Konygi Giduog Maok Gideko!
Konygi Giduog Maok Gideko!
“Wadhi ir ng’a? In gi weche mag ngima mochwere.”—JOH. 6:68.
1. Ang’o ma ne Petro owacho kane thoth jopuonjre oweyo luwo Yesu?
KINDE moro, thoth jopuonjre Yesu Kristo noweyo luwe nikech ne ok giyie gi achiel kuom weche ma ne opuonjo. Ne openjo jootene niya: “Un bende udwaro a? ” Petro nodwoko kama: “Ruoth, wadhi ir ng’a? In gi weche mag ngima mochwere.” (Joh. 6:51-69) Ne onge kumachielo ma ne ginyalo dhiye. E kindeno, din mar jo Yahudi ne onge gi “weche mag ngima mochwere,” to e kindegi bende, weche ma kamago mag ngima mochwere, ok nyal yudore e Babulon Maduong’, tiende ni dinde duto mag miriambo. Kuom ng’ato ang’ata morwenyo modhi oko mar kweth Nyasaye to dwaro moro Jehova, ‘sa ogik mar chiewo’ kendo mar duogo e kweth.—Rumi 13:11.
2. En ang’o monego waket e paro kuom weche mago monego oket e nyim jodongo?
2 Jehova nonyiso ni ne odewo ahinya rombe mag Israel ma ne olal. (Som Ezekiel 34:15, 16.) Kamano bende, jodongo ma Jokristo nigi gombo koda ting’ mar konyo jogo manyiso kido kaka mag rombe, to nyalo bedo ni orwenyo modhi oko mar kweth. Kapo ni jodongo omiyo jalendo moro migawo mar puonjruok kod ng’at ma odok chien, ang’o ma jalendono onego tim kapo ni ofwenyo ni ng’atno ne odonjo e richo moro maduong’? Kar temo rieye kuom wach mapek monego oket mana e nyim jodongo, jalendono onego okwaye mondo odhi owuo gi jodongo. To ka ok otimo kamano, jalendono onego odhi onyis jodongo wachno.—Lawi 5:1; Gal. 6:1.
3. Ng’at ma ne nigi rombe 100, notimo nade bang’ yudo rombo ma ne olal?
3 E sula mokalo, ne owuo machuok kuom ngero ma Yesu nochiwo, e wi ng’at moro ma ne nigi rombe 100. Kane achiel kuomgi olal, noweyo rombe 99, mi nodhi manyo rombo achiel ma ne olalno. Mano kaka ng’atno ne mor bang’ yudo rombono! (Luka 15:4-7) Wan bende wabedo gi mor ma kamano ka ng’at ma ne odok chien, koro oduogo e kweth mar Nyasaye. Nikech hera ma gin-go, nyalo bedo ni jodongo kaachiel gi jolendo mamoko ei kanyakla, osebedo ka limo ng’at ma yiene odok chienno. Gin bende gidwaro neno ka ng’atno duogo ei kweth, mondo oyud kony gi gweth ma Nyasaye chiwo. (Rapar 33:27; Zab. 91:14; Nge. 10:22) Kapo ni jolendo oyudo thuolo mar chiwo kony, en ang’o ma ginyalo timo?
4. En puonj mane mwayudo e Jo Galatia 6:2, 5?
4 Kamoro, ginyalo jiwo ng’ato mondo oduog ei kanyakla, ka ginyise e yor muolo ni Jehova ohero rombene, kendo ni gik modwaro ni watim gin gik manyalore. To gigo gin kaka puonjruok Ndiko, dhi e chokruoge mag Jokristo, kendo lando wach maber mar Pinyruoth. Nyalo bedo maber ka wasomo Jo Galatia 6:2, 5, kendo nyise ni Jokristo nyalo konyore ting’o ting’ mag ng’ato gi ng’ato, to kata kamano, ‘ng’ato ka ng’ato nyaka ting’ ting’ne owuon’ e nyim Jehova. Onge ng’at machielo manyalo ting’onwa ting’ ma wan-go e nyim Nyasaye.
