Ang’o Momiyo Dhano Ngima?

ANG’O MOMIYO DWOKO MAR PENJONI DWARORE AHINYA? Achiel kuom gik machando chuny dhano ahinya, en bedo gi paro ni ngima onge tiende. Mopogore gi mano, jal mong’eyo maber gimomiyo dhano ngima nyalo nano kendo loyo chandruok. Laktar miluongo ni Viktor E. Frankl, ma ne otony e sand mar Jo-Nazi, nondiko kama: “Anyalo wacho ni onge gimoro amora e piny manyalo konyo ng’ato tony kata mana e chandruok malich ahinya, maloyo ng’eyo ni nitie gimomiyo ongima.”

Kata kamano, nitie paro mopogore opogore kuom wachni. Thoth ji neno ni ng’ato ka ng’ato ema onego ong’ad e pache gimomiyo ongima. Mopogore gi mano, jomoko mawacho ni gik moko nosieko kendgi ma ok ochwe, puonjo ni onge gimoro achiel minyalo wach ni lero tiend ngima.

Kuom adier, yo maber moloyo mar fwenyo gimomiyo wangima en ng’eyo wachno kokalo kuom Jachiw-Ngima, ma en Jehova Nyasaye. Non ane gima Wachne nyiso kuom gimomiyo wangima.

Gima Muma Wacho

Muma puonjo ni kane Jehova Nyasaye ochweyo dichwo gi dhako mokwongo, ne otimo kamano gi gimomiyo. Jehova nomiyo jonyuolwa mokwongo chik maluwoni.

Chakruok 1:28. “Nyuoluru, kendo medreuru, upong’ piny, kendo ubedi gi loch kuome; kendo mondo ubedi gi teko kuom rech ma ni e nam, kendo kuom winy mahuyo e kor polo, kendo kuom gik mangima duto mawuotho e piny.”

Dwach Nyasaye ne en ni mondo Adam gi Hawa kaachiel gi nyithindgi otim piny duto obed paradis. Ne ok en dwaro mare ni dhano  obed moti kae to githo; to bende ok ne en dwaro mare ni dhano oketh alwora ma en kar dakgi. To nikech yiero ma jonyuolwa mokwongo notimo ok nonyiso rieko, osenyuolwa e richo kendo watho. (Chakruok 3:2-6; Jo Rumi 5:12) Kata kamano, dwaro mar Jehova pok olokore. E kinde machiegni, piny biro bedo paradis.​—Isaiah 55:10, 11.

Jehova nochweyowa gi ringruok koda rieko manyalo konyowa chopo dwaro mare. Ok nochweyowa mondo wadag ma ok en ema otawa. Ne ane kaka Muma lero dwaro ma Nyasaye nigo kuomwa e Ndiko maluwogi.

Eklesiastes 12:13. “Ma e giko wach; weche duto osewinji: luor Jehova kendo rit chikne; ni mar ma e motieko tich mowinjore ni dhano.”

Mika 6:8. “En ang’o ma Jehova odwaro kuomi, to mana mondo itim makare, iher miwafu, kendo iwuothi gi chuny mamuol kod Nyasachi?”

Mathayo 22:37-39. “‘Her Ruoth Nyasachi gi iyi duto, kendo gi chunyi duto, kendo gi riekoni duto.’ Ma e chik maduong’ kendo mokuongo. Mar ariyo machalo kode e ma: ‘Her wadu kaka iherori iwuon.’”

Kaka Dwoko ma Muma Chiwo Kelo Kuwe Madier e Paro

Mondo omi masin ma kore tek oti maber, nyaka ti kode ne tich ma nomiyo olose, kendo kiluwo kaka jalose nochiko. Kamano bende, mondo omi kik wakel hinyruok kuomwa wawegi​—obed e winjruokwa gi Nyasaye, e pachwa, e chunywa, kata e ringrewa​—onego wati gi ngimawa kaluwore gi kaka Jachwechwa ne dwaro. Ne ane kaka ng’eyo dwaro mar Nyasaye nyalo kelonwa paro mokuwe e yore maluwogi mag ngima.

E yiero gigo monego ket mokwongo, thoth ji ndalogi tiyo gi ngimagi duto e choko mwandu. Kata kamano, Muma siemo ni “jo ma dwaro bedo jomwandu podho e tem kod obadho kod gombo mathoth ma miyogi fuwo, kendo hinyogi.”​—1 Timotheo 6:9, 10.

Mopogore gi mano, jogo mapuonjore hero Nyasaye kar hero pesa, yudo kuwe e chunygi. (1 Timotheo 6:7, 8) Ging’eyo ni dwarore giti matek, kendo ni gin gi ting’ mar chopo dwarogi giwegi mag ringruok. (Jo Efeso 4:28) Kata kamano, bende gikawo mapek siem ma Yesu nochiwo kama: “Onge ng’ato ma nyalo tiyo ni ruodhi ariyo; nikech enosin gi moro kendo noher machielo, kata nopadre kuom moro kendo nocha machielo. Ok unyal tiyo ni Nyasaye kendo ni mwandu.”​—Mathayo 6:24.

Kuom mano, kar weyo tijegi mag ringruok kata manyo mwandu obednegi gima duong’ ahinya, jo mohero Nyasaye yango mondo timo dwarone ema obednegi gima duong’ moloyo e ngima. Ging’eyo ni ka ngimagi odich gi timo dwach Nyasaye, to Jehova Nyasaye biro ritogi. Kuom adier, Jehova neno ni en owuon en gi ting’ mar ritogi.​—Mathayo 6:25-33.

E tudruokgi gi jomoko, thoth ji keto dwaro maggi giwegi obed motelo. E ndalogi, kuwe onge e piny, to ahinya wuon nikech thoth ji osebedo “jo moherore giwegi, . . . jo ma ok ohero owetegi.” (2 Timotheo 3:2, 3) Sama ng’ato ochwanyogi kata ok oyie gi paro ma gichiwo, to ginyiso “mirima gi ich wang’, gi koko gi ayany.” (Jo Efeso 4:31) Kar kelo kuwe e paro, bedo joma onge ritruok e yo ma kamano kelo mana “miero.”​—Ngeche 15:18.

Mopogore gi mano, jogo maluwo chik Nyasaye mar hero jowetegi kaka giherore giwegi, bedo joma “ng’wonore ng’ato gi ng’ato, ka gikechore, ka giweyore richo ng’ato gi ng’ato.” (Jo Efeso 4:32; Jo Kolosai 3:13) Kata ka jomoko ok timnegi mang’won, gitemo matek luwo ranyisi Yesu, ma kane ichaye “ok nochecho.” (1 Petro 2:23) Kaka Yesu, ging’eyo ni konyo jomoko miyo ng’ato bedo gi chuny mokuwe, kata mana konyo joma ok go erokamano kuom gima itimonegi. (Mathayo 20:25-28; Johana 13:14, 15; Tich Joote 20:35) Jehova Nyasaye chiwo rohone ne joma luwo ranyisi mar Wuode, to rohoni miyo gibedo gi chuny mokuwe e ngimagi.—⁠Jo Galatia 5:22.

Kata kamano, ere kaka paro ma in-go kuom kinde mabiro nyalo konyo kata ketho kuwe manie pachi?