1. Jotend dinde maluongore ni Jokristo notimo ang’o e kinde lweny?

BE NYASAYE dwaro ni Jokristo madier odhi e lweny mondo oneg joma wuok e ogendini gi pinje mamoko? Mano e gima thoth joma luongore ni Jokristo osebedo ka timo kuom higini 100 mosekalo. Jodolo mag Jo-Katholik mondik e lweny osebedo ka lemo ne jolweny kendo guedho gigegi mag lweny sama gidhi nego Jo-Katholik wetegi mawuok e piny ma gikedogo. To mano bende e gim jotend dinde mamoko timo. Mano e gimomiyo joma luongore ni Jokristo ne onegore ahinya e Lweny mar Ariyo mar Piny.

2, 3. Joneno mag Jehova notimo ang’o e kinde Lweny mar Ariyo mar Piny kod bang’e, to nikech ang’o?

² Joneno mag Jehova notimo ang’o e kinde lwenyno? Ne gichung’ motegno maok gidonjore e weche mag lwenyno kata matin. Ang’o momiyo ne gitimo kamano? Ne en nikech ne giluwo ranyisi kod puonj mag Yesu. Yesu nowacho niya: “Ma eri e ma nomi ji duto ong’e ni un jopuonjrena, ka un uheroru ng’ato gi ng’ato.” (Joh. 13:35) E wi mano, ne giluwo puonj ma jaote Paulo nondiko ne Jokristo ma ne ni Korintho.—Som 2 Jo Korintho 10:3, 4.

 ³ Kuom mano, Jokristo ma chunygi osetieg gi Muma, ok puonjre lweny kata kedo e lweny moro amora. To nikech gimakore gi wachni, Joneno tara gi tara osesand ahinya, bed ni gin joma tindo kata jomoti, joma chwo kata joma mine. Thothgi osetwe e jela kod kembe misandoe ji kichunogi gi tije matek. E kinde Jo-Nazi e piny Jerman, moko kuomgi ne onegi. Kata obedo ni ne isando Joneno ahinya e pinje mag Ulaya, wigi ne ok owil gi tich maduong’ momigi mar lando wach maber mar Pinyruodh Jehova. Ne gilendo maok giweyo—bed ni ne gin e jela, kembe misandoe ji, kata kane otergi e tuech e pinje mamoko. * Bang’e, Joneno ne ok oriwo lwedo lweny ma notimore Rwanda e higa mar 1994 kane dhoudi moko kedo e kindgi giwegi. Bende ne ok gidonjore gi lweny ma notimore machiegnini e pinje mag Balkan kane piny Yugoslavia machon pogore.

4. Bedo ni Joneno mag Jehova ok donjre gi weche lweny, osemiyo ji obedo gi paro mane kuomgi?

⁴ Nikech Joneno mag Jehova ok riw lwedo lweny kata matin, osemiyo ji mang’eny e piny mangima obedo gadier ni Joneno ema ohero Nyasaye kod ji duto. Mano tiende ni gin e Jokristo madier. Mopogore gi mano, nitie gik mamoko manyiso ji ni adier Joneno mag Jehova e joma timo dwach Nyasaye.

5. En lokruok mane ma jolup Kristo mokwongo ne nyaka tim?

⁵ Kane Yesu ochako tije mar lendo e piny, nojiwo ahinya gimomiyo Pinyruodh Nyasaye e gima duong’ monego jolupne olandi. Noyiero jopuonjre 12 mondo ochak tich ma ne idhi tim e piny mangima, kae to bang’e notiego jopuonjre mamoko 70. (Luka 6:13; 10:1) Notieggi mondo gidhi giland wach maber ne jomoko, ka gikwongo gi Jo-Yahudi. Kae to bang’e, gimiwuoro notimore! Jopuonjre Yesu ne dhi lando wachno ne ogendini mamoko ma ne ok oter nyange. To mano doko lokruok maduong’ ma notimore ne jopuonjre ma Jo-Yahudigo!—Tich 1:8.

