Be Inyiso Erokamano Kuom Gima Jehova Osetimo Mondo Owari?

“Opak [Jehova] Nyasach Israel; nikech oselimo kendo osewaro joge.”—LUKA 1:68.

1, 2. Chal marach mar ngimawa mwadakie sani inyalo pimo gang’o, to gin penjo mage mwabiro nono?

KAW ane ni ituwo kendo in e otanda mar osiptal. In e wod kama ji duto nigi tuwo moro marach ma yadhe pod ok ong’ere. Kiwinjo wach ni laktar moro okawo ting’ mar manyo yadh tuwono, ichako bedo gi geno. Irito kendo in gi siso ahinya mar winjo wach moro amora manyien manyisi kaka tijno dhi nyime. Chieng’ moro achiel, iwinjo ni yath oseyudore! Laktar mochung’ne tijno, nochiwore sidang’ mondo omi yadhno oyudore. Inyalo winjo nade e chunyi? En adier ni chunyi biro pong’ gi erokamano ne laktar ma nomiyo in kaachiel gi jomamoko mang’eny owaru kuom tho.

² Kuom adier, wachni nyalo nenore mana ka sigana mochwogi, to kata kamano, kuom adier mano e kaka ngimawa waduto chalo gie sani. Ng’ato ka ng’ato kuomwa ni kama rach ahinya moloyo jotuwo mowach malogo. Wanie chandruok maduong’ ahinya madwarore ni oreswae. (Som Jo Rumi 7:24.) Jehova osetimo gima duong’ mondo omi owarwa. Wuode bende osechiwore e okang’ mamalo. Weuru wanon  ane penjo moko ang’wen madongo kuom wachni. Ang’o momiyo dwarore owarwa? Yesu nochulo nengo mane mondo omi owarwa? Jehova to notimo ang’o mondo owarwa? To ere kaka wanyalo nyiso ni wadwoko erokamano kuom warruok mawuok kuom Nyasaye?

Gimomiyo Dwarore ni Owarwa

3. Richo chalo nade gi tuwo malandore?

³ Kaluwore gi nonro ma nyocha otim, achiel kuom tuoche ma noselandore ahinya e ngima dhano, ne en tuwo miluongo ni Spanish influenza e higa 1918, ma nonego dhano tara gi tara. Nitie tuoche mamoko mager maloyo mano. Kata obedo ni tuochego nyalo mako jo manok, ng’eny jogo moyudo tuwono hinyo tho. * Kata kamano, nade ka wanyalo pimo richo gi tuwo ma kamano? Par ane weche manie Jo Rumi 5:12 mawacho ni: “Kaka richo nobiro e piny kuom ng’at achiel, kendo tho nobiro e piny kuom richo, kamano bende tho nobiro ni ji duto, nikech ji duto ne otimo richo.” Richo en tuwo ma nomako dhano duto, nikech dhano duto ne onyuol e richo. (Som Jo Rumi 3:23.) To ji adi matho nikech richo? Paulo nondiko ni richo kelo tho ‘ni ji duto.’

4. Jehova neno nade bor mar higini mag ngimawa, to mano opogore nade gi kaka jomoko neno ngima?

⁴ Ndalogi, ji mang’eny ok ne richo koda tho kaka gik malich machalo kaka tuochego. Gima gineno ni lit en ka ng’ato otho ka hike pod tin, to tho mayudo dhano ka hike osegwaro giwacho ni thone “owinjore.” Yot ahinya mondo wi dhano owil gi yo ma Jachwech nenogo gik moko. Ngimawa chuok ahinya moloyo kaka Jachwech ne dwaro. Kuom adier, onge dhano mosedak kata mana kuom “ndalo achiel” kaluwore gi kaka Jehova kwano ndalo. (2 Pet. 3:8) Kuom mano, Wach Nyasaye wacho ni ngimawa chuok mana kaka lum kata muya nono. (Zab. 39:5; 1 Pet. 1:24) Wiwa ok onego owil gi wachni. Nikech ang’o? Nikech ka wang’eyo chal mar “tuwo” marach ma wan-go, eka wanyalo duoko erokamano e yo makare chuth kuom “yath” michiwonwa ma tiendeni warruok.

