Be In ‘Jarit mar Ng’wono mar Nyasaye’?
Be In ‘Jarit mar Ng’wono mar Nyasaye’?
“Herreuru ng’ato gi ng’ato kaka owete; ng’ato ka ng’ato mondo omi owadgi duong’ moloyo en owuon.”—RUMI 12:10.
1. En ang’o ma Wach Nyasaye singonwa?
WACH NYASAYE singonwa nyadinwoya ni Jehova biro konyowa e kindego ma chunywa onyosore. Kuom ranyisi, ne ane weche machiwo hoch maluwogi: “Jehova tego ji duto ma podho, kendo ochungo jogo duto monyosore.” “Ochango jo ma chunygi otur, kendo oboyo ringregi kohiny.” (Zab. 145:14; 147:3) E wi mano, Wuonwa me polo wachonwa owuon kama: ‘An Jehova Nyasachi namak lueti marachwich, kawachoni, ni, “We luoro nakonyi.”’—Isa. 41:13.
2. Ere kaka Jehova chiwo kony ma tego joge?
2 Kata kamano, ere kaka Jehova, ma en ng’at modak e polo, ‘mako luetwa’? Ere kaka ‘ochungowa ka wanyosore’ nikech weche machando chunywa? Jehova Nyasaye chiwonwa kony mategowa e yore mopogore opogre. Kuom ranyisi, omiyo joge “tekono maduong’ ahinya” kokalo kuom roho mare maler. (2 Kor. 4:7; Joh. 14:16, 17) Bende, jotich Nyasaye yudo teko majiwogi kokalo kuom weche mayudore ei Muma ma en Wach Nyasaye mokudh gi muche. (Hib. 4:12) Be pod nitie yo machielo ma Jehova tegowago? Wayudo dwoko e bug Petro Mokwongo ei Muma.
‘Ng’wono mar Nyasaye’ Nyisore e Yore Mopogore Opogore
3. (a) En wach mane ma jaote Petro wacho kuom tembe? (b) En ang’o miwuoyoe e barua mokwongo mar Petro karumo?
3 Kondiko ne Jokristo mowal kuom roho, jaote Petro wachonegi ni onego gibed mamor nikech mich maduong’ man nyimgi. Kae to omedo kama: “Kata ka onego obed ni, kuom kinde matin koroni, temruok mayoreyore osechandou.” (1 Pet. 1:1-6) Ne ni ndikono wacho ni, “mayoreyore.” Mano nyiso ni tembe biro bedo mopogore opogre. Kata kamano, Petro ok gik gikanyo, koweyo owetene e yo manyalo miyo giwuor kabe gibiro nyagore gi tembe mopogore opogorego, koso. Kar mano, Petro nyiso ni Jokristo nyalo bedo gadier ni Jehova biro konyogi nano e bwo tem ka tem, kata bed mana ni en tem manade mobironegi. Singono yudore e barup Petro karumo, kama jaoteno wuoyoe kuom weche motudore gi “giko mar gik moko duto.”—1 Pet. 4:7.
4. Ang’o momiyo weche manie 1 Petro 4:10 gin weche mahoyo chunywa?
4 Petro wacho kama: “Kaka ng’ato ka ng’ato noyudo mich mar chuny, tiurugo ng’ato ni ng’ato, kaka jorit mabeyo mag ng’wono mopogore opogore mar Nyasaye.” (1 Pet. 4:10) Petro kendo tiyo gi wach ni, “mopogore opogore,” tiende ni mayoreyore. Gima otemo wacho en ni, ‘Tembe bironwa e yore mopogore opogore, to kata kamano ng’wono mar Nyasaye maok wawinjore yudo, bende bironwa e yore mopogore opogore.’ Ang’o momiyo wachno en wach mahoyo chunywa? En wach manyiso ni kata bed mana ni wayudo tem manade, kinde duto wabiro yudo bende ng’wono mar Nyasaye maok wawinjore yudo, makonyowa nano. Kata kamano, kaluwore gi weche Petro, be ne ineno yo ma Jehova nyisowago ng’wonone maok wawinjore yudo? Otimo kamano kokalo kuom Jokristo wetewa.
“Tiurugo Ng’ato Ni Ng’ato”
5. (a) En ang’o ma Jakristo ka Jakristo onego otim? (b) Gin penjo mage mabedoe?
