Ayub Ne Opako Nying’ Jehova

‘Opak nying’ Jehova.’—AYUB 1:⁠21.

1. Nyalo bedo ni en ng’ano ma nondiko bug Ayub, kendo e kinde mane?

KANE Musa jahigini 40 kama, noringo mirimb Farao koa Misri mi odhi chako dak e piny Midian. (Tich 7:⁠23) Kinde ma nodak e pinyno, nyalo bedo ni ne owinjo tembe ma Ayub noyudo, nikech Ayub nodak e piny Uz ma ne ni machiegni. Higini mang’eny bang’e, kane Musa gi oganda Israel ne chiegni gi piny Uz, ka nochomo giko mar wuodhgi e thim, nyalo bedo ni Musa nowinjo kaka ngima Ayub nobedo achien. Kaluwore gi Jo-Yahudi, Musa nondiko bug Ayub bang’ ka Ayub nosetho.

2. Bug Ayub jiwo yie mar jotich Jehova ma kindegi e yore mage?

² Bug Ayub jiwo yie mar jotich Nyasaye ma kindegi. E yore mage? Weche manie bug Ayub konyowa ng’eyo tiend gik ma notimore e polo ma gin gik moting’o weche madongo ahinya mamulowa, kendo ojiwo wach kiawa ma noket e wi ratiro ma Nyasaye nigo mar locho e wi gik moko duto. Bug Ayub bende konyowa ng’eyo e yo matut tiend bedo ng’at marito tim makare, kendo bugno konyowa ng’eyo gimomiyo seche moko Jehova weyo mondo jotichne ochandre. E wi mano, bug Ayub fwenyonwa ni Satan Jachien e Jasigu maduong’ mar Jehova kendo mar dhano. Bugni bende nyiso ni dhano monyuol e richo mana kaka Ayub, nyalo siko ka gimakre gi Jehova kata bed ni gin e bwo tem machalo nade. We wanon ane moko kuom gik ma notimore miwuoyoe e bug Ayub.

Satan Notemo Ayub

3. Gin weche mage ma wang’eyo e wi Ayub, to ang’o momiyo Satan nomonje?

³ Ayub ne en jaduong’ ma jamwandu kendo jal ma nigi huma, ma ne telo ne joode e yo maber. Nenore ni ne en jal machiwo puonj makonyo kendo ne ojakonyo jochan. To gima duong’ moloyo, Ayub noluoro Nyasaye. Iwuoyo kuom Ayub kaka jal ma “nobedo kare modimbore, ng’ato moluoro Nyasaye, motang’ gi richo.” Satan Jachien nomonjo Ayub, ok ni nikech ne en gi mwandu kata ni ne en jal ma nigi huma, to nikech Ayub noluoro Nyasaye.—Ayub 1:⁠1; 29:⁠7-​16; 31:1.

4. Tim makare en ang’o?

⁴ Kar chakruok mar bug Ayub, ilero wach chokruok moro ma ne otimore e polo kama malaike ne ochung’ e nyim Jehova. Satan bende ne nikanyo, kendo nodonjone Ayub. (Som Ayub 1:⁠6-​11.) Kata obedo ni Satan nowuoyo kuom mwandu mag Ayub, gima duong’ ma noketoe kiawa ne en makruok mar Ayub gi tim makare. “Tim makare” en wach mitiyogo e nyiso kaka ng’ato en ng’at matir, kendo ma ong’e ketho. Kaka oti kode ei Muma, ng’at maluwo tim makare en ng’at machiwore chuth gi chunye duto ne Jehova.

5. Satan nowacho ang’o kuom Ayub?

⁵ Satan ne odonjo ne Ayub kowacho ni Ayub ne lamo Nyasaye nikech gik ma Nyasaye nomiye, to ok ni nikech ne oluwo tim makare. Satan ne wacho ni, Ayub ne biro makore gi Jehova mana ka Nyasaye odhi nyime gi gwedhe kendo rite. Mondo ochiw dwoko kuom wach ma Satan nowachono, Jehova noweyo mondo Satan omonj Ayub ng’at makare. Nikech mano, mana kuom odiechieng’ achiel, Ayub noyudo wach ni jamni mage ne okwal to moko ne onegi, jotichne ne onegi, kendo nyithinde apar bende notho. (Ayub 1:⁠13-​19) Be Ayub noweyo luwo timne makare kane Satan omonje? Wach mokudh gi much Nyasaye  lero gima Ayub nowacho bang’ masiche ma noyudego. Nowacho kama: “Jehova e ma nochiwo kendo Jehova e mosegolo; opak nying Jehova.”—Ayub 1:⁠21.

