Puonj Mayudore e Barupe ne Jo Korintho
Wach Jehova Ngima
Puonj Mayudore e Barupe ne Jo Korintho
CHUNY jaote Paulo chandore ahinya nikech chal mar kanyakla man Korintho. Osewinjo ni nitie ywaruok e kind owete man kuno. Tim terruok nie kanyakla, to onge okang’ mikawo. Kanyaklano bende osendiko ne Paulo, ka gipenje weche moko. Omiyo, kar higa 55 E Ndalowa, ka en Efeso e wuodhe mar adek mar misonari, Paulo ndiko barua mokwongo ne Jo-Korintho.
Barua mar ariyo ma nenre ni ne ondiki mana dweche matin bang’ mokwongo, en barua masiro weche barua mokwongo. To nikech gik ma ne timore ei kanyakla koda oko mar kanyakla Jo-Korintho, chal ahinya gi gik matimore e kindewagi, ote ma Paulo ndiko ne Jo-Korintho, en ote manyalo konyowa ahinya.—Hibr. 4:12.
‘RITURU, CHUNG’URU MATEK, BEDURU MOTEGNO’
Paulo sayogi kama, ‘Uduto wachuru gimoro achiel.’ (1 Kor. 1:10) ‘Onge mise moro, mak mana Yesu Kristo,’ ma kido mag Jokristo igero kuome. (1 Kor. 3:11-13) Kuom wach jaterruok manie kanyakla, Paulo wacho niya: “Goluru ng’at marachno e kindu.” (1 Kor. 5:13) Omedo wacho kama, “Ringruok ok obedo ni terruok, to ni Ruoth.”—1 Kor. 6:13.
Kochiwo dwoko kuom ‘weche ma ne gindikone,’ Paulo chiwo puonj makonyo, mabende oting’o siem, e wi wach donjo e kend kata weyo donjoe. (1 Kor. 7:1) Bang’ wuoyo kuom chenro mar Jokristo mar wich, kuom kaka chokruoge mag Jokristo onego otim e yo mochanore maber, koda kaka geno mar chier en geno madier, Paulo sayogi niya: “Rituru, chunguru matek kuom yie, beduru jochir ka chwo, beduru motegno.”—1 Kor. 16:13.
Dwoko Penjo mag Ndiko:
1:21—Be en adier ni Jehova tiyo gi “fuwo” mondo ores joma yie? Ooyo, ok otim kamano. Kata kamano, nikech ‘piny ne ok ong’eyo Nyasaye kuom riekogi,’ gima otiyogo e reso ji nenore kaka fuwo e wang’ jopiny.—Joha. 17:25.
5:5—‘Keto ng’at [marach] e lwet Satan mondo oketh ringre, ni mondo chunye oresi’ tiende ang’o? Sama jaricho motamore loko chunye ogol ei kanyakla, jalo kendo duogo mabed e achiel gi piny marach mar Satan. (1 Joha. 5:19) Omiyo, iwuoyo kuome kaka ng’at moket e lwet Satan. Golo ng’atno ei kanyakla konyo e tieko kido marach manyalo ketho joma nie kanyakla, kendo timo kamano konyo e rito chuny kata kido maber mar kanyakla.—2 Timo. 4:22.
7:33, 34—“Weche mag pinyni” ma dichwo kata dhako mosedonjo e kend, keto e paro ahinya, gin ang’o? Paulo wuoyo kuom gik mapile matimore e ngima, ma Jokristo manie kend luwo. Gigo gin kaka chiemo, lewni kod kar dak, to ok gin gik maricho mag pinyni, ma Jokristo onego owe luwo.—1 Joha. 2:15-17.
11:26—Tiend timo rapar mar tho Yesu “pile” en ang’o, to itime “nyaka” chop karang’o? Paulo ok ne wach ni rapar mar tho Yesu en gima onego otim pile ka pile. E dho-Grik, tiend wach ma oloki ni “pile” en, “kinde moro amora,” kata “kinde duto ma utimo kama.” Omiyo, kanyo Paulo ne wacho ni, kinde moro amora ma Jokristo mowal kuom roho, chamo mkate kendo madho divai mag Rapar, dichiel e higa, chieng’ Nisan 14, gilando ‘tho mar Ruoth.’ Gitimo kamano “nyaka obi,” tiende ni nyaka chop Ruoth rwakgi e polo kokalo kuom chier.—1 Thes. 4:14-17.