6. Ang’o ma nokonyo Petro fwenyo ni Jehova ok buon ji?

⁶ Ne oor jaote Petro e dala Kornelio, jal ma ne ok oter nyange kendo ma ne ok en Ja-Yahudi. Mano nomiyo Petro ofwenyo ni Nyasaye ok buon ji. Ne obatis Kornelio gi joode duto. Din mar Jokristo nochako landore kuonde mamoko; joma wuok e pinje mopogore opogore ne nyalo winjo adiera kendo rwakogo. (Tich 10:9-48) Koro tij lendo ne idhi tim e piny mangima.

7, 8. En ang’o ma riwruok mar oganda Jehova timo? (Ne picha manie chak sulani.)

⁷ Joma tayo riwruok mar Joneno mag Jehova e kindegi, oseriwo lwedo tij lando wach maber kendo puonjo ji e piny mangima. Sani, Joneno ma dirom milion aboro timo duto ma ginyalo mondo giland ote ma Kristo omiyogi e dhok mokalo 600, kendo gigeno timo kamano e dhok mamoko momedore! Joneno mag Jehova ong’ere ahinya gi tijgi mar lendo ot ka ot, lendo e ndara, kendo seche moko pedho buge e mesa kata chanogi maber e trolley.

⁸ Owete gi nyimine mokalo 2,900 osetieg e yo mong’ith mondo olok Muma gi buge malero Muma e dhok mamoko. Ok gilok buge mana e dhok ma ji mang’eny wacho kende, to gitimo kinda mar loko buge e dhok mathoth ma moko kuomgi  ok ong’ere ahinya, to ji wachogi. Kuom ranyisi, e piny Spain ji tara gi tara mawuok e oganda mar Jo-Katalon wacho dho-Katalan. To e kindegi ji mathoth osechako tiyo gi dhokno e gwenge mag Andorra, Alicante, e Chulni mag Baleares, kod Valencia. Sani, Joneno mag Jehova loko buge malero Muma e dho-Katalan, kendo itimo chokruoge mag Jokristo e dhokno ma en gima moro chuny Jo-Katalon mathoth.

9, 10. Ang’o manyiso ni riwruok mar oganda Jehova dwaro ni ji duto opuonjre adiera?

⁹ Tij loko buge malero Muma kod puonjo ji e dhogi giwegi en gima itimo e piny mangima. Mexico en piny miwachoe dho-Spania, kata kamano, nitie dhok moko matindo tindo ma bende iwacho kuno. Dho-Maya en achiel kuomgi. Ofis ma Mexico notero owete gi nyimine ma loko dho-Maya e gweng’ moro ma ne ginyalo wachoe dhokno kendo winjo kaka jomoko wache. Ranyisi machielo en dho-Nepali, ma en achiel kuom dhok mitiyogo e piny Nepal, ma nigi ji mokalo milion 29. Nitie dhok mamoko 120 ma bende ji wacho e pinyno. Kata kamano ji mokalo milion apar e pinyno wacho dho-Nepali kendo jomamoko bende ong’eyo dhokno kendo tiyo kode. Bugewa malero Muma igoyo e dhokno.

¹⁰ Riwruok mar oganda Jehova okawo mapek tich momigi mar lando wach maber mar Pinyruoth e piny mangima. Mano nenore ayanga gi kaka iriwo lwedo tij loko buge e dhok mopogore opogore mitimo e piny mangima. Trakt, gasede, kod brosua tara gi tara osepog ji nono e kampen mopogore opogore mosetim e piny mangima. Joneno mag Jehova osebedo ka golo chiwo maonge achune mondo osir tijno ka giluwo puonj ma Yesu nochiwo niya: “Useyudo nono, chiwuru nono.”—Math. 10:8.

11, 12. Tij lendo ma Joneno mag Jehova timo e piny mangima, osemiyo jomoko owacho ang’o kuomgi?

