En “Mana Nyasaye ma Miyogi Dongo”!

“Omiyo ok en jal ma pidho kata jal ma olo pi e ma timo gimoro; to mana Nyasaye ma miyogi dongo.”​—1 KOR. 3:7.

1. “Wan jotich kaachiel kod Nyasaye” e yo mane?

“WAN jotich kaachiel kod Nyasaye.” Mano e kaka jaote Paulo nowuoyo kuom thuolo majaber ma waduto wanyalo bedogo. (Som 1 Jo Korintho 3:5-9.) Tich ma Paulo ne wuoyo kuome en tij timo ji jopuonjre. Ne oporo tijni gi tij pidho gimoro, kendo olone pi. Mondo omi watim tich maduong’ni e yo maber, dwarore wayud kony ma Jehova chiwo. Paulo paronwa ni, “mana Nyasaye ma miyogi dongo.”

2. Ang’o momiyo ng’eyo ni ‘Nyasaye ema miyogi dongo’ konyowa bedo gi paro mowinjore kuom tijwa mar lendo?

² Ng’eyo ni Nyasaye ema miyogi gidongo, konyowa bedo gi paro mowinjore kuom tijwa mar lendo. Wanyalo timo kinda ahinya e lendo koda e puonjo, kata kamano pak duto gikone dhi ne Jehova kapo ni ng’ato obiro mobedo japuonjre. Nikech ang’o? En nikech kata bed ni watemo matek nade, onge ng’ato kuomwa manyalo ng’eyo chuth kaka ng’ato timo dongruok mabed japuonjre, omiyo en gima ok wanyal chiko. Ruoth Suleman nonyiso wachno kare kane ondiko niya: “Ikiya tich Nyasaye maloso duto.”​—Ekle. 11:5.

3. Tij chuoyo kodhi masie chalo nade gi tij timo ji jopuonjre?

³ Be bedo ni ok wang’eyo chuth wach dongo mar japuonjre en gima onego onyos chunywa kuom tich mwatiyo? Ooyo. Kar mano, omiyowa ilo mar bedo mamor gi tijno. Ruoth Suleman nowacho kama: ‘Chuo kodhi ma in-go gokinyi, kendo kik igeng’ lweti godhiambo; nimar ikiya [kama] biro bedo maber, kata mano kata macha, kata giduto gibiro bet maber kaachiel.’ (Ekle. 11:6) Kuom adier, kodok korka chuoyo kodhi masie, ok wang’eyo ni kanye mabiro twi, kata ka kodhino biro twi gadier. Nitie gik mang’eny ma ok wanyal chiko kuom wach kodhino. Gima chalo kamano bende inyalo wachi kuom tij timo ji jopuonjre. Yesu nowuoyo kuom wachni kotiyo gi ngero moko ariyo ma ne ondiknwa e Injili mar Mariko sula 4. Weuru mondo wane puonj mwanyalo yudo kuom ngero ariyogi.

Lowo ma Chalgi Opogore

4, 5. Ler ane e yo machuok ngero ma Yesu nochiwo e wi jachuoyo ma kiro kodhi.

⁴ Mana kaka ondiki e Mariko 4:1-9, Yesu wuoyo kuom jachuoyo ma kiro kodhi, kae to kodhigo lwar kuonde mopogore opogore. Owacho kama: “Winjauru! Jachuoyo nowuok mondo ochuo. To ka nochuoyo, kodhi moko nolwar e dir yo, mi winy nobiro mochamogi. Moko nolwar ka motimo lwanda, ka ma lowo operoree; motwi piyo, nikech lowo ne ok tut. Ka ne chieng’ owuok ne giwang’; to nikech ne gionge tiendegi, ne gitwo. Moko nolwar e kudho, to kudhogo notwi, mothung’ogi, ne ok ginyak. To moko nolwar e lowo maber, notwi, madongo, monyak; mi moko nonywolo piero adek, moko piero auchiel, kendo moko piero apar achiel.”

⁵ E ndalo mag Muma, kodhi ne ichuoyo e yor ludo kata kiro. Jachuoyo ne ting’o kodhi e ofuko mar nangane, kata e gir ting’o kodhi, kae to oludo kata kirogi dichiel. Kuom mano,  e ngeroni, jachuoyo ok ong’eyo kuonde duto ma kodhigo lwarie. Kar mano, kodhi ma okirogo ema lwar kuonde mopogore opogore.

