We Mondo Weche Yesu Olok Chunyi
We Mondo Weche Yesu Olok Chunyi
“Ng’a ma Nyasaye nooro, wacho weche mag Nyasaye.”—JOH. 3:34.
1, 2. Ang’o momiyo wanyalo wacho ni Twak mar Got ne otenore chuth e “weche mag Nyasaye”?
YESU nochiwo puonj mang’eny e Twak ma nogolo e Got. Mano emomiyo puonj mag Kristo ne gin mabeyo miwuoro nimar ne giwuok kuom Jehova ma e Soko margi! Muma wacho kama kowuoyo kuom Yesu: “Ng’a ma Nyasaye nooro, wacho weche mag Nyasaye.”—Joh. 3:34-36.
2 Kata obedo ni nenre ni Twak mar Got ne ochiw kuom nus sa kama, twagno noting’o weche mogol kuonde 21, e buge aboro mayudore e Ndiko mag Dho-Hibrania. Kuom mano, puonjgo ne otenore chuth e “weche mag Nyasaye.” We koro wane ane kaka wanyalo tiyo gi moko kuom puonj mabeyogi, mayudore e twak majaber ma Wuod Nyasaye nochiwo.
‘Mokwongo, Dog Ithegri gi Owadu’
3. Bang’ chiwo siem kuom gima mirima nyalo timo, en puonj mane ma Yesu nochiwo?
3 Wan kaka Jokristo, wan gimor kendo wahero kuwe nikech wan kod roho maler mar Nyasaye, kendo nyak mare oriwo mor koda kuwe. (Gal. 5:22, 23) Yesu ne ok dwar mondo jopuonjrene olal kuwe koda mor ma ne gin-go, omiyo nosiemogi kuom wach bedo gi mirima manyalo kelo tho. (Som Mathayo 5:21, 22.) Ne odhi nyime wacho ni: “E momiyo, kichiwo chiwo mari e kar misango to kanyo iparo ka owadu ni gi wach moro kodi, we chiwo mari kanyono e nyim kar misango, idog ithegri gi owadu mokwongo, eka ibi ichiw chiwo mari.”—Math. 5:23, 24.
4, 5. (a) “Chiwo” ma Yesu nowuoyoe e Mathayo 5:23, 24 ne en ang’o? (b) Ang’o momiyo loso kuwe e kindwa gi owadwa ma wachwanyorego en gima dwarore ahinya?
4 “Chiwo” ma Yesu nowuoyo kuome, ne en chiwo moro amora ma ne ichiwo e hekalu man Jerusalem. Kuom ranyisi, chiwo mag le ne dwarore ahinya nikech chon, mago ne gin achiel kuom gigo ma ne dwarore e lamo mar oganda Jehova. Kata kamano, Yesu nojiwo gimoro maduong’ie moloyo mano—loso kuwe e kindwa gi owadwa ma wachwanyorego kapok wagolo chiwo marwa ne Nyasaye.
5 Tiend ‘thegruok’ en ‘kelo winjruok.’ Kuom mano, en puonj mane mwanyalo yudo kuom wach ma Yesu nowachoni? Nyaka wang’e ni kaka watimo ne jomoko, nyalo gero kata ketho winjruok mantie e kindwa gi Jehova. (1 Joh. 4:20) Kuom adier, chiwo ma ne igolo ne Nyasaye e kinde machon, ne gin ka nono ka jachiwgi ok ne tim ne dhano wetene e yo makare.—Som Mika 6:6-8.
Nyaka to Wabolore
6, 7. Ang’o momiyo bolruok dwarore sama watemo duoko winjruok e kindwa gi owadwa ma wakethone?
6 Loso kuwe e kindwa gi owadwa ma wachwanyorego en gima nyalo nyiso kabe wan gi kido mar bolruok koso. Joma bolore ok min wach, kata piem gi Jokristo wetegi, ni eka mondo one ni ng’ano ma nikare. Mano nyalo kelo ywaruok, machalo gi mago ma ne otimore ndalo moko e kind Jokristo ma nodak e dala machon mar Korintho. Kaluwore gi wachno, jaote Paulo nowacho wach monego opar ahinya kama: “Adier urem kudonjoru kendu ng’ato gi ng’ato. Marang’o ok uyie mondo otimnu marach? Marang’o ok uyie mondo omau?”—1 Kor. 6:7.
