1, 2. Jehova osebedo kawuoyo gi jotichne kotiyo gi yore mage?

KUOM higini duto ma dhano osebedogo e piny kae, Jehova osebedo ka tayo joge kotiyo gi yore mopogore opogore. Nowuoyo gi jomoko kokalo kuom malaika, fweny, kod lek konyisogi gik ma ne dhi timore kinde mabiro. Jehova bende ne jamiyo joge migepe moko. (Kwan 7:89; Eze. 1:1; Dan. 2:19) Seche moko Jehova ne tayo joge kotiyo gi dhano manie riwruok mar ogandane mondo owuo e loye. Kata bed ni Jehova ne tiyo gi yore mopogore opogore, ji duto ma ne luwo yo mochikogigo ne yudo gueth.

² Kindegi, Jehova tayo joge kotiyo gi Muma, rohone maler, kaachiel gi kanyakla. (Tich 9:31; 15:28; 2 Tim. 3:16, 17) Weche ma Jehova tayowago ichiwo e yo maler machalo mana ka gima ‘itwa winjo wach moro bang’wa kawacho niya, “Ma e yo, wuothieuru.”’ (Isa. 30:21) Wawinjo dwond Jehova bende kokalo kuom Yesu matayo kanyakla kotiyo gi “jatichno mogen, kendo mariek.” (Math. 24:45) Dwarore ni waluw ahinya kaka itayowa nikech mondo wabi wayud ngima mochwere nyaka wabed joma winjo wach.—Hib. 5:9.

3. Gin ang’o manyalo chochowa mondo kik wawinj kendo luwo kaka Jehova chikowa? (Ne picha manie chak sulani.)

³ Satan Jachien kedo ahinya kinde duto mondo ochochwa kik wawinj weche mawuok kuom Jehova mabiro reso ngimawa. E wi mano, ‘chunywa motimo wuond’ nyalo monowa timo gik ma  Jehova chikowa. (Yer. 17:9) We wane ane yore moko manyalo konyowa loyo gik ma jamonowa winjo kendo luwo dwond Nyasaye. Wadwaro nono bende kaka wuoyo gi Jehova e lamo biro konyowa rito osiep mantie e kindwa kode kata bed ni wan e chal mane.

4. Ere kaka Satan temoga chiko pach ji?

⁴ Satan temoga ahinya chiko pach ji kuom keyonegi miriambo kendo tiyo gi weche mopondo mag wuondo ji kata propaganda. (Som 1 Johana 5:19.) Mopogore gi buge kod gasede, piny duto sani opong’ gi weche mawuok e redio, TV, koda Intanet kendo gigi duto sani yudore nyaka e gwenge mosokore iye iye. Kata obedo ni gigi nyalo chiwo weche mabeyo mamorowa, thothne gipong’ gi timbe kod weche mochido maok luwre gi chike Jehova. (Yer. 2:13) Kuom ranyisi, weche milando e redio, TV, gi gasede, kod yore mamoko mag manyo mor, wuoyo ka gima dichwo kokendo dichwo wadgi kata dhako kokendo dhako wadgi to ni mano onge rach. To mano miyo ji mang’eny paro ni Muma orido chik ahinya kuom wachno.—1 Kor. 6:9, 10.

5. Ere kaka wanyalo tang’ mondo kik yondhwa gi miriambo mag Satan?

⁵ Ere kaka joma ohero chike makare mag Jehova nyalo tang’ mondo kik Satan wuondgi gi weche mag miriambo mopong’o pinyni? Ere kaka ginyalo pogo gima ber gi gima rach? Mana ka ‘giritore kaka wach Nyasaye obet.’ (Zab. 119:9) Wach Nyasaye oting’o puonj manyalo konyowa pogo weche madier kod mag miriambo. (Nge. 23:23) Kotiyo gi weche mondik e Muma, Yesu nowacho ni “dhano ok nobed mangima gi kuon kende, to gi weche duto mowuok e dho Nyasaye.” (Math. 4:4) Onego wang’e kaka wanyalo tiyo gi puonj mayudore e Muma e ngimawa ma pile ka pile. Kuom ranyisi, chon kapok ne Musa ondiko chik Jehova e wi wach terruok, Josef nong’eyo ni timno en richo e wang’ Nyasaye. Ne ok oparo kata dichiel ketho chik Jehova kane chi Potifa temo hombe mondo gitim richo. (Som Chakruok 39:7-9.) Kata obedo ni chi Potifa nosebedo kahombe kuom kinde mogwaro, Josef ok noweyo mondo dwond chi Potifa ochoche kik oluw dwond Nyasaye. Achiel kuom gik makonyowa pogo ber gi rach en winjo dwond Jehova kendo dino itwa chuth ne miriambo mag Satan.