5. Richo osemiyo walalo ang’o?

⁵ Mondo omi wang’e kaka richo en gima lich, koda kaka ohinyowa, nyaka watem ng’eyo gigo ma richo osetimonwa. Ng’eyo mano nyalo bedonwa matek mokwongo, nikech richo nomiyo walalo gimoro mapok ne waneno kata bilo e kit ngimawa nyaka nene. Kar chakruok, Adam kod Hawa nobedo gi ngima makare chuth ma onge richo. Ka gin gi paro koda del makare chuth, ne ginyalo yiero weche ma gidwaro rwako pachgi, e chunygi koda gik ma gidwaro timo. Omiyo, ne gin thuolo mar nyago kido mabeyo kaka jotich Jehova Nyasaye. Kar mano, ne gilalo mich ma jaberno. Kuom yiero timo richo ne Jehova, ne gilalo ngima ma Jehova noketo e nyimgi, gin kaachiel gi kothgi. (Chak. 3:16-19) Gie kindeno bende, ne girwako “tuwo” marach kuomgi giwegi, koda ne wan bende, ma e tuwo ma wawuoyo kuome sani. Jehova ne nikare e miyogi kum. Kata kamano, wan to oketonwa geno mar warowa.—Zab. 103:10.

Nengo ma Yesu Nochulo Mondo Owarwa

6, 7. (a) Jehova nokwongo nyiso nade ni nengo mar warruokwa ne dhi bedo maduong’? (b) Wanyalo puonjre ang’o kuom misengini ma ne ochiw gi Abel koda jotich Nyasaye machon ma nodak ka Chik Musa podi?

⁶ Jehova nong’eyo ni reso koth Adam kod Hawa ne dhi dwarore mondo ochul nengo maduong’. E weche mokor e Chakruok 3:15, wapuonjre kuom gino ma ne dhi dwarore mondo omi owarwa. Jehova ne dhi chiwo ‘kodhi,’ moro, ma en jares, jal ma kinde moro ne dhi ketho Satan chuth. Kata kamano, jaresno ne dhi yudo chandruok ka iketho ofunj tiende e yor ranyisi. Nenore ni jaresno ne dhi winjo lit mang’eny, to kata kamano tiend wechego en  ang’o? En ang’o ma Jal Moyier mar Jehova ne dhi nanoe?

⁷ Mondo ores dhano kuom richo, jaresno ne nyaka chiw yo mar kelo winjruok, yo mar duoko winjruok obed maber kendo e kind dhano gi Nyasaye ka ogolo gigo duto ma richo osekelo. Timo kamano ne dhi dwaro ang’o? Nitie gik ma ne nyiso chakre chon ni misango ne dhi dwarore. Ka Abel dhano ma nokwongo chung’ motegno e wang’ Nyasaye, nochiwo misango mar le ne Jehova, Nyasaye ne oyie kode. Bang’e jotich Nyasaye machon kaka Noa, Ibrahim, Jakobo, kod Ayub nochiwo misengini machalo kamano, mamoro Nyasaye. (Chak. 4:4; 8:20, 21; 22:13; 31:54; Ayub 1:5) Higini mang’eny bang’e, Chik Musa nomedo jiwo ahinya wach chiwo misengini.

8. Jadolo maduong’ ne timo ang’o e Odiechieng Loso Winjruok?

⁸ Moko kuom misengini madongo ma ne Chik dwaro, ne gin mago mitimo dichiel e higa e Odiechieng Loso Winjruok. E odiechiengno, jadolo maduong’ ne timo gik mang’eny ma ne bedo kaka ranyisi. Jadolono ne chiwo misengini ne Jehova mondo oum godo richo—mokwongo richo mag jodolo, kae to richo mag jogo maok gin jodolo. Jadolo maduong’ ne donjo kama Ler Moloyo e tabernakel kata e hekalu, kama en kende ema ne oyiene donjoe to kendo mana odiechieng’ achielni e higa. Ka en kanyo, ne okiro remo mar misengini e nyim sandug singruok. Nitie kinde ma boche marieny ne bedo e wi sanduk malerno, ka keto ranyisi ni Jehova Nyasaye ne ni kodgi.—Wuok 25:22; Lawi 16:1-30.

