FERNANDO * ne parore ahinya. Jodong-kanyakla ariyo noyudo okwaye mondo giwuoye kode kar kendgi ji adek. Bang’ limbe mogwaro mag jarit-alwora, jodong-kanyakla nolerone gima nonego otim mondo obed gi migepe moko momedore e kanyakla. Kaka ndalo ne medo sudo, Fernando ne wuoro ahinya kabe onyalo bedo jaduong’-kanyakla. Nyocha eka jarit-alwora oa limo kanyaklagi kendo. Sani koro jodongo dhi wachone ang’o?

Fernando nochiko ite ahinya sama achiel kuom jodongogo wuoyo kode. Jaduong’no nosomo 1 Timotheo 3:1 mowachone ni jodongo nyocha oyudo barua mapwodhe mondo obed jaduong’-kanyakla. Fernando nobwok matin mopenjo jaduong’no niya, “Iwacho ni?” Jaduong’no nonwoyone gima noa wachono, kae to Fernando ochako mana bwonjo. Kane oland ne kanyakla wachno bang’e, ji duto ne mor.

Be en gima rach bedo gi gombo mar yudo migepe momedore e kanyakla? Ooyo. Kaluwore gi 1 Timotheo 3:1, “ka ng’ato dwaro mondo obed jakwadh [kanyakla], odwaro tich maber.” Ndikoni jiwoga owete mang’eny otim dongruok e kanyakla mondo giyud migepe moko momedore. Mano osemiyo oganda Nyasaye oyudo jodong-kanyakla gi jokony-tich gana gi gana makonyo kanyakla e tije mopogore opogore. Kata kamano, nikech kwan mag kanyakla medore e okang’ mamalo, dwarore ni owete omed timo dongruok mondo giyud migepe. Yo maber ma owetego nyalo timogo dongruok en mane? To be joma nigi gombo mar bedo jokwath e kanyakla onego obed maluor kaka Fernando?

Weche ma Muma notiyogo e dho Grik ni ‘dwaro bedo jakwath’ kelo paro mar bedo gi gombo kata siso kendo hawo gimoro. Mano nyalo kelo picha mar ng’at matemo hawo olemo moro malombo  wang’ moliero e wi yath. Kata kamano ‘bedo jakwath’ e kanyakla ok en gima iyako. Nikech ang’o? Nikech joma dwaro bedo jodong-kanyakla onego obed gi gombo mar ‘timo tije mabeyo’ to ok ni mondo omigi duong’.

Thoth kido mabeyo ma jaduong’-kanyakla onego obedgo ochan e 1 Timotheo 3:2-7 kod Tito 1:5-9. Kaluwore gi rang’iny mamalo moketgo, owadwa moro miluongo ni Raymond mosebedo jaduong’-kanyakla kuom higini mang’eny wacho niya: “An kaka anene, gimaduong’ moloyo en kido ma ng’ato nigo. Ng’eyo wuoyo kata bedo gi lony mar puonjo gin gik madwarore ahinya. Kata kamano bedo gi nyalo kaka mago ok lo kido mar bedo ng’at ma onge wach moro marach, ng’at moritore, mobidhore e paro, mochanore, ng’at mohero rwako welo, kendo ng’at mamuol.”

Owadwa matimo kinda mondo obed jaduong’-kanyakla, biro nyiso ni oonge wach moro marach kotamore donjo e mibadhi moro amora kod gimoro amora maok ler e wang’ Nyasaye. En ng’at ma timbene ok kal tong’, mochanore, kendo mamuol; omiyo Jokristo wetene ogene ahinya ni obiro tayogi kendo konyogi e chandruogegi. To nikech en ng’at mohero rwako welo, mano miyo ojiwo rowere kod jogo ma pod nyien e adiera. Ohoyo kendo okonyo joma tuwo kaachiel gi joma oti nikech ohero gik mabeyo. Onyago kidogi ok mana ni mondo oyud migepe, to mondo okony jomoko bende. *