7 Yesu ok nowacho ni onego wadhi ir owadwa mana ni mondo waketne e lela ni en ema en jaketho, to ni wan to wan kare. Dwarowa maduong’ en duoko kuwe e kindwa kode. Mondo walos kuwe, nyaka wawach gadier kaka wawinjo e chunywa. Nyaka wang’e ni ng’at machielono bende nigi lit e chunye. Ka wan ema wan gi ketho, to kuom adier biro dwarore mondo wakwa ng’wono ka wabolore.
‘Ka Wang’i Ma Korachwich Chwanyi’
8. Nyis ane e yo machuok, tiend weche Yesu mondiki e Mathayo 5:29, 30.
8 E Twak ma ne ogolo e Got, Yesu nochiwo puonj makare kuom timbe mabeyo. Ne ong’eyo ni fuonde mag dendwa morem, nyalo miyo wadonji e richo. Kuom mano, Yesu ne owacho kama: “Ka wang’i ma korachwich chwanyi, gole oko, iwite oa kuomi; nikech da berni ka fuondi achiel olal, to kik dendi duto owit e Gehenna. To ka lweti ma korachwich chwanyi, ng’ade oko, iwite oa kuomi; nikech da berni ka fuondi achiel olal, to kik dendi duto odhi e Gehenna.”—Math. 5:29, 30.
9. Ere kaka ‘wang’wa’ kata ‘lwetwa’ nyalo miyo ‘wachwanyre’?
9 ‘Wang’’ ma Yesu ne wuoyoe ochung’ne nyalo ma wan-go mar keto pachwa kuom gimoro, to ‘lwedo’ ochung’ne gigo mwatimo gi lwetewa. Ka ok watang’, to fuonde mag dendwa nyalo miyo ‘wachwanyre’, mi wawe ‘wuotho gi Nyasaye.’ (Chak. 5:22; 6:9) Sama wan e bwo tem mar ketho chik Jehova, mago e seche madwarore ni wakaw okang’ motegno, mondo wagol wang’wa kata wang’ad lwetwa oko e yor ranyisi.
10, 11. Ang’o manyalo konyowa kik wadonj e timbe mag terruok?
10 Ere kaka wanyalo geng’o mondo wang’wa kik siki e ng’iyo gik mochido? Ayub jal ma noluoro Nyasaye nowacho niya: “Nasingora ni naket chik kuom wengena; darang nyako gi gombo nadi?” (Ayub 31:1) Ayub ne en dichwo mosekendo, kendo nosingore ni ok obi ketho chike Nyasaye. Kamano e kaka onego wang’ad e pachwa, bed ni wasedonjo e kend kata podi. Mondo kik wadonj e timbe mag terruok, dwarore wawe mondo ochikwa gi roho maler mar Nyasaye, manyago kido mar ritruok kuom jogo mohero Nyasaye.—Gal. 5:22-25.
11 Mondo kik wadonj e timbe mag terruok, wanyalo penjore wan wawegi niya, ‘Be aweyo wang’a mondo ochiew gombo mar gik mochido ma thoro yudore e buge, televison kata e Intanet?’ Bende ber paro weche ma japuonjre Jakobo nowacho niya: “To ng’ato ka ng’ato itemo ka gombone otere, kendo oyondhe. Eka gombo kosemako ich onywolo richo, to richo kosedongo ogik, onywolo tho.” (Jak. 1:14, 15) Kuom adier, ka dipo ni ng’ato ang’ata mosechiwore ne Nyasaye dhi nyime ‘ng’iyo’ dhako kata dichwo kogombe, dwarore otim lokruok mapiyo machalo mana gi tim mar golo wang’ kendo wite oko.—Som Mathayo 5:27, 28.
12. En puonj kata siem mane ma Paulo nochiwo, manyalo konyowa kedo gi gombo maricho?
12 Nikech tiyo marach gi lwetewa nyalo miyo waketh ahinya chike Jehova, nyaka wang’ad e chunywa mar bedo joma timbegi ler. Kuom mano, onego wapar ahinya puonj koda siem ma Paulo miyowa niya: “Neguru dhano machon gi timbene, kaka terruok, tim ma ok ler, hera marach, gombo maricho, kod ich lach, (nikech ich lach en lamo nyiseche manono).” (Kol. 3:5) Wacho ni “neguru,” en gima jiwo ahinya okang’ motegno manyaka wakaw mondo waked gi gombo maricho mag ringruok.
13, 14. Ang’o momiyo dwarore ahinya geng’o paro koda timbe maricho?