9. (a) E Odiechieng Loso Winjruok, jadolo maduong’ ne en tipo mar ng’ano, to misengini ma nochiwo ne gin tipo mar ang’o? (b) Donjo mar jadolo maduong’ kama Ler Moloyo ne en tipo mar ang’o?

⁹ Much Nyasaye notelone jaote Paulo mondo oel tiend gigo ma ne itimo kaka ranyisi. Nonyiso ni jadolo maduong’ ne en tipo mar Mesia, Yesu Kristo, to misengini ma ne ichiwo ne gin tipo mar tho Kristo kaka misango. (Hib. 9:11-14) Misango makareno ne dhi umo richo mag kweth ariyo mag ji—owete Kristo mowal kuom roho ma gin jodolo 144,000, koda ‘rombe mamoko.’ (Joh. 10:16) Kane jadolo maduong’ odonjo kama Ler Moloyo, ne en tipo mar kaka Yesu ne biro donjo e polo wuon e nyim Jehova Nyasaye, mondo ochiw nengo mar misango mar rawar.—Hib. 9:24, 25.

10. Weche mokor e Muma nonyiso ni ne idhi timne Mesia nade?

¹⁰ Nenore maler ni, waro koth Adam kod Hawa ne dhi dwaro nengo maduong’. Mesia ne nyaka chiw ngimane kaka misango! Jonabi ma nondiko weche manie Ndiko mag Dho-Hibrania nonyiso adieragi adimba. Kuom ranyisi, janabi Daniel nowacho ratiro ni ‘Ng’ato mowal gi mo’ ne dhi ‘bedo nono,’ tiendeni ne idhi nege, mondo omi ‘opuodh tim mamono.’ (Dan. 9:24-26) Isaya nokoro ni ne idhi kwed Mesia, ne idhi sande, nege, kendo chwowe, mondo oting’ richo mag dhano.—Isa. 53:4, 5, 7.

11. Gin yore mage ma Wuod Jehova nonyiso godo ni oikore mar chiwruok en owuon mondo wayud warruok?

¹¹ Kane pok obiro e piny, Wuod Nyasaye ma miderma nong’eyo gima ne nyaka timrene mondo eka wayud warruok. Ne odhi chandore malich, kae to inege. Kane Wuon mare onyise  adierago, be nong’anjo modok chien? Mopogore gi mano, nochiwore gi chunye duto mondo oluw gik ma Wuon mare ne nyise. (Isa. 50:4-6) Kamano bende, kane en e piny, Yesu notimo dwaro mar Wuon mare gi chunye duto. Nikech ang’o? Nochiwo dwoko achiel kowacho niya: “Ahero Wuoro.” Dwoko machielo nochiwo kama: “Onge ng’ato man gi hera maduong’ moloyo ma, ni ng’ato oweyo ngimane nikech osiepene.” (Joh. 14:31; 15:13) Kuom mano, gima duong’ mamiyo warruokwa bedo gima nyalore, en nikech hera mar Wuod Jehova. Kata obedo ni nochuno mondo ochiw ngimane makare chuth, ne omor timo kamano mondo owarwa.

Gima Jehova ne Nyaka Tim Mondo Wayud Warruok

12. Rawar en dwaro mar ng’ano, to nochiwogo nikech ang’o?

¹² Yesu ok e Jal ma nochako wach chiwo misango mar rawar. Kar mano, yorni ne en gima duong’ e dwaro mar Jehova. Jaote Paulo nonyiso kaka altar ma ne nie hekalu, kama ne itimoe misengini, ne en tipo mar dwach Jehova. (Hib. 10:10) Kuom mano, warruok mwayudo kokalo kuom misango mar Kristo en gima timore nikech Jehova. (Luka 1:68) En yo monyisowago dwaro mare makare koda hera maduong’ moherogo dhano.—Som Johana 3:16.

