1, 2. Yesu nojiwo nade jopuonjrene e odiechieng’ ma ne ochierie?

POD ne en odiechieng’ ma Yesu ne ochierie. Jopuonjrene moko ariyo ne wuotho ka gia Jerusalem ka gichomo gweng’ moro ma ne ni kilomita 11.2 wuok Jerusalem. Ok ne ging’eyo ni Yesu osechier, omiyo chunygi ne pod onyosore nikech gik ma notimore. Apoya nono, Yesu nochako wuotho kodgi. Ne ohoyo chunygi. Nade? “Kochako kod Musa gi Jonabi duto, noelonigi weche man kuome owuon e Ndiko duto.” (Luka 24:13-15, 27) Gie sechego, ne gichako bedo mamor nikech ‘noelonegi tiend Ndiko’ koleronegi weche manie Ndikogo e yo matut.—Luka 24:32.

² Kane ochopo godhiambo, jopuonjre ariyogo nodok Jerusalem. Ne giyudo joote mamoko ma gileronegi gima ne otimorenegi. Ka pod ne giwuoyo, Yesu notuch e kindgi. Kata kamano, jootego nobedo maluor. Ne gichako bedo gi kiawa e chunygi. Yesu nojiwogi nade? Muma nyisowa kama: “Eka noyawo chunygi, mondo ging’e tiend weche manie Ndiko.”—Luka 24:45.

3. Gin pek mage ma wanyalo romogo, to ang’o ma nyalo konyowa mondo wabed gi paro mowinjore e tijwa mar lendo?

³ Mana kaka jopuonjrego, wabende chunywa janyosore.  Seche moko watiyo tij Ruoth gi kinda to chunywa ol nikech ok wayud nyak. (1 Kor. 15:58) Samoro joma wapuonjo Muma nyalo nenore ka gima ok tim dongruok kaka ne waparo. Jomoko bende ma wapuonjorego nyalo yiero mar weyo Jehova. Wanyalo timo ang’o mondo wabed gi paro mowinjore e tijwa mar lendo? Achiel kuom gik manyalo konyowa en ng’eyo tiend ngeche ma Yesu nogoyo ma yudore e Ndiko Maler. We wanon ane adek kuomgi mondo wane ni ang’o ma wanyalo puonjore kuomgi.

4. Ngech jachuoyo ma nindo ma Yesu notiyogo tiende en ang’o?

⁴ Som Mariko 4:26-29. Ngero mar jachuoyo ma nindo ma Yesu nogoyo tiende en ang’o? Jachuoyo miwuoyo kuome e ngerono ochung’ ne jalendo ka jalendo mar Pinyruoth. Kodhi ochung’ ne ote mar Pinyruoth milando ne joma chunygi ni kare. Mana kaka jatimore e ngimawa mapile, jachuoyono ‘nindo otieno, to ochiewo ka odiechieng’’ chakore. Mondo kodhi odongi chakre pidhe nyaka chop chieng’ keyo, en gima kawo ndalo. Kuom ndalogo, “kodhi twi kendo dongo.” Kosepidhe to odongo kende “owuon” mos mos e okenge mopogore opogore. E yo machalo kamano, kodhi mar adiera dongo e chuny ji mos mos kendo e okenge mopogore opogore. Ka ng’ato osetimo dongruok ma chop kama koro odwaro tiyo ne Nyasaye, onyago olemo, ma tiende ni ochiwo ngimane ne Jehova kendo ibatise.

5. Ang’o momiyo Yesu nogoyo ngero mar jachuoyo ma nindo?

⁵ Ang’o momiyo Yesu notiyo gi ngeroni? Yesu konyowa ng’eyo ni Jehova e ma miyo adiera dongo e chuny jogo ma ‘chunygi ni kare.’ (Tich 13:48, New World Translation; 1 Kor. 3:7) Wapidho kodhi kendo waolone pi, to ok wachik kaka kodhi biro dongo. Ok wanyal chuno kodhi mondo odongi kata ruye mondo odong piyo piyo. Mana kaka jachuoyo e ngerono, ok wang’eyo kaka kodhi dongo. Sama wadhi nyime gi yorewa mamoko e ngimawa mapile, kinde mang’eny ok wajaneno kaka kodhi dongo. Kata kamano, bang’ kinde moko, kodhi mar Pinyruoth nyago olemo. Jalendo manyienno chako riwowa lwedo e tij keyo kendo kindane jiwowa.—Joh. 4:36-38.

