Nohero Ji
“Namor gi yawuot ji.”
1, 2. Achiel kuom gik ma nyiso adier ni Yesu ohero dhano ahinya en mane?
WUOD Nyasaye makayo e ma ne en chuech mokwongo ma nonyiso kaka Jehova nigi rieko matut. Ne en “jatich molony” ma ne tiyo gi Wuon mare kendo iluonge ni rieko. Wanyalo temo paro mor ma ne en-go kane Wuon mare “oloso polo” kendo “ka ne oloso mise mag piny.” Kata obedo ni Wuod Nyasaye makayo nohero gik moko duto ma Nyasaye nochueyo, ‘ne omor gi yawuot ji’ moloyo. (Nge. 8:22-31) Kuom adier, Yesu osebedo kohero dhano ahinya chakre chon kata kapok nobiro e piny.
2 Bang’e, mondo onyis ni ohero Wuon mare kendo omakore kode, kendo mondo onyis hera matut ma noherogo “yawuot ji,” Wuod Nyasaye “noweyo duto ma ne en-go” ma obedo e kido mar dhano. Notimo kamano mondo ochiw “ngimane obed rawar ne ji mang’eny.” (Fil. 2:5-8; Mat. 20:28) Mano kaka Yesu ohero dhano! Kane en e piny, Nyasaye nomiye teko mar timo honni. Honni ma notimogo nonyiso kaka ohero ji. Omiyo, nonyiso e okang’ matin, kit ngima maber ma biro bedoe machiegnini e piny mangima.
3. En wach mane ma koro wadwaro nono?
Luka 4:43) Nong’eyo ni Pinyruodhni ne dhi miyo nying Wuon mare obed maler kendo e ma ne dhi golo chuth chandruoge duto ma dhano osegabedogo. Omiyo, ok kawwa gi wuoro ni gik moko duto ma Yesu notimo kolendo, ne nyiso kaka odewo dhano gadier. Ang’o momiyo mano en wach maduong’? Nikech gik ma notimo miyo wabedo gi chir kod geno e wi kinde mabiro. We wanon ane ang’wen kuom honni ma Yesu notimo.
3 Biro mar Yesu e piny nomiye thuolo mar lando “wach maber mar Pinyruodh Nyasaye.” (“NOMIYE TEKO MONDO OTIGO E CHANGO JI”
4. Ler ane gima notimore kane Yesu oromo gi jadhoho moro.
4 Yesu osebedo ka lendo kuom kinde, kendo koro en kama iluongo ni Galili. Ka en e achiel kuom taonde man kanyo, oromo gi wach moro ma kore tek ahinya. (Mar. 1:39, 40) Ng’at moro ma nigi tuwo mar dhoho ma en tuwo ma ji oluoro ahinya, ochung’ e nyime. Luka ma ne en laktar, wuoyo e wi kaka tuono nosechamo ringre ng’atno kowacho ni “dhoho nosaso dende.” (Luka 5:12) “Ka [jadhohono] noneno Yesu, nopodho auma kosaye niya: ‘Ruoth, kidwaro, to mi abed maler.’” Ng’atno ne onge kiawa ni Yesu ne nigi teko mar change. Kata kamano, gima nodwaro ng’eyo ne en ka be Yesu ne dwaro timo kamano. Yesu ne dhi timo nade kaluwore gi gima ng’atno nokwaye kowuok e chunye? Yesu ne paro ang’o e seche ma nomulo jal ma nyaka bed ni tuwo noseketho ringreneno? Be Yesu ne dhi chalo gi Jo-Farisai ma ne ok dew joma nigi tuoni? In to ditimo nang’o?
5. Ang’o ma nomiyo Yesu owacho ni “Adwaro!” kane ochango jadhoho moro?
5 Chik Musa ne dwaro ni sama jadhoho dhi romo gi ng’ato to okog niya: “Ok aler, ok aler”! Kata kamano, nenore ni jadhohono ok notimo kamano. Yesu ok norogone kopenje gimomiyo ok notimo kamano. Kar mano, gima noketo e pache moloyo ne en chal mar ng’atno. (Lawi 13:43-46) Ok wang’eyo sie gima Yesu ne paro, to gima wang’eyo en gima ne nie chunye. To nikech nokecho ng’atno, notimo gima ok timga. Norieyo lwete momulo jadhohono. Kendo kowuoyo kode gi dwol ma nyiso ng’wono nonyise kama: “Ee, adwaro! Bed maler.” Kae to “gi kanyono, dhohono noa kuome.” (Luka 5:13) Adier, teko Jehova nonenore kanyo ka nomiyo Yesu teko mar timo hono kendo Yesu nonyiso okang’ matut ma noherogo dhano.—Luka 5:17.