6, 7. En ang’o manyaka watim mondo wakwed puonj maricho mag Satan?

⁶ Piny opong’ gi puonj koda chike mag din ma chocho pach ji kendo mano miyo ji mang’eny neno ni onge tiende manyo din mar adier. Kata kamano, Jehova osechiwo puonj mogundho kendo ma winjore maler ne jogo ma diher luwogi. Wan ema nyaka wayier ni wabiro winjo ng’a. To nikech ok nyalre mondo ng’ato owinj dwol ariyo dichiel, dwarore ni ‘wang’e dwond’ Yesu kendo winje. En ema Jehova oyiere mondo otane rombe.—Som Johana 10:3-5.

 ⁷ Yesu nowacho niya: “Chikuru itu ni gi muwinjo.” (Mari. 4:24) Puonj mag Jehova winjore maler kendo gin kare, kata kamano nyaka wachik itwa mondo wawinjgi kendo waik chunywa mondo warwakgi. Ka ok watang’, to wanyalo po ka wachiko itwa ne puonj maricho mag Satan kar chiko itwa ne puonj mabeyo mag Nyasaye. Kik iyie mondo thumbe mag piny, vidio, program mag TV, buge, osiepe, jopuonj, kaachiel gi joma ji paro ni riek ochik ngimani.—Kol. 2:8.

8. (a) Ere kaka chunywa nyalo wuondowa ma wadonj e obadho mar Satan? (b) Ang’o manyalo timorenwa kapo ni ok wakawo okang’ mapiyo mar golo gombo maricho manie chunywa?

⁸ Satan ong’eyo ni wan dhano monyuol e richo, omiyo otemo ywayowa mondo waluw gombo maricho. Sama Satan temo tiyo gi nyawo ma wan-go, nyalo bedonwa matek ahinya chung’ motegno mondo waluw tim makare. (Joh. 8:44-47) Ere kaka wanyalo loyo tem machalo kamano? Wapar ane chal mar ng’at ma gombone mar yudo mor kuom kinde machwok, omiyo odonjo e tim ma ne ok opar ni dotim. (Rumi 7:15) Ang’o ma dibed ni nomiyo odonjo e tim marachno? Nyalo bedo ni nosechako weyo winjo dwond Jehova mos mos. Nyalo bedo ni ok nofwenyo ni chunye osechako nyago gombo maricho, kata samoro nofwenyo wachno to ofwayo. Kuom ranyisi, nyalo bedo ni noseweyo wuoyo gi Jehova e lamo, kinda mare mar lendo nosedok chien, kata nosechako bare ne chokruoge. Bang’e gombo maricho noloye ma otimo gima ong’eyo ni rach. Wanyalo geng’o gik maricho kaka mago kik yudwa kuom bedo motang’ kendo kawo okang’ mar rieyo weche kapok watimo gima rach. To ka adier waluwo dwond Jehova, wabiro kwedo paro kod puonj mag joma nong’anyo ne adiera.—Nge. 11:9.

9. Ang’o momiyo fwenyo chon gombo maricho manie chunywa en gima konyo?

⁹ Kofweny chon tuwo moro ma ng’ato nigo, nyalo miyo ores ngimane. E yo machalo kamano, wan bende wanyalo geng’o chandruoge ka wafwenyo chon chon gik manyalo rwakowa e tem. Bang’ fwenyo gigo, nyalo bedo gima ber kawo okang’ mapiyo kapok Satan ‘omakowa mondo watim dwache.’ (2 Tim. 2:26) Owinjore watim ang’o ka wafwenyo ni pachwa kod gombowa balo gi dwaro kata chike Jehova? Nyaka wabolre mondo wadog ire piyo, wachik itwa ne weche mochikowa, kendo wawinje gi chunywa duto. (Isa. 44:22) Nyaka wang’e ni timo yiero maok owinjore nyalo hinyowa kendo nyalo miyo wadonj e chandruok.  Donge en gima ber kawo okang’ maok wadigni mondo kik wadonj e richo mabiro hinyowa?

