Yesu​—Ranyisi Makare Chuth Monego Waluw

BE IDWARO mondo ngimani omed bedo maber kendo mamor moloyo? Jaote Petro lero kaka wanyalo bedo kamano. Ondiko kama: “Nimar Kristo bende noneno masira nikech un, koweyonu ranyis mondo uluw ndache.” (1 Petro 2:21) Kuom adier, bedo ni Yesu Kristo nodak e ngima makende ahinya, ne otimo gik mang’eny manyalo puonjowa. Kuom adier, wanyalo bedo joma beyo kendo mamor moloyo, ka wapuonjre kuom Yesu, kendo luwo kit ngimane. We wang’i ane moko kuom kido ma jal maduong’ni ne ni godo, mondo wane kaka ranyisine nyalo konyowa.

Yesu nodak e ngima maok kal tong’. Kata obedo ni Yesu nowacho ni ne ‘oonge kama doketie wiye,’ ne ok odak kata jiwo mondo ji odag e ngima mar tuonruok. (Mathayo 8:20) Ne olimo ji kendo chiemo kodgi. (Luka 5:29) Hono ma ne otimo mokwongo mondiki—ma ne en loko pi mobedo divai mamit e nyasi mar kisera—nyiso ni ne en ng’at ma kikore gi ji. (Johana 2:1-11) Kata kamano, Yesu nonyiso maler gima ne okawo kaka gima duong’ moloyo. Nowacho niya: “Chiemba en timo dwaro mar Jal ma noora, kendo tieko tichne.”—Johana 4:34.

❑ Be isenono kit ngimani mondo ine kaka inyalo luwo yoreni mag manyo gik ringruok kendo rito winjruokni gi Nyasaye maok ikal tong’?

Yesu ne rwako ji. Muma nyiso Yesu kaka ng’at ma ne muol kendo ma osiep ji. Iye ok ne wang’ ka ji odhi ire gi chandruogegi kata penjo ma korgi tek. Kinde moro kane oganda mang’ongo othung’e, dhako moro ma nosebedo ka tuwore kuom higini 12 nomulo law Yesu, kogeno ni obiro chango. Yesu ne ok owuok mager kuom gima dhakono notimono, to nowachone mana e yo mamuol niya: “Nyarwa, yieni e mokwoyi.” (Mariko 5:25-34) Nyithindo bende ne mor bedo kode, ka ging’eyo ni ok obi bwonogi. (Mariko 10:13-16) Yesu ne en ng’ama ni thuolo gi jolupne, kendo magoyo mbaka kodgi kaka osiepene. Ne ok giluor sudo machiegni kode.—Mariko 6:30-32.

❑ Be ji yudo ka yotnegi sudo machiegni kodi kendo wuoyo kodi?

Yesu ne kecho ji. AchieI kuom kido madongo ma Yesu ne nyiso ne en nyalo mar ng’eyo chal mar jomoko, winjo kaka ne giwinjo, kendo konyogi. Jaote Johana wacho ni kane Yesu oneno Mariam kaywak nikech tho mar owadgi ma Lazaro, ‘mirima ne omako Yesu kendo ne oneno lit,’ mi ‘pi wang’e nochuer.’ Jogo ma ne ng’iyo, ne nyalo neno mapiyo kaka Yesu nohero joodno ahinya, konyiso herano e lela maonge wich kuot. To mano kaka ne okecho osiepne kane omiye ngima kendo!—Johana 11:33-44.

 Chieng’ moro machielo, jal moro ma ne nigi tuwo mar dhoho, ma ne en tuwo moluor ahinya ma nomiyo odak kar kende—nosayo Yesu niya: “Ruoth, kiyie, inyalo pwodha.” Gima Yesu notimo en gima duogo chuny gadier: ‘Norieyo bade, momule, kowacho niya: “Ayie, pwodhri.”’ (Mathayo 8:2, 3) Yesu ok ne chang ji mana ni mondo ochop weche ma ne okor. Ne odwaro tiekonegi gik ma ne miyo giywak. Gik moko duto ma ne otimo, ne luwore gi puonjne ma ji mang’eny ong’eyo niya: “Kaka udwaro mondo ji otimnu, un bende timnigiuru kamano.”—Luka 6:31.

