Yik mag Jokristo Gin Manyiso Luor, Maok Kal Tong’, Kendo Mamoro Nyasaye

EN KAMA inyalo neno ka ji okuyo ahinya. Jomoko orwako lewni ma rotenge kendo gigoyo nduru ka gipodho piny nikech kuyo. Jomiel to mielo thum moro mabende igoyo kanyo. To jomoko to chiemo gi mor ka ginyiero matek. Moko to onindo piny, nikech gimer kuom kong’o mayudore kanyo e yo mayot. En ang’o mokelo ji kama chalo kama? Kuonde moko e piny, magi e gik matimore e liel kata kar yik, kama ji mang’eny hinyo chokoree, mondo gigo oriti ne ng’at motho.

Thoth Joneno mag Jehova odak e kind anyuola, kama wedegi luwoe chike mang’eny mag kwero, kendo wedegigo oluoro jomotho ahinya. Ji tara mang’eny paro ni ka ng’ato otho, to olokore roho moro, manyalo konyogi kata hinyogi. Paroni otudore ahinya gi gik mang’eny ma ji timo e kinde mag liel koda yik. En adier ni, bedo gi kuyo ka ng’ato otho, en gima timore ne ji duto. Kinde moro Yesu kaachiel gi jopuonjrene, ne oywak kane joma gihero otho. (Joh. 11:⁠33-​35, 38; Tich 8:2; 9:⁠39) Kata kamano, ne ok gikal tong’ kane giywago jogi mosetho, kendo ne ok giluw kit tim mar jopiny mandalogi. (Luka 23:⁠27, 28; 1  Thes. 4:⁠13) Nikech ang’o? Achiel kuom gik momiyo ne en ni, ne ging’eyo adiera kuom wach tho.

Muma wacho maler kama: “Jo mangima ging’eyo ni gibiro tho: to jo motho ok ging’eyo gi moro . . . Hera kod sin kod timo higa ma ne gibetgo koro oselal nono . . . Onge tich, kata lony kata ng’eyo gi moro kata rieko, e liel, ka midhiye.” (Ekl. 9:⁠5, 6, 10) Wechegi, ma gin weche mondik kuom much Nyasaye, nyiso maler ni ka ng’ato otho, oonge gi ng’eyo moro. Ok onyal paro, ok onyal winjo mor kata rem, ok onyal wuoyo kata ng’eyo gimoro amora. Ng’eyo adiera ma Muma chiwoni onego omi Jokristo otim nade kuom chenro ma gitimo mag liel?

‘Kik Umul Gima Ochido’

Kata bed ni gia e kit oganda mane, Joneno mag Jehova ok luw ngang’ timbe motudore gi paro ma ji thoro bedogo ni, jomotho pod ngima, kendo ni ginyalo konyo kata hinyo joma ngima. Timbe kaka arita, nyasi mag liel, timo rapar mag jomotho, timo misengini ne jomotho, koda chike mitweyogo mond liete, duto gin timbe maok ler kendo ok gimor Nyasaye, nimar timbego otudore gi puonj jochiende mar ni ka ng’ato otho to chunye ok tho, to puonjni ok osir ei Ndiko. (Eze. 18:⁠4, NW) Jokristo madier ‘ok nyal chiemo e mesa mar Ruoth, kendo e mesa mar jochiende,’ omiyo ok giriwre gi ji e luwo kit timbe ma kamago. (1 Kor. 10:21) Giluwo chik mawacho ni: “Auru kuomgi, . . . kik umul gi mochido.” (2 Kor. 6:⁠17) Kata kamano, timo gik moko e yo mopogore gi anyuola ng’ato, ok en gima yot kinde duto.