¹¹ Joneno mag Jehova nigi kinda mar lando kendo puonjo adiera me Muma, kendo giyie chuth ni giseyudo adiera. Mano e momiyo gichiwore ahinya mondo giland ne joma owuok e pinje kod dhoudi mamoko adiera ma gisepuonjore. Thothgi oseweyo manyo gik mathoth maok ochuno e ngimagi, osepuonjore dhok machielo, kendo osepuonjore  ng’iyo gi kit ngima mag ogendni mamoko mondo giriw lwedo tich maduong’ni. Tij lendo kod puonjo ji mitimo e piny mangimani, en gimachielo mamiyo ji bedo gadier ni Joneno mag Jehova e jolup Kristo Yesu.

¹² Joneno timo mago duto nikech giyie chuth ni giseyudo adiera. To en ang’o machielo mosemiyo ji obedo maonge kiawa ni Joneno mag Jehova gin Jokristo madier?—Som Jo Rumi 14:17, 18.

13. Joneno osetimo ang’o mondo riwruoggi osik ka ler?

¹³ E kindewagi, Jokristo motegno kendo moyie ni giseyudo adiera osewacho weche moko manyalo jiwowa ahinya. Owadwa moro mosetiyo ne Jehova kuom kinde malach nowacho kama: “Itimo kinda mondo joma nie riwruok mar oganda Jehova osik ka timbegi ler, kendo riwruogni ok oluoro chiwo siem kata kum ne ng’ato ang’ata.” Jotich Jehova timo ang’o mondo gisik ka timbegi ler? Giluwo chike manie Wach Nyasaye kendo luwo ranyisi ma Yesu kod jopuonjrene noketo. Omiyo, e kindegi Joneno mag Jehova manok kende e mosebed kigolo e kanyakla nikech gitamore luwo chike Nyasaye. Thothgi, moriwo joma chon nodak e ngima ma ne ok mor Nyasaye to nolokore, odak e ngima maler kendo keto ne jomoko ranyisi maber.—Som 1 Jo Korintho 6:9-11.

14. Thoth joma nogol oko e kanyakla osetimo ang’o, to mano osekelo ber mane?

¹⁴ To nade jogo ma nochuno ni ogol oko mar kanyakla kaluwore gi gima Ndiko wacho? Ji gana gi gana kuomgi oseloko chunygi moweyo timbegi ma ne tuomore gi puonj Jokristo kendo oseduoggi e kanyakla. (Som 2 Jo Korintho 2:6-8.) Nikech Joneno luwo puonj manie Muma ma jiwo ji obed gi timbe mabeyo, mano osemiyo kanyakla mar Jokristo obedo maler kendo minyalo gen. Mopogore gi kanise mang’eny moweyo rombegi otim gik moko kaka gihero, Joneno mag Jehova to luwo chike Nyasaye kaka ondikgi e Muma, kendo mano osemiyo ji mang’eny obedo gadiera ni Joneno e ma luwo gima Muma wacho.

15. Ang’o ma nomiyo owadwa moro oyie gi chunye duto ni oseyudo adiera?

¹⁵ Ang’o machielo mosemiyo Joneno mamoko oyie chuth ni giseyudo adiera? Owadwa moro ma jahigni 50 gi dire nowacho kama: “Chakre abed rawera, yiena osebedo kotenore kuom gik moko adek madongogi: (1) Nyasaye nitie; (2) notiyo gi rohone ka nindiko Muma; kendo (3) otiyo gi kanyakla mar Jokristo mar Joneno mag Jehova e kindegi kendo oguedhogi. Kuom higini duto, asebedo kanono kabe weche adek ma ayiegogo gin adier. Gik mosebedo ka timore higa ka higa motudore gi weche adekgo, osejiwo  yiena kendo osemiyo amedo bedo gadier chuth ni waseyudo adiera.”