Be Dibedi Ni ‘Parruok mag Ngima’ Ema Omiyo Gidok Chien?
5, 6. (a) Ang’o momiyo ber chiko iti maber ka jalendo ma odok chien wachoni paro manie chunye? (b) Ere kaka inyalo konyo jogo modok chien mondo omi gine ni weyo bedo kanyachiel gi oganda Nyasaye ok osekonyogi?
5 Mondo omi ging’e kaka ginyalo konyo jolendo mosedok chien, dwarore ni jodongo koda jolendo mamoko motegno, ochik itgi maber sama joma kamago wachonegi paro manie chunygi. Wawach ni, in jaduong’-kanyakla, to ilimo dichwo gi chiege ma gin joma osebedo ka ok omakore malong’o gi kanyakla, nikech ‘parruok mag ngima.’ (Luka 21:34) Nyalo bedo ni chandruoge mag yuto, kata ting’ momedore mag joot, ema osemiyo gidok chien e tijgi mar Jokristo. Ginyalo wacho ni gidwaro mana yueyo matin, to kata kamano, inyalo nyisogi ni bet kar kendgi ka gipogore ok bi konyogi. (Som Ngeche 18:1.) Inyalo penjogi kitiyo gi rieko kama: “Uneno nade, be chakre uwe biro e chokruok usemedo bedo mamor moloyo? Be ngimau mar joot osemedo bedo maber moloyo? Be mor mar Jehova pod dhi nyime bedo tekou? ”—Neh. 8:10.
6 Paro kuom penjo kaka mago nyalo konyo jogo ma odok chien mondo gine ni kare bedo ni ne giweyo dhi nyime bedo kanyachiel gi kanyakla, osemiyo gidok chien e wach Nyasaye kendo mor ma ne gin-go osedok chien. (Math. 5:3; Hib. 10:24, 25) Bende nyalo bedo maber konyogi mondo gine ni weyo tiyo tij lendo osemiyo ok giyudo mor mabedoe nikech lendo. (Math. 28:19, 20) Kuom mano, en ang’o ma jogo ma osedok chien nyalo timo?
7. Wanyalo jiwo jogo morwenyo e kweth mondo otim ang’o?
7 Yesu nowacho kama: “Ritreuru uwegi, dipo ka chunyu opong’ gi ich lach, kod mer, gi parruok mag ngimani . . . Rituru kusayo pile, mondo uyud teko mar tony e magi duto ma nobi.” (Luka 21:34-36) Jogo moserwenyo e kweth, to dwaro ni mondo obed gi mor ma ne gin-go chon, inyalo jiw mondo gilam ka gikwayo roho maler koda kony ma Nyasaye chiwo, kendo gitim kaluwore gi lamo maggi.—Luka 11:13.
Dibedi Ni Gimoro Nochwanyogi Koso?
8, 9. Jaduong-kanyakla nyalo wuoyo nade gi ng’at ma ne ochwanyore?
8 Nikech dhano gin joma onyuol e richo, seche moko ywaruok nyalo bedoe, kendo mano nyalo chwanyo ng’ato. Jomoko osechwanyore bang’ neno ka jalendo moro ma gimiyo luor, otimo gimoro ma Ndiko okwero. Kapo ni ng’at modok chien ne ochwanyore nikech gima kamano, jaduong’ molime nyalo lerone ni Jehova ok nyal chwanyo ng’ato. Omiyo, onge gimomiyo ng’ato onego ong’ad winjruokne gi Nyasaye koda gi ogandane? Kar mano, donge ng’ato onego odhi nyime tiyo ne Nyasaye ka en gadier ni ‘Jang’ad bura mar piny duto’ ong’eyo gino ma ne otimore, kendo obiro kawo okang’ e yo mowinjore? (Chak. 18:25; Kol. 3:23-25) Ka ng’ato ochwanyore mi olwar piny, ok onyal dong’ piny kanyo ma ok otemo kata mondo ochung’.