13 Seche moko ng’ato nyalo yie mondo tiende kata bade ong’ad, eka mondo ores ngimane. ‘Wito’ wang’ kata lwedo e yor ranyisi en gima dwarore ahinya, mondo omi kik wabed gi paro mochido kendo timo gik manyalo miyo waketh winjruokwa gi Jehova. Rito pachwa, timbewa, koda winjruokwa gi Nyasaye mondo osiki ka ler, e yo kende manyalo konyowa tony e Gehenna, ma en ranyisi mar kethruok.
14 Nikech ne onyuolwa e richo kendo warem, ritruok mondo timbewa osiki ka ler, en gima dwaro kinda. Paulo nowacho kama: “To asando ringra, kendo kete bet misumba, mondo kik bed ni, kaseyalo ni jo moko, to yud ni an awuon arem.” (1 Kor. 9:27) Omiyo, weuru wang’ad mar tiyo gi puonj mag Yesu makonyowa makruok gi timbe makare, mondo kik watim gik moko e yo manyiso ni waonge erokamano kuom rawar ma nochiwo.—Math. 20:28; Hib. 6:4-6.
“Chiwuru”
15, 16. (a) Ere kaka Yesu noketonwa ranyisi maber kuom wach chiwo? (b) Tiend weche ma Yesu nowacho e Luka 6:38 en ang’o?
15 Weche Yesu koda ranyisi maber ma ne oketo, jiwo ahinya wach bedo gi chuny mar chiwo. Ne onyiso chuny mar chiwruok kane obiro e piny mondo dhano ma jaricho oyud konyruok. (Som 2 Jo Korintho 8:9.) Yesu ne oyie weyo duong’ ma ne en-go e polo mondo obed dhano, kendo ochiw ngimane e lo dhano ma joricho, ma moko kuomgi ne dhi yudo mwandu mag polo ka gin joloch e Pinyruoth. (Rumi 8:16, 17) Kendo Yesu nojiwo ahinya wach bedo gi chuny mar chiwruok kane owacho kama:
16 “Chiwuru, eka nochiwnu; por mogik, modin, motiel, kendo moo oko ginichiw e koru. Nikech rapor muporogo ema nopornugo kendo.” (Luka 6:38) ‘Chiwo gik moko e kor’ ng’ato, en gima nyiso tim johono machon, ma ne pong’o law molos machalo kirowo mar ting’o, ma ne itweyo e kor jal mang’iepo. Bedowa joma nigi chuny mar chiwo, nyalo miyo wan bende otimnwa kamano, kendo mano nyalo timore sama wan gi dwaro moro.—Ekl. 11:2.
17. Ere kaka Jehova ne oketo ranyisi maber kuom wach chiwo, to en chiwo machalo nade ma kelonwa mor?
17 Jehova ohero kendo ogwedho jogo magolo chiwo gi chuny mamor. En owuon ne oketo ranyisi maduong’ kuom chiwo Wuode ma miderma “mondo ng’a ma oyie kuome kik lal, to obed gi ngima mochwere.” (Joh. 3:16) Paulo nondiko kama: “Ng’a ma chwoyo manok, noka manok bende; kendo ng’a ma chwoyo mathoth noka mathoth. Ng’ato ka ng’ato mondo ochiw kaka oseparo e chunye; ok mar ng’ura, kata mar achuna: nikech Nyasaye ohero jachiwo mamor.” (2 Kor. 9:6, 7) Kuom adier, tiyo gi kindewa, tekowa, koda mwanduwa e riwo lwedo lamo maler, biro kelonwa mor koda gweth mogundho.—Som Ngeche 19:17; Luka 16:9.
“Kik Igo Tung’ Nyimi”
18. Ang’o manyalo monowa ‘yudo pok’ moa kuom Wuonwa me polo?
18 “Ritreuru kik utim timbeu makare e nyim ji, mondo gineu; ka ok uritru kamano, uonge pok kuom Wuonu me polo.” (Math. 6:1) Kuom wacho ni “timbeu makare,” Yesu ne wuoyo kuom timbe mowinjore gi dwaro mar Nyasaye. Tiend wacho kamano ok ne en ni ng’ato ok onego otim dwaro mar Nyasaye e lela, nimar ne oyudo osewacho ne jolupne mondo owe ‘ler margi orieny e nyim ji.’ (Math. 5:14-16) Kata kamano, ok wabi ‘yudo pok’ moa kuom Wuonwa me polo ka watimo gik moko mana ni ‘mondo ji onewa,’ kendo gimiwa duong’, kaka gimiyo jotugo manie pap. Ka wan gi chuny makamano, ok wabi bedo gi winjruok machiegni gi Nyasaye, kata yudo gweth mochwere ma loch Pinyruoth biro kelo.
