathoth gin joma ochiwore mondo olame gi chunygi duto maok giwuondre. Nyalo bedo gima iwuoro ahinya kapo ni ng’ato ochako wuondo Jehova goyiem ni olame gadier to kare ok en kamano. Kata kamano, ka joma kamago ne nitie e kinde Musa koda e kinde Jokristo mokwongo, joma kamago pod nyalo yudore e kanyakla kindegi. (2 Tim. 3:1, 5) Be mano nyiso ni koro onego wabed joma chich gi Jokristo wetewa, ka waketo kiawa kabe adier gimakore chuth gi Jehova? Ooyo ngang’! Nyalo bedo gima ok kare ka wachich gi owete gi nyiminewa maonge gimomiyo. (Som Jo Rumi 14:10-12; 1 Jo Korintho 13:7.) E wi mano, chich gi jomoko e kanyakla nyalo ketho winjruokwa gi Jehova.
16. (a) En ang’o ma ng’ato ka ng’ato kuomwa nyalo timo mondo kido mar wuondruok kik ochak dongo e chunye? (b) Gin puonj mage ma wanyalo yudo e sanduku ma wiye wacho ni “Nonreuru . . . Ng’ireuru . . . ”?
16 Jakristo ka Jakristo onego “onon tichne owuon.” (Gal. 6:4) Nikech wan dhano morem, kinde duto wanyalo po ka wabedo gi kido moko mag wuondruok e lamo Jehova. (Hib. 3:12, 13) Omiyo ber mondo wanonre kinde ka kinde gimomiyo walame. Wanyalo penjore wawegi kama: ‘Be alamo Jehova nikech ahere kendo nikech ang’eyo ni en ema en gi ratiro mar bedo jaloch e wi gik moko duto? Koso dibed ni alame mana nikech gueth mosingonwa e Paradiso?’ (Fwe. 4:11) Kuom adier waduto wanyalo nono timbewa kendo golo kido moro amora marach manyalo chako dongo e chunywa.
TIYO NE JEHOVA GI CHUNYWA DUTO KELO MOR
17, 18. Ang’o momiyo owinjore walam Jehova gi chunywa duto maok wawuondre?
17 Sama watemo matek mondo walam Jehova gi chunywa duto maok wawuondore, wayudo gueth modhuro e timo kamano. Jandik-zaburi moro nowero kama: “Ojahawi ng’atno ma Jehova ok nyal nwang’o tim mamono kuome, kendo ma onge wuond e chunye.” (Zab. 32:2) Kuom adier, jogo magolo tim wuondruok e chunygi bedo mamor e kindegi, kendo gibiro bedo mamor e piny manyien mabiro.
18 E kinde mokayo machiegni, Jehova biro elo e lela jogo duto matimo timbe maricho kata ma wuondore ni lame, konyiso ayanga ‘pogruok mantie e kind joma kare gi joma richo, kind jogo matiyone gi jogo maok tine.’ (Mal. 3:18) Kapok kindeno ochopo, en gima jiwowa ni “tong wang’ [Jehova] ni kuom jo makare, kendo ite winjo lamogi.”—1 Pet. 3:12.
^ par. 8 Fweny 21:14 ma nondik higini pieche bang’ ka Paulo nosendiko ne Timotheo, wuoyo e wi ‘kite mise’ 12 mondikie nying joote 12.
^ par. 12 Sula maluwo mae biro lero kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova mar kwedo timbe maok kare.