9 Mondo omi okonygi duogo, jaduong’-kanyakla nyalo nyisogi ni kaka kinde mang’eny osekalo, jomoko kuomgi nyalo yudo ni gima nochwanyogino koro tin. Kata nyalo bedo ni gima ne ochwanyogino tinde onge chuth. Kapo ni ng’ato ne ochwanyore modok chien nikech kum moro ma ne omiye, lamo kendo paro wachno e yo matut nyalo miyo one ni kare nyalo bedo ni kamoro en bende ne en gi ketho, kendo ne ok onego owe mano mondo ochwanye.—Zab. 119:165; Hib. 12:5-13.
Dibedi Ni Puonj Moro Ne Ok Omorogi?
10, 11. Gin weche mage minyalo tigo e temo konyo ng’at ma dibed ni ne ok mor gi puonj moro mar Muma?
10 Jomoko nyalo bedo ni noweyo kweth mar Nyasaye nikech ne ok giyie gi puonj moro manie Ndiko. Jo-Israel ma ne ogony e twech Misri, “wigi nowil gi tije” ma Nyasaye ne otimonegi, kendo “ne ok gikiye mondo ong’adnigi rieko.” (Zab. 106:13) Nyalo bedo maber ka waparo ne jal modok chienno ni, “jatichno mogen, kendo mariek,” miyowa chiemo mabeyo ahinya kuom wach Nyasaye. (Math. 24:45) Kendo mano e kaka jal modok chienno bende nohango ng’eyo adiera. Omiyo, ang’o manyalo mone timo kinda mondo odhi nyime wuotho e adiera kendo?—2 Joh. 4.
11 Sama jaduong’ temo matek mondo okony jogo morwenyo moweyo kweth Nyasaye, onyalo wuoyo kodgi kuom jopuonjre Yesu moko ma noweyo luwe nikech ne gitamore puonjne moro achiel. (Joh. 6:53, 66) Kuom weyo bedo kanyachiel gi Kristo kod jolupne ma ne ochung’ motegno, jopuonjrego nolalo mor koda winjruok ma ne gin-go gi Nyasaye. Be jogo moseweyo biro e chokruoge kanyakla oseyudo kamoro machielo ma ginyalo yudoe chiemo mabeyo e wach Nyasaye? Ooyo, nimar onge kamoro machielo!
Dibedi Ni En Nikech Richo Moro?
12, 13. Ka ng’ato ma norwenyo moweyo kweth, oyie ni nodonjo e richo moro maduong’, inyalo konye nadi?
12 Nitie jomoko maweyo lendo koda biro e chokruok nikech gisedonjo e richo moro maduong’. Ginyalo paro ni ka gihulo richono ne jodongo, to ibiro gologi e kanyakla. Kata kamano, ok bi golgi kapo ni giseweyo richono chuth, kendo loko chunygi gadier. (2 Kor. 7:10, 11) Kar mano, ka giduogo to ibiro rwakogi, kendo jodongo biro miyogi kony mag Ndiko.
13 Ka in jalendo molony, ma omi migawo mar konyo ng’at modok chien, en ang’o monego itim kapo ni owachoni ni, notimo richo moro maduong’? Mana kaka waseneno motelo, kar donjo e wachno, inyalo nyise mondo odhi owuo gi jodongo. Ka oneno ni ok onyal timo kamano, to in iwuon ibiro nyiso ni idewo nying’ Jehova, koda ler mar kanyakla, ka ikawo okang’ ma Nyasaye dwaro kuom weche makamago. (Som Tim Jo-Lawi 5:1.) Jodongo biro ng’eyo kaka ginyalo konyo ng’ato ang’ata magombo duogo mondo odag kaluwore gi dwach Nyasaye. Kum michiwo e yor hera nyalo dwarore. (Hib. 12:7-11) Ka jalo oyie ni ne otimone Nyasaye richo, ka oseweyo richono chuth, kendo oseloko chunye gadier, jodongo biro konye, kendo Jehova nyalo weyone richone.—Isa. 1:18; 55:7; Jak. 5:13-16.