13:13—Hera duong’ ahinya maloyo yie koda geno e yo mane? Sama ‘gik mikiyo,’ kata migeno biro timore, kendo sama gigo ‘obedo adier,’ weche moko kuom yie koda geno chopo e gikogi. (Hibr. 11:1) Hera duong’ ahinya maloyo yie koda geno, nimar hera siko nyaka chieng’.
15:29—‘Batiso nikech [bedo] jo motho’ tiende ang’o? Paulo ne ok tem wacho ni mondo obatisi jo mangima e lo joma ne otho kapok obatisi. Kaendi, Paulo wuoyo kuom kaka Jokristo mowal kuom roho, donjo gi chunygi duto e ngima madwaro ni gichung’ motegno nyaka e thogi, kae to ichierogi e ngima mar polo.
Puonj Mwayudo:
1:26-31; 3:3-9; 4:7. Ng’eyo ni onego wapakre kuom Jehova, to ok kuomwa wawegi, jiwo winjruok ei kanyakla.
2:3-5. Kane olendo e Korintho, kama ne en dag puonj rieko mag Jo-Grik, nyalo bedo ni Paulo ne parore ahinya kabe nonyalo mulo chuny jowinjone gi wach. Kata kamano, ok noweyo nyawo kata luoro moro amora ma ne onyalo bedogo, mondo omone tiyo tij lendo ma Nyasaye ne omiye. Wan bende, ok onego wawe gik ma korgi tek mondo omonwa lando wach maber mar Pinyruodh Nyasaye. Wanyalo keto genowa kuom Jehova mondo okonywa mana kaka Paulo ne otimo.
2:16. Bedo gi “paro mar Ruoth” Kristo, en ng’eyo paro ma en-go kuom gik moko koda ng’eyo gimomiyo oparo e yo makamano. Mano bende dwaro ni wabed gi paro kaka mare, ka ng’ato ng’eyo chuth kido ma Kristo nigo, kendo luwo ranyisine. (1 Pet. 2:21; 4:1) Mano kaka en gima dwarore ahinya ni wapuonjre kit ngima Yesu, kaachiel gi tije mar lendo!
3:10-15; 4:17. Onego wanon kaka wapuonjo, kendo wamed lony e puonjo koda timo ji jopuonjre. (Math. 28:19, 20) Ka ok wapuonj e yo maber, nyalo bedo matek ne japuonjrewa chung’ motegno e bwo tem, kendo wanyalo winjo malit ahinya ka jalo olal, ma mi warruokwa obed machal ka ‘kadho e dier mach.’
6:18. ‘Weyo’ kata ringo terruok, ok en mana tamruok timbe por·neiʹa kende, to oriwo kata weyo ng’iyo piche mag nindruok, weyo timbe mochido, golo pachwa kuom weche nindruok, weyo tugo atuga gi weche kisera—tiende ni, weyo gimoro amora manyalo miyo wadonj e terruok.—Math. 5:28; Jak. 3:17.
7:29. Joma okendore onego otang’ ahinya kik giket pachgi duto kuom kend margi, machopo kama wigi wil gi keto tij Pinyruoth obed motelo e ngimagi.
10:8-11. Jehova ne owinjo marach ahinya kane Israel ong’ur ne Musa kod Harun. Wanyiso ni wan joma riek ka watang’ mondo kik wabed joma ohero ng’ur.
16:2. Pesa ma wachiwo e konyo tij lando wach Pinyruoth, nyalo bedo chiwo ma watimo ma ok wabare, ka wachano chon mar timo kamano.
“MEDURU BEDO MOLONY”
Paulo wacho ne Jo-Korintho ni ‘onego giho kendo giwene’ jaricho ma ne osekum, to koro ne oseloko chunye. Kata obedo ni baruane mokwongo nomiyogi ywak, Paulo mor nikech ‘ywakgi nokelo lokruok.’—2 Kor. 2:6, 7; 7:8, 9.
Mana kaka Jo-Korintho ne ogundho e ‘gik moko duto,’ Paulo jiwogi mondo ‘gigundh bende’ e chiwo. Bang’ chiwo dwoko ne joma ne kwede, ochiwo puonj mogik ne ji duto kama: “Meduru bedo molony; jiwreuru, beduru gi paro achiel, beduru kukuwe.”—2 Kor. 8:7; 13:11.