16. Ang’o momiyo nyaminwa moro onge kiawa ni osenwang’o adiera?

¹⁶ Nyaminwa moro ma tiyo ne Jehova e ofiswa maduong’ man New York wacho kama e wi riwruok mar oganda Jehova: “En e riwruok kende malando nying Jehova. To mano kaka wachno en adier nimar nying Nyasaye yudore nyadi 7,000 ei Muma! Amor ahinya gi jip mayudore e bug 2 Weche mag Ndalo 16:9 ma wacho niya: ‘Wang’ Jehova ng’iyo piny duto koni gi koni, mondo tekone onyisre ne jogo ma chunygi olony kare e nyime.’” Omedo wacho kama: “Adiera osepuonja kaka anyalo tiyo ne Jehova gi chunya duto mondo tekone onyisre kuoma. Winjruok me kinda gi Jehova en gima duong’na ahinya. Kendo amor ahinya gi migawo ma Yesu nigo mar konyowa ng’eyo Nyasaye e yo matut mondo amed gero yiena.”

17. Ng’at moro machon ok noyie ni Nyasaye nitie oyie kuom wach mane sani, to nikech ang’o?

¹⁷ Ng’at moro machon ne ok oyie ni Nyasaye nitie wacho kama: “Chuech miyo abedo gadier ni Nyasaye ne dwaro ni dhano odag e ngima maber. Omiyo ok obi weyo dhano ochandre nyaka chieng’. E wi mano, kaka pinyni medo sikore e timbe modwanyore, jotich Jehova to medo timo dongruok mondo gimed bedo gi yie motegno, kinda, kod hera. En mana roho mar Jehova kende ema nyalo miyo hono ma kamano otimre.”—Som 1 Petro 4:1-4.

18. Weche ma owetewa moko ariyo nowacho, miyo iwinjo nade?

¹⁸ Janeno moro ma bende osetiyo ne Jehova kuom kinde mogwaro wacho gik momiyo oyie gi adiera ma walando. Owacho kama: “Gik masepuonjora kuom higni mang’eny osemiyo abedo gadiera ni Joneno osetimo kinda ahinya mondo giluw ranyisi mar Jokristo mokwongo. Aseneno gi wang’a kaka Joneno mag Jehova nigi kuwe e kindgi e pinje mopogore opogore ma asedhiye. Adiera me Muma osemiyo abedo gi mor kod chuny mokuwe.” Ka nopenj owadwa moro ma nigi higni mokalo 60 gimomiyo oyie chuth ni osenwang’o adiera, nowacho kama kowuoyo kuom Yesu Kristo: “Wasenono adimba ngima Yesu kod tije mar lendo kendo wamor ahinya gi ranyisi ma noketo. Wasetimo lokruok e ngimawa mondo wasud machiegni gi Nyasaye kokalo kuom Kristo Yesu. Waseng’eyo ni misango mar rawar ma ne Kristo ochiwo ema keto mise mar yudo warruok. Kendo wang’eyo ni Nyasaye nochiere. Wan gi weche mag joma nonene kochier.”—Som 1 Jo Korintho 15:3-8.

19, 20. (a) En ting’ mane ma Paulo nojiwo ne kanyakla ma Rumi? (b) Kaka Jokristo mochiwore tiyo ne Nyasaye, wan gi thuolo mane makende?

¹⁹ Kaka Jokristo mohero ji duto, ok wanyal ling’ aling’a gi adiera mabeyo miwuoro mwasenwang’o. Paulo nojiwo owetene ma ne nie kanyakla ma Rumi niya: “Kihulo gi dhogi ni Yesu en Ruoth, kendo kiyie e chunyi ni Nyasaye nochiere a kuom jo motho, noresi. Nikech ng’ato oyie gi chunye mi odoko makare; kendo ohulo gi dhoge, mi irese.”—Rumi 10:9, 10.

²⁰ Kaka Joneno mag Jehova mosechiwore tiyo ne Jehova, wan gadier ni waseyudo adiera kendo wang’eyo ni wan gi thuolo makende mar puonjo jomoko wach maber mar Pinyruodh Nyasaye. Mad tiji mar lendo ne jomoko omorgi kendo omi gibed gadiera ni isenwang’o adiera.