6. En wach mane ma nyaka wayiego motudore gi dongruok ma ng’ato timo?

⁶ Ang’o ma wanyalo puonjore e ngeroni? Mokwongo, nyaka wayie ni ok wanyal chiko kaka japuonjre mar Muma biro timo dongruok. Kido mar bolruok biro konyowa mondo kik wadonj e tem mar chuno japuonjre obatisi. Watimo duto ma wanyalo mondo wakony japuonjre, kata kamano, en ema en gi ting’ mar yiero kabe obiro chiwore ne Jehova. Ng’ato chiwore ne Nyasaye kowuok e chunye maok ochune, to otimo kamano nikech ohero Nyasaye. Ka ng’ato ok obedo gi herano, ok onyal moro Jehova.—Zab. 51:12; 54:6; 110:3.

⁷ Mar ariyo, ng’eyo tiend ngerono biro konyowa mondo chunywa kik nyosre sama ok wane ka japuonjre timo dongruok. Nyaka wabed joma hore. (Jak. 5:7, 8) Ka watimo duto ma wanyalo mondo wakony japuonjre kata obedo ni kodhi mar adiera pod ok nyag olemo, onego wang’e ni mano ok nyis ni ne ok watimo tijwa maber. Jehova weyo kodhi mar adiera odongi e chuny joma obolore kendo moikore timo lokruok.  (Math. 13:23) Omiyo ok onego wapim kinda ma watimo e tij lendo gi kwan mar jopuonjre ma wasekonyo ma obatisi. Jehova ok pim nyak ma wayudo e tij lendo gi yo ma ji rwakogo adiera ma wapuonjogi. Kar mano, omor ahinya gi kinda ma watimo, bed ni wayudo nyak kata ok wayudi.—Som Luka 10:17-20; 1 Jo Korintho 3:8.

7, 8. (a) Gin puonj mage mamoko ma wayudo e ngero mar jachuoyo ma nindo? Chiw ane ranyisi. (b) Ngeroni puonjowa ang’o e wi Jehova gi Yesu?

⁸ Mar adek, ok wanyal neno lokruok ma ng’ato timo e chunye. Kuom ranyisi, ng’at moro gi chiege ne puonjore gi owadwa moro ma jamisonari. Ne ginyiso owadwano ni gidwaro bedo jolendo ma pok obatisi. Nonyisogi ni ka gidwaro bedo jolendo ma pok obatisi, nyaka giwe madho ndawa. Owadwano nobwok ahinya kane ginyise ni ne giseweyo madho ndawa dweche mathoth mosekalo. Ang’o momiyo ne giweyo timno? Ne gifwenyo ni Jehova ne nyalo nenogi ka gimadho ndawa kendo ni ok ohero joma wuondore. Omiyo ne gifwenyo ni dwarore gitim yiero moro—gimadh ndawa ka owadwano nenogi, kata giwe timno chuth. Hera ma ne gisechako herogo Jehova nokonyogi mondo gitim yiero makare. Ne gisetimo dongruok kata obedo ni owadwano ne pok ong’eyo lokruok ma ne gisetimono.

9. Ngero mar gogo tiende en ang’o?

⁹ Som Mathayo 13:47-50. Ngero mar gogo ma Yesu notiyogo tiende en ang’o? Yesu nopimo tij lando wach Pinyruoth ne ji duto gi bolo gogo kata net e nam. Mana kaka gogo choko “rech ngeche duto” maok oyiero, e kaka tijwa mar lendo bende ywayo ji tara gi tara kendo mopogore opogore. (Isa. 60:5) Ji mathoth mabiro e chokruogewa madongo kod Rapar higa ka higa nyiso maler adiera mar wachno. Jogi inyalo pim gi rech. Rech “mabeyo” ichoko e kanyakla mar Jokristo. Kata kamano, moko iyudo ni gin rech “maricho” nikech ok ji duto michoko e kanyakla gin joma Jehova biro yiego.