❑ Be gik mitimo ne jomoko nyiso ni ikechogi?

Yesu ne ong’eyo tiend gik matimore. Kata obedo ni ne en dhano ma ne ok otimo richo moro amora, Yesu nong’eyo ni jomoko nyalo both, kendo ne ok onyisre ni oduong’ moloyo jomoko; bende ne otimo gik moko e yo manyiso ni nong’eyo tiend gik matimore. Kinde moro, dhako “moro ma jaricho” nonyiso yie kane otiyo gi pi wang’e e luoko tiend Yesu. Yesu ne oyiene mondo otim kamano, to wuon ot ne ok mor gi timno. Konyiso ni nong’eyo ni dhakono ne timo kamano gi chuny maler, Yesu ok nokwedo dhakono. Kar mano, nowachone niya: “Yieni e moseresi; dhi gi kuwe.” Kaluwore gi gima Yesu notimono, nenre ni dhakono nong’ado e chunye weyo kit ngimane machon.—Luka 7:37-50.

❑ Be jomoko ong’eyi kaka ng’at mayot e pwoyo jomoko to ok ma rikni kwedogi?

Ne ok ohero jomoko maloyo jowetegi, kendo nomiyo ji luor. Nyalo bedo ni Yesu nohero japuonjrene ma Johana e yo makende, nikech kido moro ma ne miyo giwinjore ahinya, kata nyalo bedo ni nikech ne gin wede. * Kata kamano, ne ok otim gik moko e yo manyiso ni nohero Johana ahinya moloyo jopuonjre mamokogo. (Johana 13:23) Kuom adier, kane Johana koda owadgi ma Jakobo okwayo mondo omigi kombe mag duong’ e Pinyruodh Nyasaye, Yesu nodwokogi niya: “Bedo e bada korachwich kata e bada koracham ok mara ma damiu.”—Mariko 10:35-40.

Kinde duto, Yesu ne miyo jomoko luor. Ne ok ochayo ji kaka joma nodak e kindene ne timo. Kuom ranyisi, ne ineno ni joma chwo beyo moloyo joma mon. Kata kamano, Yesu to ne miyo mon luor mowinjore. Kinde ma nokwongo wacho ayanga owuon  ni en e Mesia, notimo kamano ne ng’ama dhako, ma ne ok en kata nyar Jo-Yahudi. Nofwenyore ne nyar Jo-Samaria, ma ne gin oganda ma Jo-Yahudi nochayo, kendo ne ok gimosrego. (Johana 4:7-26) Kendo mon ema Yesu nomiyo thuolo mokwongo mar nene bang’ chier mare.—Mathayo 28:9, 10.

❑ Be irwako ji duto mawuok e kit oganda, dhok, kata pinje mopogore opogore, gibed mon kata chwo?

Ne en rawera matiyo matek. Nenore ni Josef wuon Yesu, ne otho ka Yesu pod rawera. Nyaka bed ni Yesu ne tiyo matek kaka fundi bao mondo orit min mare, owetene koda nyiminene matindo. (Mariko 6:3) Kane ochiegni tho, noketo min mare e lwet japuonjrene ma Johana.—Johana 19:26, 27.

❑ Be inyalo luwo ranyisi ma Yesu noketo kuom kawo ting’ mag ot kaka notimo?

Yesu ne en osiep madier. Yesu ne en osiep maber miwuoro. E yo mane? Ne ok oketh osiep manie kinde gi jomoko mana nikech jogo ochwanye, kata nikech ginwoyo chwanye. Nitie kinde ma jopuonjrene ne ok tim kaka nodwaro. Kata kamano, ne onyiso ni en osiepgi madier kong’iyo kido mabeyo ma ne gin-go, kar bedo gi paro maok kare kuomgi. (Mariko 9:33-35; Luka 22:24-27) Ne ogwelogi gibed thuolo nyise gima nie chunygi, maok ochun pache kuomgi.—Mathayo 16:13-15.

To moloyo duto, Yesu nohero osiepene. (Johana 13:1) E okang’ mane? Nowacho niya: “Onge ng’ato man gi hera maduong’ moloyo ma, ni ng’ato oweyo ngimane nikech osiepene.” (Johana 15:13) Be ng’ato nyalo chiwo ne osiepene gima duong’ maloyo ngimane owuon?