6. Yesu ne olero nade tiend ngero mar jachuoyo?

⁶ Ok owewa nono ma ok onyiswa tiend ngeroni. Yesu ne odhi nyime lerogo kaka ondiki e Mariko 4:14-20 niya: “Jachuoyo chwoyo wach. Magi e jogo man e dir yo, ka ma ochwoye wach; gin ka gisewinjo, to gikanyono Satan biro, kendo golo wach mochwo e igi. Kamano bende mago e jogo michwoyo kuonde lwanda ma lowo operoree; gin ka gisewinjo wach, to gikanyono girwakogo gi mor. To gionge tielo e igi, mi gibet mana ndalo manok; eka ka chandruok kata sand obiro nikech wach, to gikanyono gichwanyore. Jo moko e mago michwoyo e kudho; gin e jogo ma winjo wach, to parruok mag piny kod wuond mar mwandu, kod gombo gik moko, donjo kendo thung’o wach, mi ok obed gi nyak. To mago michwoyo e lowo maber, gin jogo ma winjo wach, moyiego; kendo nyak, moko piero adek, moko piero auchiel, to moko piero apar achiel.”

7. Kodhi koda lowo ma chalgi opogore opogre ochung’ne ang’o?

⁷ Ne ni Yesu ok wach kanyo ni jachuoyono tiyo gi kit kodhi mopogore opogore. Kar mano, owuoyo e wi kit kodhi moro achiel, ma lwar e lowo ma chalgi opogore opogre, kendo giduto gikelo nyak mopogore opogre. Kit lowo mokwongo tek ta; mar ariyo en ma thany; mar adek oting’o kuthe ma dongoe; to mar ang’wen en lowo maber magolo nyak madwarore. (Luka 8:8) Kodhi miwuoyo kuomeni en ang’o? En wach Pinyruoth mayudore ei Wach Nyasaye. (Math. 13:19) Kit lowo ma chalgi opogore opogre ochung’ne ang’o? Gin ji, ma chal mar chunygi opogore opogre.​—Som Luka 8:12, 15.

8. (a) Jachuoyo ochung’ne jo mage? (b) Ang’o momiyo yo ma ji rwakogo wach Pinyruoth opogore opogre?

⁸ Jachuoyoni en ng’a? Ochung’ne jogo ma gin jotich kanyachiel gi Nyasaye, jogo malando wach maber mar Pinyruoth. Mana kaka Paulo gi Apollo, gipidho kendo giolo pi. To kata obedo ni gitiyo matek, nyak bedo mopogore opogore. En kamano nikech ang’o? En nikech chal mar chuny jogo ma ilendoni, opogore opogre. E ngerono, jachuoyo onge gi teko mar chiko kaka kodhi biro nyak. Mano kaka wachni en wach mahoyo chuny, to moloyo, ohoyo owete gi nyiminewa mosebedo ka tiyo matek kuom higini mang’eny to nyak ma giyudo nenre ni tin! * Ang’o momiyo wachni hoyowa?

9. En adiera mane machiwo hoch, ma jaote Paulo kaachiel gi Yesu ne ojiwo?

 ⁹ Chung’ motegno ma jachuoyo nyiso, ok otenore kuom nyak moyudo e tich motiyo. Paulo ne temo nyiso mano kane owacho ni: “Ng’ato ka ng’ato noyud pokne kaka tichne owuon obet.” (1 Kor. 3:8) Ng’ato yudo pok kaluwore gi tich, to ok kaluwore gi nyak mar tijno. Yesu bende nojiwo wachni kane jopuonjrene oduogo ire ka giwuok e tij lendo. Ne giil ahinya, nimar kokalo kuom tiyo gi nying’ Yesu, ne gibedo gi teko mar chiko jochiende. Kata obedo ni timo kamano ne okelonegi ilo, Yesu nowachonegi niya: “Kik umor nikech wachni, ni jochiende winjou; to moruru nikech nyingu ondik e polo.” (Luka 10:17-20) Kata mana kama jachuoyo ok nyal neno nyak ma tich motiyo kelo, mano ok nyis ni koro ok osebedo jakinda, kata ni ok osechung’ motegno kaka jomoko. Kinde mang’eny, nyak mabedoe luwore ahinya gi chal mar chuny jawinjo. To gikone, Nyasaye ema miyo gidongo!