10. Ang’o momiyo Yesu notiyo gi ngero mar gogo?

¹⁰ Ang’o momiyo Yesu notiyo gi ngeroni? Tij pogo rech mabeyo gi maricho e ngerono ok ochung’ ne bura mogik ma ibiro ng’adi e kinde masira maduong’. Kar mano, onyiso gima ne dhi timore ndalo mag giko. Yesu nowacho ni kuom ji duto ma winjo adiera, moko kuomgi ne ok dhi makore gi Jehova. Thoth jogo osebiro e chokruogewa. Jomoko oikore puonjore kodwa Muma, to ok giikore chiwore mondo giti ne Jehova. (1 Ruo. 18:21) Jomoko to oseweyo biro e chokruoge mag Jokristo. Nitie rowere moko ma jonyuolgi gin Jokristo, kata kamano, rowerego pok ohero puonj kod chike mag Jehova. Kata bed ni ng’ato nie chal mane, Yesu nowacho ni ng’ato nyaka tim yiero ma mare owuon. Jehova neno joma timo yiero makare kaka joma ‘oher,’ kata “gik malombo wang’ mag ogendni duto.”—Hag. 2:7, NW.

11, 12. (a) Ngero mar gogo konyowa nade? (b) Ngeroni puonjowa ang’o e wi Jehova gi Yesu?

¹¹ Ngero ma Yesu nogoyo mar gogo konyowa nade? Ng’eyo tiend ngeroni konyowa mondo kik chunywa nyosre sama japuonjre mar Muma kata nyathiwa moro ok dwar tiyo ne Jehova. Mano en gima nyalo timore kata bed ni ne wakonyogi machalo nade. Ng’ato koyie puonjore Muma kata ka nyathi opidh gi jonyuol ma gin Joneno, ok nyis ni koro obiro yiero mar bedo gi winjruok maber gi Jehova. Joma otamore bolore e bwo loch mar Jehova gikone ibiro gol oko mondo kik gibed e kind joma tiyo ne Nyasaye.

 ¹² Be mae nyiso ni jogo moweyo adiera ok bi yienegi mondo giduogi e kanyakla mar Jokristo? Kata kapo ni ng’ato ok ochiwore tiyo ne Jehova, be mano nyiso ni ibiro kwane nyaka chieng’ kaka achiel kuom jogo “maricho”? Ooyo. Joma kamago pod nigi thuolo mar duogo ka masira maduong’ pok ochakore. Chalo ka gima Jehova nyisogi kama: “Duoguru ira, mi anaduog iru.” (Mal. 3:7) Wachni ijiwo e ngero machielo ma Yesu nogoyo, ma en ngero mar wuowi ma nolal.—Som Luka 15:11-32.

13. Ngero mar wuowi ma nolal tiende en ang’o?

¹³ Ngech wuowi ma nolal ma Yesu notiyogo tiende en ang’o? Wuoro ma jang’wono e ngeroni, ochung’ ne Jehova ma en Wuonwa ma jahera manie polo. Wuowi ma nokwayo mondo omiye pokne kae to oketho mwandune duto, ochung’ ne jogo ma weyo kanyakla mar Jokristo. Sama giwuok, chalo ka gima gidhi e “piny mabor,” ma en piny Satan, kama ok timie dwach Jehova. (Efe. 4:18; Kol. 1:21) Kata kamano, moko kuomgi pachgi jaduogo ma gichak timo kinda mar duogo e riwruok mar oganda Jehova. Nikech gibolore kendo giloko chunygi, Wuonwa manie polo weyonegi richogi kendo rwakogi gi mor.—Isa. 44:22; 1 Pet. 2:25.