5 Kowuoyo kuom jokanyo duto mag kanyakla mar Jokristo, Petro wacho kama: “Moloyo duto herreuru chutho ng’ato gi ng’ato.” Kae to omedo ni: ‘Kaka ng’ato ka ng’ato noyudo mich, tiurugo ng’ato ni ng’ato.’ (1 Pet. 4:8, 10) Kuom mano, ng’ato ka ng’ato ei kanyakla onego okony e gero, kendo tego Jokristo wetene. Omiwa ting’ mar rito gimoro ma nengone duong’, to gino en gima owuok kuom Jehova, kendo wan gi ting’ mar poge ne jomoko. To kare en ang’o ma nengone duong’ mosemiwa mondo warit? Petro wacho ni gino en “mich.” Michno en ang’o? To ere kaka watiyo kode “ng’ato ni ng’ato”?
6. Moko kuom mich momi Jokristo gin mage?
6 Wach Nyasaye wacho kama: “Mich mabeyo duto, gi chiwo malong’o duto a e polo malo.” (Jak. 1:17) Kuom adier, mich duto ma Jehova miyo joge gin yore monyisowago ng’wonone maok wawinjore yudo. Achiel kuom mich madongo ma Jehova miyowa en roho maler. Michno konyowa nyago kido mamoro Nyasaye kaka hera, ng’wono, koda muolo. Bedo gi kido makamago miyo wanyiso Jokristo wetewa hera kwabedo gi chuny mar konyogi. Rieko madier koda ng’eyo, bende gin moko kuom mich mabeyo ma roho maler konyowa bedogo. (1 Kor. 2:10-16; Gal. 5:22, 23) Ka gadier, onego wakwan tekowa duto, nyalowa duto, koda riekowa duto kaka mich monego wati godo e miyo Wuonwa me polo pak gi duong’. Wan gi ting’ e nyim Nyasaye, mar tiyo gi nyalowa koda kido mabeyo ma wan-go e nyiso Jokristo wetewa ng’wono mar Nyasaye maok wawinjore yudo.
“Tiurugo”—e Yo Mane?
7. (a) Wacho ni “kaka” ng’ato ka ng’ato noyudo mich en gima nyiso ang’o? (b) Gin penjo mage monego wapenjre wawegi, to nikech ang’o?
7 Kowuoyo kuom mich mwaseyudo, Petro bende wacho niya: ‘Kaka ng’ato ka ng’ato noyudo mich mar chuny, tiurugo.’ Wach motiyogo ni “kaka,” nyiso ni nyalo koda kido ma wan-go nyalo pogore ng’ato ka ng’ato. Kata kamano, ijiwo ng’ato ka ng’ato kuomwa mondo ‘oti ng’ato ne ng’ato,’ tiende ni mich moro amora moseyudo. E wi mano, wacho ni ‘tiurugo kaka jorit mabeyo’ en kaka chik. Kuom mano, onego wapenjre wawegi niya: ‘Be kuom adier atiyo gi mich momiya e jiwo kendo tego Jokristo wetena?’ (Pim gi 1 Timotheo 5:9, 10.) ‘Koso atiyo gi nyalo ma Jehova omiya mana e timo gik makonya an awuon—dibed ni e choko mwandu kata manyo duong’?’ (1 Kor. 4:7) Ka watiyo gi mich momiwa ‘ng’ato ne ng’ato,’ to wabiro moro Jehova.—Nge. 19:17; som Jo Hibrania 13:16.
8, 9. (a) Moko kuom yore ma Jokristo e piny mangima konyogo jowetegi ma gin jood yie gin mage? (b) Ere kaka owete koda nyimine manie kanyaklau konyore ng’ato gi ng’ato?
8 Wach Nyasaye wuoyo kuom yore mopogore opogore ma Jokristo machon ne konyorego e tiyo ng’ato ne ng’ato. (Som Jo Rumi 15:25, 26; 2 Timotheo 1:16-18.) Kamano bende e ndalogi, Jokristo madier luwo chik madwaro ni giti gi mich momigi e tiyo ne Jokristo wetegi. We wanon ane moko kuom yore ma gitimogo kamano.