E Afrika koda kuonde mamoko, ji mang’eny neno ni nitie chike moko ma ka ok oluw, to mano biro chwanyo kwere ma nosetho chon. Weyo luwo chike makamago ineno ni en ketho maduong’ manyalo kelo ne anyuola kuong’ kata chandruok moro. To nikech oganda Jehova ok luw chike mag liel koda mag yik ma Ndiko ok osiro, ji osekwedogi, oseyanyogi,  kendo kawogi kaka joma ok owinjore odag e kind anyuola. Moko kuomgi osekwed kiwacho ni ok gimi joma otho luor. Nitie kinde ma joma ok gin Joneno osedonjore e chenro mag liel koda yik ma Joneno timo, ka gitimo kamano gi thuon. Kuom mano, ere kaka wanyalo timo mondo kik ywaruok obedie e kindwa gi jogo matemo rido ni nyaka to waluw chike mag liel maok mor Nyasaye? To moloyo, en ang’o mwanyalo timo mondo wabed mabor gi timbe maok ler koda mago manyalo ketho winjruokwa gi Jehova?

Nyis Maler Kama Ichung’ie

Kuonde moko e piny, wede kata jodongo mag anyuola ema pile bedo gi dwol ahinya e chenro mag liel koda yik. Kuom mano, Jakristo madier nyaka nyis maler ni Joneno mag Jehova ema biro chano weche mag liel kaluwore gi puonj koda chike manie Muma. (2 Kor. 6:⁠14-​16) Gik matimore e liend Jakristo ok onego ochwany Jokristo wetegi, kata chwanyo jogo moseng’eyo gigo ma wapuonjo kuom wach chal mar jomotho.

Kapo ni okwa achiel kuom jokanyo mag kanyakla mar Jokristo mondo ota chenro mag liel kata yik, jodong-kanyakla nyalo chiwo paro manyalo konyo Jokristo wetegi mondo omi chenro duto obed mago mawinjore gi chike manie Ndiko. Kapo ni jomoko maok gin Joneno dwaro rwako timbe moko maok ler e chenrogo, chung’ motegno en gima dwarore ahinya, kendo onego wabed gi chir mar leronegi e yo mamuol kuma wachung’ie kaka Jokristo. (1 Pet. 3:⁠15, 16) To nade ka wede maok gin Joneno podi oramo ni nyaka to girwakie chike moko maok ler e chenrogo? Ka en kamano, to Joneno ma gin joodno nyalo yiero mar werruok gi chenrogo duto. (1 Kor. 10:20) Kapo ni mano otimore, to twak machuok mar paro jalo motho inyalo gol e Od Romo man machiegni, kata kamachielo mowinjore, mondo omi ochiw ‘hoch mar ndiko’ ne jogo ma kuom adier nigi kuyo kuom tho mar jal ma gihero. (Rumi 15:4) Kata obedo ni ringre jal mothono ok bi bedo ni nikanyo, chenro makamano mar bedo gi twak owinjore kendo nyiso luor. (Rapar 34:⁠5, 6, 8) Sama jogo maok gin Jokristo donjore gi chenro mag liel koda yik, mano nyalo medo lit, to kata kamano wanyalo yudo hoch kuom ng’eyo ni chung’wa motegno e timo gima kare moro Nyasaye, ma e Ng’at manyalo miyowa “tekono maduong’ ahinya.”—2 Kor. 4:7.

Ndik Piny Kaka Idwaro Ni Mondo Otim

Ka ng’ato osendiko piny kaka odwaro ni mondo otim e chenro mag liende, biro bedo mayot ng’ado paro gi wede maok gin Joneno, nikech yot mondo giluw kaka jal mothono ne dwaro. Gik madwarore ni ondik piny gin, kaka onego ota chenro mag yik, kanye monego  otime, to ng’a gini kende monego obed gi dwol korka chano kendo tayo chenrogo. (Chak. 50:5) Kalatas moketie sei ka jomoko bende neno, nyalo tiyo e yo maber moloyo. Jogo maneno nyime kendo timo chenro kaluwore gi rieko mayudore e puonj mag Muma, ong’eyo ni ok ochuno ni girit nyaka chop kama giti ahinya, kata gituwo makoro gichiegni tho, ni eka mondo gikaw okang’ makamano.—Nge. 22:3; Ekl. 9:⁠12.

