Gimomiyo Onego Waluw “Kristo”
Gimomiyo Onego Waluw “Kristo”
“Ng’a ma dwaro luwa, mondo okwerre owuon, . . . kendo oluwa.”—LUKA 9:23.
1, 2. Ang’o momiyo dwarore ahinya mondo wanon gimomiyo onego waluw “Kristo”?
MANO kaka Jehova mor kuom neno joma tindo koda joma nyiso gombo mar puonjre adiera, ka gin bende gin e kind oganda malame! Kaka umedo puonjoru Muma, dhi pile e chokruoge mag Jokristo, kendo umedo ng’eyo maru kuom adiera mareso ngima manie Wach Nyasaye, dwarore upar ahinya weche ma Yesu notiyogo kogwelo ji niya: “Ng’a madwaro luwa, mondo okwerre owuon, kendo oting’ [“yadh-sand mare,” NW ] pile, kendo oluwa.” (Luka 9:23) Yesu wacho ni kwerruok e ngimani iwuon kendo bedo jalupne en gima onego itim. Kuom mano, en gima dwarore ahinya mondo wanon ane gimomiyo onego waluw “Kristo.”—Math. 16:13-16.
2 To nade jomoko kuomwa ma gie sani luwo ndach Yesu Kristo? Ijiwowa ni, wamed “timo kamano moloyo.” (1 Thes. 4:1, 2) Kata bed ni eka nyocha warwako adiera, kata ne watimo kamano chon, paro matut kuom gik mamiyo waluwo Kristo biro konyowa tiyo gi jip ma Paulo miyowa, kendo luwo Kristo e okang’ momedore e ngimawa pile ka pile. We wane ane gik moko abich manyiso gimomiyo onego wasiki kwaluwo Kristo.
Mondo Wamed Sudo Machiegni gi Jehova
3. Gin yore ariyo mage mwanyalo ng’eyogo Jehova?
3 Kane owuoyo gi Jo Athene “kochung’ e dier Areopago,” jaote Paulo nowacho kama: “[Nyasaye] noketo ndalogi gi tong’ pinje ma gidakie. Ne dwarore mondo gimany Nyasaye ni miti di girom kode kendo nwang’e, to adier ok obor kodwa ng’ato ka ng’ato.” (Tich 17:22, 26, 27) Wanyalo manyo Nyasaye mi wang’eye gadier. Kuom ranyisi, ka wang’iyo chwech, waneno gik mathoth manyiso kido mag Nyasaye koda nyalo ma en-go. Paro matut kuom tijege mag chwech nyalo puonjowa gik mang’eny ahinya kuom Jachwech. (Rumi 1:20) Jehova bende osefwenyonwa weche mang’eny kuome e Wachne mondiki ma en Muma. (2 Tim. 3:16, 17) Kaka wamedo ‘paro matut kuom tijene’ kendo ‘paro e chunywa kuom timbene,’ e kaka wanyalo medo ng’eyo Jehova e yo maber.—Zab. 77:12.
4. Ere kaka luwo Kristo nyalo konyowa sudo machiegni gi Jehova?
4 Yo maberie moloyo mar ng’eyo kendo sudo machiegni ahinya gi Jehova, en kuom luwo Kristo. Par ane duong’ ma Yesu ne nigo kane en gi Wuon mare “ka ne piny pok obetie”! (Joh. 17:5) En e “Jal ma chuech Nyasaye duto a kuome.” (Fwe. 3:14) Ka en kaka chwech ‘ma nokwongo betie kuom chwech duto,’ Yesu nodak kuom higini tara gi tara e polo kanyachiel gi Jehova Wuon mare. Kane pod en e polo, Yesu notimo tije mathoth ma ok mana bet gi Wuon mare kende. Ne en kanyachiel gi Nyasaye, kotiyo gi mor gi Jal Manyalo Duto, kendo mano nomiyo tudruok e kinde gi Nyasaye obedo motegno maloyo moro amora. Yesu ok ne ong’iyo mana kaka Wuon mare ne timo gik moko, konono kido ma Wuon mare nyiso, to bende norwako mi otiyo gi gigo duto ma ne opuonjre kuom Wuon mare. Nikech timo kamano, Wuowini ma ne winjo kendo luwo wach, nobedo mana kaka Wuon mare—e okang’ mamiyo Muma luonge ni ‘kido mineno mar Nyasaye ma ok ne.’ (Kol. 1:15) Kuom luwo Kristo machiegni kamano, wanyalo medo sudo machiegni gi Jehova.