6. Ang’o ma morowa kuom honni ma Yesu notimo, to ginyiso ang’o?
6 Teko mar Nyasaye nokonyo Yesu Kristo otim honni madongo mopogore opogore. Nochango tuwo mar dhoho kod kit tuoche mamoko kendo nochango nyaka kit ng’ol duto ma ne ji nigo. Muma nyisowa niya: “Oganda nohum nono bang’ neno ka momni wuoyo, ka rong’onde chango, ka pudhe wuotho, kendo ka muofni neno.” (Mat. 15:31) E kindegi, seche moko dwarorega ni lakteche owil ne jotuwo fuonni moko mag del eka mondo gikonygi. Kata kamano, Yesu to ne chango jotuwo ma ok owilo fuonni mag dendgi. Kendo nochango ji kanyo gi kanyo, ka seche moko bende nochango jotuwo man mabor kode. (Joh. 4:46-54) Honnigi nyiso ang’o? Ginyiso ni Yesu, ma sani oseket Ruoth e polo, nigi teko kaachiel gi gombo mar chango ji chuth. Ng’eyo kaka Yesu ne timo ne ji miyo wabedo gi chir ni e piny manyien, singo manie Muma ma wacho ni “nokech jo modhier kod jochan,” biro chopo kare. (Zab. 72:13) Kuom adier, Yesu biro chopo gombo mare mar konyo dhano duto ma chandore.
“A MALO! KAW PIENDENI KENDO IWUOTH”
7, 8. Ler ane kaka Yesu noromo gi jal moro ma tuwo e yap Bethzatha.
7 Dweche moko osekalo chakre Yesu ne chang jadhoho ka en Galili. Wuoth nogole Galili ka tere Judea mondo odhi oyal wach maber mar Pinyruodh Nyasaye. Kwan mar joma nowinjo ote Yesu kendo neno gik ma notimo nyaka bed ni nochopo alufe modhuro. Kuom adier, gombone ne en yalo wach maber ne jo modhier, nyiso joma otuwe ni koro gin thuolo, kendo hoyo chuny joma neno masira.—Isa. 61:1, 2; Luka 4:18-21.
8 Bang’e, dwe mar Nisan nochopo. Koluwo chik Wuon mare, Yesu nomako wuoth kodhi Jerusalem mondo odhi ocham Pasaka. Dhano nodich e dalano nimar ne gibiro e nyasino. Yo nyandwat mar hekalu, ne nitie yawo moro miluongo ni Bethzatha, kendo kanyo bende Yesu noromo gi jal moro ma tuwo.
9, 10. (a) Ang’o ma ne teroga ji e yap Bethzatha? (b) Yesu notimo ang’o kane en e yawono, to mano puonjowa ang’o? (Ne picha manie chak sulani.)
9 Dhano turi ma tuore kendo ma nigi songa ne jachokore e yawo mar Bethzatha. Ang’o momiyo ne gidhiga kanyo? Ne gin gi paro moro ni ka ng’ato odonjo e yawono sama pige otugore, to ni nodhi chango e yor hono. Tem ane paro kaka joma nobet e dho yawono ne piny ochamo! Nyaka bed ni thoth jotuwo ma ne ni kanyo ne parore ahinya ka gin gi chuny monyosore kendo nyalo bedo ni ne gionge geno moro amora ni gibiro chango. To ang’o momiyo Yesu nodhi kanyo, ka en to ne en ng’at makare ma ok tuwo? Nikech ne okecho ji, Yesu ne odhi ir jal ma nosebedo ka tuwo kuom higni mang’eny. Nosetuore kuom higni mathoth moloyo ma Yesu nosedakgo e piny.—Som Johana 5:5-9.