Jomoko oseyudo ka teknegi ndiko weche makamago piny. Kata kamano, timo kamano en gima nyiso ni ng’ato en Jakristo motegno, maparo kendo madewo jomoko. (Fili. 2:4) En gima ber moloyo ka ng’ato keto wechegi e lela en owuon, kar weyo ne joot ema mondo otim chenrogo, nimar ginyalo bedo kama tek ahinya sama ichunogi timo timbe maok ler ma jal mothono dine ok oyie godo ngang’.

Chenro mag Liel Kik Kal Tong’

Kuonde mang’eny e Afrika, ji mathoth paro ni liel koda yik nyaka bed maduong’ mitimo gi nyadhi, mondo eka kik chwany kwere ma nosetho. Jomoko tiyo gi liel kaka gir ‘sungo ngimagi,’ ka ginyiso nyalo ma gin-go e ngima. (1 Joh. 2:⁠16) Kinde koda mwandu mathoth itiyogo e timo gima jopiny luongo ni yik “maber.” Mondo giywa ji mang’eny kaka nyalore, gihinyo keto piche madongo mag jal mothono kuonde mopogore opogore, mondo giland ayanga wach yikno. T-sade moting’o picha mar jal mothono bende ihinyo los, mi pogi mondo omi orwakgi gi joma obiro e liel. Sanduge ma nengogi tek ing’iewo mondo omorgo jo mobiro. E piny moro e Afrika, jomoko loso koda sanduge machalo kaka mtokni, ndeke, yiedhi, kata gik mamoko miloso mondo onyisruokgo ni ng’ato jamwandu. Inyalo gol ringre ng’ama otho e sanduk, kae to ikete e otanda molos mi opedh maber. Dhako mosetho inyalo rwakne law arus gi tigo koda gik mamoko makamago. Be donjo e timbe makamago nyalo bedo gima kare kuom ng’at ma en achiel kuom oganda Nyasaye?

Jokristo motegno nyiso rieko ka giweyo maok gidonjre gi timbe makalo tong’ mitimo gi joma ok ong’eyo, kata mochayo chike Nyasaye. Wang’eyo ni timbe makalo tong’ kendo ma Ndiko ok osirogo, ‘ok a kuom Nyasaye, to gin mag piny makadhoni.’ (1 Joh. 2:⁠15-​17)  Nyaka watang’ ahinya mondo kik ywawa gi chuny mar piem, mamiyo jomoko dwaro ni gilo jowetegi. (Gal. 5:⁠26) Gik mosetimore nyiso ni, luoro jomotho en gima omako anyuola ahinya, omiyo ji hinyo bedo mang’eny e liel kata e yik, machop kama chiko joma obiro bedo matek kendo ji nyalo kalo tong’ e yo mayot. Miyo jomotho duong’ nyalo rwako e yo mayot, joma ok gin Jokristo e timbe maok ler. E liete kata yik makamago, ji nyalo ywak ka goyo nduru maok gichogi, ginyalo kwako ringre ng’at mothono, wuoyo kod kitunduno ka gima ongima, kendo ginyalo keto pesa kata gik mamoko kanyachiel gi kitunduno. Ka gik makamago nyalo timore e liend Jakristo, wich kuot maduong’ nyalo yudo nying’ Jehova kaachiel gi joge.—1 Pet. 1:⁠14-​16.