Mondo Wamed Nyiso Kido Kaka mag Jehova
5. Ang’o mabiro konyowa luwo Jehova e okang’ momedore, to nikech ang’o?
5 Ne ochwewa e ‘kido machalo gi mar Nyasaye,’ to nikech mano, wan kod nyalo mar nyiso kido kaka mag Nyasaye. (Chak. 1:26) Jaote Paulo nojiwo Jokristo mondo obed “jo ma luwo tim Nyasaye, kaka nyithindo moher.” (Efe. 5:1) Luwo Kristo konyowa bedo kaka Wuonwa me polo. Mani en nikech Yesu ne osenyiso paro koda kido kaka mag Nyasaye kendo puonjowa kuom Jehova e yo maber maloyo ng’ato ang’ata. Kane en e piny, Yesu ok ne otiyo tij miyo ji ong’e nying’ Jehova kende. E wi mano, ne oelonwa bende kaka Nyasaye chalo. (Som Mathayo 11:27.) Yesu ne otimo kamano kokalo kuom wechene, timbene, puonjge kaachiel gi ranyisi ma noketo.
6. Puonj mag Yesu fwenyonwa ang’o kuom Jehova?
6 Kokalo kuom puonj mage, Yesu nolero gima Nyasaye dwaro mondo watim, kendo kaka Nyasaye neno jogo ma lame. (Math. 22:36-40; Luka 12:6, 7; 15:4-7) Kuom ranyisi, bang’ nwoyo achiel kuom Chike Apar, mawacho ni “kik iterri”—Yesu nolero pach Nyasaye kuom gima kwongo bedo e chuny ng’ato kapok oterore. Nowacho kama: “Ng’ato ka ng’ato mong’iyo dhako kogombe, oseterore kode e chunye.” (Wuok 20:14; Math. 5:27, 28) Bang’ nyiso kaka jo Farisai ne ketho tiend Chik Nyasaye ka giwacho ni: “Her wadu, to sin gi jasiki,” Yesu to nonyiso paro ma Jehova nigodo kowacho kama: “Heruru wasiku, kendo lamuru ni jo ma sandou.” (Math. 5:43, 44; Wuok 23:4; Lawi 19:18) Ng’eyo e yo matut kaka Nyasaye paro, kaka oneno gik moko, koda kaka odwaro mondo watim, konyowa bedo kaka en e yo momedore moloyo.
7, 8. Wanyalo puonjre ang’o kuom Jehova kaluwore gi ranyisi ma Yesu noketo?
7 Yesu bende nofwenyonwa chal mar Wuon mare kaluwore gi ranyisi ma noketo. Ka wasomo e buge mag Injili ni Yesu ne kecho joma jochan, kaka nowinjo e chunye kuom jogo ma ne chandore, kaka nokwero jolupne ma ne geng’o mondo nyithindo matindo kik odhi ire, donge wanyalo neno yo ma Wuon mare bende neno godo gik moko? (Mari. 1:40-42; 10:13, 14; Joh. 11:32-35) Par ane bende kaka timbe Yesu nomedo lero kido madongo mag Nyasaye. Donge honni ma Kristo notimo nyiso kaka ne en gi teko mogundho miwuoro? Kata kamano, ne ok otiyo kod tekogo mondo en owuon oyud ohala, kata ni mondo ohiny godo jomoko. (Luka 4:1-4) Mano kaka timne mar riembo oko jo ma ne loko kendo ng’iewo gik moko e hekalu, nonyiso kaka ohero gik mitimo e yo ma ratiro! (Mari. 11:15-17; Joh. 2:13-16) Puonjge koda wechege mong’ith ma notiyogo mondo omul godo chunyji, nyiso kaka ne en “ng’a maduong’ moloyo” Suleman e rieko. (Math. 12:42) Hera ma Yesu nonyiso kane ochiwo ngimane nikech jomoko en gima nyiso ni “onge ng’ato man gi hera maduong’ moloyo ma.”—Joh. 15:13.
8 Wuod Nyasaye nonyiso kaka Jehova chalo e yo maber chuth kuom gik moko duto ma ne owacho kendo timo, omiyo nonyalo wacho kama: “Ng’a mosenena, oseneno Wuoro.” (Som Johana 14:9-11.) Luwo Kristo romre gi luwo Jehova.