13, 14. Ere kaka ranyisi mar Ibrahim nyalo konyowa ng’eyo gima Jehova osetimo nikech wan?

¹³ Jehova nochulo nengo marom nade mondo omi onyiswa herane e yo ma kamano? Ok yot mondo wang’e. Kata kamano, nitie sigana moro e Muma manyalo konyowa neno wachni e yo maber moloyo. Jehova nowachone Ibrahim jatichne mogene, mondo otim gimoro ma ne tek ahinya ma en chiwo wuode ma Isaka obed kaka misango. En adier ni Ibrahim ne en wuoro ma jahera. Jehova nowuoyo kode kuom Isaka kaka ‘wuode ma miderma, ma nohero.’ (Chak. 22:2) Kata kamano, pod Ibrahim noneno ni timo dwaro mar Jehova ne ber moloyo hera ma ne en-go kuom Isaka. Ibrahim ne odhi nyime luwo kaka ne ochike. Kata kamano, Jehova ok ne oyiene Ibrahim mondo otim gima Jehova wuon ne dhi timo chieng’ moro achiel. Ka eka Ibrahim ne chiegni chiwo wuode, Nyasaye nooro malaika moro mondo ogeng’e kik otim kamano. Ibrahim noseng’ado chuth e chunye mar winjo dwond Nyasache e kinde mag tem matekni, ka en gadier ni geno mare mar neno wuowino ka ngima kendo ne dhi bedoe kokalo kuom chier. Kata kamano, ne en gi yie chuth ni Nyasaye ne nyalo chiero Isaka. Kuom adier, Paulo nowuoyo e yor “ngero” konyiso ni Ibrahim norwako Isaka kokalo kuom chier.—Hib. 11:19.

¹⁴ Be inyalo paro kaka nyaka bed ni Ibrahim ne winjo lit sama ne oikore mar chiwo wuode? Wanyalo wacho ni, gima ne otimore ne Ibrahim konyowa ng’eyo kaka Jehova ne winjo kane ochiwo jal ma ne oluongo ni, “Wuoda mahero, chunya mor kode.” (Math. 3:17) Kata kamano, ber ng’eyo bende ni lit ma Jehova nowinjo, nyalo bedo ni ne ng’eny moloyo. En kaachiel gi Wuode, ne gisebedo kanyachiel kuom higini tara mang’eny maok wanyal kwano. Wuowino ne tiyo gimor ka en gi Wuon mare kaka “jatich molony” kendo kaka  “Wach,” Jal Mawuoyo e Lo Nyasaye. (Nge. 8:22, 30, 31; Joh. 1:1) Lit ma Jehova ne winjo kane Wuode isando, iyanyo, kae to bang’e inege kaka jakuwo, ne en lit matut ma onge kaka wan wanyalo winjogo. Jehova nochulo nengo maduong’ miwuoro mondo omi owarwa! Kare ere kaka wanyalo nyiso ni wakawo kaka gima duong’ nengo ma ne ochul mondo omi owarwa?

Ere Kaka Inyalo Nyiso Erokamano Kuom Nengo mar Warruokwa?

15. Ere kaka Yesu notieko tich maduong’ mar loso winjruok, to timo kamano nokonyo nade?

¹⁵ Yesu notieko tich maduong’ mar loso winjruok e kind dhano gi Nyasaye kane ochiere mi odhi e polo. Bang’ dok ir Wuon mare ma jahera, ne ochiwo ne Jehova nengo mar misangone. Gweth madongo noluwo mano. Nyasaye ne koro weyone ji richo, mokwongo richo mag owete Kristo mowal kuom roho, kae to richo mag “piny duto.” Nikech misangono, sani ji duto ma kuom adier loko chunygi mi giwe richogi kendo bedo jogo maluwo Kristo gadier, nyalo bedo gi winjruok maler e kindgi gi Jehova Nyasaye. (1 Joh. 2:2) Wachni muli e yo mane?