6. (a) Ang’o ma ne otimore e chokruok machielo e polo? (b) Kane Satan donjone Ayub kuom timne matir e wang’ Jehova, ne en gi ng’ano giri bende e paro?

⁶ Bang’e, ne nitie chokruok machielo e polo. Satan kendo nodonjone Ayub, kowacho kama: “Del kar del, ero, gik moko duto ma dhano nigo nochiu ni kech ngimane. To rie lueti koro, imul chokene gi ringire, eka obiro yanyi e nyimi.” Ne ni, Satan koro ok ne odonj ne mana Ayub kende, to ne odonjo ne jomamoko bende. Kuom wacho ni, ‘Gik moko duto ma dhano nigo nochiw nikech ngimane,’ Jachien noketo kiawa ok mana kuom tim makare mar Ayub kende, to bende kuom “dhano” moro amora malamo Jehova. Bang’ mano, Nyasaye noyiene Satan mondo ogo Ayub gi tuwo malit ahinya. (Ayub 2:⁠1-8) Kata kamano, mano ok ema ne en okang’ mogik mag tembe ma Ayub noyudo.

Wanyalo Puonjre Ang’o Kuom Ayub

7. Chi Ayub koda jogo ma ne obiro lime ne owachone weche mage maok kare?

⁷ Kar chakruok, chi Ayub nowinjo malit mana kaka Ayub. Tho mar nyithinde koda lalo mwandu ma ne gin-go nyaka bed ni ne onyoso chunye ahinya. Neno kaka jaode nochandore nikech tuwo ma ne ogoye nyaka bed ni ne omiyo owinjo malit. Ne owachone Ayub niya: ‘Podi ihero tim makare koso? Yany Nyasaye, itho.’ Bang’ mano, chwo adek nobiro—Elifaz, Bildad, kod Zofar—ni mondo gichiw hoch ne Ayub. Kar mano, ne gichiwo paro maok kare kendo ne gin “johoch ma onge mor.” Kuom ranyisi, Bildad nowacho ni, nyithind Ayub notimo gima rach ema omiyo ne githo. Elifaz to nowacho ni chandruok ma Ayub ne yudo ne en nikech richo ma ne otimo e kinde mokadho. Bende, ne oketo kiawa kabe jogo maluwo tim makare moro Nyasaye! (Ayub 2:⁠9, 11; 4:8; 8:4; 16:2; 22:⁠2, 3) Kata kamano, Ayub to norito timne makare e bwo weche maok karego. En adier ni ne ok en kare kane owacho ni “en owuon obet makare moloyo Nyasaye.” (Ayub 32:2) Kata kamano, ne ochung’ motegno e mago duto.

8. En ranyisi mane maber ma Elihu nochiwo ne joma chiwo kony e kindegi?

⁸ Ng’at machielo miwuoyo kuome en Elihu, mabende nobiro limo Ayub. Mokwongo, Elihu nochiko ite ne weche ma Ayub kaachiel gi jowetene adek. Kata obedo ni hike ne tin moloyo chwo ang’wen-go, Elihu nonyiso rieko moloyo. Nowuoyo gi Ayub e yo ma ng’won konyise luoro. Elihu nopwoyo Ayub kuom luwo tim makare. Kata kamano, nowacho bende ni, Ayub noketo pache ahinya kuom temo nyiso ni en ng’at makare. Kae to, Elihu nojiwo Ayub ni tiyo ne Nyasaye ka wachung’ motegno kinde duto kelo ber. (Som Ayub 36:⁠1, 11.) Mano kaka Elihu en ranyisi maber ne jogo machiwo puonj koda siem e kindegi! Elihu nonyiso horruok, nochiko ite malong’o, nochiwo puoch kama ne dwarore, kendo nochiwo puonj makonyo.—Ayub 32:6; 33:32.

9. Ere kaka Jehova nokonyo Ayub?

⁹ Gikone, Ayub nowinjo maber gadier kane wendo makende ahinya owuoyo kode! Muma wacho kama: “Jehova noduoko Ayub e kalausi.” Jehova notiyo gi penjo e yor ng’wono, mondo okony Ayub neno gik moko e yo makare. Ayub norwako konyno, mi nowacho kama: “An ng’at matin nono . . . Alokora kamienora gi lowo gi buru.” Bang’ ka nosewuoyo gi Ayub, Jehova nonyiso mirimbe kuom ji adekgo, nikech ne ok giwacho ‘gima kare.’ Ne dwarore ni Ayub okwa negi e lamo. Bang’e, ‘Jehova nogolo twech kuom Ayub, ka nokwayo ne osiepene, kendo Jehova nomiyo Ayub gik moko nyadiriyo, moloyo ma ne en-go mokwongo.’—Ayub 38:1; 40:4; 42:⁠6-​10.

Wahero Jehova Matut Maromo Nade?