Yesu e Jal Mowal mar Jehova
9. Yesu nobedo Jal Mowal mar Nyasaye karang’o, to ere kaka nowale?
9 Par ane gima ne otimore e higa 29 E Ndalowa, ka Yesu makoro ne jahigini 30, nobiro ir Johana Jabatiso. ‘Kane osebatis Yesu, gikanyono nowuok oa e pi, kendo polo noyaworene, mi noneno roho mar Nyasaye ka lor kaka akuru, ka biro kuome.’ E sechego, ema nobedoe Kristo, kata Mesia. Gie kindeno bende, Jehova owuon nowacho maler ni Yesu ne en Jal Mowal mare, kowacho niya: “Jali en Wuoda mahero, chunya mor kode.” (Math. 3:13-17) To mano kaka en gima ber ma miyo onego waluw Kristo!
10, 11. (a) Itiyo gi wach ni “Kristo” e yore mage kiwuoyo kuom Yesu? (b) Ang’o momiyo nyaka wane ni waluwo Yesu Kristo?
10 Ei Muma, “Kristo” itiyogo kiwuoyo kuom Yesu e yore mopogore opogore kaka, Yesu Kristo, Kristo Yesu, kod Kristo. Yesu owuon ne oluongore ni “Yesu Kristo.” Yesu ochung’ne nyinge, to Kristo ochung’ne migawo mare. Kane owuoyo gi Wuon mare e lamo, nowacho niya: “Mani e ngima mochwere, ni ging’eyi, in Nyasaye makende maradier, kod jal ma nioro, Yesu Kristo.” (Joh. 17:3) Wacho ni “Yesu Kristo” en gima nyiso ni iwuoyo kuom jalno ma Nyasaye nooro, mi nobedone Jal Mowal. To wacho ni “Kristo Yesu,” en gima temo jiwo migawo ma en godo. (2 Kor. 4:5) Omiyo, wacho ni “Kristo,” mano en yo machielo mar jiwo migawo mar Yesu kaka Mesia.—Tich 5:42.
11 Kinde duto mitiyo gi “Kristo” kiwuoyo kuom Yesu, adiera maduong’ mitemo jiwo en niya: Kata obedo ni Wuod Nyasaye nobiro e piny kaka dhano, kendo miyo dwaro mar Wuon mare mondo ong’ere, ne ok en dhano adhana, kata mana janabi; nobiro mondo obed Jal Mowal mar Jehova. Nyaka wane ni waluwo Jali Mowal mar Nyasaye.
Yesu e Yo Kende Materowa e Warruok
12. En wach mane makonyowa wan bende ma Yesu nowacho ne jaote Thoma?
12 Gimachielo maduong’ mamiyo onego wadhi nyime luwo Mesia, yudore e weche ma Yesu nowachone jootene ma nochung’ motegno, kodong’ seche matin kende to otho. Kane odwoko penjo ma Thoma nopenje kuom wach dhi losonegi kar dak e polo, Yesu nowacho niya: “An e yo, kendo an e adiera, kendo an e ngima; ng’ato ok bi ka Wuoro ma ok okadho kuoma.” (Joh. 14:1-6) Yesu noyudo wuoyo gi jootene 11 ma nomakore kode. Nosingo negi kar dak e polo, to kata kamano, wechenego bende konyo jogo ma nigi geno mar yudo ngima mochwere e piny. (Fwe. 7:9, 10; 21:1-4) E yo mane?
13. Wacho ni Yesu “e yo” tiende ang’o?
13 Yesu Kristo “e yo.” Mano tiende ni, en kende ema ka wakalo kuome, to wanyalo chopo ir Nyasaye. Mani en adier kuom wach wuoyo gi Nyasaye e lamo, nimar en mana kwalamo kokalo kuom Yesu eka wabedo gadier ni Wuonwa biro miyowa gimoro amora mwanyalo kwayo kaluwore gi dwaro mare. (Joh. 15:16) Kata kamano, Yesu “e yo” bende e okang’ machielo. Richo osemiyo dhano obedo mabor gi Nyasaye. (Isa. 59:2) Yesu nochiwo “ngimane odok rawar ni ji mang’eny.” (Math. 20:28) Nikech timo kamano, Muma leronwa kama: “Remb Yesu . . . pwodhowa kuom richo duto.” (1 Joh. 1:7) Kuom mano, Wuowi oseyawonwa yo mar dwoko winjruokwa gi Nyasaye obed maber kendo. (Rumi 5:8-10) En kokalo kuom keto yie kuom Yesu, kendo luwo kaka odwaro, eka wanyalo bedo gi winjruok maber gi Nyasaye.—Joh. 3:36.