10, 11. (a) Nga’yi nenorega e yore mage? (b) Ng’anyo mar Kora, Dathan, gi Abiram puonjowa ang’o?

¹⁰ Nyaka wang’e ni chunywa nyalo wuondowa ma waba yo. Gombowa maricho nigi teko ahinya kendo ginyalo chikowa e yo maok kare. Kuom ranyisi, ne ane kaka ng’ayi kata sunga gi ich lach nyalo monowa winjo dwond Jehova kendo rwakowa e yo manyalo hinyowa. Jang’ayi en ng’at ma ng’awore e wi jomoko. Onyalo chako paro ni en gi ratiro mar timo gimoro amora modwaro kendo ni onge ng’ato ang’ata monego ochike. Kuom mano, onyalo paro ni en malo ahinya moloyo jomoko kendo ni Jokristo wetene, jodong-kanyakla, kata mana riwruok mar oganda Jehova ok owinjore onyise gima onego otim. Ng’at machalo kamano ok yot mondo owinj dwond Jehova e yo maler.

¹¹ Kinde ma Jo-Israel ne nie thim, Kora, Dathan, gi Abiram nong’anyo ne Musa gi Harun ma notelo ne ogandano. To nikech ne gin gi chuny mar ng’ayi, ne gisieko gi chenro margi giwegi mar lamo Jehova. Jehova notimo ang’o? Nonegogi pep! (Kwan 26:8-10) Wach ma notimore chon-no miyowa puonj maduong’. Ng’anyo ne Jehova keloga mana rach lilo. Mad kinde duto wapar ni ng’ayi kata “sunga kelo masira.”—Nge. 16:18, The Bible in Luo, 1976; Isa. 13:11.

12, 13. (a) Chiw ane ranyisi manyiso kaka ich lach kelo masira. (b) Ler ane kaka ich lach nyalo gurore kuomwa ka ok wathire.

¹² We wanon ane ranyisi machielo mar ich lach. Ng’at ma iye lach thothne timbene kaloga tong’. Kane janabi Elisha ochango Naaman jatend jolweny mag Jo-Suria ma ne nigi dhoho, nodwaro miyo Elisha mich moko to nodagi kawo. Kata kamano, jakony Elisha ma niluongo ni Gehazi, ne gombo ahinya michgo. Gehazi nowacho e chunye kama: “Kaka Jehova entie, anaringi alawe [Naaman], akawie gimoro kuome.” Ka Elisha kia, Gehazi nolawo bang’ Naaman kae to ochuogo miriambo kokwayo mondo omiye “talanta mar fedha, kod nengini moromo aloka diriyo.” Ang’o ma notimore ne Gehazi bang’ timo mano kendo wuondo janabi mar Jehova? Dhoho ma Naaman ne nigo nodokne.—2 Ruo. 5:20-27.

¹³ Tim ich lach nyalo chakore mos mos to ka ok othire, onyalo gurore e chuny ng’ato ma rwake e richo. Gima Muma wacho e wi Akan nyisowa kaka ich lach en obadho maduong’ ahinya. Ne ane kaka ich lach ma ne Akan nigo, nonya mapiyo. Nowacho kama: ‘Ka naneno nanga abola maber mar Shinar e kind gik mope, kod shekel piero apar ariyo mag fedha, kod dhahabu mong’in ma pekne oromo shekel piero abich, eka nagombogi mi nakawogi.’ Kar kwedo gombo marach, ich lach nomiyo Akan okwalo gigo kendo pandogi e hembe. Ka noel richone e lela, Joshua nokone ni Jehova ne dhi kume. Akan kaachiel gi joode duto ne ochiel gi kite mi githo odiechieng’onogo. (Josh. 7:11, 21, 24, 25) Ich lach en obadho maduong’ ahinya manyalo mako kendo loyo ng’ato ang’ata. Omiyo waluwuru puonj ma Muma jiwowago niya: “Ritreuru ni gombo [kata ich lach] duto.” (Luka 12:15) Kata obedo ni seche moko wanyalo bedo gi paro maok owinjore kendo mochido, dwarore ahinya mondo wachik pachwa kendo kik wayie mondo gombowago ogurre e chunywa machop kama wadonjo e richo.—Som Jakobo 1:14, 15.