Jodong-kanyakla morga ahinya paro ne owete kidogo, kendo jiwogi. Kata kamano owete madwaro yudo migepe ema nigi ting’ mar nyago kido ma Ndiko dwaro ni gibedgo. Henry, ma en jaduong’ molony wacho niya: “Kapo ni itemo matek mondo iyud migawo moro, ti matek mondo inyis ni iwinjori yudo migawono.” Kowuoyo e wi Eklesiastes 9:10, Henry lero niya: “‘Tich ma lueti oyudo, ti gi tekoni duto.’ Migawo moro amora ma jodong-kanyakla omiyi, tim gi chunyi duto. Her tich moro amora momiyi e kanyakla moriwo nyaka yweyo Od Romo. Bang’ ndalo, tich mitimo biro nenore ayanga.” Ka chieng’ moro diher bedo jaduong’-kanyakla, ti matek kendo ibed ng’at migeno e migepe duto motudore  gi tij Nyasaye. Ngimani onego onyis ni adier in ng’at mobolore to ok jang’ayi.—Math. 23:8-12.

Moko kuom joma gombo bedo gi migepe e kanyakla nyalo temo nyiso jodongo wachno gi rieko, kata temo yondho bura mar jodong-kanyakla mondo oyie kode. Owete moko chwanyorega sama jodongo onyisogi kuonde ma onego gitimie dongruok mondo omi giyud migepe. Joma kamago onego openjre kama, ‘Dibed ni adwaro mana chopo gombo maga awuon, koso adwaro rito rombe mag Jehova kabolora adier?’

Joma gombo bedo jodongo onego opar kido machielo madwarore ni jodongo obedgo ahinya, ma en ‘doko ranyisi ne kweth.’ (1 Pet. 5:1-3) Ng’at ma en ranyisi maber ne kanyakla kwedo riekni kod timbe maok owinjore. Onyago kido mar horuok konano bed ni okete kata pok okete jaduong’-kanyakla. Bedo jaduong’-kanyakla ok tiek nyawo ma dipo ka ng’ato nigo. (Kwan 12:3; Zab. 106:32, 33) E wi mano, seche moko owadwa ‘ok nyal neno wach moro makethone,’ kata kamano jomoko to nyalo neno ni nitie weche moko mamiyo ok owinjore bedo jaduong’. (1 Kor. 4:4) Kuom mano, kapo ni jodongo ojiwi gi chuny maler ka gitiyo gi paro moko mowuok e Muma, tem ichiknegi iti maok ibedo gi ich wang’. Bang’ mano, tem iluw paro ma gijiwigono.

Owete mang’eny mosegombo bedo jodong-kanyakla, neno ni giserito aming’a to pok oketgi. Kapo ni isegombo ‘bedo jakwath’ kuom higni mogwaro, be seche moko ijawinjo ka chunyi chandore? Ka en kamano, ne ane weche ma yudore e Mumagi: “Geno mak iyudo miyo chunyi ol; to kiyudo gi migeno, chal gi yath moloth mokelo ni ji ngima.”—Nge. 13:12.

Chuny ng’ato nyalo ol ka gima osebedo kogombo kawo kinde mang’eny kapok oyudo. Mano e gima notimore ne Ibrahim. Jehova nosingone ni nodhi miye nyathi ma wuowi, to higni mogwaro nokalo kapok giyudo nyathi. (Chak. 12:1-3, 7) Ka hike koro oniang’ ahinya, Ibrahim noywagore kama: “A Ruoth Jehova, inimiya ang’o, kineno aonge nyathi . . . An to pok imiya kodhi moro.” Jehova nonyise ni ne odhi miye nyathi mana kaka nosesingone. Kata kamano, higni maok tin ne 14 nokalo kapok Nyasaye omiye nyathino.—Chak. 15:2-4; 16:16; 21:5.