Ting’ mar Jogo Milandonegi Wach

10. En ang’o mamiyo ng’a milando ne wach bedo kaka lowo maber kata marach?

¹⁰ To nade jogo ma ilandonegi wach? Be bedo ni girwako kata ok girwako wach en gima noseng’ad chon? Ooyo. Bedo ni gibiro chalo gi lowo maber kata marach, en yiero margi. Kuom adier, chal mar chuny ng’ato nyalo lokore, mi bed maber kata marach. (Rumi 6:17) E ngerone, Yesu nowacho ni, jomoko ‘kosewinjo wach, to gikanyono’ Satan biro, kendo golo wach mochwo e igi. Kata kamano, ok ochuno ni mano e gima nyaka timre. E Jakobo 4:7, ijiwo Jokristo mondo okwed, kata ‘otam Satan,’ mi noring oa kuomgi. Yesu nyiso ni jomoko kwongo rwako wach gi mor, to bang’e gichwanyore nikech “gionge tielo [mise] e igi.” Kata kamano, ijiwo jotich Nyasaye mondo ‘omok kendo ochung’,’ eka mondo gibed gi nyalo mar ng’eyo ‘lach, bor dhi malo, dhi matut, kendo ng’eyo hera mar Kristo modhierore ng’eyo.’​—Efes. 3:17-19; Kolo. 2:6, 7.

11. Ere kaka ng’ato nyalo timo mondo parruok mag piny kod mwandu kik thung’ wach?

¹¹ Iwacho ni jomoko ma nowinjo wach, noweyo “parruok mag piny kod wuond mar mwandu” modonjo e igi mothung’o wach. (1 Timo. 6:9, 10) Ang’o ma ginyalo timo mondo mano kik timrenegi? Jaote Paulo dwoko niya: “Kik ubed jo ma ohero mwandu; to gigo ma un godo mondo oromu. Nikech Nyasaye owuon e mowacho niya, ‘Ok anajwang’i ngang’, kendo ok anaweyi ngang’.’ ”​—Hibr. 13:5.

12. Ang’o momiyo joma chalo gi lowo maber nyago olemo e okang’ mopogore opogore?

¹² Gikone, Yesu wacho ni kodhi mochwo e lowo maber ne onyak, moko “piero adek, moko piero auchiel, kendo moko piero apar achiel.” Kata obedo ni moko kuom joma rwako wach nigi chuny maber kendo ginyak, nyalo ma gin-go e lando wach maber opogore opogre kaluwore gi chal mar ngimagi. Kuom ranyisi, bedo moti kata tuwo, nyalo mono jomoko tiyo tij lendo e okang’ ma chunygi dwaro. (Pim gi Mariko 12:43, 44.) Kuom wach nyak mar kodhi bende, jachuoyo nyalo bedo mana gi teko matin mar chiko gik moko, kata ok onyal bedogo chuth, to kata kamano obedo mamor sama oneno ka Jehova osemiyo japuonjre odongo.​—⁠Som Zaburi 126:5, 6.

Jachuoyo Manindo

13, 14. (a) Ket ane e yo machuok ngero ma Yesu nochiwo e wi jal machwoyo kodhi. (b) Jachuoyo ochung’ ne ng’awa, to kodhi ochung’ne ang’o?

¹³ E Mariko 4:26-29, wayudo ngero machielo e wi jachuoyo: “Pinyruodh Nyasaye chal kaka ng’ato mochwoyo kodhi e lowo; otieno onindo, godiechieng’ ochiewo, to kodhi twi kendo dongo, ka en to okiya kaka mano timore. Lowo owuon e ma golo kodhi kende; mokwongo owuok kaka lum, eka osakwe, eka cham mochiek e wi osakwe. Ka cham ochiek,  gikanyono omako pand keyo, nikech keyo osechopo.”

¹⁴ Jachuoyoni en ng’awa? Jomoko e dinde maluongore ni Jokristo paro ni jali en Yesu owuon. Kata kamano, ere kaka inyalo wach ni Yesu nindo, kendo ok ong’eyo kaka kodhi dongo? Kuom adier, Yesu ong’eyo kaka kodhi dongo! Kar mano, mana kaka e ngero ma waseneno motelo, jachuoyoni, ochung’ne jolendo mag Pinyruoth ka gin ng’ato achiel achiel, gin e joma chwoyo kodhi mar Pinyruoth kokalo kuom lendo ma gitimo gi kinda. Kodhi michwoyo e lowo en wach ma gilando. *

15, 16. En adiera mane e wi dongo mar kodhi masie, koda dongo mar japuonjre, ma Yesu nojiwo e ngerone mar jachuoyo?