Dwoko Penjo mag Ndiko:
2:15, 16—Wan “tik mang’we ng’ar mar Kristo” e yo mane? En kamano nikech wamakore chuth gi weche manie Muma, kendo walando ne ji wechego. Kata obedo ni ‘tik mang’we ng’arno,’ tiende ni wechego, nyalo sino joma ok kare, ging’we ng’ar e nyim Jehova koda ne jogo ma chunygi ni tir.
5:16—Bedo ni Jokristo mowal kuom roho ‘ok ng’e ng’ato kaka onenore e ringruok,’ tiende ang’o? Ok ging’i dhano e yor ringruok, tiende ni, ok giting’ jomoko malo kaluwore gi mwandu, kit oganda, kata piny ma jogo wuokie. Gima duong’ ma ging’iyo en winjruok ma gin-go e kindgi kaka Jokristo.
11:1, 16; 12:11—Be Paulo ne nigi paro ma ok owinjore kuom Jo-Korintho? Ooyo, ne ok en kamano. Kata kamano, ne onyalo nenore e wang’ jomoko kaka ng’at masungore kendo mofuwo, kaluwore gi weche ma ne chune ni nyaka owach e kwero jogo ma ne kwedo migawone kaka jaote.
12:1-4—En ng’ano ma ne “oter e paradis”? Bedo ni Muma ok wuo kuom ng’at moro machielo ma ne oneno fweny machal kamano, kendo bedo ni weche manie ndikono luwo weche ma Paulo notiyogo e kwero jogo ma ne kwedo migawone kaka jaote, nyalo bedo ni Paulo wuoyo kuom gima ne otimorene en owuon. Nenre ni gima jaoteno ne nigo e paro, ne en hera koda kuwe gi winjruok maber, ma kanyakla mar Jokristo ne dhi bedogo e ‘ndalo giko.’—Dan. 12:4.
Puonj Mwayudo:
3:5. Puonj ma ndikoni oting’o nyisowa ni kokalo kuom Wachne, roho mare maler, koda riwruok mar ogandane e piny, Jehova ema miyo Jokristo bedo mowinjore tiyo tij lendo. (Joh. 16:7; 2 Timo. 3:16, 17) Ber ka wapuonjre Muma gi kinda, kata buge malero Muma, ka wasiko wakwayo mondo omiwa roho maler, kendo dhi e chokruoge mag Jokristo ma ok wabare ka bende wajiwo jomoko gi paro mwachiwo.—Zab. 1:1-3; Luka 11:10-13; Hibr. 10:24, 25.
4:16. Nikech Jehova loso ‘chunywa [dhano ma iye] manyien pile ka pile,’ onego wati kod gigo mapile ochiwonwa mondo okonywa, ma ok wawe kata odiechieng’ achiel okal ka ok wanono gima nyalo jiwo winjruokwa gi Nyasaye.
4:17, 18. Ng’eyo ni ‘masichewa tin,’ kendo ‘gikadho piyo,’ nyalo konyowa chung’ motegno e nyim Jehova ka wan e bwo chandruok.
5:1-5. Mano kaka Paulo tiyo gi weche mabeyo manyiso geno ma Jokristo mowal kuom roho nigo, mar ngima e polo!
10:13. Wach madwarore ni waduto waluw en ni, onego wati tij lendo mana e alwora ma omi kanyakla marwa, mak mana ka nitie chenro moro makende motimnwa, mar konyo kan moro machielo ma tij lendo dwarore ahinya.
13:5. Mondo omi ‘wanonre wawegi pile mondo wane ka wawuotho e yie,’ nyaka wane ni timbewa luwore gi gik ma wapuonjore ei Muma. Mondo ‘wang’ire wawegi’ eka mondo wang’e chalwa, dwarore ni nyaka wanon okang’ mar winjruokwa gi Nyasaye, koda nyalo ma wan-go mar “pogo e kind gik mabeyo kod gik maricho,” kaachiel gi okang’ ma watimogo tijewa mag yie. (Hibr. 5:14; Jak. 1:22-25) Ka watiyo gi puonj mabeyo ma Paulo nochiwo, wanyalo dhi nyime wuotho e yor adiera.
[Picha manie ite mar 30]
Tiend wacho ni, “pile ka uchamo makatini kendo umetho e kikombeni” en ang’o?—1 Kor. 11:26