10 Tem ane paro kaka nyalo bedo ni ng’atno ne ng’icho kane Yesu openje ka be doher chango. Ng’atno noyie piyo piyo. Nodwaro mondo ochangi. Kata kamano, ne okia kaka mano ne dhi timore, nikech ne onge ng’ama ne nyalo nyume e yawono. Kae to Yesu nonyiso jalno mondo otim gima ne ok opar ni dotim. Yesu nowachone ni ochung’ okaw piendene mondo ochak wuoth. Koluwo kaka Yesu nonyise, jalno noa malo mobano piendene mi ochako wuotho. Mano doko ranyisi mar gik mabeyo ma Yesu biro timonwa e piny manyien! E hono ma Yesu notimoni, waneno bende kaka Yesu kecho dhano ahinya. Nomanyo joma ne dwaro kony moloyo. Ranyisi mar Yesu jiwowa mondo wadhi nyime manyo joma nie alworawa ma chunygi onyosore nikech gik maricho ma timore e piny sani.
“EN NG’ANO MOA MULO NANGANA MA OKO?”
11. Ndiko mar Mariko 5:25-34 nyiso nade ni Yesu ne kecho joma tuore?
11 Som Mariko 5:25-34. Kuom higni 12 dhakoni nodak gi wich kuot mang’eny. Tuwo ma ne chandeno ne miyo gimoro amora e ngimane ok dhi maber, moriwo nyaka wach lamo. Kata obedo ni “nosechandore ahinya e lwet jothieth mathoth kendo nosetiyo gi mwandune duto,” tuone ne medore ameda. Chieng’ moro, nochano timo gimoro ma ne nyalo miyo ochangi. Nochano mondo obed machiegni gi Yesu. Nodonjo e kind oganda ma omulo nanga Yesu ma oko. (Lawi 15:19, 25) Yesu nofwenyo ni teko moko owuok kuome omiyo nopenjo ni en ng’awa momule. “Luoro nomako dhakono kendo nokirni,” mi “nosudo mopodho piny e nyime kendo nowachone adiera duto.” Bang’ fwenyo ni Jehova Wuon mare e ma nochango dhakono, Yesu nowuoyo kode e yo mang’won kowachone niya: “Nyarwa, yieni osechangi. Dhi gi kuwe kendo ichang kuom tuoni malitno.”
12. (a) Kaluwore gi gik ma wasenono nyaka chop sani, inyalo wacho ni Yesu en ng’at ma chalo nade? (b) Yesu noketonwa ranyisi mane?
12 Yesu en ng’at mang’won miwuoro. Waneno kaka nodewo ahinya joma ne nigi tuoche. Satan dwaro ni wapar ni Nyasaye ok oherowa kendo ni wan joma nono. Honni ma Yesu notimo nonyiso maler ni odewowa gadier kaachiel gi chandruogewa. To mano kaka en Ruoth kendo Jadolo Maduong’ ma ma kecho ji! (Hib. 4:15) Ok en gima yot mondo wang’e kaka joma nigi midekre winjo e chunygi, to moloyo kapo ni tuwo ma gin-go pok omakowaga. Gima wang’eyo en ni Yesu ne winjo malit ne joma tuwo kata bed ni en owuon pok nobedo ma tuwo. Weuru ranyisi mar Yesu ojiwwa mondo wan be wakech jomoko kar nyalowa duto.—1 Pet. 3:8.
“PI WANG’ YESU NE OCHUER”
13. Bedo ni Yesu nochiero Lazaro, fwenyonwa ni en ng’at ma chalo nade?
13 Yesu ne winjoga malit kane ji chandore. Nikech noneno kaka ji ne dengo Lazaro, Yesu bende “nowinjo malit mi chunye nochandore.” Notimo kamano kata obedo ni nong’eyo maber ni odhi chiero Lazaro bang’ kinde matin. (Som Johana 11:33-36.) Wich kuot ok nomone ywak. Joma nobiro e liendno noneno kaka Yesu nohero Lazaro gi joodgi ahinya. To mano kaka Yesu nonyiso ni okecho dhano ka notiyo gi teko ma Nyasaye nomiye mondo ochier osiepne!—Joh. 11:43, 44.
14, 15. (a) Ang’o ma nyiso ni Jehova gombo tieko chandruoge ma dhano nigo? (b) Ang’o momiyo wach chier ma Yesu nowuoyoe en gima morowa ahinya?