Duok Wuowi Moro Nokelo Mor
14. Kitiyo gi wecheni iwuon, ler ane ngero ma Yesu nochiwo kuom wuowi ma nolal.
14 Sama odwaro kaka onyalo konyo rombo molal, jalo ma omi migawo mar timo kamano, nyalo wuoyo kuom ngero mar Yesu mayudore e Luka 15:11-24. E ngerono, wuowi moro notiyo marach gi pok mar gikeni mare, kodak e ngima mar anjawo. Gikone, ne obiro mochako sin gi kit ngimane mar anjawono. Nochopo kama nodenyo ahinya kendo nogombo dok e dalagi, omiyo nong’ado e chunye ni nyaka to odog dala! Kane podi en gi ku mabor, wuon mare nonene, kendo wuon mare noringo mokwake gi mor ahinya kuom nene. Paro matut kuom ngerono nyalo jiwo ng’at morwenyono duogo ei kweth. To nikech piny marachni ibiro kethi e kinde mokayo machiegni, jalo onego oduog mapiyo ei kanyakla.
15. Ang’o momiyo jomoko rwenyo ma dhi oko mar kanyakla?
15 Thoth jogo marwenyo weyo kanyakla opogore gi wuowi ma ne olalno. Nitie jomoko kuomgi marwenyo mos mos, mana kaka yie ma yamo tero mos kaweyo wath nyaka e chuny nam. Moko to bedo gi parruok mang’eny mag ngima, machopo kama gichako jwang’o winjruokgi gi Jehova. To jomoko weyo kweth nikech ng’ato ei kanyakla ochwanyogi, kata nikech ok gimor gi puonj moro mar Ndiko. Matin kuomgi to rwenyo nikech gisedonjo e tim moro ma Ndiko kwero. Kata kamano, paro mochiwgo duto, nyalo konyi mondo ikony joma oseweyo kweth nikech achiel kuom weche monyisgo kata mamoko, mondo omi giduogi kapok kinde orumo.
“Warwaki Ahinya, Wuoda! ”
16-18. (a) Ere kaka jaduong’ moro nokonyo owadwa ma nosedok chien kuom higini mogwaro? (b) Ang’o ma nomiyo owadwani odok chien, ne okonye nade, to kanyakla ne orwake nade?
16 Jakristo moro ma jaduong’-kanyakla wacho kama: “Jodongo duto mag kanyaklawa, ohero ahinya limo jogo modok chien e yiegi. Aparo wach owadwa moro ma ne apuonjorago, mi akonyo ng’eyo adiera. Ne osedok chien kuom higini 25, kendo ne en kama matek ahinya, omiyo ne alerone kaka ne onyalo yudo kony kuom tiyo gi puonj mag Muma e ngimane. Bang’ kinde, nochako biro e Od Romo, kendo ne oyie mondo opuonjruok kode Muma, mondo omi oyud teko mar duogo e kweth.”
17 Ang’o ma nomiyo owadwano odok chien? Owacho ayanga kama: “Ne achako luwo yore mag piny ahinya, maloyo jiwo winjruokna gi Jehova. Bang’e naweyo timo puonjruok, tiyo tij lendo, kod dhi e chokruoge. Gima ne oluwe en ni, nafwenyo ni kara naseweyo bedo kanyachiel gi kanyakla mar Jokristo. Kata kamano, yo ma jaduong’no ne dewago kokonya, nomiyo aduogo.” Chandruoge ma owadwano ne nigo nochako dok chien bang’ kane oseyie mondo opuonjruok kode Muma. Owacho kama: “Ne afwenyo ni e kindego duto, ne ok ayud hera koda tach ma Jehova kaachiel gi riwruokne nyiso joge.”