Be Ibrahim noweyo tiyo ne Jehova gi mor nikech ne oserito nyathi aming’a to onge? Ooyo. Ne ok obedo gi kiawa moro amora e wi gima Nyasaye nosesingone. Ne odhi nyime kiyo gik mabeyo man nyime. Jaote Paulo nondiko kama: “Kuom kinda mare, Ibrahim noyudo gi ma Nyasaye nosingorene.” (Hib. 6:15) Gikone, Nyasaye Manyalo Duto noguedho Ibrahim e yo ma en owuon ok nonyal paro. Ang’o minyalo puonjori kuom Ibrahim?

Kapo ni isegombo bedo jaduong’-kanyakla to higni ng’ielore ang’iela, dhi nyime geno Jehova. Kik chunyi nyosre tiyone. Warren, mosekonyo owete mang’eny timo dongruok e weche Nyasaye, lero  gimomiyo mano dwarore kowacho kama: “Mondo ng’ato obed gi migepe e kanyakla, en gima kawo kinde. Nyalo kod paro ma ng’ato nigo fwenyorega mos mos e timbene kod kaka otimo migepe ma en-go. Jomoko paroga ni ginyalo bedo mamor mana ka gisebedo jodong-kanyakla. Mano en paro maok ni kare kendo nyalo hinyo ng’ato gi parruok ma nono. Sama itiyo ne Jehova gi chunyi duto e gimoro amora mitimo, in ng’at ma ngimane dhi maber.”

Owadwa moro ma ne gombo bedo jaduong’-kanyakla noyudo migawono bang’ higni mokalo apar. Kowuoyo kuom gima ne opuonjore e ranyisi moro mong’ere e bug Ezekiel sula mokwongo, owacho niya: “Jehova riembo gache, ma en riwruok mar ogandane e ng’wech modwaro. Gima duong’ en kinde ma Jehova ochano mar timoe gik moko to ok kinde ma wan wawegi waneno ni ber kodwa. Kuom wach bedo jaduong’-kanyakla, gima duong’ ok en kaka an awuon adwaro kata gima agombo bedo. Gima adwaro nyalo bedo ni ok e gima Jehova neno ni owinjore koda.”

Ka diher timo tich maber kuom bedo jaduong’-kanyakla chieng’ moro, tim kinda mondo ikony kanyakla obed mamor. Kapo ni ineno ni kinde mang’eny kadho, tem mondo ibed gi chuny mokuwe kod kido mar horuok. Raymond, mosewuo kuome motelo wacho kama: “Gombo gik mathoth ema miyoga ng’ato ok bed mamor gi gik ma en-go. Joma ok nigi horuok, thothne ok yud mor mar tiyo ne Jehova.” Med nyago olemo mag roho mar Nyasaye, to ahinya wuon horuok. Tem bero winjruokni gi Nyasaye kokalo kuom somo kendo puonjruok Muma. Med okang’ milandogo wach maber kendo puonj jomoko Muma. Ta joodi e yo maber e weche Nyasaye kod e lamo maru mar joot. Med hero owete gi nyimine ma un-go e kanyakla. Kaka imedo timo dongruok mondo chieng’ moro ibed jaduong’, ibiro bedo mamor tiyo ne Jehova sama pod irito.

Timo kinda mondo ng’ato obed gi migepe e kanyakla en thuolo makende momiwa gi Jehova; en kaachiel gi riwruok mar ogandane ok gigomb ni ng’ato obed gi chuny monyosore kendo mokuyo sama otiyone. Nyasaye siro kendo guedho jogo duto matiyone ka gin gi paro mowinjore. Gueth duto mag Jehova, ‘ok kel parruok.’—Nge. 10:22.

Kata kapo ni isebedo kitimo dongruok mondo ibed jaduong’, pod inyalo medo timo dongruok. Kaka imedo nyago kido ma dwarore kendo tiyo matek ei kanyakla maok ijwang’o joodi, wi Jehova ok bi wil gi tich misebedo kitimo. Mad ibed mamor pile tiyo ne Jehova e migawo moro amora miyudo mar tiyone.