9 Owete mang’eny tiyo gi seche mogwaro dwe ka dwe e iko migepe mag chokruok. E chokruok, sama gichiwo puonj mabeyo ma giseyudo e puonjruokgi mar Muma, weche mariek ma gitiyogo jiwo ji duto ei kanyakla mondo otim kinda e nano. (1 Tim. 5:17) Owete gi nyimine mang’eny ong’ere ahinya nikech hera gi mor ma ginyiso Jokristo wetegi. (Rumi 12:15) Moko kuomgi jolimo joma chunygi onyosore kendo gikwayo Jehova e lamo kanyachiel kodgi. (1 Thes. 5:14) Jomoko ndiko weche mabeyo e barua majiwo Jokristo wetegi manyalo bedo ni nyagore gi tem moro. To jomoko nyiso ng’wono kuom konyo joma nigi midekre mondo gidhi e chokruoge mag kanyakla. Gana mang’eny mag Joneno konyo owetegi moyudo masira, ka gikonyogi e uro kata gero utegi bang’ masira. Hera ma owete koda nyimine makamago nyiso koda kony ma gichiwo gin yore mago mag nyiso “ng’wono mopogore opogore mar Nyasaye.”—Som 1 Petro 4:11.
Mane Madwarore Moloyo?
10. (a) Gin gik moko ariyo mage ma Paulo ne dwaro chopo e tije ne Nyasaye? (b) Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Paulo ndalogi?
10 Jotich Nyasaye ok omi mana mich monego giti godo e konyo Jokristo wetegi kende, to bende omigi ote ma nyaka giland ne dhano wetegi. Jaote Paulo nong’eyo gik moko ariyo madwarorego e tiyo ne Jehova. Ne ondiko ne kanyakla mar Efeso kowuoyo kuom “ng’wono ma Nyasaye” ne omiye, mondo otigo e konyo jo kanyaklano. (Efe. 3:2) To bende nowacho kama: ‘Wawacho kaka joma Nyasaye oseyiego, mi omiyowa wach maber.’ (1 Thes. 2:4) Mana kaka Paulo, wan bende wang’eyo ni omiwa tich mar bedo jolendo mag Pinyruodh Nyasaye. Kuom tiyo tij lendo gi kinda, watemo matek luwo ranyisi ma Paulo noketo mar lando wach maber maok waol. (Tich 20:20, 21; 1 Kor. 11:1) Wang’eyo ni lando wach Pinyruoth nyalo reso ngima ji. Kata kamano, bende watemo matek luwo ranyisi mar Paulo kuom manyo thuolo mag miyo Jokristo wetewa “mich moro mar chuny.”—Som Jo Rumi 1:11, 12; 10:13-15.
11. Ere kaka onego wane migepe momiwa mag lendo koda jiwo owetewa?
11 En mane madwarore moloyo kuom tije ariyo momi Jokristo? Penjo ma kamano chalo mana gi penjo kama, Kuom buombe ariyo mag winyo, mane madwarore moloyo? Dwoko en gima waduto wang’eyo. Dwarore ni winyo obed gi buombe ariyo eka mondo obed gi nyalo mar fuyo. Kamano bende, dwarore ni wachop gik ariyogo e tijwa ne Nyasaye, eka mondo omi wachop gigo duto madwarore kuomwa kaka Jokristo. Kuom mano, kar paro mana ni migepe momiwa mag lando wach maber koda jiwo Jokristo wetewa gin migepe maok otudore, dwarore ni wanegi mana kaka joote Petro koda Paulo ne nenogi—tiende ni onego wanegi kaka migepe madhi kanyachiel. E yo mane?
12. Ere kaka wanyalo tiyo kaka gir tich ma Jehova tiyogo e lwete?
12 Wan kaka jolendo, waikore tiyo gi rieko moro amora ma wan-go mondo omi wamul chuny ji gi wach maber mar Pinyruodh Nyasaye. E timo kamano, wageno mar konyogi gibed jopuonjre Kristo. Kata kamano, watemo tiyo bende gi nyalo moro amora koda mich moro amora mwanyalo bedogo, e jiwo Jokristo wetewa gi weche magerogi kendo makonyogi gadier—to magi gin yore mag nyiso ng’wono mar Nyasaye maok wawinjore yudo. (Nge. 3:27; 12:25) Kuom timo mano, wageno ni wabiro konyogi siko ka gin jopuonjre Kristo. Kuom tiyo tije ariyogi duto—tiende ni lendo ne dhano wetewa koda ‘tiyo ng’ato ne ng’ato’—wabedo gi thuolo majaber mar bedo kaka gir tich ma Jehova tiyogo e lwete.—Gal. 6:10.