14. Wacho ni Yesu “e adiera” tiende ang’o?
14 Yesu “e adiera” ok mana ni nikech kinde duto nowacho adier kendo dak kaluwore gi adierano, to bende en nikech weche duto ma ne okor kuom Mesia—weche mathoth ahinya—nochopo kuome. Jaote Paulo nondiko kama: ‘Singruok duto mag Nyasaye, gibedo ee kuom Kristo.’ (2 Kor. 1:20) Kata “mana tipo mar gik mabeyo ma biro,” ma ne nitie e Chik Musa, nochopo kuom Kristo Yesu. (Hib. 10:1; Kol. 2:17) Yesu e siro ma weche duto mokor tudore kuome, kendo gichiwo ler kuom tich maduong’ ma ne otimo, mar neno ni dwaro mar Jehova chopo kare. (Fwe. 19:10) Mondo wayud kony chuth kuom gigo ma Nyasaye osesingonwa, dwarore waluw Mesia.
15. Wacho ni Yesu “e ngima” tiende ang’o?
15 Yesu “e ngima” nimar oseng’iewo oganda dhano gi rembe, to ngima ma nyaka chieng’ en mich ma Nyasaye chiwo kokalo kuom ‘Kristo Yesu Ruodhwa.’ (Rumi 6:23) Yesu “e ngima,” ne jogo mosetho bende. (Joh. 5:28, 29) E wi mano, par ane gima obiro timo ka en Jadolo Maduong’, e ndalo mag Loch mare mar Higini Gana Achiel. Obiro kelo warruok ma nyaka chieng’ kogolo richo koda tho ne jogo manie e bwo lochne modak e piny!—Hib. 9:11, 12, 28.
16. En ang’o momiyo onego waluw Yesu?
16 Dwoko ma Yesu nomiyo Thoma kare nyalo konyowa ahinya. Yesu e yo, en e adiera, kendo en e ngima. En ema Nyasaye noore e piny mondo piny oyud warruok kokalo kuome. (Joh. 3:17) Kendo onge ng’ama nyalo dhi ir Wuoro ma ok okalo kuome. Muma nyiso maler niya: “Onge kwo kuom ng’ato moro; nikech onge nying’ moro machielo e bwo polo mochiw ni ji, monego wakwoe.” (Tich 4:12) Kata bed ni ne opuonjwa nade chon, en gima nyiso rieko ka waduto waketo yie kuom Yesu, kendo waluwe, mondo omi otawa e yo madhi e ngima.—Joh. 20:31.
Ichikowa Mondo Wawinj Kristo
17. Ang’o momiyo dwarore ahinya ni wawinj Wuod Nyasaye?
17 Petro, Johana, kod Jakobo ne nitie kane kit Yesu olokore. E kindeno, ne giwinjo dwol kowuok e polo kawacho niya: “Ma e Wuoda, mayiero; winjeuru.” (Luka 9:28, 29, 35) Luwo chik mawacho ni wawinj Mesia en gima onego wakaw gi pek.—Som Tich Joote 3:22, 23.
18. Gin yore mage mwawinjo godo Yesu Kristo?
18 Chiko itwa ne Yesu oriwo koda ‘tego wang’wa kuome, ka waparo kuom ranyisine.’ (Hib. 12:2, 3) Kuom mano, ‘wachiko itwa moloyo ni gik’ ma wasomo kuome ei Muma, koda e buge mogo gi “jatichno mogen, kendo mariek,” kaachiel gi gigo mwawinjo kuome e chokruoge mag Jokristo. (Hib. 2:1; Math. 24:45) Wan kaka rombege, weuru wadhi nyime winjo Yesu kendo luwe.—Joh. 10:27.
19. Ang’o mabiro konyowa luwo Kristo ndalo duto?
19 Be luwo Kristo en gima nyalore kinde duto, kata ang’o matimore? Ee, nyalore, tek mana ni ‘wamako puonj mangima’ ka watimo kaluwore gi gik ma wapuonjore, kendo nyiso “yie kod hera ma wan go kuom Kristo Yesu.”—2 Tim. 1:13.
Ang’o Misepuonjri?
• Ang’o momiyo luwo “Kristo” nyalo miyo wamed sudo machiegni gi Jehova?
• Ang’o momiyo luwo Yesu romre gi luwo Jehova?
• Ere kaka Yesu ‘e yo, adiera, kendo e ngima’?
• Ang’o momiyo onego wawinj Jal Mowal mar Jehova?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 28]
Puonj mag Yesu ne nyiso paro matut mag Jehova
[Picha manie ite mar 29]
Nyaka waluw gi chunywa duto Jal Mowal mar Jehova
[Picha manie ite mar 31]
Jehova nowacho ayanga kama: ‘Mani en Wuoda, winjeuru’