Ng’eyo gadier chal mar jomotho onego omiwa chir mar timo chenrowa mag liel e yo mopogore chuth gi jopiny. (Efe. 4:⁠17-​19) Kata obedo ni Yesu ema ne en dhano maduong’ie kendo ma nigi huma moloyo dhano moro amora, ne ok oyike gi huma moro kata gi ji mang’eny. (Joh. 19:⁠40-​42) Kuom jogo ma nigi “paro mar Kristo,” gineno yik makamano kaka yik manyiso luor. (1 Kor. 2:⁠16) Kuom adier, keto chenro mag liel kata yik mitimo gi Jokristo mondo obed mayot, e yo maberie moloyo mar tang’ kod gik ma Ndiko nyiso ni ok ler, kendo timo kamano miyo wanyiso luor mowinjore ne joma ohero Nyasaye.

Be Mor gi Ilo Onego Obedie?

Bang’ yik, wede, jogweng’, koda jomamoko nyalo chokore mondo gichiem ka gimielo thum ma ywak matek. Pile nyasi makamago ji methoe ahinya kendo gidonjore gi timbe mag anjawo. Jomoko wacho ni nyasi makamago konyogi e tieko kuyo. Jomoko to neno ni mago gin mana tim anyuolagi. Kata kamano, thoth ji neno ni nyaka tim nyasi makamago, nimar timogi pako kendo miyo duong’ jal mothono, kendo nyasigo konyo e riwo chuny jalo gi kwerene.

Jokristo madier to ong’eyo puonj mariek mayudore e Ndikoni kama: “Parruok oloyo nyiero gi ber: ni mar wang’ manyiso parruok, omiyo chuny bedo maber.” (Ekl. 7:3) E wi mano, ging’eyo bende ber mar paro mos kuom kaka ngima chuok, koda paro kuom wach geno mar chier. Kuom adier, kuom jogo ma nigi winjruok motegno e kindgi gi Jehova, “chieng’ tho ng’ato oloyo gi ber chieng’ nyuolne.” (Ekl. 7:1) Kuom mano, bedo ni Jokristo madier ong’eyo ni nyasi mag mor mitimo e liete otudore gi puonj jochiende koda timbe mag anjawo, ok gichan nyasi makamago kata dhi kuonde mitimogie. Bedo kanyachiel gi joma dhi kar liel mondo gimany mor, en gima nyalo nyiso ni ng’ato ok oluoro Nyasaye, kendo onyalo chwanyo chuny jowetene malamo Jehova.

We Jomamoko One Pogruok Mantie

Mano kaka wamor kuom ng’eyo chal mar jomotho, kendo mano miyo ok wabed gi luoro marach ka jogo maok ong’eyo adier! (Joh. 8:⁠32) Kaka “nyithind ler,” wanyiso lit gi kuyo e yo manyiso ni wang’eyo puonj mag Ndiko, e yo maok kal tong’ kendo gi luor mowinjore, ka wang’eyo bende wach geno madier mar chier. (Efe. 5:8; Joh. 5:⁠28, 29) Geno makamano biro miyo kik watim gik moko e yo makalo tong’ kaka pile itimo gi jo “ma onge geno.” (1 Thes. 4:⁠13) Genono bende biro konyowa bedo gi chir mar chung’ motegno kwariwo lwedo lamo maler, maok wawe tim mar luoro dhano mondo olowa.—1 Pet. 3:⁠13, 14.

Makruok chuth gi puonj koda chike manie Ndiko biro miyo ji thuolo mar ‘pogo e kind jomakare gi jomaricho, e kind jogo matiyo ne Nyasaye gi jogo maok tine.’ (Mal. 3:⁠18) Kinde biro ma tho ok nobedie kendo ngang’. (Fwe. 21:4) Kapod warito kinde ma singo maduong’no biro chopoe, weuru watim matek mondo Jehova onwang’wa ka waonge mbala, ka wapogore gi piny marachni, kaachiel gi timbege maok mi Nyasaye duong’.—2 Pet. 3:⁠14.

[Picha manie ite mar 30]

Ndiko piny dwaro magwa kuom chenro mag liel en gima nyiso rieko

[Picha manie ite mar 31]

Chenro mag liel mitimo gi Jokristo onego obed manyiso luor kendo maok kal tong’