14. Ang’o momiyo Yesu nogoyo ngero mar wuowi ma nolal?

¹⁴ Ang’o momiyo Yesu notiyo gi ngeroni? Yesu nowacho ni Jehova dwaro ni jogo moweyo kanyakla oduog ire. Wuoro manie ngeroni ok noweyo bedo gi geno ni chieng’ moro wuode noduogi. Kane wuorono oneno wuode ka duogo, noringo kodhi romone kata obedo ni wuodeno ‘pod ne ni mabor.’ Wachni jiwo jogo moweyo adiera mondo oduog ir Jehova maok gideko. Nikech samoro winjruokgi gi Jehova osedok chien ahinya, mano nyalo miyo gibed gi wichkuot kendo duogo nyalo bedo matek. Kata kamano ka gitimo kinda ma giduogo, Jehova, Yesu, kod malaike bedo mamor sidang’.—Luka 15:7.

15, 16. (a) Gin puonj mage ma wayudo e ngero ma Yesu nogoyo mar wuowi ma nolal? Chiw ane ranyisi moko. (b) Ngeroni puonjowa ang’o e wi Jehova gi Yesu?

¹⁵ Ngero mar wuowi ma nolal konyowa nade? Onego waluw ranyisi mar Jehova. Ok dwaher ni wabed “makare moloyo mowinjore” ma monwa rwako joricho moloko chunygi moduogo e kanyakla. Timo mano biro chalo ka  gima ‘wanegore’ wawegi nimar mano biro miyo waketh winjruokwa gi Jehova. (Ekl. 7:16) Pod nitie puonj machielo ma wayudo. Ng’ato ang’ata moweyo kanyakla onego okwan kaka “rombo molal,” to ok kaka ng’at maok nyal duogo chuth. (Zab. 119:176) Kapo ni waromo gi ng’at ma noweyo kanyakla, be wabiro konye mondo oduogi? Be wabiro nyiso jodongo mapiyo mondo okonye e yo mowinjore? Wabiro timo kamano mana ka wang’eyo kendo watiyo gi puonj ma yudore e ngero ma Yesu nogoyo mar wuowi ma nolal.

¹⁶ Ne ane kaka Jokristo ma nolal to oduogo dwoko erokamano nikech ng’wono kod hera mar Jehova, kaachiel gi kony ma ne giyudo kowuok kuom kanyakla. Owadwa moro ma nogol oko e kanyakla kuom higni 25 wacho kama: “Mor ma asebedogo nyaka ne duoga e kanyakla medore kaka amedo yudo kony ‘ma duogo chuny’ kowuok kuom Jehova. (Tich 3:20) Ji duto jiwa kendo ohera! Sani an gi owete gi nyimine mabeyo miwuoro.” Nyaminwa moro ma noweyo Jehova kuom higni abich kae to oduogo wacho niya: “Akiya ni dapimnu nade kaka awinjo e chunya kuom kaka owete gi nyimine nyisa hera ma Yesu nowuoyo kuome. Bedo e riwruok mar oganda Jehova e gima berie moloyo!”

17, 18. (a) Gin puonj mage ma wayudo e ngeche adek ma wasenono? (b) Onego wang’ad mar timo ang’o?

¹⁷ Gin puonj mage ma wayudo e ngeche adek ma wanonogo? Mokwongo, onego wayie ni ok wanyal chiko dongruok ma japuonjre Muma timo. Mano en migawo ma wawene Jehova. Mar ariyo, onego wang’e maler ni ok ji duto ma chokore kodwa kata ma wapuonjorego Muma biro kawo okang’ mar tiyo ne Jehova. Mogik, kata obedo ni jomoko biro weyo adiera kendo weyo Jehova, pod onego wabed gi geno ni chieng’ moro giniduogi. To kapo ni giduogo, ber mondo warwakgi e yo manyiso paro ma Jehova nigo.

¹⁸ Weuru mondo ng’ato ka ng’ato kuomwa odhi nyime bedo gi ng’eyo makare, ong’e pogo weche ma yoreyore, kendo tiyo gi rieko. Sama wasomo ngeche ma Yesu notiyogo, onego wapenjre tiend ngechego, gimomiyo ne ondikgi e Muma, kaka wanyalo tiyo kodgi e ngimawa, kod gima gipuonjowa e wi Jehova gi Yesu. Timo kamano biro nyiso ni adier wawinjo tiend weche ma Yesu nowacho.