Hib. 1:3) Omiyo, honni ma Yesu notimo nyiso ayanga ni en kaachiel gi Wuon mare gigombo tieko chuth tuoche kod tho. Gombo ma gin godono biro miyo gichier dhano turi moloyo mana ji matin ma wasomo e Muma ni ne ochier. Yesu nowacho kama: ‘Sa biro ma ji duto manie liete nowuog oko.’—Joh. 5:28, 29.
14 Muma wacho maler ni Yesu “e kido ma chal gi [Jachuech] chuth.” (15 Chier ma Yesu nowuoyoeno en gima morowa nikech nowuoyo e wi joma Nyasaye oketo e pache mondo obi ochiergi ndalo mabiro. Nyasaye Manyalo Duto, ma nochueyo piny mangima gi gik moko duto manie iye, nyalo paro gik moko duto e wi wedewa mosetho, moriwo nyaka kido matindo tindo ma nonyuolgigo kod kido moko ma ne gipuonjore ka gingima. (Isa. 40:26) Kendo ok en mana ni onyalo paro wechego kende, to adiera en ni en kaachiel gi Wuode gigombo chiero jogo. Chier mar Lazaro kaachiel gi chier mar jomamoko mondik wechegi e Muma nyiso gik ma biro timore e okang’ malach e piny manyien.
HONNI MA YESU NOTIMO PUONJOWA ANG’O?
16. En thuolo mane makende ma Jokristo momakore gi Nyasaye e kindegi biro bedogo?
16 Ka wamakore gi Nyasaye chuth, samoro wabiro yudo thuolo mar neno hono moro maduong’ ma dhano ne pok onenoga nyaka nene. Honono en tony e kinde masira maduong’. Mapiyo bang’ Har–Magedon, honni momedore biro timore, ka gimiyo dhano thuolo mar bedo ma onge tuoche. (Isa. 33:24; 35:5, 6; Fwe. 21:4) Tem ane paro ka ji wito angochegi, giwito okwaju kod ludhe ma konyogi wuoth, joma ong’ol wito ndigni ma gitiyogo, joma itgi nok bende wito gik ma konyogi winjo wach kod moko ma kamago. Kuom jogo ma biro tony e Har–Magedon, Jehova biro miyogi ngima maber. Nitie tich ma gibiro timo. Gin e ma gibiro tiyo gi kinda mondo gilos pinynwani ma en mich ma Nyasaye omiyowa, obed paradiso mokwako piny duto.—Zab. 115:16.
17, 18. (a) Gima duong’ ma nomiyo Yesu otimo honni ne en ang’o? (b) Ang’o momiyo onego itim kinda mondo idonj e piny manyien ma Nyasaye biro kelo?
17 Honni ma Yesu notimo kinde mokalo mar chango ji, jiwo ahinya ‘oganda mang’ongo’ e kindegi, kendo miyo gimedo bedo mamor gi geno ma gin-go ni kinde mabiro ibiro tieknegi tuoche duto. (Fwe. 7:9) Okang’ ma Yesu nokawo mar chango ji e kinde mokalo nyiso kaka Wuod Nyasaye makayoni kecho ji kendo ohero dhano gadier. (Joh. 10:11; 15:12, 13) Yo ma Yesu nokechogo ji nyiso kaka Jehova kecho ng’ato ka ng’ato kuom jotichne duto.—Joh. 5:19.
18 Dhano duto siko ka chur, gin gi rem kod lit modhuro kendo githo. (Rumi 8:22) Wan gi siso ahinya mar donjo e piny manyien ma Nyasaye osingo, kama ibiro tiekonwae tuoche gi midekre duto. Malaki 4:2 nyisowa ni dhano duto mibiro changi nobed “mamor kaka nyiroye” ma ringo koting’o yiwgi malo nikech osegonygi giwuok e tuech mar richo ma ne miyo gibedo joma orem. Weuru mondo chuny mar dwoko erokamano kaachiel gi yiewa kuom gik moko duto ma Nyasaye osingo, okonywa watim gimoro amora ma dwarore mondo watony kendo wadonj e piny manyien mosingonwa. Mano kaka honni ma Yesu notimo kane en e piny ne gin mana gik ma nyiso kaka ngima mokuwe kendo mosiko biro betie e kinde loch Mesia!