18 Kanyakla ne orwako owadwano nade? Owacho kama: “Awinjo mana kaka wuowi ma ne olal ma Yesu Kristo nogoyo ngero kuome. Achiel kuom nyimine makoro oti, to ne nitie kanyo higini 30 mokalo, kendo ma podi dhi nyime kotegno, nowachona kama, ‘Warwaki ahinya, Wuoda! ’ Mano ne omulo chunya ahinya. Kuom adier, chunya nowinjo ni ne girwaka gadier. Omiyo, daher duoko erokamano kuom hera, mor, kod horruok ma ne jaduong’no koda kanyakla duto onyisa ka gidewa. Hera ma giherogo Jehova kaachiel gi jowetegi, ne okonya duogo e kweth.”
Jiwgi Mondo Gikaw Okang’ Mapiyo!
19, 20. Ere kaka inyalo jiwo jogo modok chien mondo oduogi e kweth maok gideko, to ere kaka inyalo nyisogi ni Nyasaye dwaro mana ni watim gigo manyalorenwa?
19 Wadak e kinde mag giko, kendo giko mar piny marachni okayo machiegni. Omiyo, jiw jogo modok chien mondo gibi e chokruoge mag Jokristo. Jiwgi gichak timo kamano mapiyo. Par negi ni Satan temo ketho winjruokgi gi Nyasaye, kendo otemo miyo gipar ni ginyalo yudo yueyo kuom ting’ mag ngima, ka giweyo lamo madier. Inyalo jiwogi ni ginyalo yudo yueyo madier, mana ka gibedo jolup Yesu mochung’ motegno.—Som Mathayo 11:28-30.
20 Par negi ni Nyasaye dwaro ni watim gigo manyalore. Kane ji ng’ur sama Mariam nyamin Lazaro ne wiro Yesu gi mo ma ne nengone tek kodong’ ndalo matin to Yesu tho, Yesu nowacho kama: “Weyeuru. . . . Osetimo gi monyalo.” (Mari. 14:6-8) Yesu nopwoyo chi liel moro ma ne odhier, ma nogolo chiwo matin ahinya e hekalu. En bende ne otimo gima nonyalo. (Luka 21:1-4) Thothwa nigi nyalo mar dhi e chokruoge mag Jokristo kendo tiyo tij lando wach Pinyruoth. Kokalo kuom kony ma Jehova chiwo, thoth jogo ma osedok chien biro bedo gi nyalo mar timo gik makamago.
21, 22. Inyalo jiwo nade jogo maduogo ir Jehova?
21 Ka jal modok chien oluoro duogo e kweth nimar oluoro wang’ owetene, inyalo parone kaka ne nitie mor mang’eny ahinya kane wuowi ma ne olal oduogo. Jogo maduogo e kanyakla bende miyo jo kanyakla bedo mamor. Jiwgi mondo gikaw okang’ mapiyo sani mondo gikwed Jachien, kendo gisud machiegni gi Nyasaye.—Jak. 4:7, 8.
22 Ibiro rwak jogo maduogo ir Jehova, gi mor mogundho. (Wer 3:40) Onge kiawa ni, gik ma ne oyudo gitimo chon e tij Nyasaye ne kelonegi mor mang’eny. Gweth mogundho orito jogo maduogo e kweth Nyasaye maok gideko!
Inyalo Dwoko Nade?
• Ere kaka inyalo konyo Jakristo ma odok chien nikech gimoro nochwanye?
• Gin weche mage minyalo tigo e konyo ng’at moweyo kweth Nyasaye nikech ne ok omor gi puonj moro?
• Ere kaka wanyalo konyo ng’at moluoro duogo e kanyakla nikech oluoro wang’ owete?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite 23]
Paro matut kuom ngero ma Yesu nogoyo e wi wuowi ma ne olal, nyalo konyo moko kuom jo mosedok chien oduog e kweth