❑ Be irito osiep kata ka jomoko chwanyi kata gitimoni gik maok mori?

Ne en gi chir kendo nokawo ting’ mage e yo maber. Yesu ne en ng’at mopogore ahinya gi kaka jogoro moko temo goro pichene ka gima ne en ng’at ma yomyom. Buge mag Injili nyiso ni ne en ng’at motegno kendo ma nigi ilo. Ne oriembo jolok ohala kaachiel gi gigegi oko mar hekalu nyadiriyo. (Mariko 11:15-17; Johana 2:14-17) Kane oganda maduong’ odhi mako “Yesu ja Nazareth,” nowuok ei ji mofwenyore owuon gi chir kowacho maler kama: “E an. Ka an e ma udwara, weuru jogi odhiyo.” (Johana 18:4-9) Kare mano emomiyo kane Pontio Pilato oneno chir ma Yesu ne nigo sama nomake kendo isande, Pilato nowacho kama: ‘Neuru! Ng’atno e!’—Johana 19:4, 5.

❑ Be itimo gik manyaka itim ka in gi chir?

Kidogi koda kido mamoko, miyo Yesu bedonwa ranyisi maber chuth mondo waluw. Ka wayie luwo yo ma Yesu ne timogo gik moko, wabiro medo bedo joma beyo kendo mamor. Mano emomiyo jaote Petro nojiwo Jokristo mondo oluw machiegni ahinya ranyisi ma Yesu noketo. Be itemo luwo machiegni ahinya ranyisi ma Yesu noweyonwa kar nyalo mari?

Yesu Ok Ketnwa Mana Ranyisi Monego Waluw Kende

Kata kamano, Yesu ok ne oketonwa mana ranyisi maber kende. Nowacho niya: “An e yo, kendo an e adiera, kendo an e ngima; ng’ato ok bi ka Wuoro ma ok okadho kuoma.” (Johana 14:6) Mopogore mana gi lando adiera e wi Nyasaye, koyawo godo thuolo mondo joma nyiso yie osud machiegni gi Nyasaye, Yesu bende noyawo yo mondo jomakare obi oyud ngima mochwere.—Johana 3:16.

Kowuoyo kuom wachno, ma en achiel kuom gik ma nomiyo obiro e piny, Yesu  nowacho kama: “Wuod dhano ne ok obiro mondo otine, to mondo oti ni ji, kendo ochiw ngimane odok rawar ni ji mang’eny.” (Mathayo 20:28) Kuom chiwo ngimane obed kaka misango, Yesu noketo ne dhano mise mar yudo ngima mochwere. En ang’o monego watim waduto ng’ato ka ng’ato mondo wayud kony kuom misangono? Yesu nolero kama: “Mani e ngima mochwere, ni ging’eyi, in Nyasaye makende maradier, kod jal ma nioro Yesu Kristo.”—Johana 17:3.

Ee, ng’eyo Yesu, luwo ranyisi ma noketonwa, kendo keto yie kuom thone mar misango, gin gik madwarore mondo omi wayud ngima mochwere. Wagweli mondo ikaw thuolo mar puonjruok Muma, ma e kama wechego yudore, kendo itim kinda mar timo gik mowacho mana kaka Yesu notimo. *

Kit ngima maber mar Yesu, puonjowa kaka onego wabed. Tho mare mar misango nyalo gonyowa wawuog e richo kod misach richo ma en tho. (Jo Rumi 6:23) Mano kaka dikoro wan kama rach dine bedni Yesu Kristo ok nyal kelo lokruok e ngimawa! Kik iwe yore koda parruok mag ngima omayi thuolo mar nono kendo luwo machiegni ahinya ranyisi ma Yesu Kristo noketonwa, jal ma humbe duong’ie moloyo ji duto mosedak pinyni.

[Weche moler piny]

[Sanduk/Piche manie ite mar 7]

▪ Yesu ne ok ohero jomoko maloyo jowetegi kendo nomiyo ji luor

▪ Ne en osiep madier kinde duto

▪ Ne en gi chir

Be itemo luwo ndach Yesu machiegni ahinya kaka nyalore?

[Piche manie ite mar 5]

Yesu ne ok odak e ngima mar tuonruok . . .

ne en ng’at ma rwako ji . . .

ne okecho ji