10. Ang’o momiyo Jehova ne ok oketho Satan kata weyo dewo gima nowacho?

¹⁰ Jehova e Jachwech mar gik moko duto te, kendo en e Jaloch e wi chwech duto. Ang’o momiyo Jehova ne ok oweyo dewo gima Jachien  nowacho? Nyasaye nong’eyo ni weyo dewo gima Satan ne wacho, kata ketho Satan, ne ok dhi loso wach ma Satan nodonjogo e nyim Nyasaye. Jachien ne owacho ni Ayub, jal ma ne luwo tim makare e nyim Jehova, ne ok bi dhi nyime makore gi Jehova kapo ni olalo mwandune. Kata kamano, Ayub ne odhi nyime makore gi Jehova. Bang’e, Satan nowacho ni dhano moro amora ne nyalo weyo Nyasaye kapo ni oyudo chandruok moro. Ayub nochandore, to kata kamano ne orito timne makare. Kuom mano, nonyis ratiro ni Satan en jamiriambo e wi wach Ayub, jal ma ne omakore gi Jehova kata obedo ni ne en jal monyuol e richo. To nade kuom jomamoko malamo Nyasaye?

11. Ere kaka Yesu ne ochiwo dwoko mogik chuth kuom weche ma Satan nowacho?

¹¹ Kuom mano, ng’ato ka ng’ato kuom jotich Nyasaye madhi nyime chung’ motegno e luwo tim makare, kata bedni Satan kelo ne tem mane, nyiso e ngimane owuon ni weche ma Satan donjonego gin miriambo. Yesu ne obiro e piny, mi ne onyiso maler e kit ngimane ni Satan en jamiriambo. Yesu ne en dhano makare chuth, mana kaka wuonwa mokwongo, Adam. Bedo ni Yesu ne ochung’ motegno nyaka e tho, nochiwo dwoko mogik chuth ni, Satan en jamiriambo kendo ni ne ohango wach.—Fwe. 12:10.

12. Ng’ato ka ng’ato kuom jotich Jehova nigi thuolo koda ting’ mane?

¹² Kata kamano, Satan podi dhi nyime kelo tembe ne jotich Jehova. Ng’ato ka ng’ato kuomwa nigi thuolo koda ting’ mar nyiso ni oluwo tim makare kendo otiyo ne Jehova nikech ohere—to ok ni nikech gik ma Nyasaye miye. Ere kaka waneno ting’no? Waneno mano kaka thuolo makende mar nyiso ni wamakore gi Jehova. En gima hoyo chunywa bende, ng’eyo ni Jehova miyowa teko mar nano, kendo ni mana kaka e sigand Ayub, oketo tong’ kuom tembe ma waromogo.—1 Kor. 10:13.

Satan En Jasigu Kendo Jang’ajo

13. Bug Ayub konyowa ng’eyo weche mage e wi Satan?

¹³ Ndiko mag Dho-Hibrania chiwonwa weche moko manyiso kaka Satan ne odonjo ne Jehova, koda kaka ne omiyo dhano otimo richo. Ei Ndiko mag Dho-Grik mag Jokristo, wayudo weche momedore e wi akwede mag Satan kuom Jehova, to e bug Fweny, wapuonjore kaka ratiro ma Jehova nigo mar bedo jaloch biro nenore ayanga, koda kaka ibiro ketho Satan chuth. Bug Ayub konyowa ng’eyo weche moko kuom tim ng’anjo mar Satan. Sama Satan ne nie chokruok ma ne otim e polo, ne ok en kanyo ni mondo opak Jehova. Jachien nobiro kanyo gi paro marach e wiye. Bang’ donjone Ayub mi omiye thuolo mar teme, ‘Satan nowuok e nyim Jehova.’—Ayub 1:⁠12; 2:7.

14. Satan ne onyiso paro mane kuom Ayub?

¹⁴ Kuom mano, bug Ayub fwenyo Satan kaka jasik dhano marach ahinya. E kind chokruok ma ne nie polo miwuoyoe e Ayub 1:6 kod mano miwuoyoe e Ayub 2:⁠1, nitie kinde ma ne okalo maok onyiswa, ma gin kinde ma Ayub ne oyudo tembe mager ahinya. Chung’ motegno mar Ayub ne omiyo Jehova owacho ne Satan kama: “Ne imiyo ayieni mondo item [Ayub] kayiem nono, to kata kamano pod ok oketho.” Kata kamano, Satan ne ok oyie ni weche ma ne odonjonego Ayub ne onyisore ni gin miriambo. Mopogore gi mano, podi ne odwaro ni Ayub oyud tem machielo mager ahinya. Kuom mano, Jachien ne otemo Ayub e kinde ma ne en gi mwandu koda e kinde ma ne ochando. Nenore maler ni, Satan ok kech joma odhier kata jogo ma oyudo masira. Osin gi  joma rito tim makare. (Ayub 2:⁠3-5, The Bible in Luo, 1976) Kata kamano, bedo ni Ayub ne ochung’ motegno ne onyiso ni Satan en jamiriambo.