19, 20. (a) Gima Yesu ne wacho ‘goyo tung’’ sama wagolo ‘chiwo’ tiende ang’o? (b) Ere kaka wamiyo lwetwa ma koracham kik ng’e gima lwedo ma korachwich timo?
19 Ka wan gi chuny maber to wabiro luwo wach ma Yesu nowacho kama: “Kichiwo, kik igo tung’ nyimi, kaka jo ma gango wach timo e sunagoke kendo e yore, mondo ji omigi duong’. Adier awachonu ni, giseyudo pokgi.” (Math. 6:2) ‘Chiwo’ ne gin chiwo migolo mondo okony jochan. (Som Isaiah 58:6, 7.) Yesu kaachiel gi jootene ne nikod agulu moriwogi mar konyo jodhier. (Joh. 12:5-8; 13:29) To nikech ne ok go tung’ kidwaro konyo ng’a modhier, nenre ni kanyo Yesu ne tiyo gi ngero kane owacho ni ok onego ‘wago tung’ ’ e nyimwa sama wagolo ‘chiwo’ ne jodhier. Ok onego waland wach chiwo makamano, kaka Jo-Yahudi ma jo Farisai ne jotimo. Yesu noluongogi ni joma wuondore nimar ne gilando gik ma ne gichiwo “e sunagoke kendo e yore.” Joma wuondorego ne ‘yudo pokgi.’ Pok duto ma ne gidhi yudo en pak mag ji koda bedo e kombe ma nyime ei sunagogi kanyachiel gi jo rabi, nimar Jehova ne ok dhi miyogi gimoro amora. (Math. 23:6) Kata kamano, jopuonjre Kristo ne onego otim nade? Yesu nowachonegi—kaachiel koda wan niya:
20 “To in, kichiwo, kik lweti koracham ng’e gi ma lweti korachwich timo, mondo gi michiwo obed apanda; to Wuoru ma neno apanda nomiyi.” (Math. 6:3, 4) Pile lwetewa tiyo kanyachiel. Kuom mano, tiend miyo lwedo ma koracham kik ong’e gima lwedo ma korachwich timo en ni, ok waland ne jomoko wach chiwo mwatimo, kata mana mwachiwo ne joma chiegni ahinya kodwa, mana kaka lwetwa ma koracham chiegni gi ma korachwich.
21. Chudo mwayudo koa kuom Jal “ma neno apanda” oriwo gik mage?
21 Ka ok wapakore kuom gigo mwamiyo jomoko, ‘chiwo’ mwagolo wabiro timo apanda. Eka Wuonwa “ma neno apanda” biro chulowa. Bedo ni odak e polo kama wang’ dhano ok nyal nene, Wuonwa me polo siko ‘kobet apanda’ e wang’ dhano. (Joh. 1:18) Chudo mwayudo koa kuom Jal “ma neno apanda,” oriwo koda rwakowa e winjruok machiegni ahinya kode, weyonwa richowa, kendo miyowa ngima mochwere. (Nge. 3:32; Joh. 17:3; Efe. 1:7) Mago gin gweth mabeyo maloyo yudo pak mag dhano!
Weche Mabeyo Monego Waher Ahinya
22, 23. Ang’o momiyo onego waher ahinya weche ma Yesu nowacho?
22 Kuom adier, Twak mar Got opong’ gi puonj mabeyo sidang’. Onge kiawa ni twagno oting’o weche makonyo ahinya manyalo kelonwa mor, kata mana e piny mopong’ gi chandruokni. Ee, wabiro bedo gi mor ka wahero weche ma Yesu nowacho, kendo ka wayie weyo wechego mondo olok chunywa koda kit ngimawa.
23 Ng’ato ka ng’ato ma “winjo” kendo “timo” gik ma Yesu ne opuonjo noyud gweth. (Som Mathayo 7:24, 25.) Omiyo, weuru wang’ad mar tiyo gi puonj koda siem ma Yesu ne omiyowa. Weche momedore mag Twak ma nogolo e Got ibiro non e sula maluwo.
Inyalo Dwoko Nade?
• Ang’o momiyo en gima dwarore ahinya loso kuwe e kindwa gi owadwa ma wachwanyorego?
• Ere kaka wanyalo geng’o ‘wang’wa korachwich’ kik chwanywa?
• Onego wabed gi chuny mane kuom wach chiwo?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 9]
Mano kaka en gima ber ‘loso kuwe’ e kindi gi Jakristo wadu michwanyorigo!
[Picha manie ite 11]
Jehova gwedho jogo machiwo gi chuny mamor