“Herreuru Ng’ato gi Ng’ato”
13. Ang’o manyalo timore ka ok ‘wati ng’ato ne ng’ato’?
13 Paulo nojiwo Jokristo wetene niya: “Herreuru ng’ato gi ng’ato kaka owete; ng’ato ka ng’ato mondo omi owadgi duong’ moloyo en owuon.” (Rumi 12:10) Kuom adier, hera mwaherogo owetewa miyo watemo gi chunywa duto mondo wabed jorit mag ng’wono mar Nyasaye maok wawinjore yudo. Wang’eyo ni kapo ni Satan nyalo monowa ‘tiyo ng’ato ne ng’ato,’ to winjruok manie kindwa nyalo bedo mayom yom. (Kol. 3:14) To bedo maonge winjruok nyalo duoko kindawa chien e tij lendo. Satan ong’eyo maber ni ka ohinyo achiel kuom buombewa, to mano biro monowa chopo tich momiwa.
14. Ng’a gini maneno ber sama ‘watiyo ng’ato ne ng’ato’? Chiw ane ranyisi.
14 ‘Tiyo ng’ato ne ng’ato’ ok kel gweth mana ne jogo mayudo ng’wono mar Nyasaye maok wawinjore yudo, to bende okelo gweth koda ne jogo manyiso jomoko ng’wonono. (Nge. 11:25) Kaw ane ranyisi mar dichwo moro miluongo ni Ryan kod Roni chiege, ma jodak Illinois, Amerka. Kane giyudo wach ni yamo mager mar Hurricane Katrina ne oketho ute gana gi gana mag Joneno wetegi, hera mar owete ne omiyo giweyo tijegi mag andika, giweyo odgi, mi ging’iewo mtoka ma ginyalo dak e iye, kae to ne gidhi nyaka Louisiana ma ne en kilomita 1,400. Ne gidak kuno kuom kinde mokalo higa achiel, ka gitiyo gi thuologi, tekogi, koda mwandugi e konyo owetegi. Ryan, ma en jahigini 29 wacho ni: “Tiyo tijni ne omiyo amedo sudo machiegni gi Nyasaye. Ne aneno kaka Jehova rito joge.” Ryan medo wacho kama: “Tiyo kanyachiel gi owete makoro hikgi ng’eny, ne opuonja ahinya kaka anyalo konyo owete. Bende ne apuonjora ni nitie gik mang’eny mwanyalo timo ka wan e riwruok mar oganda Jehova.” Roni, ma en jahigini 25, wacho kama: “Amor ahinya ni an bende ne atiyo tij konyo jomoko. Awinjo ka amor moloyo kinde moro amora e ngimana. Ang’eyo ni, kinde mabiro podi abiro dhi nyime neno ber mag tich majaberni.”
15. Gin ber mage mamiyo onego wadhi nyime tiyo kaka jorit mag ng’wono mar Nyasaye maok wawinjore yudo?
15 Kuom adier, luwo chike Nyasaye madwaro ni waland wach maber kendo wajiw Jokristo wetewa en gima kelonwa gweth waduto. Jogo mwakonyo, medo chung’ motegno e tiyo ne Jehova, to wan bende wayudo mor ma iye mabedoe mana kuom jogo ma nigi chuny mar chiwo. (Tich 20:35) Kanyakla duto medo bedo gi chuny moil, kendo mamor sama jokanyo duto nyisore hera ng’ato gi ng’ato. E wi mano, hera mwanyisore ng’ato gi ng’ato nyiso maler ni wan Jokristo madier. Yesu nowacho kama: “Ma eri e ma nomi ji duto ong’e ni un jopuonjrena, ka un uheroru ng’ato gi ng’ato.” (Joh. 13:35) To moloyo duto, duong’ dhi ne Jehova,Wuoro ma jahera, nimar jotichne manie piny chopo dwaro mare mar tego jogo ma chunygi onyosore. Kuom mano, donge nitie ber momiyo onego wati gi mich momiwa e ‘tiyo ng’ato ne ng’ato, kaka jorit mabeyo mag ng’wono mar Nyasaye’! Be ibiro dhi nyime timo kamano?—Som Jo Hibrania 6:10.
Be Inyalo Paro?
• Jehova tego jotichne e yore mage?
• Omiwa ting’ mar rito ang’o?
• Moko kuom yore mwanyalo konyogo Jokristo wetewa gin mage?
• En ang’o mabiro miyo wadhi nyime ‘tiyo ng’ato ne ng’ato’ gi mich ma wan-go?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 17]
Be itiyo gi “mich” mari e konyo jomoko, koso imoro godo mana chunyi iwuon?
[Piche manie ite mar 19]
Walando ne jomoko wach maber, kendo wajiwo Jokristo wetewa
[Piche manie ite mar 20]
Jogo makonyo joma oyudo masira onego oyud puoch nikech chuny ma ginyiso mar chiwruok