14. Onego watim ang’o kapo ni wafwenyo ni ng’ayi kod ich lach chwalowa mondo watim gimoro marach?

¹⁴ Ng’ayi kod ich lach kelo mana masira.  Paro hinyruok ma bedoe bang’ timo richo, nyalo konyowa mondo kik wawe kidogo omonwa winjo dwond Jehova. (Rapar 32:29) Ei Muma, Nyasaye nyisowa yo monego waluw kod ber mar timo kamano, kaachiel gi rach ma bedoe ka waluwo yo maok kare. Kapo ni chunywa chwalowa mondo watim gimoro mana nikech ng’ayi kod ich lach, en gima nyiso rieko paro hinyruok mabiro yudowa bang’e. Onego wanon kaka gima rach ma watimo nyalo kelo hinyruok ne wan wawegi, osiepewa, to moloyo duto winjruok me kindwa gi Jehova.

15. Ranyisi mar Yesu puonjowa ang’o kodok korka wuoyo gi Nyasaye?

¹⁵ Jehova dwaronwa mana ber lilo. (Zab. 1:1-3) Ojanyisowa gima onego watim e seche mowinjore. (Som Jo Hibrania 4:16.) Kata obedo ni Yesu ne en ng’at makare chuth, pod nowuoyo gi Jehova e lamo kinde duto. Jehova nojiwe kendo notaye e yo miwuoro. Nooro malaike mage mondo ojiwe, nomiye rohone maler mondo okonye, kendo notaye ka noyiero joote 12. Dwond Jehova nowinjore koa e polo kowacho kaka nohero Yesu kendo yie kode. (Math. 3:17; 17:5; Mari. 1:12, 13; Luka 6:12, 13; Joh. 12:28) Kaka Yesu, onego wanyis Nyasaye weche duto me chunywa. (Zab. 62:7, 8; Hib. 5:7) Kokalo kuom lamo, wanyalo wuoyo gi Jehova kinde duto kendo dak e ngima mabiro miye duong’.

16. Wanyalo yudo nade kony ma Jehova chiwo mondo wabed gi nyalo mar winjo dwonde?

¹⁶ Kata obedo ni Jehova miyowa puonj mopogore opogore, ok ochun ng’ato mondo oluw puonjgo githuon. Onego wakwaye rohone maler kendo obiro miyowago kaka dwarore. (Som Luka 11:10-13.) Muma jiwowa niya: ‘Paruru maber ahinya kaka uwinjo.’ (Luka 8:18, Luo New Testament, 2003) Kuom ranyisi, nyalo bedo tim wuondruok kapo ni wakwayo Jehova okonywa loyo gombo mar donjo e tim terruok, to komachielo wang’iyo sinema mochido kod piche mag ponografi. Mondo Jehova okonywa, dwarore ni wabed kama rohone nitie. Wang’eyo ni rohone nitie e chokruoge mag kanyakla. Jotich Jehova mathoth osetony maok odonjo e gik manyalo hinyogi nikech giwinjo dwonde ka gin e chokruoge. Mano osemiyo gifwenyo gombo maricho mosechako dongo e chunygi kendo kawo okang’ mar gologi oko.—Zab. 73:12-17; 143:10.

17. Ang’o momiyo ok onego wagenre wawegi?

¹⁷ Ne ane ranyisi mar Ruoth Daudi ma nolocho e piny Israel machon. Kane en rawera, noloyo lweny ka nokedo gi Goliath Ja-Filistia marabet miwuoro. Daudi nobedo jalweny, ruoth, jang’ad ne ji rieko, kendo norito ogandane. Kata kamano kane Daudi ogenore owuon, chunye nowuonde motimo richo maduong’ gi Bath-sheba, ma ochano mondo oneg Uria chwor Bath-sheba. Kane Jehova orieye, Daudi nobolore moyie ni notimo richo kae to oloso winjruok e kinde gi Jehova obed maber kendo.—Zab. 51:4, 6, 10, 11.

18. Ang’o manyalo konyowa mondo wadhi nyime chiko itwa ne dwond Jehova?

¹⁸ Mad kinde duto waluw gima inyisowa e 1 Jo Korintho 10:12 kendo kik wabed joma genore mokalo tong’. To nikech waonge gi rieko mar ‘chiko yorewa’ e yo maber chuth, inyalo chikwa gi dwond Jehovah kata dwond Jasike. (Yer. 10:23) Omiyo, mad kinde duto walem, waluw kaka roho maler tayowa, kendo wachik itwa malong’o ne dwond Jehova.