16. Wanyalo chiwo ranyisi e yo mane kuom kaka onego wanyis erokamano kuom warruok ma Jehova osemiyo onyalre?

¹⁶ We wadog ane e ranyisi ma ne wakwongogo. Wawach ni laktar ma noyudo yadh tuwocha obiro ir jotuwo manie wod ma intie mowachonu kama: Jatuwo moro amora moyie mondo othiedhe kendo oyie luwo kaka onego oti gi yadhni, biro chango ma onge kiawa. To nade ka thoth jotuwo wadu otamre luwo kaka laktar owacho, ka giwacho ni tiyo gi yadhno en tich matek ahinya maok ginyal luwo? Be in bende ibiro tamri, kata obedo ni ing’eyo maler ahinya ni yadhno to tiyo gadier? Kuom adier, ok ibi timo kamano! Onge kiawa ni in ibiro duoko erokamano kuom yudo yadhno, kendo ibiro luwo adimba kaka laktar ochiko, kendo ibiro kata nyiso jomoko kuom gima iyiero timono. E yo maduong’ moloyo mano, ng’ato ka ng’ato kuomwa onego obed gi ilo mar nyiso Jehova erokamano kuom warruok ma osemiyo onyalre kokalo kuom chiwo Wuode obednwa misango mar rawar.—Som Jo Rumi 6:17, 18.

17. Inyalo nyiso e yore mage ni iduoko erokamano kuom gima Jehova osetimo mondo owari?

¹⁷ Ka kuom adier waduoko erokamano kuom gima Jehova koda Wuode osetimo mondo giwarwa kuom richo koda tho, wabiro nyiso mano e timbewa. (1 Joh. 5:3) Wabiro kedo mondo walo nyawo ma wan-go mar timo richo. Ok wabi weyo ngang’ mondo watim richo goyiem manyalo miyo wabed joma timo richo to wuondore. Timo kamano nyalo nyiso ni ok wakawo rawar kaka gima duong’, kendo ok waduok erokamano kata matin. Kar mano, wabiro nyiso ni waduoko erokamano kuom tiyo matek mondo wadong’ ka waler e nyim Nyasaye. (2 Pet. 3:14) Wabiro nyiso mano kuom lando ne jomoko wach genowa majaber mar warruok, mondo gin bende gibed gi winjruok maler e kindgi gi Jehova, kendo gibed gi geno mar ngima ma nyaka chieng’. (1 Tim. 4:16) Kuom adier, donge owinjore wati gi thuolowa duto, gi tekowa duto e pako Jehova koda Wuode! (Mari. 12:28-30) Par ane wachno! Wan gi geno mar dak e kinde ma nogolnwa richo duto chuth. Wabiro dak e ngima kaka Nyasaye ne dwaro, ka wan joma kare ma onge richo nyaka chieng’ nikech gigo duto ma Jehova osetimo mondo omi owarwa!—Rumi 8:21.

[Weche moler piny]

Inyalo Dwoko Nade?

• Ang’o momiyo warruok mari en gima dwarore mapiyo?

• Ere kaka chiwruok ma Yesu notimo owuon muli?

• Iwinjo nade kuom mich mar rawar ma Jehova nochiwo?

• Chunyi oyango mar timo ang’o mondo inyis godo erokamano kuom gima Jehova osetimo mondo owari?

[Penjo mag Puonjruok]

[Picha manie ite mar 30]

E Odiechieng Loso Winjruok, jadolo maduong’ mar Israel ne bedo kaka tipo mar Mesia

[Picha manie ite mar 31]

Tim Ibrahim mar yie chiwo wuode puonjowa mathoth kuom chiwruok ma Jehova notimo e okang’ mamalo