15. Joma oseng’anjo moweyo adiera e kindegi nigi kido kaka mag Satan e yo mane?

¹⁵ Satan e chwech mokwongo ma ne ong’anjo. E kindegi, joma ong’anjo moweyo adiera nyiso kido kaka mago mag Jachien. Pachgi opong’ mana gi weche mag kwedo jomoko ei kanyakla, jodong-kanyakla koda Bura Maduong’. Jomoko moseng’anjo kwedo wach tiyo gi nying’ maler mar Nyasaye, tiende ni Jehova. Dwaro margi ok en puonjruok mondo ging’e Jehova kendo gitine. Mana kaka wuon-gi, Satan, joma oseng’anjo moweyo adiera dwaro ketho yie mar jogo marito tim makare. (Joh. 8:⁠44) Mano ema omiyo jotich Jehova ok riwre kodgi kata matin!—2 Joh. 10, 11.

Ayub ne Opako Nying’ Jehova

16. Ayub ne odhi nyime neno Jehova e yo mane?

¹⁶ Ayub ne otiyo gi nying’ Jehova kendo pako nying’no. Kata kane oyudo wach marach e wi tho mar nyithinde, Ayub ne ok owacho gimoro marach kuom Nyasaye. Kata obedo ni Ayub ne oparo e yo maok kare ni gik ma ne otimorene ne en nikech Nyasaye, podi ne odhi nyime pako nying’ Jehova. Bang’e, Ayub nowacho kama: “Luoro Ruoth, en wach mar rieko; kendo a kuom richo en ng’eyo.”—Ayub 28:28.

17. Ang’o mane okonyo Ayub rito timne makare?

¹⁷ Ang’o mane okonyo Ayub rito timne makare? Kuom adier, nenore maler ni kapok masira ne oyude, Ayub ne osebedo ka nigi winjruok machiegni gi Jehova. Kata obedo ni onge gima nyisowa ni nong’eyo wach ma Satan ne okelo e nyim Jehova, Ayub ne ong’ado ni obiro makore gi Jehova. Ne owacho kama: “Nyaka e thona, ok abi weyo luwo timna makare!” (Ayub 27:⁠5, NW ) Ere kaka Ayub ne obedo gi winjruok machiegni gi Jehova kamano? Ong’e kiawa ni, ne ohero weche ma ne owinjo ni Nyasaye ne otimone Ibrahim, Isaka, kod Jakobo, ma bende ne gin wedene. Kendo kuom ng’iyo gik mochwe, Ayub ne nyalo fwenyo kido mathoth mag Jehova.—Som Ayub 12:⁠7-9, 13, 16.

18. (a) Ere kaka Ayub ne onyiso chiwruok mare ne Jehova? (b) Gin yore mage ma wanyalo luwogo ranyisi maber mar Ayub?

¹⁸ Gima Ayub ne opuonjore ne omiyo obedo gi gombo mar moro Jehova. Ka dine bed ni joode oketho e nyim Nyasaye, kata ni ne “giyanyo Nyasaye e chunygi,” pile ne ochiwo misengini. (Ayub 1:5) Kata e kinde ma ne oyudo tembe mager ahinya, Ayub podi ne owacho gik mabeyo kuom Jehova. (Ayub 10:12) Mano kaka Ayub noketo ranyisi maber! Wan bende nyaka wadhi nyime puonjre wach Jehova kendo ng’eyo dwaro mage. Onego walos chenro maber ma miyo wabedo gi winjruok maber gi Jehova, kaka puonjruok Muma, dhiyo e chokruoge,  wuoyo gi Nyasaye e lamo, koda lando wach maber. E wi mano, watimo duto ma wanyalo mondo wakony ji ng’eyo nying’ Jehova. To mana kaka tim makare mar Ayub ne omoro Jehova, e kaka tim makare mar jotich Nyasaye ma kindegi bende miyo chuny Jehova bedo mamor. Wabiro puonjore wachni e sula maluwo.

Be Iparo?

• Ang’o momiyo Satan Jachien ne odonjo ne Ayub?

• Ayub ne onano e bwo tembe mage, to ne otimo nade?

• Ang’o mabiro konyowa rito tim makare, mana kaka Ayub?

• En ang’o ma wapuonjore e wi Satan e bug Ayub?

[Penjo mag Puonjruok]

[Picha manie ite mar 12]

Timni makare inyalo ket e bwo tem e yore mage?