¹⁵ Yesu wacho ni jachuoyo ‘nindo gotieno, to ochiewo godiechieng’.’ Mani ok nyis ni jachuoyono ojwang’o tije. To en mana gima nyiso kit ngima ma ji mathoth luwo pile. Weche motigo ei ndikoni, nyiso gik ma hinyo timore pile, tiyo godiechieng’ kendo nindo gotieno, to mano timore kuom kinde mogwaro. Yesu nolero gima timore e kindeno. Nowacho ni, “kodhi twi kendo dongo.” Kae to Yesu medo ni: “Ka en to okiya kaka mano timore.” Wach ma ijiwo kae en ni, kodhi dongo mana ‘kende owuon.’ *

¹⁶ En puonj mane ma Yesu ne jiwo kae? Ne ni kanyo ijiwo ahinya wach dongo mar kodhi, koda kaka mano timore kuom kinde. “Lowo owuon e ma golo kodhi kende; mokwongo owuok kaka lum, eka osakwe, eka cham mochiek e wi osakwe.” (Mari. 4:28) Kodhini dongo kuom kinde, kendo e okang’ ka okang’. Ok dichune kata ruye. Mano bende e kaka ng’ato dongo mondo obed japuonjre. Mani en gima timore e okang’ ka okang’, sama Jehova weyo adiera mondo odongi ei chuny ng’ato moikore winjo.​—Tich 13:48; Hibr. 6:1.

17. Ng’a gini mabedo mamor sama kodhi yudo nyak maber?

¹⁷ Ere kaka jachuoyo bende riwore e tij keyo “ka cham ochiek”? Sama Jehova miyo adiera mar Pinyruoth odongi ei chuny jopuonjre  manyien, gikone chopo kama hera ma gin-go kuom Nyasaye miyo gichiwone ngimagi. Ginyiso chiwruok margi kokalo kuom batiso mar pi. Mosmos, owete ma dhi nyime ka timo dongruok, imiyo ting’ momedore ei kanyakla. Olemo mar Pinyruoth, ikayo gi jachuoyo mokwongo cha, kaachiel gi jolendo mamoko mag Pinyruoth, manyalo bedo ni ok ne otimo tij chwoyo kodhi ma onyago japuonjreno. (Som Johana 4:36-38.) Kuom adier, “jachuoyo gi jakeyo gimor kaachiel.”

Puonj Mwayudo e Ndalogi

18, 19. (a) Nono ngeche ma Yesu nochiwo osejiwi nade in iwuon? (b) En ang’o mibiro non e sula maluwo?

¹⁸ En ang’o mwasepuonjore bang’ nono ngeche ariyo mondiki e Mariko sula 4? Wanyalo neno e yo maler ni wan gi tich monego watim​—tij chwoyo. Chandruok kata pek moko mag ngima ok onego omonwa ngang’, tiyo tijni. (Ekle. 11:4) Kata kamano, wang’eyo bende thuolo makende ma wan-go mar mondo okwanwa kaka jotich kanyachiel gi Nyasaye. Jehova ema miyo ji bedo jopuonjre, ogwedho kinda marwa koda kinda mar jogo marwako wach mwalando. Ber ng’eyo ni ok wanyal chuno ng’ato mondo obed japuonjre. Bende ok onego chunywa nyosre, ka ng’ato timo dongruok mos ahinya, kata ka ok otim. Mano kaka en gima hoyo chunywa, ng’eyo ni nyak mar tijwa otenore kuom chung’wa motegno e nyim Jehova, koda chung’wa motegno e tich makende mosemiyowa mar lando ‘wach maber mar pinyruoth mondo obed ranyis ni ogendini duto.’​—Math. 24:14.

¹⁹ Ang’o kendo ma Yesu ne opuonjowa e wi dongo mar jopuonjre manyien, koda e wi tij Pinyruoth? Dwoko mar penjono yudore ei ngeche mamoko mondiki e buge mag Injili. Wabiro nono moko kuom ngechego e sula maluwo.

[Weche moler piny]

Be Iparo?

• Tij pidho kodhi masie chalo nade gi tij lando wach Pinyruoth?

• Jehova ng’iyo ang’o kuom jalendo mar Pinyruoth mondo oyie ni jalo ochung’ motegno?

• Yesu nojiwo chal mane e kind dongo mar kodhi masie, kod dongo mar japuonjre?

• ‘Jachuoyo gi jakeyo, mor kaachiel’ e yo mane?

[Penjo mag Puonjruok]

[Picha manie ite mar 21]

Ang’o momiyo Yesu noporo jalendo mar Pinyruodh Nyasaye gi jachuo kodhi?

[Picha manie ite mar 23]

Jogo machalo gi lowo maber gin jogo malando wach Pinyruoth gi chunygi duto kaluwore gi chal mar ngimagi

[Picha manie ite mar 24]

Nyasaye ema miyo gidongo